Vorige aflevering | Search TidBITS | TidBITS Homepage | Volgende aflevering

TidBITS#577/23-Apr-01

Beveiligingsgaten in Mac OS X? Dat klopt, maar in de eerste aflevering van onze nieuwe column over Mac OS X leggen we uit hoe je ze kunt dichten. verder kijken we naar de Mac OS X versies van Timbuktu Pro en ConceptDraw, een beperking in de FTP server van Mac OS X en een slim programmaatje dat een grafische interface levert voor de Unix commando-regel. We bekijken ook het zeer positieve financiële kwartaal van Apple en bespreken de nieuwe versies van Eudora 5.1, BBEdit 6.1 en Acrobat 5.0.

Onderwerpen:

Copyright 2001 TidBITS Electronic Publishing. All rights reserved.
Information: <[email protected]> Comments: <[email protected]>

-> Denk je dat TidBITS interessant is voor <-
-> je vrienden, kennissen, collega's? Geef <-
-> hen de tip zich ook GRATIS te abonneren <-
-> of stuur deze aflevering naar hen door! <-

Je kunt je gratis abonneren op de Nederlandse afleveringen van TidBITS door een (blanco) mailtje te sturen naar: [email protected]. Je krijgt deze dan per e-mail toegestuurd.
Om je abonnement op te zeggen, kun je een mailtje sturen naar: [email protected].

Deze editie van TidBITS werd gedeeltelijk gesponsord door:

De Nederlandse editie van TidBITS is een letterlijke vertaling van de oorspronkelijke Engelse versie. Daarom is het mogelijk dat een deel van de inhoud niet geldt in bepaalde landen buiten de USA.

Dit nummer werd uit het Engels vertaald door:

Verder werkten mee:

MailBITS/23-Apr-01

[vertaling: TK]

Eudora 5.1 wordt uitgebreid met SSL en Palm adres-synchronisatie -- Qualcomm heeft Eudora 5.1 uitgebracht als gratis update voor hun populaire e-mail-applicatie. Onder de nieuwe mogelijkheden vinden we onder meer ondersteuning voor beveiligde verbindingen met identificatie via SSL (Secure Sockets Layer) als je e-mail-server dit ondersteunt; een optie om handtekeningen weer te geven in het venster voor het opstellen van berichten; ondersteuning voor het verzenden, ontvangen, en bewaren van vCards; in kleur aangeven van MoodWatch activatiewoorden en -zinnen (alleen in betaalmodus of sponsormodus) en een nieuw MoodWatch instellingenpaneel. Qualcomm herschreef het adresboek voor Eudora 5.0 (zie "Eudora 5.0 leest je gedachten" in TidBITS-547), en daar ondervinden we nu de voordelen van. Deze verbeteringen omvatten onder meer een optie voor het synchroniseren van je Eudora adresboek met een Palm OS handcomputer, ondersteuning voor foto's in adresboekitems en in knoppenbalken voor nicknames, de mogelijkheid om het adresboek (of alleen sommige personen) te exporteren naar een komma-gesepareerd tekstbestand, en een nieuw instellingenpaneel voor het adresboek. Bovendien heeft Qualcomm een hele reeks kleinere bugs opgelost. Met de installer van 4,8 MB kun je een nieuwe Eudora Application Folder installeren of een betaald exemplaar van Eudora 5.0.x (maar geen bètaversie) updaten. Als je met Mac OS X werkt, dan zul je blij zijn te vernemen dat de Carbon-versie van Eudora 5.1 momenteel in bèta is (een download van 3,8 MB). [ACE]

<http://www.eudora.com/email/>
<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbart=06112>
<http://www.eudora.com/products/eudora/download/>
<http://www.eudora.com/betas/>

BBEdit 6.1 krijgt nieuwe eigenschappen en ondersteuning voor Mac OS X -- De populaire text- en HTML-editor BBEdit van Bare Bones Software is nu ook verkrijgbaar in een Carbon-versie voor Mac OS X. Naast de fundamentele architectuurverandering en talrijke kleine veranderingen om beter in de Mac OS X-omgeving te passen, biedt BBEdit 6.1 veel nieuwe en verbeterde eigenschappen, met onder meer de integratie met Perl tools van Mac OS X, een verbeterde FTP-engine met ondersteuning voor wisselende poorten, optionele weergave van harde regelnummers in soft-wrapped documenten, FTP-browservensters voor het raadplegen van remote directories, en ondersteuning voor toetsequivalenten (zoals bij Emacs) voor bewerkcommando's. BBEdit 6.1 is een download van 8,3 MB en werkt met Systeem 7.5.5 en hoger. Het is gratis voor geregistreerde gebruikers van BBEdit 6.0; $39 voor gebruikers van vorige versies van BBEdit, $79 voor cross-upgrades, en $119 voor anderen. [ACE]

<http://www.barebones.com/products/bbedit.html>
<http://www.barebones.com/support/bbedit/bbedit-notes.html>
<http://www.barebones.com/support/updates.html>

Acrobat 5 concentreert zich op on-line samenwerking -- Met Adobe Acrobat 5 positioneert Adobe het Portable Document Format (PDF) als een on-line samenwerkingsgereedschap, en niet alleen als een manier om documenten op verschillende platforms te bekijken (zie de reeks in TidBITS over documentsamenwerking). Acrobat 5 voegt de mogelijkheid toe om de inhoud van een PDF-bestand in een ander formaat te bewaren, zoals RTF, of om bladzijden te bewaren als TIFF-, JPEG-, of PNG-beelden. Qua beveiliging ondersteunt Acrobat 5 nu 128-bit gecodeerde wachtwoordbeveiliging en digitale handtekeningen voor het omgaan met vertrouwelijke documenten, en het kan wijzigingen en afdrukken beperken. Je kunt vanuit een webbrowser on-line werken met annotaties en veranderingen in samenwerkingsdocumenten, zodat je niet langer meerdere versies van een document via e-mail heen en weer hoeft te sturen. Adobe heeft de mogelijkheid uitgebreid om formulieren in PDF-documenten te gebruiken, zodat de gebruikers nu live elektronische formulieren kunnen creëren die je met behulp van de XML-ondersteuning van Acrobat kunt verbinden met back-end databases. Acrobat 5 biedt tevens toegankelijkheidseigenschappen zoals instellingen voor weergave met hoog contrast, ondersteuning voor schermlezers op basis van Windows (zie onze reeks over toegankelijkheid voor invaliden), en meer sneltoetsen. Het programma biedt verder nog een hele reeks andere eigenschappen, zoals verbeterde uitvoer- en kleurregelingen, batch-verwerking, en gereedschappen voor het analyseren en herstellen van PDF-bestanden. Acrobat 5 is nu verkrijgbaar voor $250 en is 'carbonized' voor Mac OS X. De installer voor de gratis Acrobat 5 Reader is een download van 380K; de applicatie zelf is een download van 10 MB. [JLC]

<http://www.adobe.com/acrobat/>
<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbser=1191>
<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbser=1189>

PowerBook G4 Titanium drijft Apple naar 43 miljoen dollar winst

Adam Engst <[email protected]>
[vertaling: DPF]

In het tweede fiscale kwartaal van 2001 heeft Apple Computer vorige week een netto winst aangekondigd van 43 miljoen dollar. Dat komt neer op 12 dollarcent per aandeel op een verkoop van 751.000 Macs. Dat bedrag werd wel geholpen door de verkoop van 23 miljoen aandelen in ARM Holdings, plc, wat de afschrijving van 86 miljoen dollar voor Apple's investering in EarthLink meer dan goedmaakte. Apple heeft nog slechts 8 miljoen aandelen ARM Holdings over, maar de verkoop van die aandelen heeft wonderen verricht voor het polijsten van de financiën van Apple in de afgelopen jaren. Alhoewel de resultaten van dit kwartaal niet gunstig zijn wanneer je ze vergelijkt met de 233 miljoen dollar winst (64 dollarcent per aandeel) op verkopen van meer dan 1 miljoen Macs in het tweede kwartaal van vorig jaar maken ze wel korte metten met de voorspelling van 1 dollarcent per aandeel van analisten na het verlies van het vorige kwartaal. Apple's kaspositie en korte-termijn gelden blijven zeer sterk op meer dan 4,1 miljard dollar.

<http://www.apple.com/pr/library/2001/apr/18q2results.html>
<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbart=05902>
<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbart=06273>

Een deel van de positieve cijfers is te danken aan kostenbezuinigingen en lagere kosten voor onderdelen, maar een groter deel kunnen we toeschrijven aan de kennelijk populaire PowerBook G4 Titanium, waarvan dit kwartaal meer dan 134.000 machines verkocht werden. Dit overtreft de voorganger (de PowerBook G3 (FireWire)) zowel in het afgelopen kwartaal als hetzelfde kwartaal van 2000. De PowerBook G4 Titanium heeft ook geholpen om de marges van Apple op 26,9 procent te brengen, maar dit is wel onder de 28,2 procent van vorig jaar. De verkopen van de Power Mac G4 (Digital Audio) waren ook beter dan vorig jaar, met 250.000 verkochte machines. De iMac daarentegen kon niet op tegen het 'Kerstmis-kwartaal' met 300.000 eenheden, en de iBook - het model dat waarschijnlijk als volgende herzien wordt - kwam niet verder dan 55.000 verkochte machines. Zelfs met de prijsverlagingen van Apple bleef de Power Mac G4 Cube zelfs op 12.000 steken. Het meest verrassende resultaat kwam misschien wel van Mac OS X, verantwoordelijk voor 19 miljoen dollar.

Er zijn wat opmerkingen te maken over de financiële positie van Apple. Zo zouden de winsten van het bedrijf misschien wel enigszins onafhankelijk kunnen zijn van de resultaten van andere bedrijven in de computerindustrie, omdat de verkopen van Macs meer aan individuen gerelateerd zijn dan aan bedrijven. Verder is het opvallend dat een product als de PowerBook G4 Titanium ook goed kan verkopen in een relatief koel economisch klimaat. In contrast hiermee staat de Power Mac G4 Cube die - ondanks een elegant en ook vrij rustig ontwerp - eenvoudigweg niet genoeg voordelen biedt ten opzichte van hetzij de duurste iMacs of de goedkoopste Power Mac G4's om zelfs na prijsverlagingen kopers te overtuigen. De Cube zal ofwel moeten profiteren van een ingrijpende revisie of zo eind 2001 verdwijnen.

TenBITS/23-Apr-01

door Adam C. Engst <[email protected]>
[vertaling: DPF, JB, AV, JG]

Het viel me op toen ik een aantal edities van tien jaar terug las (zie ons verjaardagsartikel "TidBITS gaat naar elf" in TidBITS-576) dat we af en toe een column hadden over zaken die te maken hadden met het toen net verschenen Systeem 7. Die systeemversie was belangrijk in het voorjaar van 1991, en ik schaam me er wel een beetje voor dat we er toen zo weinig aandacht aan besteed hebben. De parallellen met Mac OS X zijn echter opvallend: in beide gevallen moesten applicaties herschreven worden om nieuwe mogelijkheden te ondersteunen, de feitelijke uitgave kwam een paar maanden voordat het systeem standaard op nieuwe machines geleverd werd, beide systemen waren langzaam op de goedkopere Macs met te weinig geheugen (4 MB was het minimum voor Systeem 7 tegenover 128 MB minimum voor Mac OS X) en je had veel tips en trucs nodig om het nieuwe systeem optimaal te kunnen gebruiken. Het belangrijkste verschil lijkt te zijn dat Mac OS X een veel negatievere ontvangst ten deel is gevallen. Er waren wat klachten over specifieke technologieën in Systeem 7 (zoals ballonhulp en publiceer & abonneer), maar de algemene indruk was positief omdat Systeem 7 tegemoet kwam aan een aantal belangrijke wensen, zoals multitasking en toegang tot meer RAM.

<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbart=06397>

Wat ook de verschillen en overeenkomsten zijn, het is tijd voor een nieuwe af en toe verschijnende column om wat aandacht aan Mac OS X te kunnen schenken; veel zal gebaseerd zijn op wat in de uitgebreide discussies in TidBITS Talk aan de orde komt, maar ook andere bronnen zullen gebruikt worden.

Implementatie van FTP onder Mac OS X kwetsbaar ?  Op 10 april 2001 bracht CERT een advies uit waarin het een probleem aangaf met de manier waarop verscheidene FTP servers geschonden kunnen worden en zo indringers toelaten om code uit te voeren op de machine waarop de FTP server draait. De fout komt voor in FTP servers op verscheidene Unix implementaties, waaronder de FreeBSD-versie die Apple gebruikt in Mac OS X. FreeBSD Inc. heeft het probleem onderkend en verholpen; de andere handelaars hebben de situatie ook goed onderzocht. Spijtig genoeg heeft Apple geen verklaring afgelegd aan CERT of Mac OS X al dan niet gevoelig is voor dit probleem, bovendien zijn vragen om opheldering op Apple's DarwinOS gebruikers-mailinglist onbeantwoord gebleven, en heeft Apple niet weten te antwoorden op onze directe e-mails met de vraag om meer informatie. Larry Rosenstein <[email protected]> vertelt ons echter dat het logboek dat dient ter versiecontrole van Darwin, aantoont dat de FTP server geïmporteerd is uit het FreeBSD-project in juli 2000, en zijn onderzoek van de code toont met grote waarschijnlijkheid aan dat Mac OS X kwetsbaar is. Hij heeft ook nota genomen van een mogelijke poging om de fout te verhelpen in de huidige versie van de broncode van de FTP server.

<http://www.cert.org/advisories/CA-2001-07.html>

Aangezien het Samengebruik-regelpaneel onder Mac OS X FTP-toegang van op afstand mogelijk maakt aan de hand van deze server-code, raden we aan dat je die optie uitgeschakeld laat (wat gelukkig genoeg ook de standaardinstelling is) totdat Apple dit gat in de beveiliging heeft weten af te sluiten. Als het noodzakelijk is dat FTP-toegang van buitenaf mogelijk is, verbied dan naamloze toegang (anonymous access) en zorg ervoor dat al de gebruikers degelijke wachtwoorden hebben.

Mijn advies aan Apple: met Mac OS X kozen jullie ervoor om een sprong te nemen in de open source-gemeenschap, en nu ondervinden jullie de problemen die dat met zich meebrengt, waar vorige versies van het Mac OS geen last hadden. Los deze problemen op als een waar lid van de gemeenschap: erken problemen zo snel mogelijk, zorg voor manieren om ze tijdelijk te omzeilen, verhelp de fouten en verspreid de updates met de oplossing aan iedereen door middel van het Software Update regelpaneel. Pogingen om problemen te verbergen of af te doen met Public Relations-geweld zullen niet helpen - Mac OS X zal hoogstwaarschijnlijk de meest populaire versie van Unix zijn die ooit is uitgebracht, en dat brengt een enorme verantwoordelijkheid met zich mee om de gebruikers van Mac OS X te beschermen.

Geen MacBinary in Mac OS X FTP -- Nu we het toch over de FTP server van Mac OS X hebben, vorige week kwam ik erachter dat het stomme ding geen MacBinary ondersteund. Dit betekend dat als je een Macintosh bestand met een resource-vork verstuurd (zoals alle Classic programma's, Carbon programma's die ook onder OS 9 werken en sommige documenten), deze resource-vork tijdens het versturen verwijderd wordt en het bestand beschadigd wordt. We verwachten meer aandacht voor details van Apple; hopelijk voegen ze deze functionaliteit toe aan een toekomstige versie.

In de tussentijd zijn er twee omwegen. Gebruik het langzamere AppleShare, omdat deze de resource-vork zonder problemen copiëert, of pak het bestand in met een recente versie van StuffIt Deluxe of DropStuff voor je het upload om de resource- en datavorken te combineren in een bestand met alleen een datavork, het StuffIt archief.

Timbuktu Pro voor Mac OS X uitgebracht en nog een keer -- Met Netopia's preview-versie van Timbuktu Pro voor Mac OS X is er weer een essentiëel programma bijgekomen om Mac OS X te gebruiken als productie-besturingssysteem. Nieuwe eigenschappen zijn onder andere een Aqua interface (samen met andere Mac OS X elementen zoals tooltips en ondersteuning voor bestands- en map-permissies), ondersteuning voor multi-gigabyte bestanden, meer beveiliging, de mogelijkheid om programma's op andere Mac OS machines geforceerd af te sluiten en verbeterde weergave-snelheid. Beperkingen zijn onder andere geen ondersteuning voor AppleTalk-verbindingen, geen directe inbelverbindingen via een modem, geen mogelijkheid om een in slaap gevallen monitor wakker te maken (waardoor je gedwongen wordt een Mac OS X screensaver te gebruiken - en helaas heeft Mac OS X geen zwarte screensaver ingebouwd), geen ondersteuning voor lange bestandsnamen in Mac OS X, geen mogelijkheden om toegang te beperken terwijl Timbuktu draait, geen drag & drop op een Mac OS X gast-computer, geen ondersteuning van het Verberg Desktop Patroon en alleen compatibiliteit met versie 4.8 en hoger voor Timbuktu Pro voor Macintosh en Timbuktu 2000 voor Windows (eerdere versies kunnen werken, maar worden niet officieel ondersteund). De preview-versie kost $30 via Netopia's online store en vervalt op 18 juni 2001; Netopia is van plan een speciale upgrade-prijs te maken voor degenen die de preview-versie aanschaffen.

<http://www.macosxready.com/>

Tijdens het testen werkte Timbuktu Pro voor Mac OS X goed met zowel het beheren van bestaande Macs als het beheerd worden. Netopia kondigde echter vandaag aan dat een serieus beveiligingslek gevonden is, waardoor een gebruiker in staat is om de wachtwoordbeveiliging van Mac OS X te omzeilen. Netopia bracht onmiddellijk versie 6.0b2 uit om het probleem te verhelpen; het is te vinden met de URL die verstuurd is in de bevestigings-e-mail voor de kopers. We raden sterk aan om de 6.0b1 software niet te gebruiken op computers waar fysieke veiligheid van belang is en we bevelen iedereen met 6.0b1 aan de 6.0b2 onmiddellijk te downloaden. Ondanks dat dit lek verder bewijs biedt voor de beveiligingsbezwaren van een multi-gebruiker besturingssysteem, een pluim voor Netopia voor het snel herkennen en verbeteren van het probleem.

<http://www.securemac.com/timubktuosxpreviewhole.cfm>
<http://www.netopia.com/support/faqs/software/osxfaq.html#securityissue>

Hier een korte uitleg van hoe het lek werkt. Timbuktu Pro voor Mac OS X is ontworpen om toegang op afstand te bieden zelfs als een systeem voor meerdere gebruikers pas bij het login-scherm staat; het besturingssysteem is volledig geladen maar wacht op bevestiging van identiteit. Zelfs dan geeft Timbuktu een vervelend vrij-zwevend icoon (Control-sleep het om het naar de minst hinderlijke plek te slepen, het zweeft boven alle ander vensters en zelfs het Dock) dat alle menu-items dupliceert van de Mac OS 9 Timbuktu menubalk-icoon. Selecteer een van die menu-onderdelen en Timbuktu start en de Mac OS X menubalk wordt zichtbaar. Helaas heeft de gebruiker nu volledig toegang tot het Apple-menu, inclusief de Systeemvoorkeuren. In het gebruikerspaneel kunnen nu nieuwe accounts worden aangemaakt met beheerdersrechten. Versie 6.0b2 elimineert dit probleem door de Mac OS X menubalk niet te laten zien als er niemand is ingelogd.

ConceptDraw 1.6 wordt Carbon -- CS Odessa heeft ConceptDraw 1.6 uitgegeven, zonder nieuwe kenmerken toe te voegen maar er voor te zorgen dat het vanzelf onder Mac OS X als een Carbon-programma loopt en de Aqua interface ondersteunt. In Mac OS X werkt het ook beter als je met grote documenten werkt. CS Odessa heeft ook een niet-Carbon versie van ConceptDraw voor degenen die Mac OS 8.1 gebruiken, en mensen die Mac OS 8.5 tot Mac OS 9.1 hebben lopen kunnen misschien het niet-Carbon programma overwegen, omdat het enigszins sneller is dan de Carbon versie. Er zijn een paar minder belangrijke bug-reparaties die de gratis "upgrade" naar 1.6 de download van 3.9 MB de moeite waard maken, zelfs voor degenen die Mac OS X niet gebruiken.

<http://www.conceptdraw.com/en/resources/beta16xload.php>

Hoe moet je het Mac OS X shellshell-spelletje spelen? -- Veel mensen maken zich zorgen over hoe Mac OS X toegang verstrekt tot de verborgen Unix commando regel, en vrezen dat ontwikkelaars en technici daarop zullen vertrouwen in plaats van op het grafische Macintosh-gereedschap (kijk naar het recente gesprek in TidBITS Talk tussen TidBITS-medewerkers Chris Pepper en Travis Butler). Robert Woodhead vermaard van Wizardry en Virex heeft voor beroering gezorgd op een manier die welkom is met zijn onlangs uitgebrachte ShellShell utility, dat een grafisch interface bovenop Unix shell commando's plaatst. Robert creëerde een script-taal die al de keuzen en afhankelijkheden van een Unix-bevel beschrijft; ShellShell maakt zo'n script in een configuratiestrip voor dat bevel. Kies jouw mogelijkheden, beslis of het bevel van het root account gestuurd moet worden, en klik de Run knop om het commando naar de Unix ondersteuning van het Mac OS X te sturen. De esoterische tekstuele Unix-resultaten verschijnen in een tweede paneel. De andere beperking van ShellShell is dat het alleen maar scripts voor een paar Unix-commando's heeft; het wordt van de gemeenschap verwacht om meer scripts bij te dragen. ShellShell is LegoWare (stuur de kinderen van Robert Legoblokken als je het gebruikt) en het is een download van 600K.

<http://www.madoverlord.com/Projects/SHELLSHELL.t>
<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tlkthrd=1351>

BookBITS: Me, My iMac and I - Drie boeken voor iMac gebruikers

door Kirk McElhearn <[email protected]>

Vorige week kondigde Apple aan dat het zijn vijf miljoenste iMac verkocht had, waarmee de doorzichtige machine Apple's best verkochte Macintosh-model aller tijden wordt. Zijn unieke design trok velen aan die nooit tevoren een computer hadden gekocht, en zijn alomtegenwoordige vorm en kleuren hebben het tot alledaagse kost gemaakt in belangrijke tijdschriften, in televisieprogramma's en films - als je een computer wil tonen, dan kan je er evengoed één tonen die er goed uitziet.

Vele TidBITS-lezers bezitten hoogstwaarschijnlijk een iMac, net als ik, en velen van jullie hebben ook familieleden die er één hebben. Hoewel het gemakkelijk is voor een ervaren Macintosh-gebruiker een iMac aan de praat te krijgen, vinden vele nieuwe gebruikers dat niet zo simpel, niet omdat het moeilijk is, maar vooral omdat de meeste iMac-kopers voor de eerste keer met een Mac werken.

<http://db.tidbits.com/ getbits.acgi?tbart=05780>

Jammer genoeg is de iMac ten prooi gevallen aan de trend om documentatie achterwege te laten, gedeeltelijk om ontwerp-, productie- en distributiekosten te drukken, maar zonder twijfel ook om Apple's bewering te staven dat het zo gemakkelijk is dat je haast geen documentatie meer nodig hebt. [Voor meer informatie over dit onderwerp, zie ons artikel "De dood van de documentatie" in TidBITS-428 en de vele TidsBITS Talk discussies die hierop volgden. -Adam] De iMac heeft een paar dunne handleidingen om je te laten beginnen, maar buiten online documentatie bestaat er niets waarop een beginnend computergebruiker kan terugvallen, of kan gebruiken als een inleiding. Ik vind dit jammer, niet alleen omdat het Mac OS complex is, maar ook omdat de applicaties die gebundeld worden met de iMac, zoals AppleWorks, krachtig zijn, en een breed spectrum aan mogelijkheden bieden die een nieuwe gebruiker waarschijnlijk niet zal ontdekken of volledig kan gebruiken zonder hulp van buitenaf.

<http://db.tidbits.com/ getbits.acgi?tbart=04865>
<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tlkthrd=69+70+71+72+73+75+78+79+1206>

Vele uitgevers hebben boeken uitgebracht over de iMac, nogal ongebruikelijk, omdat één enkel computermodel meestal niet populair genoeg is om het maken van een volledig boek te verantwoorden. De niveau's variëren sterk - sommige zijn gemaakt voor beginnende gebruikers, andere voor hen die reeds meer vertrouwd zijn met computers. Ze hebben nochtans alle één ding gemeenschappelijk: ze presenteren de basis-eigenschappen van de iMac, van het besturingssysteem en van de applicaties.

Toch is geen enkel van deze boeken echt specifiek voor de iMac. Hoewel ze allemaal de computer voorstellen en tonen hoe je hem moet installeren en verbinden, gaan ze daarna verder met een algemene inleiding op het Mac OS en de verschillende applicaties die gebundeld zijn met de iMac. Elk van deze boeken zou gebruikt kunnen worden als een algemeen boek over het Mac OS, met uitzondering van de enkele pagina's die spreken over de iMac.

Dit is misschien logisch. Zou een beginnend computergebruiker geïnteresseerd zijn in een boek over het Mac OS (vele iMac-gebruikers weten misschien zelfs niet dat hun iMac draait op het Mac OS, hoewel ze telkens een introductiescherm te zien krijgen bij het opstarten), of in een boek over de iMac, hun computer? Eén van de successen van de iMac is dat zijn "persoonlijkheid" hem onderscheidt van andere computers, waardoor het een interessanter toestel wordt voor beginnende gebruikers. Imac-gebruikers bezitten geen computer, ze bezitten iMacs.

In dit artikel bekijk ik drie verschillende boeken over de iMac. Elk boek gebruikt een andere strategie en toon om de Imac-gebruikers de kennis te geven die ze nodig hebben.

Een oude vertrouwde formule -- Een lange tijd geleden, in een wereld hier ver, ver vandaan, werden computers met handleidingen geleverd: dikke epistels die volumineus genoeg waren om als deurvanger gebruikt te worden. Sommigen onder jullie herinneren je wellicht die tijd. Sindsdien zijn handleidingen vrijwel verdwenen.

Ergens tussen toen en nu heeft IDG Books (vandaag de dag merkwaardig genoeg bekend als Hungry Minds (hongerige hersenen, vert.)) een manier verzonnen om al die gebruikers van computers aan te trekken die niet begrepen hoe deze machines werkten, dikke handleidingen niet begrepen, en bijna te beschaamd waren het te vragen. De populaire Dummies-serie heeft zowel grote succesnummers als totale flops gekend, zowel over computers als diverse andere onderwerpen (zaken, koken, tuinieren, sex, enz.). Middels een mix van humor en lichthartigheid hebben de Dummies-boeken het voordeel dat ze de mystiek van computers wegnemen. De Dummies-serie heeft ook een online bijlage, waar je een abonnement kunt nemen op dagelijkse tips per e-mail. Dit kan een goede manier zijn voor nieuwe gebruikers om te beginnen e-mail te ontvangen.

<http://www.dummies.com/>

David Pogue's "The iMac for Dummies" (Hungry Minds, $20) gebruikt de toonzetting, humor en cartoons die het kenmerk zijn geworden van de serie om gebruikers van uitpakken tot competentie te leiden. Geschreven in een vriendelijke stijl die lichtjaren verwijderd is van de stereotiepe computerhandleiding die veel nieuwe gebruikers al jaren gewend zijn biedt dit boek een compleet overzicht van wat je kunt doen met je iMac. Van de absolute basis (aanwijzen, klikken, bestanden verplaatsen en met mappen omgaan) tot hoofdstukken over Internet, programma's, een overzicht van de systeemmap, en zelfs een goed gepresenteerd hoofdstuk over problemen oplossen is dit boek een volledige collectie van zaken die nieuwe gebruikers moeten weten om de meest gebruikelijke handelingen te verrichten.

<http://www.amazon.com/exec/obidos/ASIN/076450648X/tidbitselectro00A/>

Relatief weinig van de inhoud is specifiek voor de iMac, wat me doet geloven dat "The iMac for Dummies" waarschijnlijk erg veel lijkt op "Macs voor Dummies" van Pogue (ik heb geen exemplaar om te vergelijken). Maar het is zeker voldoende uitgebreid (met meer dan 400 bladzijden) voor de veeleisende iMac gebruiker, terwijl het de juiste toonzetting aanhoudt om het allemaal gemakkelijk te laten klinken.

Neem de tijd -- Een van de grootste zorgen van nieuwe computergebruikers is de hoeveelheid tijd die nodig is om de machine te leren kennen voordat er gebruik van kan worden gemaakt. Het kan geen kwaad iMac-gebruikers gerust te stellen en te laten zien dat ze de basisvaardigheden in korte tijd kunnen leren.

"Teach Yourself the iMac in 24 Hours" (Tweede editie), door Gene Steinberg (Sams, $20) volgt deze aanpak, met 24 hoofdstukken, of lessen, die een uur tijd kosten, over de belangrijkste eigenschappen van de iMac. Net als "The iMac for Dummies", gaat dit 400 pagina's dikke boek eigenlijk meer over het Mac OS in het algemeen - Steinberg zegt dit zelfs in de introductie, met de melding dat dit boek "niet slechts voor de iMac-gebruikers" is maar ook voor de iBook-, PowerBook- of PowerMac-gebruikers bedoeld is. Slechts de eerste paar pagina's van het boek zijn specifiek bedoeld voor het fysieke inrichten van de iMac.

<http://www.amazon.com/exec/obidos/ASIN/0672318377/tidbitselectro00A/>

Maar "Teach Yourself the iMac in 24 Hours" presenteert het Mac OS op een heel andere manier dan het Dummies-boek van Pogue. Het begint op een hoger niveau - terwijl "The iMac for Dummies" bedoeld is voor echte beginners die nog nooit een muis hebben vastgehouden, neemt Steinberg aan dat gebruikers min of meer bekend zijn met de basiszaken van het computergebruik. Hij presenteert dan stap-voor-stap lessen, die elk een specifiek aspect van het Mac-gebruik behandelen.

Werkt deze aanpak? Elk hoofdstuk is ongeveer hetzelfde als een hoofdstuk in een willekeurig ander computerboek, dus het concept van lessen komt niet echt goed over. Wellicht is er een psychologisch voordeel aan het zien van het leerproces als een serie afzonderlijke stappen. In ieder geval is het boek goed geschreven, en veel gebruikers voelen zich wellicht comfortabeler met de serieuze toon ten opzichte van de lichthartigheid van "The iMac for Dummies".

iMac in een wip -- Deze eerste boeken zijn nogal fors, het gewicht alleen al kan voor sommigen een drempel zijn. Kleinere boeken kunnen voldoende informatie geven voor gebruikers die niet zoveel details wensen.

"iMac FYI" (Muska & Lipman, $15) van Martin C. Brown is een klein boekje, het past haast in je zak, dat de iMac uit de doeken doet met een vraag-en-antwoord opzet. De zeven hoofdstukken behandelen een totaal van 99 vragen, elke vraag krijgt een antwoord van een paar pagina's waarin één aspect van het iMac-gebruik wordt uitgelegd. Wederom geldt veel hiervan niet alleen voor de iMac. Maar de aanpak van dit boek is dat het antwoord geeft op een door de lezer gestelde vraag, in plaats van zelf de lezer te vertellen hoe het moet.

<http://www.amazon.com/exec/obidos/ASIN/1929685068/tidbitselectro00A/>

"iMac FYI" is een veel kleiner boek dan de eerdere twee, in gewicht en in dikte (277 pagina's) en het heeft niet de diepte van de andere twee. Het is echter op een ontspannen en efficiënte manier een eenvoudige introductie voor het Mac OS. De opbouw en de vorm maken het een geschikte keuze voor een snelle referentie, voor die momenten dat je niet een heel verhaal wilt doorlezen alleen om een antwoord op je vraag te krijgen (hoe fascinerend dat verhaal dan ook is). Dit boek zou ideaal kunnen zijn voor iemand die nog maar net een iMac heeft, en die voor de belangrijke vragen iemand heeft om te bellen. Denk daarbij aan je ouders of grootouders voor wie je net een iMac hebt gekocht en die jou hoe dan ook zullen bellen. "iMac FYI" geeft hen net de ruggesteun om de telefoonkosten beheersbaar te houden en om jou te beschermen tegen al te veel vragen.

Toch is "iMac FYI" ook weer niet helemaal voor de beginner. Neem vraag 6 "Hoe open ik een bestand of een programma?" Het antwoord begint met "Gewoon dubbel klikken!" Wel, de auteur legt niet uit wat dubbelklikken is, noch worden de beginselen uitgelegd, hoe je een menu-onderdeel selecteert of hoe je de cursor aanstuurt. Hoewel "The iMac for Dummies" voor sommigen een beetje te bevoogdend is heeft het het voordeel dat alles aan bod komt.

Zoek het op -- Alle drie de boeken bevatten dat ene essentiële onderdeel, een volledige en gedetailleerde index. Zelf vind ik de index één van de belangrijkste onderdelen van een computerboek aangezien de lezer deze boeken wellicht ooit in één ruk uitleest maar ze veel vaker per onderwerp zal willen raadplegen.

De index van "iMac FYI" is de kortste, aangezien het boek ook minder onderwerpen behandelt, en heeft het nadeel dat de lettertjes wel erg klein zijn (denk toch aan die oudere iMac-gebruikers!). De andere twee boeken hebben allebei een index van ongeveer 40 pagina's, met genoeg details om de meeste onderwerpen aan bod te laten komen. "Teach Yourself the iMac in 24 Hours" komt het best uit de vergelijking en de opmaak is het makkelijkst om te lezen. De indexeerders hebben goed nagedacht over wat de beginnende gebruiker zal willen opzoeken.

Neem bijvoorbeeld de Commando-toets op het toetsenbord. In het begin noemen gebruikers dit de Apple-toets, aangezien er een appeltje op is afgebeeld, maar "Teach Yourself the iMac in 24 Hours" geeft in de index zowel de "Apple key" en "Command key." De index in "iMac FYI" noemt het de "Apple logo key," en dat kan weer verwarring zaaien. "The iMac for Dummies" heeft geheel geen Command key in de index, maar het heeft wel weer aanwijzen, dubbelklikken, enz. opgenomen.

Conclusie -- Van deze drie boeken is een ieder geschreven voor een bepaald type mens. "The iMac for Dummies" is voor hen, die zich niet teveel willen verdiepen in hun computers en zijn ontspannen stijl is ideaal voor lieden die een beetje nerveus zijn over het gebruik. Het heeft de verdienste een boek voor echte beginners te zijn - Pogue neemt er de tijd voor om alles uit te leggen wat je moet doen, van aanwijzen en klikken tot menu's gebruiken en iconen verplaatsen.

Deze basistechnieken zijn afwezig in "Teach Yourself the iMac in 24 Hours", dat evenwel een solide grondslag verschaft voor iMac-gebruik, met een meer serieuze ondertoon. Zij die bij de iMac arriveren met Windows-ervaring, zouden de wijze waarop "Teach Yourself the iMac in 24 Hours" direkt naar essentiele dingen gaat, kunnen waarderen.

"iMac FYI", een minder groot gebied bestrijkend, is minder een tekstboek en meer conversatie met de gebruiker. Het is niet ontworpen voor de totale beginner, maar zijn vraag-en-antwoord formaat zou prima kunnen zijn voor hen, die niet een volledig boek wensen te lezen.

Met geen van deze boeken zit je verkeerd, de beste benadering zou zijn om ze allemaal te bekijken en een aantal bladzijden te lezen. Zeker gezien de overlappende materie in deze drie boeken en hun aandacht voor verschillende types van gebruikers, kan keuze van het boek met de juiste toon en voorstelling van zaken het verschil uitmaken tussen een leer-gereedschap of weer een boek dat op de boekenplank terecht komt.

[Kirk McElhearn is a ongebonden vertaler en technische schrijver, hij woont in een dorp in de Franse Alpen. ]

Niet-winstgevende en niet-commerciële publicaties en Websites mogen artikels overnemen of een HTML link maken als de bron duidelijk en volledig vermeld wordt. Anderen gelieve ons te contacteren. We garanderen de precisie van de artikels niet. Caveat lector. Publicatie-, product- en firmanamen kunnen gedeponeerde merken zijn van hun ondernemingen.

Vorige aflevering | Search TidBITS | TidBITS Homepage | Volgende aflevering