Apple heeft een reeks kleine updates voor een aantal besturingssystemen uitgebracht: iOS en iPadOS 17.4.1, iOS en iPadOS 16.7.7, en visionOS 1.1.1. Andere OS-updates volgen nog. (En snel ook, zie “macOS 14.4.1 Sonoma en macOS 13.6.6 Ventura brengen oplossingen voor bugs en kwetsbaarheden”, 25 maart 2024.)

Op de updatepagina’s voor iOS 17, iPadOS 17 en visionOS 1 gebruikt Apple steevast de uitdrukking “belangrijke probleemoplossingen en beveiligingsupdates”, terwijl dat op de updatepagina’s voor iOS 16 en iPadOS 16 tot “belangrijke beveiligingsoplossingen” ingekort wordt.

Op de pagina over beveiligingsreleases van Apple staat dat de drie updates een kwetsbaarheid verhelpen waardoor kwaadwillig vervaardigde afbeeldingen willekeurige code konden laten uitvoeren.

In een bericht op MacRumors wordt verwezen naar een artikel van Apple Support waarin staat dat iPadOS 17.4.1 een probleem oplost waardoor vier oudere iPad-modellen geen QR-codes konden scannen.

Tenzij je de oplossing voor het scanprobleem van QR-codes direct nodig hebt, zou ik de updates als je er tijd voor hebt de komende week of zo installeren. De beveiligingskwetsbaarheid wordt niet actief in de praktijk misbruikt.

En nu is het onvermijdelijke gebeurd. Na de updates van vorige week (zie “Apple brengt iOS- en iPadOS-versies 17.4.1 en 16.7.7 uit, en visionOS 1.1.1”, 22 maart 2024), dachten we dat er nog updates gingen komen.

Vandaag heeft Apple macOS 14.4.1 Sonoma en macOS 13.6.6 Ventura uitgebracht. Gezien de bugs en beveiligingslekken die ze verhelpen, lijkt het minder waarschijnlijk dat andere besturingssystemen parallelle updates zullen ontvangen.

Apple geeft geen details over de bugfixes in macOS 13.6.6, maar in de toelichting bij macOS 14.4.1 staat dat het enkele spraakmakende problemen oplost. De update:

• Zorgt ervoor dat USB-hubs die zijn aangesloten op externe beeldschermen worden herkend
• Voorkomt dat Java-apps onverwachts stoppen
• Laat Audio Unit plug-ins met een kopieerbeveiliging ontworpen voor professionele muziek-apps openen of validatie passeren

Bovendien suggereert Howard Oakley dat in macOS 14.4.1 mogelijk de bug is oplost die ervoor zorgde dat opgeslagen versies werden verwijderd uit verwijderde bestanden in iCloud Drive.

Op het vlak van beveiliging verhelpen beide macOS-updates hetzelfde beveiligingslek bij het verwerken van kwaadwillig gemaakte afbeeldingen als de eerdere iOS-, iPadOS- en visionOS-releases.

Als je macOS 14.4 gebruikt, raad ik je aan om macOS 14.4.1 meteen te installeren. Degenen die Ventura nog gebruiken en iedereen die nog niet is bijgewerkt naar macOS 14.4 kunnen nog een paar dagen wachten, omdat de beveiligingsproblemen momenteel nog niet in het wild worden uitgebuit.

Daar gaan we weer. Het Amerikaanse Ministerie van Justitie, vijftien staten en het District of Columbia spannen een rechtszaak tegen Apple aan. Het bedrijf wordt ervan beschuldigd anti-trust wetten te overtreden en zodoende een illegaal monopolie voor de iPhone te creëren. De zaak richt zich op vijf onderdelen: super-apps, clouddiensten voor het streamen van games, berichten-apps, smart watches en digitale pasjeshouders. Men stelt dat Apple bewust stappen ondernam om concurrentie van andere bedrijven op het iPhone-platform te weren. Apple’s stellingname was lange tijd dat het de mogelijkheden van derden op de iPhone beperkt om gebruikers te beschermen.

Sommige van de gebruikte argumenten snijden hout, bijvoorbeeld de kritiek op het onderdeel cloud-gaming. Apple claimt dat het toelaten van een app die meerdere games zou kunnen streamen een veiligheidsrisico is, maar dit leek altijd al overdreven. En vanaf januari 2024 zijn diensten voor het streamen van games welkom. Dit lijkt mij voldoende actie van Apple’s kant.

Hetzelfde geldt voor betalingen via de iPhone’s ingebouwde NFC-chip. Deze waren lang voorbehouden aan de Apple Pay-dienst: een puur commerciële beslissing, aangezien Apple geld krijgt voor iedere Apple Pay-transactie. Apple zegt nu dat in de EU externe ontwikkelaars de mogelijkheid krijgen om contactloze betalingen via de NFC-chip in hun apps in te bouwen, ook los van Apple Pay en Apple Wallet. Als het in Europa kan, waarom zou het dan niet in de VS kunnen?

In andere gevallen lijken de argumenten van de rechtszaak minder sterk. Neem bijvoorbeeld de beschuldiging dat Apple super-apps als de Chinese versie van WeChat blokkeert. Deze app biedt voor 1,3 miljard gebruikers een berichtendienst, digitale betalingen, een heel ecosysteem van apps, live-streaming, locatie-diensten en nog veel meer. Als je kijkt naar de huidige spanningen rond TikTok, over privacy-misbruik en zijn Chinese eigenaars, dan is het merkwaardig om te pleiten vóór het toelaten van Aziatische super-apps als WeChat in de VS. In het algemeen kan je stellen dat apps die te veel zeer verschillende functies combineren, dit vaak allemaal vrij slecht doen.

De rechtszaak richt zijn pijlen ook op Berichten, dat bijzondere privileges toekent aan zijn eigen versie van sms-berichten. Apple wordt ervan beschuldigd dat gewone sms’jes er bekaaid vanaf komen, met niet-versleutelde verzending, korrelige filmpjes en ontbrekende cursors. Inderdaad kunnen apps van derden geen sms’jes sturen of ontvangen - iets wat ik pas onlangs ontdekte, ik was daar zelf nooit op gekomen. Maar het is niet terecht om Apple te verwijten hoe primitief standaard SMS/MMS-berichten zijn, en wat providers allemaal voor begrenzingen opleggen aan hun grootte. In de aanklacht staat ook kritiek dat Apple standaard-sms’jes in groene tekstballonnen weergeeft. Zou het serieus beter zijn als je niet kon zien dat een sms-conversatie bepaalde extra’s mist? Bovendien heeft Apple al toegezegd dat ze RCS, de nieuwe standaard voor berichten via mobiele netwerken, gaan ondersteunen. (Zie “Apple gaat volgend jaar RCS in Berichten ondersteunen,” 17 november 2023). Ook hier lijkt de aanklacht de plank mis te slaan.

De hardste woorden in de aanklacht zijn voor de Apple Watch, maar hier lijkt men oorzaak en gevolg om te draaien. Niemand koopt een dure smartphone bij zijn minder dure slimme horloge, het werkt precies andersom. Natuurlijk, het is essentieel voor Apple dat het apparaten maakt die uitstekend samenwerken, zeker bij slimme horloges die los van de telefoon weinig presteren.

Over het geheel gezien zijn veel kritiekpunten in de rechtszaak dom noch misplaatst. Apple’s hele strategie is gericht op lock-in, het zo sterk mogelijk binden van klanten aan zijn platforms. Dat is een wezenlijk onderdeel van de naadloze integratie tussen apparaten, apps en diensten. Het is niet toevallig dat “It just works” dé slogan werd in de Apple-wereld (ook ironisch gebruikt als iets dat niet doet). Voor ontwikkelaars is de enorme hoeveelheid iPhone-gebruikers erg verleidelijk, zelfs waar Apple’s beperkende voorwaarden het bijna ondoenlijk maken om bepaalde oplossingen te ontwerpen.

Je kunt van mening verschillen of Apple bepaalde stappen wel of niet had moeten nemen, maar geen van hun acties op zich overtreden enige wet - tenzij je het bedrijf als pure monopolist beschouwt. Zo claimt de aanklacht dat Apple met de iPhone in de VS een marktaandeel van 70% zou hebben op de “markt voor snelle smartphones” en meer dan 65% op de totale smartphone-markt.

Deze cijfers zullen zeker ter discussie staan. Apple’s marktaandeel in omzetcijfers is vooral hoger dan dat van Android doordat iPhones duurder zijn. Hun marktaandeel in aantal gebruikers ligt volgens Statistica veel dichter bij elkaar: daar heeft de iPhone 54% van de markt, tegen 45% voor Android. Veelzeggend is het wereldwijde marktaandeel van de iPhone dat volgens Statistica 20,1% bedraagt. Apple staat als fabrikant bovenaan op de wereldwijde smartphone-markt (en Samsung is tweede met 19,4%), maar als platform heeft Apple een flinke achterstand, en Android scoort bijna 80%. (En bestaan er naast deze twee nog smartphone-besturingssystemen van enig belang?).

Het andere vreemde aspect aan de rechtszaak die claimt dat gebruikers geschaad worden door de monopolistische acties van Apple met de iPhone, is dat mensen hun iPhone waarderen. Al zijn de beweringen van Apple dat 99% van de klanten tevreden zijn overdreven, onafhankelijke rapporten laten zien dat de iPhone een uitzonderlijk hoge klanttevredenheidsindex van 81% heeft. Natuurlijk zal niemand klagen als iPhones goedkoper worden, maar in een wereld vol met makkelijk verkrijgbare, goedkope Android-smartphones is de enige manier om een product met een hogere prijs, zoals de iPhone, naar een dominante positie te tillen, het aanbod van een overtuigende meerwaarde.

Apple zal deze rechtszaak ongetwijfeld tot het bittere einde aanvechten, dus we kunnen ons voorbereiden op jarenlang juridisch getouwtrek. Een antitrustzaak was wellicht onvermijdelijk, gezien de macht van de techgiganten en de hoeveelheid geld die er in de techindustrie omgaat. Niettemin ziet het er, net als bij de recente uitspraak van de EU (zie “De EU-strijdkrachten openen de ommuurde tuin van Apple,” 29 januari 2024), naar uit dat Apple dit aan zichzelf te danken heeft door arrogantie en onwil om ontwikkelaars goed te behandelen.

De software die Apple levert bij hun apparaten zijn over het algemeen behoorlijk goed en worden vaak gebruikt door de lezers van TidBITS. Een indrukwekkende 87% van de deelnemers aan de peiling naar je favoriete webbrowser stemde voor Safari (zie “Gebruik jij dit? Gebruik jij dit? Safari geldt als beste webbrowser voor de Mac,” 6 oktober 2023). De meest populaire weerapp was volgens ons onderzoek Weer van Apple: 60% zei dat dit hun belangrijkste weerapp was en nog eens 15% zei dat ze het samen met andere apps gebruikten (zie “Gebruik jij dit? Apples Weather aan kop, maar met een keur aan populaire alternatieven,” 11 september 2023).

En Apple Podcasts dan? Gegeven het feit dat Apple een dominante rol heeft in de wereld van podcasts dankzij de uitgebreide catalogus aan podcasts, verwachtte ik dat Apple Podcasts ook de dans zou leiden bij onze Gebruik jij dit?-peiling van vorige week, waarin we vroegen naar je favoriete podcast-apps. Het is immers een podcast-app die ruime mogelijkheden heeft en die Apple recentelijk bijwerkte met de toevoeging van uitgeschreven teksten die automatisch gegenereerd worden.

Desalniettemin was Apple Podcasts niet alleen niet de nummer één, er was zelfs sprake van een groot gat met de meest gebruikte app, Overcast van Marco Arment. Deze app kreeg 43% van de stemmen. Apple Podcasts kwam op afstand op de tweede plaats, met slechts 25% van de stemmen. Fans van Overcast waren in het bijzonder blij met de Smart Speed-optie, waarmee podcasts korter worden, doordat er op een slimme manier stiltes verwijderd worden.

De rest van de podcast-apps die we in de peiling opgenomen hadden deden het veel slechter en kwamen niet verder dan percentages van een enkel cijfer. Pocket Casts leidde deze groep met 6%, net voor Downcast met 5%. Castro kwam op 2% en Mimir en Spotify niet verder dan 1%. De belangrijkste keuze waar we ons niet bewust van waren toen we de enquete samenstelden, was BBC Sounds, een gratis app die toegang biedt tot BBC podcasts, radiostations en muziek, hoewel iCatcher ook een stem kreeg.

Uit de commentaren bleek er ook een bepaalde luiheid zat in het gebruik van podcast-apps. Het lijkt erop dat mensen trouw blijven aan een bepaalde app zodra ze uitgevogeld hebben hoe zo'n app werkt. De meeste mensen nemen niet de moeite om hun hele bibliotheek en bijbehorende abonnementen over te zetten naar een andere app, tenzij er echt problemen zijn. Die toewijding zo je wilt is groter dan bij een weerapp of een webbrowser. Apple Podcasts is nu misschien behoorlijk goed, één slechte ervaring (zie “Podcasts-app breekt podcasts uit Muziek-app,” 2 juli 2012) kan tot gevolg hebben dat mensen overstappen.

Het intrigeerde me ook dat er best veel lezers van TidBITS waren die niet in podcasts als medium geïnteresseerd zijn. 15 % van de mensen gaf aan dat ze niet naar podcasts luisterden. Dat is de enige andere optie die in de dubbele getallen kwam. Het totaal aantal deelnemers aan de peiling was ook lager dan de meeste enquetes die we gedaan hadden. Onze doelgroep is aan de oude kant, en podcasts zijn wellicht minder aantrekkelijk voor mensen die gewend zijn aan een bepaalde manier om media te consumeren.

Om een vergelijking te maken: ik geef toe dat ik alleen YouTube-video's kijk die aangeraden worden, of als ik iets specifieks zoek. Hoewel ik begrijp dat video's van een gast die vogels verzorgt of een spookstad herbouwt enorm populair zijn, besteed ik er meestal weinig aandacht aan. Daar tegenover staat dat ik een paar podcasts gevonden heb die bijzonder goed te beluisteren zijn op bepaalde momenten in mijn leven, zoals tijdens het autorijden, tuinieren en fietsen. Hoewel veel podcasts niet meer brengen dan wat Tonya noemt 'gebazel in de internetruimte', zijn er ook podcasts die verzorgd, interessant, plezierig en onderhoudend zijn.

Als je dus nog nooit met podcasts begonnen bent of niet tevreden bent over je huidige podcast-app, kun je eens kijken naar de alternatieven. Het kost misschien wat moeite om over te stappen, maar het kan de moeite waard zijn. Je zult Overcast waarschijnlijk waarderen, en indien niet, kun je eens naar de commentaren op de peiling kijken om te zien wat anderen op prijs stellen in een podcast-app.

De afgelopen vijf jaar is de gebruikersgerichte documentatie van Apple drastisch verbeterd. Ik weet niet precies waarom, maar ik schrijf het deels toe aan de teloorgang van het tijdschrift Macworld. (Zie “Macworld ontslaat medewerkers, stopt de gedrukte editie”, 10 september 2014.) Binnen een paar jaar hadden enkele voormalige schrijvers en redacteuren van Macworld een baan bij Apple gevonden, een ervaring die een vriend omschreef als "surrealistisch" na twintig jaar verslaggeving over het bedrijf. Daar voegden ze zich bij een paar andere bekende figuren uit de sector die hun weg hadden gevonden naar het documentatieteam van Apple. Sindsdien heb ik een duidelijke opwaartse trend opgemerkt in de bruikbaarheid, duidelijkheid en volledigheid van de documentatie van Apple. (En als ik correcties naar een van mijn vrienden stuur, worden ze gebruikt. De plicht roept!)

Zoek, maar gij zult niet altijd vinden

Wat in die tijd niet verbeterd is, is de zoekmachine op de website van Apple, die schokkend slecht is voor 2024. Stel dat je bijvoorbeeld meer wilt weten over dicteren in macOS 14 Sonoma. Als je op de supportsite van Apple zoekt op "dicteren Sonoma" krijg je een artikel over het regelen van je woning met Siri, de toelichting bij twee Sonoma-beveiligingsupdates, een stuk over nieuwe functies in Sonoma, nog vier Sonoma-beveiligingsupdates en tot slot het gewenste artikel "Berichten en documenten dicteren op de Mac". Erger nog, in geen van de artikelen boven het gewenste artikel in de zoekresultaten komt het woord "dicteren" voor. Komaan, Apple!

Zelfs als de zoekmachine van Apple support werkt, worden er support-artikelen, documentatie en discussies van de Apple Communities-forums door elkaar geplaatst. Je kunt de resultaten filteren op slechts één van deze categorieën, maar hoeveel gebruikers kennen het verschil tussen support-artikelen en documentatie?

Gelukkig doen Google, Brave Search en Bing het allemaal beter. Ik zoek minstens twaalf keer per week in de support-documentatie van Apple door "Apple support" toe te voegen aan mijn zoektermen. Het gewenste artikel komt bovenaan in alle zoekmachines die ik heb gevraagd om "dicteren Sonoma Apple support" te vinden.

In het kort: zoek altijd naar informatie op de websites van Apple met een onafhankelijke zoekmachine. Die van Apple gebruiken is tijdverspilling. Ik hoop dat iedereen binnen Apple zich dit ook realiseert en dat het gewoon een van die dingen is die nog niet voldoende aandacht heeft gekregen.

Browse om verwarring te voorkomen

Apples zoekmogelijkheden zijn misschien verschrikkelijk, maar het bedrijf heeft zojuist een alternatieve aanpak ontwikkeld om zijn uitgebreide documentatie beter beschikbaar te maken voor gebruikers. De nieuwe Documentatie-site biedt een doorbladerbare map met informatie georganiseerd per product.

Zoals we gewend zijn van Apple, is de naam moeilijk te achterhalen. Het label op het hoogste niveau is "Documentatie", maar de titel op de hoofdpagina is "Handleidingen, specificaties en downloads" en de titels van de HTML-pagina's zeggen allemaal "Handleidingen en downloads", zelfs als ze alleen een koppeling naar de specificaties bevatten. Ik houd het bij Documentatie, deels omdat de URL https://support.apple.com/docs is.

De Documentatie-site is beschikbaar in meerdere talen (ik bevestigde Frans, Duits, Italiaans en Spaans)0 en in het Engels voor in ieder geval de VS, Australië, Canada en het VK. Ik weet niet precies wat er per taal verschilt, maar zelfs op het bovenste niveau veranderen de onderdelen soms, waarschijnlijk omdat de Vision Pro nog niet overal beschikbaar is.

Wat je ook doet, gebruik het zoekveld niet, anders kom je weer in de Apple-zoekresultatenhel terecht.

Klik op het pictogram van een categorie om naar een pagina te gaan met een chronologische lijst van maximaal 12 huidige en recente producten, soms met een koppeling 'Toon meer' om de resterende onderdelen in die categorie te bekijken. Sommige grote categorieën, zoals Accessoires, bieden subcategorieën bovenaan, zodat je AirTag, AirPort, Toetsenborden, Muizen en trackpads, en Adapters en kabels afzonderlijk kunt bekijken. Dat is vooral handig omdat de verzameling accessoire-pagina's op het hoogste niveau vreemd geordend lijkt totdat je je realiseert dat het binnen elke subcategorie chronologisch is.

Voor hardwareproducten levert Apple meestal online versies van de minimale documentatie die in de doos zit, plus een handleiding voor de hardware (MacBook Air Essentials) en de volledige gebruikershandleiding van het besturingssysteem (macOS User Guide). Indien beschikbaar worden ook reparatiehandleidingen meegeleverd. Elk hardwareproduct heeft ook een koppeling naar de technische specificaties.

Software is frustrerender. De Mac-categorie heeft een subcategorie voor macOS, maar voor elke versie van macOS vermeldt Apple betrouwbaar alleen een koppeling naar de macOS-gebruikershandleiding. Zodra je teruggaat naar macOS 10.15 Catalina bevat de pagina ook koppelingen naar alle updates. In het recentere macOS 11 Big Sur en later ontbreken dergelijke update-koppelingen, maar realistisch gezien zijn ze niet nuttig: het is moeilijk voor te stellen dat ook maar iemand een oude versie van macOS wil bijwerken naar een bepaalde tussentijdse versie.

Wat als je een installatieprogramma voor een oude versie van macOS wilt? De documentatiepagina's helpen je daar niet bij, hoewel een snelle zoekopdracht op het web naar “macOS installeren Apple support” de pagina "Hoe macOS downloaden en installeren" oplevert met App Store of directe download-koppelingen voor alle versies van macOS tot en met OS X 10.7 Lion. Waarom staan deze download-koppelingen niet op de bijbehorende documentatiepagina's?

Nog vreemder is de categorie Software, met drie subcategorieën die willekeurig zijn gesorteerd. Consumentensoftware omvat de inmiddels ter ziele gegane iLife-apps: iDVD, iMovie, iPhoto, iTunes en GarageBand. Bij een paar daarvan vind je downloads voor de daadwerkelijke app, andere bevatten alleen plug-ins of add-ons. Hoewel sommige apps in Productiviteitssoftware (de iWork-apps) en Professionele software (Logic, Final Cut Pro X, enzovoort) nog steeds in actieve ontwikkeling zijn, is bijna alles hier oud. De Keynote-pagina verwijst naar huidige gebruikershandleidingen voor elk van de Apple-platforms, maar de Pages- en Numbers-pagina's niet. Het is een echte mengelmoes, en ik zou graag zien dat Apple meer koppelingen toevoegt voor moderne versies van zijn apps.

De grote winst van de Documentatie-site is dat het gemakkelijker is geworden om toegang te krijgen tot de redelijk goede gebruikershandleidingen van Apple. De navigatie daarin spreekt over het algemeen voor zich, en de zoekvelden met de tekst 'In deze gebruikershandleiding zoeken' zijn werkelijk nuttig omdat ze hun resultaten beperken tot de betreffende gids. Maar er is één belangrijk besturingselement dat ik wil noemen: het pop-upmenu 'Selecteer versie' bovenaan alle interne pagina's.

Met dat pop-upmenu kun je terug in de tijd reizen, naar eerdere versies van de pagina die je bekijkt. Hoe ver terug precies, hangt ervan af wanneer de betreffende functie werd geïntroduceerd en wanneer Apple met deze gebruikershandleidingen begon. Veel pagina's gaan terug tot 2017 (macOS 10.13 High Sierra) of 2018 (iOS 12). De Mac Essentials-handleidingen veranderen soms meerdere keren per macOS-versie, om rekening te houden met wijzigingen die nodig zijn om nieuwe modellen onder te brengen.

Ik besef dat mijn behoeften ongebruikelijk zijn, maar ik gebruik vaak het versiemenu om te zien wanneer een functie is geïntroduceerd of hoe Apple de uitleg van een functie heeft gewijzigd. Voor de meeste mensen is de belangrijkste reden om het versiemenu te kennen, dat je op een andere versie van de pagina terecht kunt komen dan de gewenste versie.

Over het geheel genomen is de nieuwe Documentatie-site van Apple welkom, en ik moedig iedereen aan om er een bladwijzer van te maken voor toekomstig gebruik. Ironisch genoeg had ik vlak voordat deze verscheen een Arc-map met vastgezette tabbladen gemaakt voor alle gebruikershandleidingen van Apple. Ik blijf bij die map en voeg een item op het hoogste niveau toe voor de Documentatie-site.