Zoals beloofd heeft Apple op 26 september 2023 de downloadsluizen geopend voor macOS 14 Sonoma, te bereiken via Systeeminstellingen > Algemeen > Software-update.

Howard Oakley merkt op dat in elk geval voor hen die op dit moment macOS 13 Ventura draaien, Sonoma alleen beschikbaar is als update en niet als een complete los macOS Sonoma installatie-pakket. Dat betekent ook dat je niet eenvoudig terug kunt krabbelen als je op Nu upgraden hebt geklikt. Voor deze upgrade heb je een Mac uit 2018 of nieuwer nodig, of de iMac Pro uit 2017 (zie “De echte systeemvereisten voor de besturingssystemen van Apple uit 2023,” 19 juni 2023). Sonoma is een download van 4,5 GB op een iMac uit 2020 en meer dan 7 GB op Macs uit de M-serie.

Sonoma heeft een flink aantal nieuwe functies, hoewel de meeste daarvan niet wereldschokkend zijn. Ik heb mensen al horen beweren dat Sonoma wellicht een Snow Leopard-achtige update is die meer gaat over bug-fixes en verfijningen dan fundamentele wijzigingen in het besturingssysteem of grote aanpassingen aan de interface. Deze eerste versie van Sonoma pakt ook een flink aantal beveiligingskwetsbaarheden aan, waaronder die die Apple vorige week oploste voor andere besturingssystemen (zie “OS veiligheidsupdates lossen drie al misbruikte veiligheidsproblemen op,” 21 september 2023).

Wellicht ben je gecharmeerd van de nieuwe bureaublad-widgets van Sonoma, vooral als apps van derden dat ook gaan ondersteunen. De verzameling van 135 “Aerial” schermbeveiligingsreeksen (sommige onder water, andere juist in de ruimte) van de Apple TV gaan je vrije tijd flink vullen. En als je een beetje emotioneel bent hou je wellicht van de reactie-effecten die je aan een videogesprek kunt toevoegen via bewegingen; andere toevoegingen aan videovergaderen, zoals de Presentator-overlay, worden ook gewaardeerd. Safari biedt nu profielen om werk- en privé-logins te scheiden, en laat je websites omzetten in afzonderlijke web-apps. In Notities kun je nu PDFs toevoegen aan notities en het heeft nu ook hypertext-mogelijkheden met interne koppelingen naar andere notities.

Er is uiteraard nog veel meer, en de volledige lijst van verbeteringen van Apple is een PDF van 12 pagina's die het waard is om eens door te nemen. Besprekingen duiken overal op het web op, waaronder artikelen op Ars Technica, MacStories en Six Colors, die context bieden op en waarderingen van de nieuwe functies. Ik kan ook Joe Kissells Take Control of Sonoma aanraden.

Ik draai de beta-versies al een tijdje op mijn M1 MacBook Air en daarop werkt het prima. Er waren wel wat kleine probleempjes maar die zijn allemaal met app-updates opgelost. Sommige van mijn consultant-vrienden denken er over om deze versie eerder dan normaal door te zetten naar hun klanten, wellicht al binnen 3-5 weken als er geen grote problemen opduiken bij de vroege vogels.

De enige wijziging in Sonoma waar ik echt aan moest wennen is een nieuwe standaardinstelling om alle vensters te verbergen als je een leeg deel van je bureaublad aanklikt. Ik had jarenlang een macro in Keyboard Maestro dat alle Findervensters naar voren haalt als ik naar de Finder omschakel, dus het is niet heel fijn als al mijn vensters ineens weer verdwijnen als ik op mijn bureablad klik. Gelukkig kun je deze functionaliteit uitzetten via Systeminstellingen > Bure4aublad & Dock, onder de Bureaublad & Stage Manager-instellingen. Of beter gezegd, je kunt het beperken tot Stage Manager. Maar voor mij is dat hetzelfde als uitzetten, hoewel mensen die Stage Manager echte gebruiken daar wellicht anders over denken.

Zou je moeten upgraden naar Sonoma? Als je je dat werkelijk afvraagt zou ik zeggen dat het beter is om in elk geval een aantal weken te wachten om te zien of er wellicht onverwachte problemen opduiken. Maar als je graag snel bijwerkt, overal een fatsoenlijke reservekopie van hebt en niet gek opkijkt als er zich toch een probleem voordoet ben je waarschijnlijk al aan het downloaden, dus ga daar rustig mee door.

Bovendien, je doet je werk op je Mac met apps, niet met het besturingssysteem. Ook als je Sonoma installeert kun je hoogstwaarschijnlijk gewoon normaal werken als voorheen - mij verging het in elk geval zo.

Een van de technische en betoverende vernieuwingen van de iPhone 14 Pro van vorig jaar was het always-on scherm. Het is een wonder, want er wordt nuttige informatie getoond op een gedimd scherm wat maar weinig stroom gebruikt. Het always-on scherm maakte z'n debuut vier jaar geleden op de Apple Watch (zie “Apple Watch Series 5 introduceert altijd ingeschakeld scherm,” 10 september 2019), en de ingenieurs van Apple moeten gedacht hebben, 'Hee, laten we dat ook met de iPhone doen'. Het is niet verrassend dat de nieuwe iPhone 15 Pro-modellen ook het always-on scherm hebben en het lijkt precies hetzelfde als dat van de iPhone 14 Pro.

We hebben nu een jaar kunnen werken met het always-on scherm, waardoor het nieuwtje er wel af is. Ik vroeg me daarom af of het bijzonder was dat ik er niet van houd. Onze peiling liet zien dat ik bij lange na niet alleen ben onder de groep lezers van TidBITS. Ruwweg een derde van de respondenten zei dat ze het always-on scherm uit hebben gezet en tweederde laat het aan.

Fans van always-on geven de verwachte redenen voor het gebruik - het biedt nuttige informatie die je snel kan zien, vooral de datum en tijd. Andere informatie die mensen prettig vinden om te zijn zijn timers, lading van de batterij en het volgen van bestellingen. De meeste mensen vinden het fijn om op het vergrendelscherm foto's van geliefden of huisdieren te zien.

Veel van de tegenstemmers vinden de informatie op het vergrendelscherm afleidend, zelfs met de schakelaars van Apple om de achtergrond en berichtgeving te onderdrukken terwijl datum, tijd en widgets wel zichtbaar zijn. Ik stel me voor dat veel mensen zoals ik zijn en vinden dat een volledig zwart scherm in vergelijking met een zichtbare interface minder uitdaagt om de telefoon op te pakken. Natuurlijk heeft het omgekeerd neerleggen leggen van de iPhone hetzelfde effect maar dan zie je de binnenkomende berichten ook niet. Toen ik het always-on scherm kort inschakelde tijdens de peiling, om even te zien of mijn mening was veranderd, merkte ik dat ik altijd op mijn telefoon moest kijken als hij in de buurt was en dat was niet zo als het scherm zwart was.

Een ander veelgehoorde reden voor het uitzetten van het always-on scherm is de batterijduur. Hoewel Apple zegt dat er 'nieuwe technologieën gebruikt worden die het scherm ongelooflijk stroomefficiënt maken' staat het buiten kijf dat er wel degelijk stroom verbruikt wordt. Hoeveel dat is, en wat de gevolgen zijn voor het dagelijkse gebruik lijkt te variëren, want sommige gebruikers zeggen geen verschil te ervaren en anderen wel. Eén persoon zei dat de ondersteuning van Apple zelfs tegen hem gezegd had dat het beter was om always-on uit te schakelen, om zo te voorkomen dat zijn iPhone 14 Pro na zo'n 10–12 uur zonder stroom zou komen te zitten.

Er is natuurlijk niet een enkel goed antwoord - doe wat jij het prettigs vindt. Ben je van mening dat het always-on scherm afleidt of teveel stroom gebruikt, schakel het dan uit in Instellingen > Beeldscherm & Helderheid. En als je het idee wel aantrekkelijk vindt maar het scherm toch wat afleidend kun je misschien eens proberen om de achtergrond en berichtgeving uit te zetten voordat je het geheel uitschakelt.

Ik had nog nooit echt over een laptopstandaard nagedacht, maar de 15-inch MacBook Air die Apple recent heeft uitgebracht, een grotere uitvoering van de 13-inch MacBook Air met vergelijkbare specificaties, bracht daar verandering in.

Dit is de eerste MacBook Air die ik niet gewoonweg dichtdoe als ik hem verbind met een extern beeldscherm, terwijl dat de manier is waarop ik normaal gesproken laptops gebruik. Ik houd deze open en naast het externe scherm voor een opstelling met twee beeldschermen, dat werkt beter met de 15-inch MacBook Air dan met de kleinere uitvoering omdat het makkelijker voor de ogen is.

Ik gebruik de 15-inch MacBook Air ook meer zelfstandig dan ik met de kleinere laptops deed. Het is voor mij een werkstation op zichzelf, waarbij ergonomie ook belangrijk is. In plaats van naar de laptop te turen en overbelasting van mijn nek te riskeren wil ik het scherm op ooghoogte hebben terwijl ik een losse muis en toetsenbord gebruik.

Het vinden van een goede laptopstandaard was dus opeens een prioriteit. Hij moest sterk genoeg zijn om de 15-inch MacBook Air te kunnen dragen, maar ook zelf draagbaar genoeg zodat ik hem mee kon nemen in mijn rugzak als ik naar een vergadering zou gaan. Hij moest dus verstelbaar zijn.

Ik vond twee laptopstandaarden die aan mijn voorwaarden voldeden - de Roost van een bedrijf met dezelfde naam en de Curve Flex van de bekende fabrikant Twelve South — maar ze doen dat op verschillende manieren. Ik vind beide prettig, maar slechts een van hen heeft een vaste plek op mijn bureau verdiend.

Curve Flex

Fans van Twelve South zijn vertrouwd met de Curve, een standaard voor MacBooks van $ 59,99 die verkrijgbaar is in een witte of zwarte versie met stijlvolle afgeronde vormen, maar niet verstelbaar of draagbaar. De Curve SE van Twelve South van $ 39,99, een budgetversie van de Curve die verkrijgbaar is in het zilver, heeft hetzelfde probleem.

Hier is dan de Curve Flex, die met zijn $ 79,99 niet goedkoop is, maar wel verstelbaar en draagbaar. Hij bestaat uit drie metalen onderdelen die via stijve scharnieren met elkaar verbonden zijn:

• Het onderste deel, in de vorm van de letter U, zet de standaard stevig op een bureau of tafel.
• Het middelste deel, een beetje in de vorm van de letter H, wordt bevestigd aan de achterkant van het onderste deel. Het scharnier zorgt ervoor dat de hoogte tot 56 cm kan worden aangepast.
• Het bovenste deel, dat identiek is aan het onderste deel, houdt de laptop vast. Het scharnier maakt kantelen tot 45 graden mogelijk.

Dat bovenste stuk verdwijnt doorgaans uit het zicht als de laptop erop staat, dus het groovy effect is dat van een zwevend ruimteschip dat is aangemeerd aan de grote H.

De Curve Flex is verkrijgbaar in mat zwart of wit, klapt samen tot een platte bundel en wordt geleverd met een zachte hoes.

Het kost wat moeite om de Curve Flex onder de knie te krijgen - Twelve South levert een sticker met visuele instructies - en de scharnieren zijn strak. Het is een goed idee om je MacBook van de standaard te halen terwijl je aanpassingen maakt, anders beschadig je de laptop door er teveel op te duwen. Dat moet je zeker doen als je de spanning van de scharnieren aanpast met een inbussleutel.

Ik vind de Curve Flex een beetje lastig. Hij is niet zo compact als ik zou willen in mijn rugzak en hem in positie manoeuvreren voor een werksessie is een hele klus. Maar ik mag niet te veel klagen, want verder voldoet hij aan mijn behoeften. Ik heb hem voornamelijk thuis gebruikt, waar hij niet vaak bewoog, en slechts af en toe heb ik hem onderweg meegehad.

De Curve Flex is in één opzicht een geslaagd ontwerp: hij kan een laptop ondersteunen in een extreem krappe ruimte. Ik heb hem voor mijn werk gebruikt met mijn ThinkPad van de werkgever tegen de muur en tussen 27-inch beeldschermen. En ik heb hem opgesteld aan een knus computerbureau waar het gebruik van een laptop met externe invoerapparaten anders vrijwel onmogelijk zou zijn geweest.

Roost

Het zij je vergeven als je de Roost niet meteen serieus neemt, want hij lijkt er op het eerste gezicht belachelijk slap. De plastic-achtige standaard begint als een bundeltje stokjes en hij vouwt weliswaar slim uit, maar het resultaat lijkt te onstabiel om een echte laptop te kunnen houden.

Ik was niet voldoende overtuigd, dus ik stuurde een e-mail naar James Olander, de maker van de Roost. Hieronder zijn antwoord, in lichtelijk aangepaste vorm:

de standaard is gemaakt van nylon met een kern van glas. Dat is een bewuste keuze om het gewicht laag te houden. De onderdelen zijn speciaal bewerkt om zo sterk en onbuigzaam mogelijk te zijn (mijn achtergrond ligt in de ruimtevaarttechniek). We bieden levenslange garantie op dit product, want we hebben het ontworpen op extreme betrouwbaarheid. Dat zouden we nooit doen als we twijfelden aan de duurzaamheid.

De Roost kost $ 89,95 en is nu mijn favoriete laptopstandaard, omdat hij ongelooflijk makkelijk mee te nemen is. Ingeklapt is het net een klein parapluutje in zijn nylon hoes. Uitklappen is echt een makkie als je het eenmaal door hebt, het gaat in één soepele beweging.

The Roost is niet even flexibel en aanpasbaar van kijk-hoek als de Curve Flex. Hij is slechts bedoeld om een MacBook iets of een stuk hoger te zetten door verschuifbare tabjes te gebruiken. De hoogte varieert heel netjes in 7 stappen tussen de 15 en 28 centimeter. In het filmpje hieronder zie je dat een vrouw de hoogte aanpast terwijl de laptop erop staat, maar mij is dat nooit gelukt zonder heel veel gedoe. Als je laptop er niet op staat, is bijstellen heel simpel.

De laptop zet je vast in draaibare klemmetjes die ’m stevig (maar zonder grote druk) vasthouden. De stabiliteit is goed: er zit wel wat beweging in het geheel, maar hij blijft prima op zijn plek. De opstelling is ook niet topzwaar. Je zou behoorlijk veel kracht moeten uitoefenen om hem - zeker met je laptop erop - om te gooien. Er zitten ook pootjes onder tegen het wegglijden, en op je bureau staat hij echt stevig.

Mijn nieuwe standaard

Zowel de Curve Flex als de Roost zijn zeer draagbaar, maar de slim opklapbare Roost is dat duidelijk het meest. Hij is het lichtst en neemt de minste ruimte in, maar is desondanks verbluffend gemakkelijk te verstellen, stevig en betrouwbaar. Een prima standaard als je op zoek bent naar een manier om je laptop wat hoger boven je bureaublad te zetten.