Vorige aflevering | Search TidBITS | TidBITS Homepage | Volgende aflevering
De Nederlandse editie van TidBITS is een letterlijke vertaling van de oorspronkelijke Engelse versie. Daarom is het mogelijk dat een deel van de inhoud niet geldt in bepaalde landen buiten de VS.
Dit nummer werd uit het Engels vertaald door:
Verder werkten mee:
Met een drietal advertenties maakte Apple bekend dat vrijdag 29 juni de iPhone zal verschijnen. De advertenties toonden enkele van de unieke reeks mogelijkheden van de iPhone, waaronder video bekijken, een "glazen" toetsenbord (zonder toetsen), e-mail met audio en video, en integratie met Google Maps en lokale resultaten (zie "iPhone herdefinieert de mobiele telefoon," 15-01-2007) . Alhoewel al deze mogelijkheden beschikbaar zijn in bestaande, slimme, mobiele telefoons en andere apparaten, is er geen enkel toestel dat ze allemaal combineert, en niet één biedt een muziek- en videobibliotheek die zo uitgebreid is als Apples iTunes Store.
Het is onduidelijk wat Apple bedoelt met een uitgiftedatum van 29 juni: dat de iPhone dan bij je thuis arriveert als je er een besteld hebt, of dat je dan naar een Apple Store kunt gaan of naar een AT&T(vroeger Cingular)-winkel om er een te kopen. AT&T accepteert nog geen bestellingen voor de iPhone, maar ik veronderstel dat dat binnenkort gaat gebeuren. AT&T veranderde onlangs de opschriften en andere details bij hun talrijke winkels om het logo en de naam van Cingular te verwijderen ter voorbereiding op de iPhone-lancering, zei de firma enkele weken geleden.
De advertenties bevestigen dat je voor een iPhone een abonnement voor twee jaar bij AT&T moet nemen. Recente geruchten suggereerden dat er een prepaid-optie zou komen, maar dat leek onwaarschijnlijk gezien de plaats van de telefoon in het bovenste marktsegment en de bijbehorende exclusiviteit.
De iPhone zal in twee modellen verschijnen: een 4 GB-apparaat voor $500 en een 8 GB-model voor $600. De iPhone beschikt over Wi-Fi en EDGE ondersteuning, dit laatste is een datastandaard voor mobiele telefoons die twee tot drie maal sneller werkt dan een inbelmodem, en is overal verkrijgbaar. Prijsstelling voor Wi-Fi en EDGE-abonnementen is nog niet bekend.
Voor een dergelijk pakket is T-Mobile de grootste concurrent, dat voor $30 per maand ongelimiteerd gebruik van EDGE-data overal en Wi-Fi verbindingen vanaf meer dan 7.000 T-Mobile Wi-Fi-hotspots in de Verenigde Staten biedt.
Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb
Je mag me een invloedrijk man noemen. Slechts een paar dagen nadat ik mijn nieuwste boek ("The Apple TV Pocket Guide") naar de drukker had gestuurd, kondigde Apple upgrades aan voor de Apple TV.
Tijdens de D: All Things Digital conferentie spraken Applebaas Steve Jobs en columnist Walt Mossberg van The Wall Street Journal op het podium over Apples nieuwste "hobby", de Apple TV. "De reden dat ik het een hobby noem", zei Jobs, "is dat veel mensen het geprobeerd hebben er een business van te maken, maar daar niet in zijn geslaagd. Het is business in zoverre dat er honderdduizenden eenheden per jaar omgezet worden, maar de top van miljoenen eenheden per jaar is niet bereikt, maar ik denk dat we de zaken zodanig kunnen verbeteren dat we die kunnen halen."
Een manier om dat te bereiken komt in de gedaante van een optie op bestelling, die nu beschikbaar is, voor een 160 GB harde schijf in de Apple TV in plaats van de betrekkelijk kleine 40 GB in het basismodel. Volgens Apple kan de grotere schijf 200 uur video bevatten of 36.000 nummers, vergeleken met 50 uur video en 9.000 nummers op het 40 GB-model. De 160 GB-versie kost $400; de 40 GB-versie blijft geprijsd op $300.
Interessanter is de uitbreiding met te downloaden materiaal van YouTube, iets waarvan we al verwachtten dat het zou komen, aangezien het apparaat nu al in staat is om filmaankondigingen en andere videoinhoud te downloaden (zie "Apple TV: de echte video-iPod," 26-03-2007). Een nieuw YouTube-menu geeft categorieën zoals In de kijker en Meest bekeken, met een rechtstreekse videostroom naar de Apple TV. (Een paar dagen na het uitkomen van Apple TV was het al mogelijk, dankzij (officieuze hacks om YouTube-video's en ander online materiaal te bekijken, maar het proces om dit draaiend te krijgen is niet eenvoudig.) De uitbreiding zal ergens in juni als gratis update beschikbaar zijn.
Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb
Apple heeft de afgelopen weken twee veiligheidsupdates uitgebracht, versie 1.1 van Security Update 2007-005 (zie "Security Update 2007-005 uitgebracht," 28-05-2007) en Security Update (QuickTime 7.1.6). Ten tijde van dit bericht had Apple nog niet bekend gemaakt wat er met de 1.1 versie van Security Update 2007-005 precies wordt gerepareerd, maar de Quick Time veiligheidsupdate lost twee problemen op in Quick Time voor Java die kunnen resulteren in het uitvoeren van vreemde code of het vrijgeven van gevoelige informatie. Dat lijkt erg op de veiligheidsreparaties aan QuickTime 7.1.6 zelf eerder deze maand, maar het schijnt toch weer anders te zijn (zie "QuickTime, AirPort, Veiligheidsupdates uitgegeven," 07-05-2007). In beide gevallen lijkt de update zinvol. Downloads voor de Security Update 2007-005 1.1 zijn beschikbaar voor PowerPC (15,7 MB) en in een universele versie (29,2 MB), en Security Update (QuickTime 7.1.6) is een 1,4 MB download. Of laat gewoon Software Update bepalen welke versie de juiste voor jouw Mac is.
Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb
Ik stel me zo voor dat iedereen wel iets heeft dat ze echt graag zouden willen doen, maar waar ze om de een of andere reden nooit aan toe kwamen. Voor mij is een van die dingen het ontwerpen van een 3D-model van de kamers in ons huis om te spelen met de plaats van het meubilair, plannen voor herindeling, of eerlijk gezegd, gewoon om de lol van het hebben van een digitaal model van een echt bestaand huis. En zou ik ooit een nieuw huis bouwen, dan zou een dergelijk gereedschap essentieel zijn. In deze fase van mijn leven staat de tijd helaas dergelijk geëxperimenteer niet toe, maar voor iedereen die 3D-modellering van kamers wil proberen, lijkt het nieuwe Live Interior 3D van BeLight Software erg handig. Het wordt geleverd met meer dan duizend objecten die je in je eigen plattegronden kunt plaatsen of in de ongeveer 50 bijgeleverde sjablonen, die je kunt aanpassen. Het ondersteunt Google 3D Warehouse en kan objecten importeren uit andere 3D-programma's. Je kunt ook werken in 2D-modus, en daarin heb je automatische dimensionering, automatisch maken van vloer en plafond en slimme leidraden. In 3D-modus is er een doorloopmodus met meerdere instelbare camera's, en je kunt het uur van de dag, de kompasoriëntatie en belichting instellen. Beslist de moeite waard om te bekijken.
In de DealBITS-verloting van deze week kun je je inschrijven om een van de drie exemplaren van Live Interior 3D te winnen, elk ter waarde van $79,95. Inschrijvers die niet tot onze gelukkige winnaars behoren, zullen een korting op Live Interior 3D ontvangen, dus schrijf je in op de DealBITS-pagina. Alle verzamelde informatie valt onder ons uitgebreide privacybeleid. Denk om je spamfilters en andere antispam-systemen, je dient namelijk in staat te zijn e-mail van mijn adres te ontvangen om te vernemen of je gewonnen hebt. Denk er ook aan dat als je iemand tipt die wint, jij dezelfde prijs ontvangt als dank voor de mond-op-mondreclame.
Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb
Apple heeft iTunes 7.2 uitgebracht, met maar één nieuwigheid: de mogelijkheid om "iTunes Plus" muziek te beluisteren en te kopen, die betere kwaliteit biedt en zonder het FairPlay "digital rights management" [kopieerbeveiliging - nvdv] aangeboden wordt. Zoals ik al schreef in "Apple en EMI bieden DRM-vrije muziek via iTunes" (02-04-2007), kondigden Apple en EMI Music in april 2007 aan dat de gehele digitale catalogus van EMI zonder DRM beschikbaar zou worden gesteld via de iTunes Store. De beloofde startdatum was mei 2007, dus dat is ze maar net niet gelukt, maar toch goed genoeg om het als een gehaalde belofte te beschouwen. iTunes 7.2 is verkrijgbaar via Software Update en als een losse download van 29,6 MB.
De muziek heeft dus geen FairPlay en de nummers en muziekvideo's in iTunes Plus zijn 256 Kbps AAC bestanden (voorheen 128 Kbps AAC). De prijs van de nummers gaat echter ook omhoog: van $0,99 naar $1,29. Muziekvideo's blijven $1,99 kosten, en hoewel de audiokwaliteit ook daar omhoog gaat, verandert er niets aan de videokwaliteit.
Om nummers en video's te kunnen aanschaffen in het iTunes Plus-formaat moet je dat allereerst instellen in je account-voorkeuren, hoewel iTunes 7.2 je hier om vraagt wanneer je een nummer probeert te kopen dat in het iTunes Plus-formaat beschikbaar is. Zodra je dit ingesteld hebt, zie je een klein plusteken staan naast de prijs van iTunes Plus-nummers.
Wanneer je eerder DRM-beschermde nummers hebt gekocht, kun je de daar nu de iTunes Plus-versies van aanschaffen tegen het prijsverschil van 30 dollarcent, op de 'Upgrade My Library'-pagina in de iTunes Store. Je zult die pagina van tijd tot tijd moeten bezoeken om te zien of er nieuwe nummers zijn toegevoegd in het iTunes Plus-formaat. Muziekvideo's kosten $0,60 om op te waarderen en gehele albums zijn verkrijgbaar voor 30 procent van de huidige albumprijs. Wanneer je een nummer opwaardeert, downloadt iTunes de nieuwe versie en kan het optioneel de originele versie in een "Oorspronkelijke iTunes-aankopen"-map plaatsen, zodat je het kunt vergelijken met de iTunes Plus-versie, om te zien of je verschil hoort.
(Het is interessant om te zien dat Apple zowel de iTunes Plus-voorkeuren als de Upgrade My Library-functionaliteit onderbrengt in de iTunes Store in plaats van in iTunes zelf. Deze benadering is logisch, omdat iTunes meer en meer een echt internetprogramma wordt dat eenvoudiger aan te passen is, zonder dat er code naar miljoenen Macs en pc's gestuurd hoeft te worden.
iTunes Plus is zeker een goede zaak voor mensen die zelfs de maar weinig beperkende maatregelen van FairPlay irritant vonden, en voor de mensen die de hogere kwaliteit zullen waarderen. Er waren zelfs mensen die sowieso weigerden om muziek te kopen met DRM. Bovendien is het een opsteker voor Apple, hoewel EMI al lang DRM-loze muziek aanbood via andere winkels (en eMusic dat ook al heel lang doet), omdat mensen nu zien dat Apple ook DRM-loze muziek verkoopt. Het is ook gunstig voor EMI, niet alleen omdat het nu meer geld zal verdienen voor de Plus-nummers, maar ook omdat haar muziek nu op een speciale plek in de nieuwe iTunes Plus-pagina van de iTunes Store te zien is.
Desalniettemin rapporteert Ars Technica dat Apple je volledige naam en e-mail adres in nummers stopt die je hebt gekocht in de iTunes Store, wat ze schijnbaar al doen sinds het begin van de iTunes Store, maar wat tot nu toe niet relevant was. Met iTunes Plus-nummers echter kan dit theoretisch gebruikt worden om de nummers terug te herleiden naar de oorspronkelijke eigenaar, hoewel dit wel eenvoudig is te omzeilen zolang er niet gebruik gemaakt wordt van een echte, digitale handtekening. Het is nog niet duidelijk wat Apple hiermee denkt te doen. Het zou echter vooral in de EU een probleem kunnen zijn, waar over het algemeen meer belang wordt gehecht aan privacy dan in de Verenigde Staten.
Audio ontwikkelaar Rogue Amoeba is erg blij met iTunes Plus, omdat het ontbreken van DRM betekent dat hun Fission-programma voor het manipuleren van audio werkt met de iTunes Plus-nummers, zodat er beltonen en dergelijke van de bestanden gemaakt kunnen worden. (John Gruber van Daring Fireball merkte echter op dat de bijgewerkte Algemene Voorwaarden van iTunes 7.2 dat uitdrukkelijk verbieden, maar dat is in de praktijk niet te controleren.) Ik kijk echter vooral uit naar audioboeken in iTunes Plus-formaat, omdat het me stoort dat één enkel audioboek van de iTunes Store in meerdere bestanden geleverd wordt, waardoor het moeilijk af te spelen is. Je kunt hier omheen werken (zie "Samenvoegen van geluidsbestanden: gefrustreerd door DRM," 14-11-2005), maar dat kost tijd, en het combineren van onbeschermde AAC-bestanden daarentegen is een eitje.
Twee vragen blijven over: hoe snel andere muzieklabels gebruik zullen gaan maken van iTunes Plus, en of Apple DRM zal gaan verwijderen uit video.
Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb
We zitten midden in een revolutie in de manier waarop we bewegende beelden binnenhalen en bekijken, of het nu gaat om tv-series, sportwedstrijden, bioscoopfilms, maffe documentaires of zelfgemaakte videoclips. De keuze is er niet eenvoudiger op geworden, met mogelijkheden die uiteenlopen van de klassieke sprietantenne tot aan de iTunes Store. Ik liep al een tijdje over dit onderwerp na te denken, met de bedoeling om alle mogelijkheden met elkaar te vergelijken op het vlak van kosten, programmakeuze en dergelijke. Het begon als een privéonderneming, maar hoe hoe meer ik mij er in verdiepte, hoe meer ik mij realiseerde dat wat zinvol en relevant is voor mijn gezin, nog niet zinvol en relevant hoeft te zijn voor iedereen. En dus heb ik het werkterrein verbreed in een poging om alle mogelijkheden de revue te laten passeren, en ook aanbevelingen te kunnen doen voor diegenen die op een andere manier naar bewegende beelden kijken dan wij zelf doen. Pak een stoel, zak lekker onderuit, en ga met me mee op een lange ontdekkingsreis door de wereld van tv en video.
De geschiedenis van tv en video -- Gedurende vele jaren, waaronder mijn hele jeugd op het platteland, waren uitzendingen via de ether de enige mogelijkheid om tv te kijken, hoewel kabel-tv en nog later schotelantennes het aanbod aan kanalen aanzienlijk uitbreidden. In de tachtiger jaren kwamen videorecorders beschikbaar, waardoor het mogelijk werd om uitgezonden programma's te bekijken op het moment dat dat het beste uitkwam. Ook werd hierdoor een markt gecreëerd voor het heruitbrengen van films die al in de bioscoop te zien waren geweest, wat aan MPAA [de verenigde filmindustrie in de VS - nvdv]-voorman Jack Valenti zijn beroemde opmerking ontlokte dat "de videorecorder voor de Amerikaanse filmproducer en het Amerikaanse publiek is wat de Boston Wurger is voor vrouwen die in hun eentje thuis zitten." Het behoeft geen betoog dat Jack Valenti er faliekant naast zat, daar de videorecorder, en later de dvd-speler, door het op video uitbrengen van films een aanzienlijke bron van inkomsten zijn gaan vormen voor de film- en televisieindustrie. De bescheiden afmetingen en robuustheid van de dvd maakten in 1998 ook online dvd-verhuurbedrijven als Netflix en een aantal kleinere en meer gespecialiseerde concurrenten mogelijk.
Terwijl Napster in zijn oorspronkelijke vorm paniek zaaide onder de platenmaatschappijen, keek de filmindustrie aandachtig toe; zij waren immers als gevolg van vele technische hindernissen nog niet vatbaar voor 'peer-to-peer' piraterij. Zo ontbrak het computers in de jaren 90 aan voldoende rekenkracht om videobestanden snel genoeg te coderen en decoderen, waren harde schijven bij lange na niet groot genoeg om redelijke hoeveelheden videomateriaal op te slaan, en waren er maar weinig mensen die een netwerkverbinding hadden die snel genoeg was om complete bioscoopfilms te downloaden. Zoals bekend zijn die beperkingen in recordtijd verdwenen. Ook werd het kopiëren van dvd's mogelijk, toen Jon Lech Johansen en kornuiten in oktober 1999 het Content Scramble System [kopieerbeveiligingssysteem voor dvd's - nvdv] kraakten met het programma DeCSS. Tegenwoordig is dvd's kopiëren een algemeen verschijnsel.
Legaal downloaden van video liet niet lang op zich wachten, en video-op-bestellingdiensten voor mensen met Windows-machines sprongen als paddestoelen uit de grond. Het ontbrak echter aan een dienst die alle aspecten van succesvolle video-op-bestelling (grote keuze, aantrekkelijke voorwaarden en gebruikersvriendelijkheid) in één product combineerde, totdat Apple ook video's ging aanbieden in de iTunes Store. Hiermee kregen consumenten voor het eerst de mogelijkheid om online bioscoopfilms, recente televisieprogramma's, korte films en videoclips aan te schaffen, die op een Mac, op een pc in iTunes en op een video-iPod afgespeeld kunnen worden. En hoewel het aanbod van Apple oorspronkelijk nogal mager was, is de keuze aan video's in de iTunes Store in rap tempo gegroeid, en recente verkoopcijfers (zie "Disney verkoopt 125.000 films in eerste week in iTunes Store," 25-09-2006) tonen aan dat het internet een belangrijk medium voor de verspreiding van video zal worden.
Totaal onverwacht blijkt echter de grootste bedreiging voor filmstudio's en uitzendgemachtigden niet te komen van illegale downloads, maar van video-deeldiensten als YouTube en Google Video, waar tienduizenden thuisvideo's per dag op worden gezet, waar vervolgens miljoenen bezoekers naar kijken. En hoewel hierbij geen geld in het geding is, gaat de tijd die kijkers besteden aan het kijken naar filmpjes op bijvoorbeeld YouTube (dat inmiddels in handen is van Google; zie "Google koopt YouTube voor 1,65 miljard dollar," 16-10-2006) ten koste van de tijd die ze steken in het kijken naar traditionele televisie en films.
De voorbereidingen -- Dit alles roept de vraag op wat de beste manier is om vandaag de dag video-entertainment binnen te halen. En daarmee ook de vraag wat in dit geval 'beste' betekent. Ik denk dat mensen op een aantal manieren bepalen hoe ze de video willen krijgen:
Er is uiteindelijk nog één punt waar de meeste mensen waarschijnlijk niet aan denken, maar dat wel ter sprake moet komen als we het hebben over het kijken wanneer en waar we willen: legaliteit. Bijna per definitie, is het voor het kijken waar-en-wanneer-je-wilt nodig om een opname te maken, of dat nou op een videoband of een iPod is. In sommige gevallen zal dit volledig legaal zijn, maar in andere gevallen kan het in strijd met de wet zijn. (Gelukkig is de controversiële FCC "broadcast flag"-wetgeving, die de fabricage van apparatuur zou verbieden als er geen kopieerbeveiliging in zou zitten die afspelen waar-en-wanneer-je-maar-wilt zou verhinderen, gesneuveld voordat ze in 2005 in werking had moeten treden.)
Laten we nu eens de verschillende manieren van video binnenkrijgen aan de hand van deze criteria beoordelen.
Uitzendingen via de ether -- Voor velen van ons, met onze snelle internetverbindingen, lijkt televisie via de ether misschien iets uit de vijftiger jaren, toen je vader nog het dak op moest om de antenne zo goed mogelijk te richten voor de ontvangst van die belangrijke wedstrijd. De realiteit is echter dat in december 2006 nog steeds 13 procent van de Amerikaanse huishoudens, zo'n 15 miljoen huizen, nog steeds afhankelijk zijn van de ether voor televisie, en in sommige andere landen ligt dat percentage nog hoger. En waarom niet? De signaalontvangst lijdt wel onder fysieke barrières en het aanbod aan programma's kan gereduceerd zijn door een beperkte kanalenontvangst. Tegelijkertijd zijn er genoeg kanalen gratis te ontvangen, dankzij de reclame. In het aanbod zitten het het laatste nieuws, grote sportevenementen en de meest gangbare series, en er zijn geen beperkingen aan het opnemen om te kijken wanneer je wilt. Kijken waar je maar wilt is lastiger, omdat je er eerst een digitale opname voor moet maken, maar de mensen die tevreden zijn met ether-ontvangst, vormen toch niet echt een publiek voor de benodigde apparatuur, zoals video-iPods.
Het is de moeite waard om op te merken dat een digitale videorecorder (dvr) als de TiVo de gebruiker niet alleen de mogelijkheden tot later bekijken vergroot, maar ook de flexibiliteit verhoogt, omdat je nu programma's kunt opnemen die je voorheen miste, omdat ze op onhandige tijdstippen uitgezonden worden.
Voor mensen in de VS is het interessant te weten dat wanneer tv-maatschappijen overschakelen van de oude, analoge kanalen naar de nieuwe, hoge-definitie, digitale kanalen, ze meer kanalen kunnen aanbieden. De overstap moet 18 februari 2009 afgerond zijn, dus tegen die tijd moet je een converter hebben om de huidige, analoge televisies te kunnen gebruiken, of je moet een nieuwe, digitale tv kopen (en we verwijzen graag naar de zojuist verschenen, tweede editie van "Take Control of Digital TV" van Clark Humphrey voor ondersteuning bij dat proces). De Consumer Electronics Association schat dat 99 procent van de Amerikaanse televisiehuishoudens één digitaal kanaal kan ontvangen; 89 procent kan er vijf of meer ontvangen. Het AntennaWeb van de Consumer Electronics Association heeft een interessante FAQ en een online "interactive antenna mapping program", dat adviseert over welke zenders (digitaal en analoog) je waarschijnlijk kunt ontvangen, samen met een kaart die je toont hoe je je antenne moet richten. Je kunt ook kijken naar de lijst van hdtv-zenders van Antenna Direct om te zien welke hoge-definitiezenders in de ether beschikbaar zijn. De Canadese hoge-definitiesituatie is vergelijkbaar; we verwijzen daarvoor naar HDTV Digital Home.
Kabel/satelliet -- Tv via de ether is nog niet dood en satelliet-tv trekt steeds meer abonnees aan, maar kabel-tv is nog steeds de grootste, althans in de Verenigde Staten, waar ongeveer 60 procent van de huishoudens (65,6 miljoen huizen) kabel heeft en 27 procent (30,1 miljoen huishoudens) geabonneerd is op satelliet-tv. Wereldwijd zjn er 1,2 miljard televisiehuishoudens, slechts 30 procent daarvan zijn afhankelijk van kabel-tv. Hoewel de gemiddelde prijs voor het standaard uitgebreide kabelpakket 41 dollar per maand is in de Verenigde Staten, geven zowel kabel- als satellietabonnees aan gemiddeld 58 dollar per maand te betalen, vooral voor extra diensten, en de rekening kan zomaar oplopen tot $80 per maand. Ondanks deze hoge, maandelijkse rekeningen, die de kabelexploitanten in 2006 68,2 miljard dollar opleverden, staat de programmering vol met adertenties, die nog eens 23,8 miljard dollar extra binnenbrachten. Uitgaande van een gemiddelde, maandelijkse rekening van 58 dollar en het feit dat de gemiddelde Amerikaan 4,5 uur (oef!) per dag tv kijkt, kost het kijken naar kabel- of satelliet-tv 43 dollarcent per uur. (Terzijde, een recente studie wees uit dat drie of meer uur tv-kijken per dag bij tieners het risico op leerproblemen verhoogt.)
Kabel- en satelliet-tv doen het behoorlijk goed in termen van versheid, met veel live nieuws, sport en actuele programmering, en ze doen het ook goed in de programmakeuze. Echter, het massieve aanbod aan programma's is als een schot hagel, zodat je gemakkelijk langs honderden kanalen kunt zappen zonder iets van je smaak te vinden. Alleen al het aantal programma's is overweldigend, hetgeen een digitale videorecorder (dvr) zoals de Tivo, of zelfs de minder uitgebreide modellen die je bij de kabel- of satellietaanbieders kunt huren, essentieel maakt; niet alleen voor opnemen en later afspelen, maar ook om het kaf van het koren te scheiden. Net als bij ether-tv zijn voor opnemen en op een andere plaats afspelen aanvullende apparatuur en inspanningen vereist; niet veel mensen zullen de moeite nemen om video van een Tivo halen om op een iPod te bekijken.
Voorbespeelde dvd's kopen -- De markt voor opgenomen video ging van start met de videorecorder, maar is nu bijna helemaal vervangen door de dvd. Hoewel video- en dvd-spelers ongeveer even populair zijn (tussen de 75 en 82 procent van de huishoudens in de VS heeft er één in bezit), gaat de videorecorder duidelijk achteruit: de verkoop van dvd-spelers ligt wereldwijd 40 maal zo hoog als die van videorecorders. Nog sprekender is dat van de 24,2 miljard dollar die vorig jaar in de VS werden uitgegeven aan vooraf opgenomen materiaal, er maar 100 miljoen voor rekening van VHS kwam (een vrije val vanaf de 3 miljard dollar in 2004). Het totale bedrag voor vooraf opgenomen materiaal was in 2006 trouwens lager dan in zowel 2005 als 2004, waarbij het enige segment met een toename de verkoop van dvd's was, met een sprong van $300 miljoen. En zelfs die toename kwam grotendeels voor rekening van de stijging in de verkoop van tv-series: die maakten 18 procent van de markt uit in 2006, terwijl dat slechts acht procent was in 2002. Ook is het zo dat tv-dvd's gemiddeld $41 voor een heel seizoen kosten, vergeleken met een gemiddelde van $17 voor een film-dvd.
De prijs per minuut van opgenomen materiaal op dvd varieert behoorlijk, van even onder de 4 dollarcent tot bijna 17 dollarcent, waarbij de lagere prijs voor rekening komt grote pakketten waarin meerdere jaargangen van een tv-serie zijn gebundeld of een film met meerdere vervolgen. Dat komt neer op een bedrag tussen de $2,40 en $10,20 per uur. Als je alleen maar zou kijken naar opgenomen video, en je zou maar twee uur per dag kijken, dan zou dat neerkomen op een bedrag tussen ongeveer $140 en $600 per maand. Als je maar één uur per dag zou kijken, dan kun je die bedragen natuurlijk door twee delen, maar ze zijn nog steeds veel hoger dan kijken via kabel of satelliet.
Het kopen van opgenomen materiaal lijkt dus weinig zinvol als je maar één keer kijkt. Daar staat tegenover dat kinderen dvd's vaak vele keren bekijken, zodat de prijs per keer afspelen kleiner wordt. En hoewel ik dit statistisch niet kan bewijzen, geloof ik dat ook bij mensen van in de twintig, die opgroeiden in de tijd dat ze meerdere keren naar video's of dvd's konden kijken, de kans groter is dat zij tv-series of films als volwassenen ook vaker zullen bekijken. Dit in tegenstelling tot diegenen onder ons van vóór de videorecorder-generatie, die zich nog kunnen herinneren hoe fantastisch het was dat "The Wizard of Oz" ieder jaar op tv kwam. (Tonya en ik hebben maar een paar films in ons bezit en die bekijken we meerdere keren, met een tussenpauze van vaak een paar jaar.) Daar komt bij dat zelfs voor mensen die niet van plan zijn een dvd die ze gekocht hebben meerdere keren te bekijken, die dvd toch waarde kan hebben als onderdeel van een verzameling.
De keuze aan uitzendingen is weliswaar breed, maar niet geweldig, want catalogi uit het verleden worden zijn nog steeds niet allemaal overgezet op video. Zo zijn bijvoorbeeld nog steeds niet alle jaargangen van de tv-serie "Northern Exposure" uit de jaren 1990 beschikbaar. En dat geldt niet alleen voor tv-series; naar verluidt zijn alleen maar ongeveer 50.000 van de naar schatting 500.000 films die worden vermeld in de Internet Movie Database gedigitaliseerd en beschikbaar op dvd. Daar komt dan nog de tijd bij die verstrijkt tussen het uitzenden van tv-programma's en het uitbrengen van de film in de bioscoop en de daaropvolgende uitgave op dvd, waardoor zowel de keuzemogelijkheden als de versheid van het beschikbare materiaal worden geschaad. Kijken wanneer je wilt is eigen aan het medium zelf. Kijken waar je wilt is daarentegen alleen maar mogelijk als je beschikt over een draagbare dvd-speler of een laptop met dvd. Het op harde schijf zetten van dvd's om ze niet te hoeven meenemen in een vliegtuig of om ze te bekijken op een video-iPod met video is prima te doen met behulp van het open-bronprogramma HandBrake, maar dit "rippen" is wel een schending van de Digital Millennium Copyright Act (DMCA), niettegenstaande het feit dat plaatsverschuiving in alle andere situaties legaal is.
Netflix en online videoverhuurdiensten -- De aankoop van voorbespeelde media mag dan niet zoveel zin hebben als je er maar één keer naar kijkt, dvd's huren levert een heel ander kostenplaatje op. Een Netflix-abonnement kost tussen de $5 en $48 per maand, afhankelijk van de hoeveelheid dvd's die je tegelijkertijd in huis wilt hebben. Andere online videoverhuurdiensten hebben vergelijkbare regelingen, maar met bijna 6,8 miljoen klanten is Netflix verreweg de grootste, met Blockbuster op afstand als tweede. Een voordeel van de Blockbuster Total Access-dienst is dat je je dvd's ook op kan halen bij de lokale Blockbuster-vestiging als je niet wilt wachten op de slakkenpost.
Het is lastig om bij Netflix de kosten op uurbasis uit te rekenen, maar met de "onbeperkt" regeling is de beperkende factor hoe vlug je een dvd kunt bekijken en hem weer bij Netflix kunt inleveren. Uitgaande van een gemiddelde huurperiode van zeven dagen levert een "onbeperkt" abonnement van één dvd tegelijkertijd vier dvd's per maand op. Vier dvd's van een tv-serie kunnen 16 uur of meer beslaan, terwijl vier dvd's met korte films van 80 minuten ongeveer 5,2 uur duren. Ergo, de maandkosten bij één exemplaar liggen tussen de $0,63 en $1,92 per uur. Met twee dvd's tegelijkertijd is het wat goedkoper en vanaf drie exemplaren worden de kosten ergens tussen de $0,38 en $1,15 per uur.
Wat betreft de keuzemogelijkheden en de versheid is Netflix bijna zo goed als de aankoop van voorbespeelde media; het verschil zit hem in de porno, dat Netflix niet aanbiedt. Andere bedrijven specialiseren zich er daarentegen in, dus over het geheel genomen is de categorie 'online videoverhuurdiensten' vergelijkbaar. Een andere kleinigheid wat betreft de keuzemogelijkheid bij Netflix is dat er een wachtlijst onstaat als er een populaire, nieuwe titel verschijnt, dus misschien moet je even iets langer wachten voordat je die gloednieuwe film in huis hebt.
Netflix geeft een nieuwe wending aan de kwestie van kijken waar en wanneer je wilt. Je kunt natuurlijk een dvd die je via Netflix ontvangt bekijken wanneer je maar wilt, maar de inhoud op een harde schijf zetten om later te bekijken is niet alleen een schending van de DMCA, maar ook van de gebruikersovereenkomst met Netflix; hetzelfde geldt voor bekijken waar je wilt. Het is niet duidelijk of Netflix de anti-ripclausule heeft toegevoegd om rechtszaken uit Hollywood tegen te gaan of omdat rippen een zakelijk probleem voor Netflix op zou leveren. Iemand die ript om de inhoud later of elders te bekijken zal waarschijnlijk sneller dvd's verwerken dan iedereen behalve een tv-verslaafde, wat Netflix meer zou kosten aan verzendings- en verwerkingskosten.
P2P-bestandsdelingsdiensten -- Uiteraard heeft het feit dat dvd's rippen de DCMA schendt de toepassing ervan geenszins voorkomen. Noch heeft deze wettelijke aansprakelijkheid, nu veel mensen over voldoende bandbreedte beschikken om volledige speelfilms te downloaden, het massaal online delen van video via peer-to-peer samengebruikdiensten verhinderd. Waarom? Downloaden is gratis, of heeft tenminste geen meerkosten bovenop de prijs van een breedbandverbinding.
Echter, voor P2P-downloaden betalen gebruikers een andere prijs. Specifieke films of tv-programma's vinden en downloaden duurt bijzonder lang en gaat vaak gepaard met frustratie en mislukking. Problemen behelzen onder meer de gewenste show of film niet kunnen vinden, downloadtijden die in de dagen of weken lopen, eindigen met een versie in een vreemde taal en slechte beeld- of geluidskwaliteit. De keuzemogelijkheid is onvoorspelbaar, aangezien de beschikbaarheid van een bepaalde show constant varieert met wie online is. De versheid van het materiaal kan goed zijn, aangezien gebruikers waarschijnlijk eerder de nieuwste films zullen delen dan oude, maar er is geen garantie dat je de laatste aflevering van iets kunt downloaden.
Niet verwonderlijk zijn de meeste gebruikers van P2P bestandsdelingsdiensten jongelui met meer tijd dan geld, voor wie gedownloade video de geur van gevaar en rebels stempel heeft.
iTunes Store -- Niet alle videodownloads zijn per definitie een schending van de DCMA, en dankzij Apple is het nu mogelijk om een verscheidenheid aan tv-programma's en films te kopen in de iTunes Store. Of liever gezegd, het kan als er een iTunes Store met video in jouw land is, als je een moderne computer met iTunes hebt, en als je een breedbandverbinding hebt. Veel mensen hebben dat, maar dat zijn er een stuk minder dan degenen die bijvoorbeeld kabel- of satelliettelevisie kunnen ontvangen.
De keuzemogelijkheden zijn, per saldo, slecht. Apple voegt continu tv-programma's en films toe, maar in vergelijking met de overvloed aan videomateriaal dat op elke andere manier te verkrijgen is, komt de iTunes Store nog niet in de buurt. Wat er is, is wel behoorlijk vers, met nieuwe tv-programma's die snel verschijnen, met premièrefilms en een aantal sportprogramma's.
Het is tegelijk eenvoudig en moeilijk om de prijs van video die is gekocht bij de iTunes Store uit te rekenen. Tv-programma's, of ze nu 30 of 60 minuten duren, kosten $2. Films kosten $15 voor recente titels of $10 voor ouder werk, met een tijdsduur tussen de 80 en 140 minuten. De aankoop van een multipas voor 16 afleveringen van bijvoorbeeld "The Daily Show with Jon Stewart" doet de prijs met ongeveer 40 procent dalen; een seizoenspas voor een tv-programma haalt 5 tot 40 procent van de prijs af (doorgaans ongeveer 17 procent). Dus, om terug te keren naar de kosten-per-uurberekening die we gebruikt hebben bij voorbespeelde video, beginnen de kosten bij $1,25 per uur voor een tv-programma van een uur aangeschaft met een multipas en gaan ze helemaal tot $11,25 per uur voor een gloednieuwe, relatief korte speelfilm. Bij twee uur per dag kijken (minder dan de helft van het nationaal gemiddelde) zouden de maandelijkse kosten tussen de $75,- en $675,- bedragen.
Als je in de twee-uur-per-dagcategorie valt heeft het, net zoals met voorbespeeld materiaal, uit financieel oogpunt geen zin om al je video bij de iTunes Store te kopen; maar er zijn andere voordelen, zoals het gemak waarmee je precies krijgt wat je wil, het gemak van video op een iPod zetten en het gemak van gedownloade video op een televisie bekijken via Apple TV.
Van alle manieren om video te verkrijgen is downloaden van de iTunes Store misschien wel het gebruikersvriendelijkst als het gaat om lijken wanneer je wilt, aangezien je op elk moment kunt beslissen wat je wilt, het kunt kopen, en het vrijwel direct kunt bekijken. (Om eerlijk te zijn, Netflix biedt nu de gelijkwaardige Watch Now-dienst aan met enkele van hun films, maar dat vereist software die alleen op Windows XP draait, om de Microsoft-DRM aan te kunnen.) Kijken waar je wilt is eenvoudig en tevens legaal, maar alleen als je op een laptop of een video-iPod wilt kijken.
Met de iTunes Store concurreert Amazon Unbox die, zoals de Netflix directe download-methode, alleen werkt met Windows en met breedband uitgeruste Series2 of Series3 TiVo-apparaten. De aankoop van tv-programma's en films kost in wezen even veel als bij de iTunes Store, hoewel Amazon Unbox ook huurfilms aanbiedt tussen de $2 en $4.
Online televisiestromen -- Recentelijk zijn de grote televisienetwerken begonnen met een rolverandering; van alleen leveranciers van inhoud worden ze nu ook wederverkopers, dankzij het internet. Afleveringen van een aantal lopende tv-series worden gratis verstrekt via de websites van de netwerken, zij het met advertenties die niet overgeslagen kunnen worden. De kwaliteit van de spelers varieert en is niet altijd even goed bij gebruik van het hele scherm, maar schijnt over het algemeen goed te zijn via een breedbandverbinding, en het werkt goed op de Mac. Zowel kijken wanneer als waar je wilt worden ondersteund met deze aanpak, hoewel beide hun grenzen hebben. De netwerken verstrekken ook geen volledige, historische catalogi van de programma's, dus moet je regelmatig kijken of de gemiste afleveringen kopen in de iTunes Store. En kijken waar je wilt is inherent aan het systeem, zolang je op een laptop kijkt en een breedband-internetverbinding beschikbaar hebt. En voor zover ik weet is er geen gemakkelijke manier om deze videostromen op te nemen om later naar te kijken op een video-iPod.
In sommige opzichten levert online gestroomde tv wat zoveel kabel- en satellietabonnees willen: de mogelijkheid om te kiezen zonder het idee dat je betaalt voor de enorme hoeveelheid rommel die te zien is op de andere 200 kanalen.
Vermeldenswaard is ook Joost, een bedrijf dat opgericht werd door de jongens die achter Skype zaten. Joost [spreek uit: joest - nvdv] is op dit moment nog een bèta-op-uitnodiging en het voorziet in videostromen. In tegenstelling tot de netwerken gebruikt het een peer-to-peer-systeem dat de bandbreedtebelasting spreidt, maar dat zou kunnen leiden tot problemen in de kwaliteit van de dienst, omdat de bandbreedte niet gegarandeerd kan worden. Het vereist speciale software die verkrijgbaar is voor Mac OS X, Windows XP en Vista. Joost wordt ondersteund door advertenties, met korte reclames die op vrij regelmatig in de programma's ingevoegd worden. Omdat ik Joost nog niet persoonlijk gezien hebt, kan ik niet meer details verstrekken, maar ik neem aan dat het spoedig genoeg openbaar gemaakt zal worden.
YouTube -- De golf van veranderingen die de huidige videomarkt dreigt te overspoelen wordt geleid door Googles YouTube, hoewel er een aantal concurrerende diensten is, waaronder Googles eigen Google Video. Wat er anders is aan YouTube is dat de vele miljoenen video's gratis worden bijgedragen door gebruikers, hoewel er een overvloed aan partners is, zoals CBS, de BBC, de NBA en het Sundance Channel. Het is bijna onmogelijk om YouTubes inhoud te vergelijken met wat elders verkrijgbaar is, want bijna alles op YouTube is kort, amateuristisch gemaakt en armzalig getoond in een klein venster op een webpagina. (Apple heeft zojuist aangekondigd dat YouTube-filmpjes dankzij een gratis software update later deze maand ook op de Apple TV bekeken kunnen worden, maar de videokwaliteit schijnt niet verbeterd te zijn. Je blaast nu eenmaal sterk gecomprimeerde webvideo op voor een breedbeeld-tv, dan is de kwaliteit verre van ideaal.) Maar dat is tevens de charme ervan; je laat je gemakkelijk verleiden tot het bekijken van uiterst onvoorspelbare stukjes video wanneer je per ongeluk via een webkoppeling in YouTube belandt.
Al is het dan niet mogelijk om YouTube te vergelijken met doorsnee-video, tv-zenders en aanbieders van tv-programma's zijn onhetwijfeld uiterst nerveus door de opkomst van YouTube. We hebben allemaal slechts beperkte tijd om tv te kijken (hoewel die tijd klaarblijkelijk beperkter is voor mensen zoals ik dan voor de gemiddelde Amerikaan), en tijd besteed aan het bekijken van YouTube gaat af van de tijd voor normaal tv-kijken. Waarvoor hoeven ze niet beducht te zijn? Het kost helemaal niets om video's op YouTube te bekijken, en het is niet duidelijk of zelfs Google in staat zal zijn om een manier te bedenken waarop het YouTube zijn kosten aan bandbreedte terug kan laten verdienen. YouTube is niet het toekomstbeeld waarvan tv-verantwoordelijken 's nachts willen dromen.
Persoonlijke ervaring -- Dit artikel is ontstaan uit een poging om wat logica te scheppen in het videolandschap van ons gezin. Vanaf het moment dat Tonya en ik naar de universiteit vertrokken in 1985, tot in 2001, toen we terugkeerden naar Ithaca, hadden wij alleen tv via de ether, ofwel omdat alleen dat beschikbaar was of omdat we niet wilden betalen voor kabel- of satelliet-tv. Wij zijn altijd intensieve gebruikers geweest van manieren om op te nemen om later te bekijken, eerst met een videorecorder (kortstondig aangevuld met een elektronische programma-planner met de naam VideoGuide, die ter sprake kwam in "Macworld Superlatives," 21-08-1995) en vervolgens met een TiVo, die we verschillende keren hebben besproken in TidBITS.
Toen we in 2001 terugkeerden naar Ithaca, maakte Time Warner het gemakkelijk om digitale kabel-tv toe te voegen aan ons kabelmodemabonnement, en voor een tijdje was het best leuk om de TiVo los te laten op de honderden zenders die we konden ontvangen. Maar al die video die we dan op de TiVo hadden staan bleek behoorlijk wat stress te veroorzaken, omdat we ons verplicht voelden om bij te blijven om te voorkomen dat oudere uitzendingen die we nog niet hadden bekeken zouden worden gewist. We werden ons bewust dat we meer tv keken - 7 tot 10 uur per week - alleen maar om de inhoud van de TiVo te kunnen volgen. Erger nog, vaak keken we naar uitzendingen die we niet echt goed vonden of te stresserend vonden vlak voor het naar bed gaan. Het was fascinerend, we werden aangetrokken, als nachtvlinders naar een kaars, door een activiteit die veel tijd en geld vereiste en ons vaak een beetje teleurgesteld achterliet over hoe we onze tijd hadden doorgebracht of te opgewonden om de slaap te vatten. In december 2004 zegden we onze kabel-tv op en beloofden onszelf dat we het uitgespaarde geld zouden uitgeven aan alleen de media die we echt wilden hebben: gedrukte boeken, gekochte dvd's, een Netflix-abonnement, audioboeken die we gebruikten om de slaap te helpen vatten (zie "iPods verslaan slapeloosheid," 28-02-2005), ondersteuning voor podcast radio-uitzendingen zoals This American Life of On the Media, of donaties aan de plaatselijke, openbare bibliotheek.
Dit mag dan wel heel onamerikaans lijken, maar wij hebben onze tv-tijd nu teruggebracht tot 3 à 5 uur video per week. Dankzij een abonnement op Netflix halen we, wanneer we ervoor kiezen om video te kijken (op mijn MacBook of de MacBook Pro van Tonya, aangezien we geen aparte dvd-speler hebben), onze achterstand op het vlak van tv-series in die we hebben gemist gedurende de vele jaren dat we alleen ether-tv hadden, en af en toe ook een film (grote bioscoopbezoekers zijn we ook nooit geweest). Tristan verkiest gewoonlijk documentaires over de geschiedenis van schepen op de TiVo en Looney Tunes dvd's die hij met de kerst heeft gekregen. Af en toe kijken we ook naar YouTube-clips die vrienden ons hebben aangeraden, en verder zijn op het internet ook hopen fantastische lezingen beschikbaar, zoals de discussie tussen auteur Michael Pollan (van "The Omnivore's Dilemma") en de algemeen directeur van Whole Foods, John Mackey. Maar het belangrijkste is dat wij kiezen wat we doen, of het nu video kijken is, boeken lezen, luisteren naar podcasts, de dag nabespreken of deelnemen aan andere binnensporten.
En jij? -- Ik heb er geen probleem mee dat wij statistische buitenbeentjes zijn op het vlak van de hoeveelheid video die we bekijken. Maar als je zelf probeert wijs te geraken over hoe jij deze overvloed aan opties optimaal gebruikt, dan zijn hier enkele ideeën, gebaseerd op de kijkpatronen die ik heb waargenomen:
Nogmaals, ik ben dan misschien wel een buitenbeentje, maar ik voel me veel beter nu ik de financiële kant en de beperkingen van de opties heb nagegaan. Vroeger had ik het vervelende gevoel dat we te veel betaalden voor het plezier dat we uit de tv haalden, en nu kan ik met een gerust gemoed zeggen dat we alleen betalen voor wat we zelf willen, althans toch voor het ogenblik.
Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb
Twee nieuwe e-boeken verbeteren je tv-beleving -- Of de bewegende beelden die je ziet op je tv-scherm nu te onscherp, te blokkerig, te klein, te oud, te modern, te saai, te raar of gewoon te veel zijn, je kunt ze altijd verbeteren met advies uit twee nieuwe e-boeken.
Ben je het zat steeds te horen dat jouw kijkgewoontes uit het stenen tijdperk stammen, maar ook bezorgd dat dvd's van jouw Netflix-abonnement er niet uit zullen zien op een nieuwe, hoge-definitie, digitale tv? Of vraag je je af hoe je de aanschaf van een nieuwe tv kunt overleven zonder teveel te betalen voor opties die je toch niet nodig hebt? Leer professioneel inkopen en de juiste randapparatuur te bemachtigen, vind hoge-definitieprogramma's en installeer je nieuwe systeem met de tweede editie van "Take Control of Digital TV." Als je maar een beetje op ons lijkt, download je video van het internet of vraag je je af of je je computer als tv kunt gebruiken. Het e-boek kijkt dan ook hoe je je computer erbij betrekt, met informatie over video-downloadsites en producten als de Apple TV en de EyeTV van Elgato. Het e-boek bevat ook bonnen voor $5 korting bij Small Dog Electronics en $20 korting bij de aanschaf van Elgato's EyeTV Hybrid.
Vanzelfsprekend is de net verbeterde Apple TV het meest opwindende mix-je-computer-met-je-tv-product, en als je meer wil weten hoe je deze kunt installeren en gebruiken en eventuele problemen kunt oplossen, kun je vriendelijk advies van experts vinden in de "Macworld Apple TV Superguide." Als je beide e-boeken tegelijk koopt, bespaar je 5 dollar.
Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb
[De discussies waarnaar verwezen wordt zijn in het Engels, daarom hebben we de titels niet vertaald - Tb-NL.]
Over-the-air HDTV -- Een lezer geeft aanbevelingen voor het ontvangen van hoge-definitie-televisieprogramma's met een antenne. (1 bericht)
Scroll Wheel Tips -- Het artikel van Adam over het gebruik van het scrollwiel roept een vraag op over richting: zou naar beneden scrollen videoinhoud vooruit moeten laten gaan (zoals het dat doet met het scrollen van textinhoud), of zou het de inhoud terug moeten laten lopen? (6 berichten)
Methods of geotagging photos -- Het Geophoto-overzicht van Jeff levert een aanbeveling voor HoudahGeo op, een gelijkaardig gereedschap voor het toekennen van geografische data aan foto's. (1 bericht)
Visions of the Sublime and the Inane -- Benadrukt Twitter de oppervlakkigheid en zinloosheid van het leven, of is het typerend voor de veranderende manieren van communicatie onder de jongere generaties? Of beide? (3 berichten)
First FreeHand, now Canvas -- De aankoop bij Adobe van Macromedia betekende onheil voor FreeHand, maar nu neemt een andere concurrent afscheid van de illustratiemarkt: Canvas voor de Mac. (1 bericht)
Issues with international pricing -- Als een ontwikkelaar een product aanbiedt in meerdere landen (die verschillende valuta gebruiken), wat is dan de beste aanpak voor het vaststellen van de prijs? (14 berichten)
Upgrading to iTunes Plus -- Lezers delen hun ervaringen met de nieuwe iTunes Plus-muziek, zoals of iTunes Plus-nummers automatisch verschijnen in de speellijsten waar de originele, in de iTunes Store gekochte nummers aan toegewezen waren. (6 berichten)
Latest Computer Comparison -- Een Mac Plus tegenover een dual-core AMD pc die Windows XP draait - raad eens welke machine de meeste tests wint? (1 bericht)
Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb
Vorige aflevering | Search TidBITS | TidBITS Homepage | Volgende aflevering