In de WWDC 2020-keynote zette Apple eindelijk een punt achter de geruchten over de overgang van een Mac-processor met de aankondiging dat Apple inderdaad ARM-chips ontwerpt, speciaal voor toekomstige Macs. Zoals verwacht, legde Apple de stap uit als een manier om de hoogste prestaties per watt te krijgen, om de aangepaste technologieën van Apple te ondersteunen, en om een gemeenschappelijke architectuur te hebben voor alle Apple-producten.

Het bedrijf ontwerpt zijn eigen chips-op-maat sinds de eerste iPhone en lanceerde in 2013 de A-serie met de A4 in de iPhone 4 en de originele iPad. Met de komst van de derde-generatie iPad introduceerde Apple de eerste chip speciaal voor de iPad, de A5X, als tegenhanger van de A5 van de iPhone 5. Sindsdien plaatst Apple A#X-chips in iPad-modellen die worden ontworpen voor krachtige taken.

Mogelijk maakte Apple de overgang naar de Mac alleen uit naamgevingsoogpunt bekend. Zo werd de A12 Bionic, die debuteerde met de iPhone XS, vervolgens naar de A12X voor de iPad Pro-modellen van 2018 overgezet. Later werd hij vervangen door de A12Z Bionic voor de iPad Pro-modellen van 2020. Apple gebruikt nu diezelfde A12Z-chip in Developer Transition Kit (DTK) op de Mac mini, die ontwikkelaars kunnen gebruiken om hun programma's te ontwikkelen en te testen. Dus deze chip heeft duidelijk voldoende prestaties om macOS en veeleisende programma's uit te voeren.

Compatibiliteit

De belangrijkste druk bij een processor-transitie zit op compatibiliteit. Ontwikkelaars willen niet twee volledig verschillende programma's hoeven te schrijven en te distribueren, en gebruikers willen hun bestaande programma's zoveel mogelijk blijven gebruiken. Het is niet verwonderlijk dat Apple probeert die zorgen weg te nemen, hoewel de duivel altijd in de details zit. Details die pas bekend zullen zijn als de ontwikkelaars zich verdiepen in de DTK-hardware.

Ten eerste heeft Apple veel moeite gedaan om duidelijk te maken dat al hun macOS-programma's zijn herschreven om direct op Apple Silicon te draaien, inclusief professionele applicaties als Final Cut Pro en Logic Pro. De prestaties van programma's tijdens de keynote-demo's waren prima, en het bedrijf vertelde pas tijdens het laatste segment van de keynote, dat de eerder getoonde onderdelen draaiden op een Mac met Apple Silicon, waarschijnlijk de DTK-hardware met een A12Z-chip.

WWDC is natuurlijk een ontwikkelaarsconferentie, en Apple zei dat de Xcode-ontwikkelomgeving alles bevatte wat ontwikkelaars nodig hebben om programma's opnieuw te compileren voor Apple Silicon. De details verschillen per programma, maar Apple beweert dat veel programma's binnen een paar dagen op het nieuwe systeem zullen draaien. Testen kan echter behoorlijk wat langer duren, omdat het op beide platforms moet gebeuren. Net als bij eerdere processor-transities, voorzag Apple een aantal belangrijke ontwikkelaars ruimschoots op tijd van de nieuwe programmatuur, en zo kon Apple laten zien dat de Microsoft Office-programma's Word, Excel en PowerPoint, en ook Adobe Photoshop en Lightroom meteen "native" op Apple Silicon draaiden.

Het behouden van afzonderlijke programmatuur voor Intel- en Apple-processors heeft geen zin, dus heeft Apple Universal 2 bedacht, als manier om beide codesets voor een programma te combineren in één bestand. Het was een beetje verrassend dat Apple de terminologie van de eerdere Intel-transitie opnieuw gebruikte, toen een "universeel" programma zowel PowerPC- als Intel-code bevatte. Jim Rea, ontwikkelaar van Panorama X, vertelt ons dat grootte waarschijnlijk geen probleem zal zijn met universele programma's omdat de machinecode die van platform verschilt, gewoonlijk een kleine bijdrage levert aan de algehele grootte van een modern programma vooral in vergelijking met afbeeldingen, menu's, helpdocumenten, enzovoorts. Desalniettemin vermoeden we dat je een opstartschijf niet naadloos - of misschien helemaal niet - kan overzetten van een op Intel-Mac naar een Mac met Apple Silicon.

Hoe zit het met bestaande programma's? In de Intel-transitie werden die ondersteund door de Rosetta-vertaalomgeving, die de PowerPC-code in oudere programma's vertaalde voor Intel-Macs. Rosetta werd begin 2006 geleverd bij de eerste Intel-Macs in Mac OS X 10.4 Tiger, en bleef onderdeel van het besturingssysteem tot 10.7 Lion, halverwege 2011 - een periode van vijf jaar.

Net als bij Universal 2, zal Rosetta 2 volgens Apple later dit jaar bij macOS Big Sur geleverd worden. Zo zijn bestaande Intel-programma in staat om op Macs met Apple Silicon te draaien. Rosetta 2 vertaalt bestaande programma's automatisch tijdens de installatie, zodat je niet bij elke lancering een prestatieverslechtering ziet. Waar sommige programma's vertrouwen op just-in-time-code, maakt Rosetta 2 ter plekke dynamische vertalingen maken. Apple zei dat Rosetta 2 volledig transparant zal zijn voor gebruikers - je zou helemaal niet moeten merken dat het draait.

We hopen maar dat dat waar is. Vertaalomgevingen hebben altijd twee compromissen: compatibiliteit en prestaties. Wat compatibiliteit betreft, impliceert Apple dat Rosetta alle bestaande apps gaat ondersteunen, maar wij gaan er vanuit dat dit alleen werkt met 64-bit apps die al onder macOS 10.15 Catalina draaiden. Het is minder waarschijnlijk dat basale software, zoals kernel-extensies en drivers, direct ondersteund zullen worden. We zullen dit pas zeker weten, wanneer we feedback krijgen van mensen die de DTK-hardware hebben.

Volgens Apple waren de prestaties "verbazingwekkend". Van Apple managers verwachten we natuurlijk niets anders, en de demo's van Maya, de 3D-modelleer-apps van Autodesk, en de game Shadow of the Tomb Raider draaiden beide niet slecht, maar je kunt geen definitief oordeel vellen, met alle beperkingen van het streamen. Zullen alle apps positief presteren? En hoe gaat de vergelijking uitvallen met een vergelijkbare Intel-Mac? Om daar een echt antwoord op te krijgen zullen we toch nog even moeten wachten.

En hoe zit het met virtualisatie? Apple-bazen verzekeren ons, dat Macs met Apple-chips virtualisatie zullen ondersteunen, en ze toonden zelfs een venster waarin Linux draaide via Parallels Desktop. Hoewel het woord Linux wel meerdere keren viel als het over ontwikkelaars ging - het was tenslotte WWDC - over Boot Camp of het virtualiseren van Microsoft Windows werd niet gesproken. Er is een versie van Windows voor ARM, en we gaan er vanuit dat Parallels en VMware dat zullen ondersteunen, maar die versie kent een fors aantal beperkingen.

Maar wacht, er is nog één ding - en dat bedoel ik precies zoals Steve Jobs het altijd zei ... Het mooiste aan die A12Z-chip in de DTK-hardware, is dat precies dezelfde chip in de huidige iPad Pro-modellen zit. En dat betekent dat alle iPhone- en iPad-apps als meegeleverde apps functioneren op een Mac met een Apple-chip. Dat was een losse opmerking tijdens de keynote, maar volgens mij wordt het een belangrijk verkoopargument. Veel iOS- en iPadOS-apps zijn zinloos op een Mac, maar andere zouden beslist een aanwinst zijn. Apple toonde ze in hun eigen vensters, alsof het kleine Mac-apps waren. Ik zou me net zo goed kunnen voorstellen dat ze via een hulpprogramma in de menubalk verblijven, en dat je ze daar met één enkele klik kunt activeren. Hmm…

Tijdpad

Wanneer kan je deze Mac met een Apple-chip erin kopen, en zien hoe dat werkt? Volgens Apple kunnen we de eerste ARM-Macs tegen het einde van 2020 verwachten, maar men liet zich er niet over uit, wat voor type Mac dat dan precies zou zijn.

Er wordt gespeculeerd dat het een instapmodel-laptop gaat worden, maar sommige zaken die Apple op de DTK-hardware met A12Z-chip demonstreerde tijdens de keynote (weliswaar op een 6K-Pro Display XDR beeldscherm) waren duidelijk professionele toepassingen. Het is dus best mogelijk dat Apple de Mac mini met DTK werkelijk introduceert als de officiëe nieuwe Mac mini met Apple chip. En wellicht komt Apple wel met een nieuwe naam? Half december weten we meer, als we op Apples voorgaande beloftes van "tegen het eind van het jaar" af mogen gaan

Volgens Apple gaat de totale transitie zo'n twee jaar duren. We nemen aan dat ze daarmee het moment bedoelen waarop "alle Macs in het vigerende aanbod zijn uitgerust met een Apple-chip". Tijdens de keynote bleven hoge Apple managers er de nadruk op leggen dat Apple nog jaren macOS voor Intel-machines zal ondersteunen, en deze zal blijven updaten. Bovendien staan er nog "spannende nieuwe Intel-Macs op stapel". Er is dus geen reden om op dit moment al geen Intel-Mac meer aan te schaffen, als dat een machine is die aan je behoeften voor de eerstvolgende 3-5 jaar voldoet.

Dat tijdpad is wat langer dan de overstap van PowerPC naar Intel. Steve Jobs kondigde die stap aan op de WWDC in 2005 (zie “Apple stapt over op Intel processoren,” 6 juni 2005) en hij introduceerde een nieuwe iMac and MacBook Pro met Intel-processors op de Macworld Expo van het jaar daarop (zie “Intel-gebaseerde iMac en MacBook Pro eerder leverbaar dan verwacht,” 16 januari 2006). Als ik het me goed herinner hadden eind 2006 alle nieuwe Macs al Intel-processors.

Voor de Mac Pro en iMac Pro kan het overigens langer duren, voordat de overstap naar Apple-chips gemaakt wordt. Er worden er maar weinig van verkocht, en het is voor Apple het belangrijkst om eerst de belangrijkste apparaten aan te pakken.

Is dit een goede ontwikkeling?

Is dit een goede zet van Apple? Absoluut. Het wordt ongetwijfeld niet de naadloze overgang die Apple suggereerde tijdense de keynote, en ik ga er vanuit dat mensen die klagen over alles wat Apple doet, dat nu ook weer zullen doen. In hun ogen doet Apple het toch nooit goed.

Maar technologie staat nooit stil, en zoals David Shayer onlangs zei in “De zaak voor ARM-Macs” (9 juni 2020): de overstap van de Mac naar Apple-chips geeft het bedrijf grotere winstmarges en meer controle over z'n distributieproces. Daarnaast zou het voor ons als gebruikers moeten resulteren in Macs met betere prestaties en meer mogelijkheden, dankzij de ondersteuning voor al die iPhone- en iPad-apps.

Craig Federighi, senior vice president Software Engineering bij Apple, bij sommigen ook bekend als “Hair Force One”, ging door een overzicht van de veranderingen voor de volgende versie van macOS, macOS 11.0 Big Sur, later dit jaar in de Worldwide Developer Conference keynote.

Uiterlijk en geluid

De meest in het oog springende verandering voor mensen die al lang met een Mac werken is een gereviseerde Finder-interface in Big Sur. De grijs metalen rand rond de vensters die we in allerlei tinten en texturen kenden sinds de Mac in kleur begon te werken, is weg. In de nieuwe Finder zitten delen van het ontwerp van de app Bestanden in iOS/iPadOS, met titelbalken en gereedschapsbalken met een gewone witte achtergrond (of als je wilt een donkere achtergrond). Voor andere vensterfuncties worden allerlei visuele aanwijzingen gebruikt, zoals een zijbalk van een Finder-venster die doorzichtiger is dan ooit.

Zijbalken in het algemeen hebben in alle apps van Apple ontwerpaanpassingen gekregen, met als doel de rommel te verminderen en de functionaliteit te verbeteren. De Finder-vensters zijn ook zachter gebogen en zien er door de strakke rand minder rommelig uit. Op dezelfde manier heeft Apple het Dock in Big Sur doorschijnender gemaakt en hem iets van de onderkant van het scherm getild zodat hij er net boven zweeft, zoals in iPadOS. We hebben nog geen informatie of die scheiding van de schermrand blijft bestaan voor wie de voorkeur geeft aan een Dock aan de linker- of de rechterkant.

Apple heeft ook de iconen in het Dock (en in Finder-vensters) opnieuw ontworpen. De schaduwen en kleuren zijn subtiel verbeterd, een verschuiving naar een driedimensionaliteit die veel iconen verloren in de grote anti-skeuomorfismerevolutie van iOS-versie 7, die kort daarna ook naar de Mac is gemigreerd.

Sheets (berichten die van de bovenkant van een venster verschijnen en je vragen om iets te doen) maken nu ook de rest van het scherm donkerder zodat je beter ziet dat je iets moet doen. Ze worden ook beter gecentreerd in appvensters.

Naast deze visuele veranderingen is er ook een grote stap richting interfaceconsistentie: de symbolen die gebruikt worden voor knoppen, zoals de knoppen Deel of Herstel, zijn nu allemaal afkomstig uit een enkele eengemaakte verzameling symbolen. Hopelijk zullen ontwikkelaars zo minder snel rare niet-standaard knopiconen uitvinden waardoor gebruikers de betekenis van die vorm moeten raden.

Big Sur wil zowel je oren als je ogen kietelen: Apple beweert dat het zijn systeemgeluiden heeft bijgewerkt. Ze klinken misschien bekend (omdat ze gebaseerd zijn op fragmenten van de eerdere geluiden) maar zijn volledig geregenereerd.

Centrumverbeteringen

MacOS heeft al lang een verborgen interface-item verstopt achter de rechterkant van het scherm, dat eruit kan springen wanneer sommige gebruikers het het minst verwachten: Berichtencentrum. Het biedt een lijst van recente meldingen die je hebt ontvangen en ondersteunt nuttige widgets, zoals een kalender of een weerwidget, die je op de hoogte kunnen stellen van aankomende afspraken en onweersbuien.

Het is ons niet duidelijk hoeveel Mac-gebruikers in grote mate vertrouwen op Berichtencentrum (velen van ons niet), maar volgens Apple verbetert Big Sur de mogelijkheden van Berichtencentrum op verschillende manieren, waardoor het meer in lijn is met wat iOS biedt.

Ten eerste krijgen meldingen in Big Sur meer interactieve mogelijkheden, zodat je op sommige meldingen actie kunt ondernemen. Door bijvoorbeeld een melding ingedrukt te houden, kun je meer informatie naar voren brengen of, in het geval van een Mail-melding, een antwoord beginnen te schrijven. Een deel daarvan is al een tijdje beschikbaar. We zullen zien of de verbeteringen overtuigend zijn. Ten tweede worden meldingen nu, net als in iOS, gegroepeerd per thread of app, wat orde moet brengen in de chaos van een Berichtencentrum dat overspoeld wordt door Slack. Je kunt die functie desgewenst uitschakelen.

Er zijn ook meer widgets beschikbaar voor Berichtencentrum. Apple maakt een gedeelte van de App Store waar externe ontwikkelaars hun eigen Berichtencentrum-widgets kunnen plaatsen. En net als in iOS 14 bestaan die widgets in meerdere formaten, zodat je je Berichtencentrum beter kunt afstemmen op je behoeften en de schermgrootte van je Mac.

Naast het Berichtencentrum heeft Apple ook het Bedieningspaneel uit iOS overgenomen. Het consolideert veel van je menubalkitems op één plaats, zodat je ze kunt openen zonder Systeemvoorkeuren te openen. Net als in iOS kun je het Bedieningspaneel aanpassen met alleen de bedieningselementen die je wilt, en in specifieke bedieningselementen graven voor extra opties. Voor een snellere toegang kun je je meestgebruikte menu-items bovenin de menubalk vastzetten.

Hoe groot is de verandering van Big Sur?

Jarenlang gebruikte Apple een 'tiktak'-aanpak bij het uitbrengen van macOS. Leopard en Snow Leopard, Lion en Mountain Lion, Yosemite en El Capitan, Sierra en High Sierra. Dit is echter achterwege gelaten bij Mojave en Catalina, en Big Sur lijkt die trend door te zetten van een individuele versie van het systeem en niet alleen een verfijning van de vorige versie.

Het opvallendst is dat Apple geen aan Catalina gerelateerde naam gebruikte die je zou verwachten bij een 'tak'-versie: Big Sur is een berggebied in de centrale kust van Californië. Dus geen Avalon, de stad op Catalina Island die wij zouden hebben gekozen als Catalina-gerelateerde naam.

Het leeuwendeel van de veranderingen in Big Surs apps en het gerelateerde ecosysteem zijn niet zo groot, maar dat is niet zo verrassend gezien de grote veranderingen voor ontwikkelaars: de overstap naar Apple silicon. (Zie de beschouwing door Adam Engst hiervan in “Macs maken de overstap naar ARM met Apple Silicon”, 22 juni 2020.) Apple heeft iedere app in Big Sur opnieuw moeten compileren voor Apple silicon en hoewel het bedrijf zegt dat dit niet moeilijk is, is het toch een flinke onderneming als je kijkt naar hoeveel apps er meekomen met macOS.

Bovendien zitten de meest significante veranderingen in Big Sur onder de motorkap: de code die nodig is om te kunnen draaien op Apples eigen chips, de nieuwe vertaalomgeving Rosetta 2 om de apps te ondersteunen en Universal 2, de aanpak om de code voor Intel-apps en apps voor Apple silicon in een enkel pakket te bundelen.

Het is van essentieel belang dat Big Sur goed werkt als het later dit jaar uitkomt, en met name dat het goed werkt op de eerste Mac die uitkomt met Apple silicon. Catalina had veel problemen bij het uitkomen, en zelfs nu er een nieuw macOS-ontwikkeljaar ingaat, horen we van mensen die nog steeds zorgen hebben over het upgraden naar Catalina. Veel mensen zullen Catalina helemaal overslaan en hebben hun hoop gevestigd op Big Sur, dus we hopen dat Apple Big Sur beter test en polijst dan Catalina.

macOS zal er in Big Sur heel anders uitzien (zie “Apple brengt macOS naar Big Sur… en naar 11”, 22 juni 2020), maar Apple heeft zijn belangrijkste apps niet genegeerd. Kaarten en Berichten ondergaan langverwachte revisies, terwijl aan Safari privacy-rapportagefuncties en meer vergrendelde extensies worden toegevoegd, en Foto's en andere apps kleine aanpassingen ondergaan. Er zullen nog veel meer dingen veranderen. Zo komt er gezichtsherkenning in de app Home die de app Foto's koppelt aan beveiligingscamera's.

We gaan ervan uit dat Mail in Big Sur ook enigszins zal veranderen, te zien aan details die worden getoond voor Mail in de iPadOS-voorvertoning. Maar Apple heeft Mail voor macOS niet gedemonstreerd in de keynote of opgenomen in de eerste lijst met functies.

Berichten

In veel opzichten is Berichten niet veel veranderd in vergelijking met de oorspronkelijke versie van lang geleden. Apple heeft elementen aangepast en nieuwe functies toegevoegd, maar Berichten bleef een lijst met gesprekken aan de linkerkant en individuele berichten aan de rechterkant.

In Big Sur verandert Berichten de focus van sms-berichten naar iets dat lijkt op groepsberichten-software: het begint veel meer op Slack te lijken. Je kunt iemand @vermelden in een groeps-chat om die persoon te markeren, en je eigen meldingen instellen om alleen meldingen te ontvangen wanneer je @vermeld wordt. Antwoorden kunnen ook in groepen worden verwerkt. Groepen kunnen ook hun eigen avatar krijgen, die een foto, memoji of emoji kan zijn, en deze wordt gedeeld met alle groepsleden.

In plaats van een eenvoudige chronologisch geordende lijst met gesprekken aan de linkerkant kun je nu belangrijke gesprekken bovenaan vastzetten, in totaal negen die worden gesynchroniseerd tussen iOS, iPadOS en macOS. Wanneer acties plaatsvinden in vastgezette gesprekken, verschijnen indicatoren (inclusief de Tapback-reactiepictogrammen) boven de pin. In een groeps-chat worden berichten sinds de laatste keer dat je keek gemarkeerd door een ring met pictogrammen die overeenkomen met andere leden in het lijstitem van dat gesprek.

Zoeken is in Berichten lange tijd onontgonnen gebied geweest, en Apple heeft het vinden van tekst (inclusief zinnen), koppelingen en foto's in een uitgebreidere en bruikbaardere reeks resultaten gebracht.

Berichten krijgt een functie waardoor je je naam en foto kunt delen met iemand bij wie je iMessage e-mail of telefoonnummer niet in de contacten staan. Het is altijd erg mysterieus geweest voor mensen die een eerste iMessage van jou ontvangen, zelfs als ze die verwachtten. Je krijgt verschillende mogelijkheden om aan te geven hoe je die informatie wilt delen: je kunt dit uitschakelen, delen met iedereen of alleen met mensen in je contacten (die jouw misschien niet in hun contacten hebben staan). Je kunt er ook voor kiezen om het naar een ander te sturen als je een conversatie met hen begint, of pas wanneer zij op jou antwoorden.

Omdat Berichten veel wordt gebruikt voor familie- en andere sociale contacten, heeft Apple de pretfactor verhoogd door functies toe te voegen die ook in andere berichten-apps te vinden zijn. Met een soort 'intensiteit'-instelling kun je aangeven hoe “luid of mild” je een bericht verstuurt en hoe die bij de ontvanger aankomt. Tieners kunnen een bericht aan hun ouders “knallen”, wat ongetwijfeld zeer op prijs wordt gesteld. (Voeg hier een sarcasme-emoticon in.) Apple stelt je ook in staat om populaire afbeeldingen in te voegen die hip zijn op de sociale media, iets wat al gemeengoed is bij Twitter- en Giphy-gebruikers. Memoji zijn genuanceerder geworden, zodat je er nu een kan maken die nog meer op je lijkt dan bij de vorige versies en je kunt er stickers van maken die je kunt gebruiken en delen. Dit om vuur met vuur te bestrijden of zo.

Tot slot is de mediakiezer in macOS in het algemeen en Berichten in het bijzonder al enige tijd niet zo goed. Apple heeft deze nu verbeterd, zodat je sneller recente foto's en albums kunt selecteren om te delen in Berichten.

Kaarten

Apple heeft zich meer toegelegd op het verbeteren van de app Kaarten en bijbehorende gegevens in iOS en iPadOS, wat logisch is omdat dat mobiele apparaten zijn. Kaarten voor macOS is altijd achtergebleven. Big Sur brengt Kaarten dichter bij de versie op de mobiele tegenhangers en voegt tegelijkertijd nieuwe functies toe die in alle besturingssystemen verschijnen.

Hierdoor kun je het grote scherm beter gebruiken voor de voorbereiding en -beschouwing van een reis. Als je dan overstapt op een mobiel apparaat, kan je routes of details daarnaar overzetten of synchroniseren via iCloud.

Veel veranderingen hebben te maken met het plannen en visualiseren van je route of de omgeving waar je naartoe gaat voordat je vertrekt. Bestuurders van elektrische voertuigen kunnen een route plannen die zowel laadpalen als laadtijden bevat. Met iPhone en elektrische auto-integratie kan Kaarten voor macOS preciezere informatie bieden op basis van de huidige lading (batterijpercentage) en het type oplader dat jouw voertuig gebruikt. We weten niet of dit betekent dat je eerst duizenden euro's moet uitgeven aan een nieuwe auto, wat zo vaak het geval lijkt te zijn bij de integratie van nieuwe functies voor in de auto.

Fietsers worden gepromoveerd tot eersteklas verkeersdeelnemers en krijgen details over hoeveel verkeer er is en of er hellingen zijn, wat natuurlijk heel handig is. Je kunt geplande routes overzetten naar een iPhone voor navigatie tijdens het rijden.

Als we in de toekomst weer recreationeel kunnen reizen, kan je de nieuwe Apple Guides gebruiken die gemaakt worden door gelieerde reisbedrijven en die suggesties doen voor shoppen, eten, culturele activiteiten en vermaak. Je kunt ook je eigen Guide maken en die delen met mensen die je kent. Een van de beste manieren om je op een reis voor te bereiden is om een aantal locale indrukken te krijgen. Voor sommige steden biedt Apple nu interactieve 3D 360 graden-afbeeldingen van steden en straten waar je doorheen kunt bewegen.

De nieuwe app Kaarten bevat ook informatie over elementen binnen, zodat je kunt uitzoeken waar in een winkelcentrum (zo lang die nog bestaan) een bepaalde winkel zich bevindt. Apple benadrukt ook de functie of een restaurant op een vliegveld voor of na de beveiliging zit.

Steeds meer steden beheren verkeersstromen door middel van congestiezones, waarbij alleen bepaalde auto's op bepaalde dagen een (binnen)stad in mogen, of waarbij je tol betaalt als je een zone binnenrijdt. Kaarten bevat nu ook deze informatie, en laat je deze zones vermijden als dat mogelijk is. In China kun je je kenteken invoeren om te kijken of je een bepaalde wijk in mag rijden waar beperkingen gelden. (Apple wees erop dat kenteken-gegevens veilig en alleen lokaal in de app Kaarten bewaard worden.)

Kaarten voor macOS krijgt ook de iOS 13-functie om je aankomsttijd te delen. Je kunt andere mensen vertellen wanneer je verwacht te arriveren, en zij kunnen bijgewerkte voorspellingen ontvangen en jouw reis volgen, als jij daarvoor toestemming geeft. Omdat de kans klein is dat je onderweg een actieve laptop meesleept (misschien wel gekoppeld aan een iPhone of iPad) kun je met deze toevoeging de informatie delen vanaf je Mac en dan locatie-updates regelen vanaf je mobiele apparaat.

Safari

Van Safari zijn de afgelopen jaren meer updates uitgebracht dan van welke andere Apple app voor macOS ook, met een continue stroom aan veranderingen die hoofdzakelijk onder de motorkap zaten, met name op het gebied van het beperken van ongewenste tracking- en advertentietechnologie. Big Sur gaat verder met privacy maar biedt ondersteuning voor een nieuwe categorie van extensies, of liever gezegd, laat ze weer terugkeren, en bevat ook een paar kleine interface-veranderingen.

Apples privacy-functies in Safari zijn talrijk maar grotendeels verborgen. Een groot deel van mijn boek Connect and Secure Your iPhone and iPad pluist al die functies uit en licht toe hoe ze werken, omdat je ze nauwelijks in actie kunt zien. In Big Sur voegt Apple privacy-reportages toe, zodat je een exact beeld krijgt welke handelingen Safari uitvoert om je te helpen.

Een algemeen Privacy Report toont de trackers die Safari de afgelopen 30 dagen geblokkeerd heeft via Intelligent Tracking Prevention, dat trackers blokkeert die jou blijven volgen op verschillende websites. Je kunt ook een samenvatting oproepen van iedere site die je bezoekt zodat je zicht krijgt op, en mogelijk kunt klagen over, de praktijken van die site. Apple geeft aan dat je een Privacy Report als startpagina kunt instellen, zodat je die iedere keer zet als je een nieuw venster of nieuwe tab opent.

Safari heeft nu integratie met een nog niet nader genoemde tracking-database van gelekte wachtwoorden, en waarschuwt je als onderdelen van een account waarvan het wachtwoord in Safari is opgeslagen gerelateerd zijn aan wachtwoord-lekken die aan het licht zijn gekomen. Miljarden account-gegevens zijn in de afgelopen jaren op straat komen te liggen en veel mensen gebruiken voor verschillende accounts hetzelfde wachtwoord, ook al raden wij dit steeds met klem af. Safari bevat hulp om wachtwoorden bij te werken als ze gelekt blijken te zijn. (Apple zou, net als 1Password, hierbij uit kunnen gaan van de enorme database van Have I Been Pwned, een Australisch initiatief dat door een veiligheidsonderzoeker wordt beheerd.) De nieuwe Safari kan naast bladwijzers en browser-geschiedenis nu ook bewaarde wachtwoorden importeren uit Chrome.

Apple heeft zijn aanpak van Safari-extensies door derden in Big Sur wederom aangepast. Het eerste formele systeem in 2014 gebruikte JavaScript en Web-technologieën, waardoor het beschikbaar was voor een grotere groep programmeurs dan zij die alleen Mac-apps maakten met Objective C. Om veiligheids- en andere redenen begon Apple vanaf 2017 deze aanpak te beperken en beëindigde het bedrijf hem in zijn geheel in september 2019 met het uitbrengen van Safari 13 voor oudere versies van macOS en een maand later als onderdeel van 10.14 Mojave.

In Big Sur zijn web-extensies weer terug en lijken ze beter dan voorheen. Apple zegt algemene specificaties te hebben overgenomen van de drie andere browsers (Chrome, Firefox en Edge) en conversie-gereedschappen te gaan bieden aan ontwikkelaars van extensies voor die browsers zodat ze die eenvoudig naar Safari voor macOS kunnen overzetten. (Safari 14 zal deze extensies ook in Mojave en eerdere compatibele macOS versies aanbieden.)

Apple blijft de eigen extensies voor Safari aanbieden en zal ze onder de aandacht brengen in een aparte afdeling van de Mac App Store. Momenteel staan extensies tussen de andere software en kan het moeilijk zijn ze te vinden. Deze eigen extensies kunnen geavanceerdere onderdelen aanroepen dan web-extensies en moeten, net als alle onderdelen in de App Store, door Apples review-proces, worden cryptografisch ondertekend en worden alleen door Apple geleverd.

In plaats van toe te staan dat extensies standaard overal werken, zijn er aan Safari in Big Sur site-specifieke instellingen toegevoegd. Je kunt een extensie toestemming per site geven, zoals pop-upvensters, downloads en het opvragen van locatiedata. Dit omvat ook een pop-upmenu waarin wordt uitgelegd welke toegang je een extensie geeft, wat je nu alleen nog in Safari's site-voorkeuren kunt vinden. Toestemming kan aan een extensie worden gegeven voor een dag of voor altijd. Toegang kan via deze instellingen ook worden ingetrokken. (We hebben de precieze instellingen nog niet gezien maar we denken dat je een extensie ook toestemming kunt geven voor alle sites.)

Voor mensen die het liefst één Safari-venster met tientallen tabs open hebben, bestaat in Big Sur de mogelijkheid om de muis over een Safari-tab te bewegen voor een snelle voorvertoning van de pagina. Safari toont tabs ook efficiënter, zodat je even snel iets meer in een enkel venster ziet. Apple liet in de aankondiging van Big Sur favicons in de tabs zien, de kleine icoontjes die websites kunnen tonen als kleine logo's in het locatieveld. Dit is echter al sinds Mojave mogelijk maar staat standaard uitgeschakeld. Voor zover ik het begrijp is die mogelijkheid nu gewoon ingeschakeld.

Ook is Safari sneller geworden. Volgens Apple is het programma op frequent bezochte sites 50% sneller in het laden van pagina's dan Chrome. Een andere opmerking was dat Safari nu “specifiek geoptimaliseerd is voor Mac” (dus niet ontwikkeld in cross-platform omgevingen), waardoor het programma veel minder stroom gebruikt voor video en iets minder stroom voor gewoon browsen dan Chrome en Firefox.

Een interessante nieuwe functie in de bèta-versie stelt je in staat om pagina's in Safari te vertalen, in plaats van eerst een website van derden te moeten bezoeken of tekst te moeten kopiëren en plakken. Een vertaal-icoontje verschijnt bij pagina's die in de onderliggende HTML-code aangeven dat ze ook in andere talen beschikbaar zijn dan degene die is ingesteld op je besturingssysteem. Klik erop om te vertalen naar Engels, Spaans, Chinees, Frans, Duits, Russisch of Braziliaans Portugees.

Een keur aan verbeteringen in andere apps

Apple laat geen andere apps liggen, hoewel het aannemelijk is dat de lijst apps en veranderingen daaraan zal groeien in de aanloop naar het uiteindelijk uitkomen van Big Sur.

• Foto's: zij die meer willen van Foto's, willen doorgaans een hogere snelheid, beter zoeken en een betrouwbaardere ervaring. Apple heeft hier niets over gezegd (de praktijk moet uitwijzen hoe dat zit in de uiteindelijke versie) maar noemde wel dat er een behoorlijk aantal afzonderlijke aspecten zijn aangepast. Foto's krijgt verbeteringen in de bewerkingsfunctie van bepaalde afbeelding-eigenschappen, maar de de grootste verandering is verbeterde retouchering, die van afbeeldingsanalyse overstapt op machinaal leren om problemen in de afbeeldingen zoals stof en krassen op te lappen. Videobewerking in Foto's hobbelde altijd een beetje achter fotobewerking aan, en aan de laatste versie zijn instellingen toegevoegd die al bestonden voor stilstaand beeld. Apple beloofde ook, wat het bedrijf noemt, “eenvoudige, vloeiende navigatie” in het vinden en bekijken van media in de verschillende orden-methoden die Foto's rijk is. Hoewel het niet een macOS-functie is, zegt Apple dat “bijschriften” (voorheen beschrijvingen genaamd) nu via iCloud Foto's kunnen worden gesynchroniseerd naar iOS en iPadOS, waar je ze kunt bekijken maar ook kunt toevoegen. De functie Terugblikken in Foto's, waarin machinaal leren wordt gebruikt om wijs te worden uit onze gegroepeerde dagen en media en die hier een muziekje onder zet, krijgen “relevantere” selecties van foto's en video's en meer variatie in de muziek.
• Apple Arcade en Game Center: voor abonnees van Apple Arcade is de dienst dieper dan voorheen geïntegreerd met macOS. Je kunt de gehele game-categorie zien en deze sorteren en filteren, vollediger interageren met vrienden in Game Center en successen, voortgang, doelen en mijlpalen bekijken. Game Center bevat nu een dashboard dat in Arcade games verschijnt.
• Muziek en Podcasts: de app Muziek, nieuw in Catalina, bevat in Big Sur nu Listen Now, dat een hoop verschillende functies samenvoegt voor het ontdekken van en luisteren naar muziek en interviews op één plek. Apple zegt dat de zoekfunctie is verbeterd om meer persoonlijke resultaten te bieden op basis van waar jij naar luistert. Een zelfde soort functie in Podcasts helpt met adviezen wat je als volgende kunt afspelen en om van podcasts die je al volgt afleveringen te ontdekken die je nog niet gehoord hebt. Podcasts krijgt ook suggesties van de redactie.
• Herinneringen: je kunt nu herinneringen toekennen aan mensen, slimme tips krijgen op basis van herinneringen uit het verleden, voor waar en wanneer een herinnering van toepassing is, emoji- en andere symbolen gebruiken in je lijsten, suggesties importeren uit Mail en slimme lijsten beheren. Apple heeft ook hier de zoekfunctie verbeterd, net als elders in Big Sur.
• Dictafoon en Notities: Dictafoon was maar een stekkie van een programmaatje in Catalina, en in Big Sur is het gegroeid. Je kunt favorieten aanmerken, opnamen ordenen in statische en slimme mappen en met één klik echo's en ruis onderdrukken. Net zo ondergaat Notities een aantal verbeteringen, zoals betere zoekresultaten, eenvoudiger snelle tekstopmaak en betere scans als je Continuïteit gebruikt met een iPad of iPhone.
• FaceTime: als handreiking naar de slechthorenden kan FaceTime nu herkennen dat een deelnemer in een FaceTime-groepsgesprek gebarentaal gebruikt en het het vak van die persoon groter maken.
• Weer: we zien de vruchten van Apples aankoop van Dark Sky, het weervoorspellingenbedrijf dat gebruikmaakt van machinaal leren, in de toevoeging van voorspellingen over regen of sneeuw in het komende uur (alleen in de VS). De widget Weer zal nu ook aangeven of het weer in de komende dagen warmer, kouder of natter wordt. Slecht-weerwaarschuwingen zijn toegevoegd voor de VS, Europa, Japan, Canada en Australië.
• Spotlight: Spotlight is zeer geliefd maar ook gehaat: het is onmisbaar om tekst, bestanden, mappen, en andere zaken op je schijven te zoeken en het brengt externe informatie over weer, sport, algemene kennis enzovoort samen. Maar het is ook vaak langzaam, en de resultaten worden soms verwarrend gepresenteerd. Apple belooft dat Spotlight van Big Sur 'sneller dan ooit' is en de lijst met zoekresultaten zal stroomlijnen. Je kunt de resultaten vanuit Spotlight nu ook snel bekijken, waarbij je ook sommige onderdelen van een pdf zult kunnen beheren, zoals ondertekenen! Spotlight is nu ook de standaard zoektechnologie in Safari, Pages, Keynote en andere apps.
• Home en HomeKit: de app Woning ziet het licht met aanpasbare bediening van lampen die gedurende de dag verschillende kleuren kunnen gebruiken, waarbij de kleurtemperatuur gedurende de dag automatisch aangepast kan worden, iets als Night Shift voor slimme lampen. Woning laat je nu ook gezichten waaraan je een naam hebt toegekend in Foto's koppelen aan veiligheidscamera's en camera's van deurbellen. Camera's die werken met HomeKit Secure Video kunnen nu ook specifieke activiteitenzones gebruiken voor berichtgeving of om vast te leggen. Als laatste heeft Apple Woning voorzien van een grafisch dashboard.

Allerlei andere veranderingen in Big Sur

Als laatste brengt Big Sur een grabbelton van kleinere verbeteringen.

• Privacy: Apple houdt ervan om verbeteringen op het vlak van privacy te benadrukken. De Mac App Store gaat vereisen dat ontwikkelaars details geven over hoe hun app omgaat met jouw privacy, en je zult die gegevens kunnen lezen voordat je de app koopt. Dat geldt ook voor de App Store in iOS 14. Apple vertrouwt daarbij op de eerlijkheid van ontwikkelaars, dus we moeten nog zien hoe goed Apple dit zal kunnen afdwingen en of we zo'n privacystatement snel zullen negeren, net zoals haast niemand een geheel document met gebruikersvoorwaarden leest.
• Batterijconditie: Apple zegt dat batterijgebruik met Big Sur geoptimaliseerd is, maar deze mogelijkheid zit eigenlijk ook al in 10.15.5 Catalina (zie “Update macOS 10.15.5 voegt batterijconditiebeheer toe”, 26 mei 2020). Wel een heel goede zaak overigens: het brengt het laden in overeenstemming met je gebruik om te voorkomen dat de batterij achteruitgaat doordat je batterij tot volledige capaciteit oplaadt zodra je hem aansluit op een stopcontact.
• Snellere updates: Big Sur doet software-updates grotendeels in de achtergrond voordat je je machine opnieuw start, waardoor het sneller kan zijn. De truc is een systeemvolume cryptografisch te ondertekenen, en dat is een stap vooruit ten opzichte van de alleen-lezenscheiding tussen systeem- en gebruikersgegevens die Catalina hanteerde. Dankzij de digitale handtekening weet de updater zeker waar de bestanden precies staan, en daardoor kan het systeem gebruikt blijven worden. Dit zou een opvallende tijdsverbetering moeten zijn, en een beperking betekenen van het kijken naar de brede voortgangsbalk bij een systeemupdate.
• Ontdekken van AirPods: Apple heeft flink de mogelijkheden van de AirPods en AirPods Pro verbeterd om te schakelen tussen je apparaten met hetzelfde iCloud-account. Hetzelfde geldt voor alle Apple- en Beats-koptelefoons met de H1-chip. Een pop-upvenster zal in Big Sur laten zien welk apparaat audio aan het streamen is naar de AirPods.
• Siri: Apple beweert dat Siri slimmer geworden is en meer vragen kan beantwoorden. Men zegt dat Siri nu vragen kan beantwoorden als 'Hoe werken hybride auto's?' en 'Hoe komen seizoenen tot stand?'. We zouden het zelf fijn vinden als Siri gewoon betrouwbaar zou zijn.
• Abonnementen en Delen met gezin: je kunt nu apps van derden met een abonnement delen met Delen met gezin. Voorheen kon dat eigenlijk alleen met apps zelf, en niet met abonnementen en aankopen die je vanuit een app gedaan had. Dat was onhandig, omdat Apple tegelijkertijd aanmoedigde dat ontwikkelaars gebruikmaakten van een abonnementenmodel.

Apple zegt dat Big Sur 'deze herfst' beschikbaar zal komen, met een publieke bèta in juli 2020. We gaan uit van september of oktober (wat gebruikelijk is), en we hopen dat er minder problemen op zullen treden dan met Catalina. (Zie “Zes redenen waarom iOS 13 en Catalina zoveel fouten bevatten”, 21 oktober 2019.)

Je dacht misschien dat, met alles wat er in de wereld gebeurt, Apple het wat langzamer aan zou doen, en grote veranderingen in iOS 14 en iPadOS 14 zou uitstellen. Maar dan heb je ongelijk. iOS 14 vertegenwoordigt één van de grootste verschuivingen voor de iPhone sinds die uitkwam in 2007. We duiken er meteen in.

Beginscherm

De veel voorspelde opknapbeurt van het beginscherm is er dan eindelijk, en veel van de grote lijnen zullen Android-gebruikers bekend voorkomen. Craig Federighi van Apple erkende de realiteit waar veel van ons al jaren mee om moeten gaan: hoewel spiergeheugen nog werkt op de eerste pagina met apps, wordt de onbeheersbare rommel op elke volgende pagina groter.

Android loste dit probleem op vanaf het begin met hun Apps-la, een centrale plaats voor alle apps. Je plaatst vervolgens de apps die je regelmatig gebruikt op je beginscherm. Apple kiest voor een vergelijkbare, maar veel aantrekkelijkere aanpak in iOS 14 in de vorm van de Appbibliotheek.

De Appbibliotheek dient als de laatste pagina van je beginscherm, en presenteert al je apps op één scherm, verdeeld over categorieën, zoals Suggesties, Pas toegevoegd en eigen categorieën. De apps worden in elke categorie alfabetisch geordend. Je kunt vervolgens gemakkelijk deze apps aan je beginscherm toevoegen, of beginschermpagina's die je niet nodig hebt verwijderen. Ik stel me voor dat veel gebruikers waarschijnlijk maar één of twee beginschermen voor favoriete apps zullen hebben, gevolgd door de Appbibliotheek voor de overige apps. Het is een verbetering van het beginscherm waar we veel te lang op hebben moeten wachten, en het lijkt ook alsof Apple hiermee toegeeft dat Google het soms wel bij het rechte eind heeft.

De overeenkomsten met Android gaan nog verder. Er komen echte beginscherm-widgets in iOS 14 en deze kunnen de plaats innemen van app-pictogrammen. Widgets vind je nog steeds standaard in de Vandaag-weergave (veeg naar rechts op het beginscherm), maar je kunt ze nu ook elders aan het beginscherm toevoegen, in verschillende groottes en vormen. Apple's unieke toevoeging is een slimme stapel bovenaan het scherm waarmee je door meerdere app-widgets veegt, aangeboden afhankelijk van de context.

Siri en Vertaal

Siri krijgt een paar belangrijke veranderingen in zijn werking, en sommige daarvan lijkt Apple opnieuw geleend te hebben van Google. Veel van die veranderingen werken op de achtergrond. Zo weet Siri blijkbaar nu 20 keer zoveel feiten als een jaar geleden.

Maar aan de voorkant loopt Siri in iOS 14 minder vaak in de weg. Je kunt nu rechtstreeks met Siri praten zonder "Hé Siri" te zeggen en Siri neemt niet langer je hele scherm over. Net als bij Stembediening, heb je rechtstreekse interactie met items op het scherm, puur door tegen je apparaat te praten.

Spraakherkenning is enorm verbeterd en wordt nu op het apparaat zelf uitgevoerd. Je stem hoeft niet langer naar de cloud gestuurd te worden, wat beter is voor zowel reactiesnelheid als privacy. Er is ook een nieuwe, off-line vertaalfunctie, die elf talen ondersteunt.

De nieuwe vertaalfunctie van Siri heeft een nieuwe, ingebouwde Vertaal-app als visuele interface. (Ok, Android deed dit als eerste, maar ook op iOS is Google Translate al jaren beschikbaar.)

Berichten

Een aantal vermeldenswaardige veranderingen komt naar Berichten. Je kunt nu gesprekken vastpinnen bovenin de conversatielijst, net zoals je dat kunt doen met notities in de Notities-app.

Er komen ook grote veranderingen in hoe groepsgesprekken werken. Je kunt een eigen pictogram maken voor een groepsbericht. Net zoals in Slack en andere onderwerp-gerichte apps, kan je voortaan op bepaalde berichten intern antwoorden, zodat één groepsgesprek meerdere onderwerplijnen kan hebben.

Je kunt voortaan ook een deelnemer bij naam noemen, zodat je kunt aangeven op wie je reageert. Wij hopen dat deze functies groepsberichten helderder maken, en geen extra verwarring toevoegen.

Kaarten en CarPlay

Als je ooit je huis weer zal mogen verlaten, heeft iOS 14 spannende nieuwe functies voor je. Kaarten heeft nu reisgidsen en artikelen ingebouwd.

Maar de meest indrukwekkende verbetering is de nieuwe fietsnavigatie voor grote steden (om te beginnen New York, Los Angeles en San Francisco), die rekening houdt met hoogteverschillen, verkeersdrukte en zelfs met de aanwezigheid van trappen. Ook nieuw in Kaarten is speciale navigatie voor elektrische voertuigen, die je batterijniveau in de gaten kan houden, en die je route kan aanpassen om er oplaad-stops aan toe te voegen. Helaas moet dat in de auto zelf ingebouwd worden.

Apples CarPlay systeem in de auto krijgt ook flinke updates, zoals parkeer-assistentie, navigatie naar laadpalen, en zelfs snel eten bestellen. Maar de grootste verandering is Apple's initiatief om autosleutels te vervangen door je iPhone. Je kunt je sleutel delen via iMessage, sleutels op afstand intrekken en zelfs rijgebieden beperken voor tieners. Helaas is dit weer een functie die in je auto moet zijn ingebakken, te beginnen met de BMW 5-serie volgend jaar. (Hoe kan ik Adam overtuigen dat een BMW 5-Serie een belangrijke zakelijke aankoop is?)

Een snufje App

App Clips is een andere functie die van Android geleend is, waar het App Slices heet. Met App Clips kan je een deel van een app gebruiken zonder deze te installeren. Je kunt een App Clip laden vanaf een webpagina in Safari, een iMessage, een locatie in Maps of zelfs vanaf een NFC-tag of QR-code. Zo kun je bijvoorbeeld zo'n dekselse step huren zonder de volledige app te installeren. Iedere App Clip is minder dan 10 MB groot, en wordt automatisch verwijderd als je 'm niet meer nodig hebt.

iPadOS 14: De wraak van de Newton en de sprong naar Mac

iPadOS 14 bevat alle functies van iOS 14, zoals een nieuwe meer Mac-achtig uiterlijk en een paar belangrijke upgrades van de Apple Pencil-ervaring waar Newton fans al decennia op wachten.

Nieuw uiterlijk voor iPad Apps

Diverse iPad apps krijgen een ander uiterlijk om ze meer te laten lijken op hun Mac-evenknieën. Foto's, bijvoorbeeld, toont nu een zijbalk in als je de iPad in landschapsstand gebruikt.

iPadOS 14 krijgt de nieuwe widgets van iOS 14, en Apple heeft de widgets in de Vandaag-weergave kolom aangepast. Deze is niet langer een verzameling van saaie vierkanten maar iPadOS widgets kunnen nu ook naast elkaar staan in een kolom, als kleine Apple Watches. Het nieuwe widget ontwerp werd geïnspireerd door de Apple Watch.

Tot slot is zoeken met Spotlight veranderd, zodat het niet het hele scherm inneemt. Net als bij Spotlight op de Mac krijg je, als je gaat zoeken een eenvoudige grijze balk bovenin de app die dan actief is.

De Apple Pencil stapt naar voren

Apple Pencil-fans hebben veel om naar uit te zien. De belangrijkste nieuwe functie van iPadOS 14 is Scribble, Apples marketingnaam voor een nieuwe handschrift-naar-tekst functie. Je kunt je Apple Pencil gebruiken om in ieder tekstveld te schrijven; vervolgens zet Scribble je handschrift om in getypte tekst. Je kunt ook woorden wissen door deze door te krassen, en om te selecteren kan je een woord omcirkelen.

Het gebruik van tekens en handschrift in Notities is flink verbeterd. Notities herkentje handschrift automatisch, en kan dit onderscheiden van tekeningen. Je kunt geschreven tekst selecteren, en ermee werken als met getypte tekst. Je kunt handgeschreven teksten kopiëren en plakken. Net zoals Voorvertoning al jaren doet, kan je nu een grove schets maken, en Notities vogelt dan uit wat je probeert te tekenen en verandert dat dan in de perfecte vorm. Tot slot werkt in Notities datadetectie nu ook voor handschrift, zodat je een datum kunt schrijven als "15 december 2020” en dan op die handgeschreven tekst tikken om een afspraak in de agenda te zetten.

Al het andere

Picture in Picture

iPadOS - en Android - ondersteunen al tijden Picture in Picture (PiP), en deze functie is nu ook beschikbaar voor kleinere schermen. Ook in iOS kan je de video nu op verschillende plekken op het scherm zetten. Je kunt het beeld zelfs "achter" de zijkant van je scherm parkeren als je alleen het geluid wilt horen. Het is interessant om te zien of YouTube dit gaat ondersteunen in hun app; ze ondersteunen het op de iPad niet.

Privacy

App Store-apps krijgen een gestandaardiseerde privacy-kaart die Apple vergelijkt met labels voor voedingsproducten, die duidelijk aangeven hoe iedere app omgaat met jouw privacy. Zo verschijnt er een nieuw opname-indicator bovenin als een app de microfoon of de camera gebruikt. En een andere nieuwe instelling maakt het mogelijk om je locatie alleen bij benadering (in plaats van de precieze locatie) te delen met een app. Ontwikkelaars kunnen jouw bestaande accounts omzetten in een "Log in met Apple"-versie.

AirPods

De AirPods Pro krijgen een stevige upgrade in iOS 14 met "spatial audio", waarmee effectief surround sound geïmiteerd wordt, gericht op jouw positie. Verbinding met de AirPods switcht nu automatisch tussen je verschillende Apple-apparaten, afhankelijk van welk apparaat je op dat moment gebruikt. Je krijgt ook een melding op het scherm als je batterij bijna leeg is.

Weer

Apple maakt optimaal gebruik van de aankoop van Dark Sky, door weerwaarschuwingen te integreren in de ingebouwde Weer-app, en voegt voorspellingen per minuut toe (voor gebruikers in de Verenigde Staten).

Telefoneren

Inkomende gesprekken nemen niet meer het hele scherm in beslag, maar worden gepresenteerd als een melding-banier. Dit geldt ook voor FaceTime-gesprekken en VoIP-apps van derden.

De rest van de rest

Je kunt ook kleine aanpassingen verwachten in andere aspecten van iOS 14:

• App Store. Apple verbetert app-pagina's en zoekopdrachten. Ontwikkelaars kunnen abonnementen deelbaar maken binnen een "Delen met gezin"-groep.
• Apple Arcade. Apple is de manier van browsen in games aan het stroomlijnen, en maakt het makkelijker om door te gaan waar je gebleven was in een spel op andere apparaten.
• Augmented Reality. ARKit 4 gaat het mogelijk maken dat ontwikkelaars overal ter wereld augmented reality-objecten kunnen plaatsen - denk King Kong, die in New York rondstampt.
• Camera. iOS 14 versnelt de Camera-app en geeft je meer controle over de belichting.
• Game Center. Apple belooft een nieuw ontwerp van Game Center, hoewel er geen details genoemd werden.
• Gezondheid. De Gezondheid-app bevat nieuwe functies voor het bijhouden van slaapritmes, en voor je gehoor. Er is een nieuwe overzichtslijst, die je een idee geeft hoe gezond je bent. Er zijn nieuwe soorten gezondheidsgegevens voor mobiliteit, symptomen en ECG.
• Notities. Apple zegt dat het het ontwerp van Notities heeft aangepast, en meer artificiële intelligentie heeft geïntegreerd.
• Foto's. Er zijn nu meer mogelijkheden om je foto's te filteren en te sorteren.
• Herinneringen. Het is makkelijker om herinneringen toe te voegen via snelle invoer en slimme suggesties en leden van een gedeelde lijst kunnen taken toekennen aan elkaar. O hoi, o hoi!!
• Dictafoon. Opnamen zijn nu eenvoudiger te rangschikken. Er is een Verbeter opname-functie om de opnamekwaliteit met één tik te verbeteren.

Apple biedt volledige lijsten met al het nieuws voor iOS14 (hier) en iPadOS 14 (hier).

One More Thing…

Ja er is nog één extra ding, iets waar iPhone-gebruikers al tijden om smeken (maar dat Apple alleen heeft bevestigd op de uitgebreide lijst die in de achtergrond te zien was): in iOS 14 kun je eindelijk een alternatieve webbrowser of e-mailprogramma aanwijzen als standaard. Dat werd tijd!

Tijdens de WWDC-keynote onthulde Apple een vloedgolf aan inhoudelijke (of zelfs baanbrekende) updates voor watchOS 7. Er zijn lange-verwachte verbeteringen (slaapregistratie, betere wijzerplaataanpassing), handige nieuwe functies (fietsroute-aanwijzingen, Siri-vertalingen) en een paar verrassingen ("Dans"-workouts, handen-wassen-detectie voor het coronavirus-tijdperk).

De focus van watchOS 7 lag, niet verrassend, op conditie en wellness. Op de Apple Watch focust Apple hier al langer op. Apple filmde - slim - het watchOS-gedeelte van de keynote in het hippe fitnesscentrum van het bedrijf.

Wijzerplaat-aanpassingen maken en delen

Apple Watch-fans hebben lang gemord dat aanpassingen van de wijzerplaat beperkt zijn, en dat er door derden geen wijzerplaten (helemaal van grond af) ontworpen mogen worden. watchOS 7 staat nog steeds geen wijzerplaten van derden toe, maar is verder aanzienlijk versoepeld in de wijzerplatenafdeling.

Zo kan er nu meer dan één complicatie van een bepaalde horloge-app op één wijzerplaat verschijnen. Apple gaf voorbeelden: een wijzerplaat van de Glow Baby-app kan meerdere complicaties vertonen die nieuwe ouders helpen met het volgen van zowel flesvoeding, borstvoeding, pompstatistieken als dutjes. Zo kan Dawn Patrol voor surfers niet aleen getijden, maar ook windsnelheid of watertemperatuurgegevens van een surflocatie weergeven.

Je kan aanpassingen nu ook delen via alle gebruikelijke methoden. Als degenen die een wijzerplaat krijgen aangeboden niet over alle relevante apps beschikt wordt voorgesteld deze te downloaden.

Apple heeft zijn wijzerplaten-bouwer gestroomlijnd en aantrekkelijker gemaakt, en er zijn een paar nieuwe onthuld. Er is nu een Foto's-wijzerplaat met kleurfilters, een XL-wijzerplaat met een optie om één enkele, opvallend uitgebreide complicatie toe te voegen, en een Chronograph Pro-wijzerplaat met een tachymeter om de snelheid te meten op basis van de afgelegde tijd over een vaste afstand.

Nieuwe Apple-specifieke complicaties zijn onder meer "Camera Remote", "Slaap" en "Opdrachten".

Slaapregistratie

Slaapregistratie is al jarenlang een goed idee, gezien de verscheidenheid aan slaapregistratie-apps van derden, en werd al in watchOS 6 (onterecht) verwacht. Apple zegt nu dat dit de meestgevraagde functie is. Nou, hij is er eindelijk.

Slaapregistratie houdt in dat 'microbewegingen' worden gedetecteerd via de versnellingsmeter van de Apple Watch, waardoor de ademhaling kan worden geanalyseerd. Hierdoor weet de Apple Watch wanneer en hoeveel je elke nacht slaapt. In de ochtend presenteert het een visualisatie van de vorige nacht, inclusief perioden van wakker worden en slapen. Bovendien toont een grafiek je wekelijkse slaaptrend.

De Apple Watch bereidt je ook voor op een goede nachtrust. Een aanpasbare "Ontspan"-routine, geconfigureerd op je iPhone, kan een ontspannende Woning-scène, rustgevende muziek en een duik in je favoriete meditatie-app bevatten, terwijl ook 'Niet storen' ingeschakeld wordt. Als je eenmaal bent ingedommeld, gaat de Apple Watch in de slaapstand, wordt het scherm donkerder, en wordt alleen een gedimde tijdweergave weergegeven als je erop tikt.

Wanneer het tijd is om wakker te worden, kan de Apple Watch een stil maar voelbaar alarm of zachte geluiden maken, terwijl een wekscherm met batterijniveau wordt weergegeven (aangezien het in veel gevallen spoedig moet worden opgeladen). Als je Apple Watch niet genoeg stroom heeft voor de nacht, wordt je gevraagd om een korte oplaadsessie, vóór het slapengaan.

Met bijzondere aandacht voor jouw privacy, vermeldt Apple dat slaapgegevens gecodeerd zijn op het apparaat, of in iCloud met iCloud-synchronisatie - en altijd onder controle van de gebruiker. We willen niet dat de monsters onder het bed weten dat je doet alsof ...

Conditie en gezondheid

De Workout-app is een van de meest populaire Apple Watch-apps, dus Apple besteedt er voortdurend en rijkelijk aandacht aan. Dit jaar is geen uitzondering, met vier nieuwe trainingsmodi: "Coretraining", "Dansen", "Functionele Krachttraining" en "Coolingdown".

Misschien wel de meest interessante hiervan, "Dans", laat gebruikers deelnemen aan Bollywood, cardio-dans, hiphop of Latin-sessies die het horloge volgt met de hartslagsensor, versnellingsmeter en gyroscoop om arm- en onderlichaambewegingen te detecteren die uniek zijn voor de verschillende dansvormen. Iedereen mambo!

Apple heeft ook wat werk verricht aan de Activiteit-app (met de drie concentrische activiteitencirkels), die nu "Conditie" heet. Deze heeft nu een gestroomlijnd dashboard met fitnessgegevens, waar dagelijkse activiteiten, trainingen, prijzen en activiteitstrends op één tabblad weergegeven worden. Een ander tabblad toont sociale inspanning, waaronder gedeelde activiteiten en wedstrijden.

De Gezondheid-app kreeg ook wat liefdevolle aandacht, hoewel op een manier die vooral relevant is voor medische professionals. Nieuwe mobiliteit-gegevens tonen onder meer Cardio-fitness, Wandelsnelheid, Snelheid trap af, Snelheid trap op, 6-minutenwandelafstand, Tijd dubbele steunfase, Staplengte en Asymmetrie. Deze statistieken worden meestal alleen bijgehouden in een laboratoriumomgeving, maar kunnen (en dit is uniek) worden gemeten door Apple Watch en iPhone en worden gebruikt bij de ontwikkeling van medische apps. Helaas werd er geen melding gemaakt van bloed-zuurstofniveaus die nuttig zou kunnen zijn bij het opsporen van COVID-19-infecties. Hiervoor wacht men, naar verluidt, op goedkeuring door de FDA (zie “Wearables zoals de Apple Watch veelbelovend bij het detecteren van COVID-19-infecties”, 3 juni 2020).

Automatische handenwassen-detectie

We weten al lang dat krachtig handenwassen voor ten minste 20 seconden ziekteverwekkende bacteriën en virussen kan elimineren. Dit is des te belangrijker tijdens de COVID-19-pandemie - en de Apple Watch kan daarbij helpen.

In wat Apple omschrijft als "een innovatie-primeur voor een wearable", gebruikt watchOS 7 de bewegingssensoren en microfoon van de Apple Watch, samen met machine-learning op het apparaat, om de herkenbare signalen van een handenwas-activiteit te detecteren. Een klok op de Apple Watch begint 20 seconden af te tellen, met beweging en geluid, en als de gebruiker te snel stopt, geeft de Apple Watch een tip om door te gaan.

Je kan watchOS 7 ook instellen om je eraan te herinneren dat handwassen bij thuiskomst aan te raden is.

Op de iPhone toont de Gezondheid-app de frequentie en duur van je handenwassen, evenals informatie over het belang van handwasbeurten in relatie tot de algehele gezondheid. Geluiden die worden gebruikt om handwas te detecteren, worden niet automatisch opgenomen of opgeslagen door de Gezondheid-app of Apple Watch, dus je hoeft je geen zorgen te maken dat iemand je handenwasgezang hoort.

Gehoor

Gehoor is een andere belangrijke gezondheidsmaatstaf voor iPhone- en Apple Watch-gebruikers. In watchOS 6 introduceerde Apple de Geluid-app die omgevingsgeluid-niveaus en duur van jouw blootstelling daaraan detecteert, en die daarmee onze delicate oorstructuren helpt beschermen.

watchOS 7 bouwt voort op deze trend met een functie genaamd "hoofdtelefoon-geluidmeldingen". Deze vertelt je hoe luid je via een koptelefoon naar muziek en podcasts luistert, en welke niveaus mogelijk schade kunnen veroorzaken. Wanneer jouw totale koptelefoon-gebruik de veilige wekelijkse limiet overschrijdt, waarschuwt de Apple Watch je.

Deze functie is ook toegankelijk op een iPhone of iPod touch. Je kan de Gezondheid-app raadplegen om te zien hoe lang je wekelijks aan hoge decibelniveaus bent blootgesteld. Nogmaals, Apple is er heel duidelijk in, dat er geen audio wordt opgenomen of opgeslagen door de Apple Watch- of Gezondheid-app.

Fietsroutebeschrijving

Als bijvangst van een upgrade van de Kaarten-app op andere Apple-apparaten, kan je met watchOS 7 je fietstochten plannen en uitvoeren met grote, gemakkelijk te lezen aanwijzingen. Je krijgt te horen wanneer je moet afstappen en met je fiets moet lopen, waar je trappen kan vinden om tijd te besparen, welke routes langs heuvels lopen, waar fietsenwinkels zijn, en hoe je een bestemming het snelst of via de meest directe route bereikt.

Als fervent fietser ben ik best enthousiast over deze functies. Het moeilijkste van het gebruik van de Apple Watch tijdens het rijden is het zien van en communiceren met het scherm, dus ik ben benieuwd hoe goed Apple deze problemen heeft aangepakt. Het kan even duren voordat ik de fietsaanwijzingen kan gebruiken in Minneapolis-St. Paul, aangezien deze omgeving volgens het lijstje niet als eerste beschikbaar komt.

Siri-verbeteringen

De "Universal Communicator" van Star Trek blijft een SF-droom, maar met watchOS 7 komt de Apple Watch een beetje dichterbij. Nu kan je gesproken vertalingen van Siri in een aantal talen krijgen door je pols omhoog te bewegen, en bijvoorbeeld te vragen: "How do you say hello in Japanese?" (Nvdv: vanuit het Nederlands werkt het nog niet). De assistent toont een vertaling, die je met een tikje kunt laten afspelen als hoorbare tekst.

En tenslotte: Siri kan nu ook inkomende berichten aankondigen.

Een waardige upgrade?

Nadat Apple de kinderziektes van watchOS achter zich had gelaten, heeft het bedrijf zich geconcentreerd op het verfijnen van de mogelijkheden die de sensoren (zo dichtbij je lichaam) van de Apple Watch bieden. watchOS 7 zet die trend voort, met een verzameling functies die, hoewel niet baanbrekend, een Apple Watch tot een steeds interessanter accessoire in je leven maken.