TidBITS#866, 12 februari 2007

Vorige week verraste Steve Jobs de computer- en vermaakindustrie door zijn ideeën over 'digital rights management' (DRM) bekend te maken en te verklaren dat Apple DRM "in een oogwenk" zou laten vallen als het kon. Adam gaat dieper in op de noties van Jobs en de onderliggende redenering. Daarnaast geeft hij commentaar op de intrigerende opmerkingen van Bill Gates over Mac-beveiliging en heeft hij aandacht voor de 10de verjaardag van de MacBU-groep van Microsoft. Verder in dit nummer hebben we Matt Neuburg met een bespreking van Martin Hairer's Amadeus II en Amadeus Pro muziekbewerkingsprogramma's, de Worldwide Developer Conference (WWDC) van Apple die plaatsvindt in juni, en Take Control's tweede maand van Apple aanbiedingenbundel begint.

De Nederlandse editie van TidBITS is een letterlijke vertaling van de oorspronkelijke Engelse versie. Daarom is het mogelijk dat een deel van de inhoud niet geldt in bepaalde landen buiten de VS.

WWDC is gepland voor juni 2007

Apple kondigde aan dat de jaarlijkse Worldwide Developers Conferentie (WWDC) van 11 juni '07 tot 15 juni '07 in San Francisco gehouden zal worden, twee maanden eerder dan in 2006. Ontwerpers kunnen nu beginnen hun reis te plannen rond deze datum, en het is nu nog zekerder dat Leopard voor juni zal verschijnen, want Apple zal zich tijdens de conferentie willen concentreren op nieuwe en komende technologie. Het zou me ook verbazen als Apple de volgende grote kat op WWDC zou aankondigen om te vermijden dat Leopard te weinig aandacht krijgt. Hoewel er maar ongeveer 14 maanden tussen Jaguar en Panther zaten, duurde het 18 maanden voor Tiger verscheen, en het lijkt erop dat Leopard 24 maanden nodig heeft. (Speciale dank aan de uitstekendeMactimeline.com-site voor het controleren van de datums.)

De gespleten persoonlijkheid van Microsoft

Newsweek bracht ons onlangs de onnozele tirade van Bill Gates over beveiliging op de Mac, een onderwerp waarover zijn kennis blijkbaar beperkt was tot het bestaan van het project Month of Apple Bugs. Hij zou gezegd hebben dat "Er tegenwoordig geen dag voorbij gaat zonder dat beveiligingsexperts inbreken op een Mac. Elke dag hebben ze een totale exploit, en je machine kan volledig worden overgenomen. Ik daag iedereen uit om dat één keer per maand te doen met een Windows-machine". Wat een fijne manier om uit te halen naar Apple en tegelijk de crackers-gemeenschap uit te dagen, Bill!

Wie echt met een Mac werkt, weet dat die opmerking je reinste onzin is, vooral wanneer je kijkt naar de horden zombie-pc's die iedereen op het internet bombarderen met spam en geautomatiseerde aanvallen. Niemand (of tenminste niemand met een greintje gezond verstand) zegt dat Macs immuun zijn voor problemen - verre van - maar om verschillende redenen worden Macs momenteel relatief weinig gehinderd door het soort van beveiligings-exploits waarmee Windows XP af te rekenen heeft.

Bill werkt vast niet regelmatig met een Mac, en terwijl ik wel kan begrijpen waarom dat zo is (natuurlijk moet hij met Windows werken!), had hij toch beter eerst met enkele Mac-mensen in de Macintosh Business Unit van Microsoft kunnen spreken alvorens dergelijke flaters te slaan. Microsoft maakt al lang Mac-producten, en de MacBU bestaat al 10 jaar als afzonderlijke entiteit. En dit staaltje geïnspireerd icoon-geknutsel met gekleurde Post-it velletjes bewijst dat ze de juiste Mac-geest hebben. Als ze de pictogrammen nu ook nog eens konden omzetten in metalen sculpturen zoals Apple die vroeger had in de pictogrammentuin (kijk zeker ook naar de QuickTime VR movie).

DealBITS-winnaars: SmileOnMyMac Productivity Suite

Felicitaties gaan deze week uit naar Hans van Helvert van exsistere.net, Nina Contini Melis van mac.com en Michael Scriven van aol.com. Hun inzendingen werden willekeurig gekozen in de DealBITS-verloting van vorige week, en zij ontvingen daarom allemaal een exemplaar van de SmileOnMyMac Productivity Suite (waarde $129). De overige deelnemers ontvingen een korting op willekeurig welk SmileOnMyMac product. We danken de 747 deelnemers voor hun deelname aan deze DealBITS-verloting, en we hopen dat je zult blijven deelnemen in de toekomst. Blijf letten op toekomstige DealBITS-verlotingen!

DealBITS-verloting: Rogue Amoeba's Fission

Maar al te vaak zien we producten op de markt komen met een relatief beperkte functionaliteit, waarna ze evolueren in krachtige toepassingen en gebruikt gaan worden door professionals. Dat maakt de keuze voor mensen die een eenvoudig, taakgericht programma zoeken er niet gemakkelijk op. Denk er eens aan hoe dat gegaan is met pagina-opmaak, grafische en web-authoring programma's en zo ook met audiobewerkingsprogramma's. Dat is zo prettig aan programma's als Rogue Amoeba's Fission, het is een eenvoudig audiomanipulatieprogramma dat met talrijke audio-bestandsindelingen kan omgaan en het verlies-vrij bewerken van MP3- en (uniek op de Mac) niet-beveiligde AAC-bestanden mogelijk maakt. Anders dan de geavanceerde audio-programma's probeert Fission niet alles te kunnen. Het richt zich op het trimmen, splitsen en manipuleren van audiobestanden voor het opschonen van podcasts, het maken van ringtones, het verwijderen van reclame tijdens opgenomen radioprogramma's en meer (voor aanvullende details, zie "Fission manipuleert allerlei audio", 25-09-2006). Ook anders dan bij de geavanceerde audio-programma's, is dat Fission niet duur is.

In de DealBITS-verloting van deze week, kun je meedoen om een van de drie exemplaren van Fission te winnen, elk ter waarde van $32. Inschrijvers die niet tot de gelukkige winnaars behoren, ontvangen een korting op Fission, schrijf je dus in op de DealBITS-pagina hieronder. Alle verzamelde informatie valt onder ons uitgebreide privacybeleid. Wees voorzichtig met je spamfilters, je dient namelijk in staat te zijn e-mail van mijn adres te ontvangen om te vernemen of je gewonnen hebt. Denk er ook aan als je iemand tipt die wint, jij dezelfde prijs ontvangt als dank voor de reclame.

Steve Jobs ontleedt DRM

Zonder precedent, was de open brief van Steve Jobs op de website van Apple vorige week met de titel "Gedachten over muziek". Dat Apple voor een open brief koos is interessant, maar begrijpelijk, omdat er behalve een persbericht eigenlijk geen conventionele manier is voor een bedrijf om een mening te geven of om een positie in te nemen, en de brief was, zoals we zullen zien, gericht aan vele anderen behalve de pers. Ik ben een beetje verbaasd dat Apple er niet voor koos om Jobs te laten praten op film (ten minste als begeleiding van de brief). Waarom niet het Reality Distortion Field aanzetten als je directeur daar de controle over heeft? Zo'n video zou een onmiddellijke hit geworden zijn via iTunes en YouTube, en verder het bericht van Apple hebben verspreid.

Video of niet, ik zou de hele brief lezen, waarin een aantal interessante en relevante punten over de huidige positie van de muziekindustrie, 'digital rights management; (DRM), en de rol van Apple in de wereld worden belicht.

Ten eerste was Apple gedwongen om FairPlay DRM te creëren en te gebruiken toen het muziek in de iTunes Store ging verkopen omdat dat de enige manier was waarop de grote platenmaatschappijen er akkoord mee gingen om Apple een licentie te geven. Waarschijnlijk vanwege het feit dat de platenmaatschappijen zich de potentiële grootte van de online markt niet realiseerden, had Apple een goede onderhandelingspositie, wat het feit verklaart dat FairPlay-gecodeerde muziek op vijf computers werkt en ongelimiteerd op iPods, wat het mogelijk maakt om cd's een aantal keren van de zelfde speellijsten te branden, enzovoorts. (iTunes werkte in die tijd bovendien alleen maar op Macs en dus was Apple er toe in staat de platenmaatschappijen er van te overtuigen, dat het kleine marktaandeel van Apple er voor zou zorgen dat als het experiment mislukte zij niet te veel verlies zouden lijden.) Apple heeft van begin af aan geprofiteerd van de manier waarop FairPlay iTunes Store-gebruikers dwong iPod's te gebruiken, maar Jobs beweert dat gemiddeld slechts ongeveer 2 procent van de muziek op iPod's gekocht was in de iTunes Store (dat is natuurlijk een zwak argument voor iedereen die toevallig een hoop muziek van de iTunes Store gekocht heeft, maar niemand was gedwongen om van Apple te kopen). Plus, bedenk dat voorafgaand aan de opening van de iTunes Store, Apple de "Rip, Mix, and Burn"-advertentiecampagne had, die gezien werd als pesten van de muziekindustrie.

Ten tweede, als FairPlay gekraakt zou worden, zou Apple het heel snel moeten repareren of het zou het risico lopen de muziekverkoop in de iTunes Store te moeten staken. FairPlay is enkele keren gekraakt geweest en Apple heeft dat steeds snel opgelost - dankzij het feit dat het bedrijf alle onderdelen van het proces beheert - maar over het algemeen is de bescherming van FairPlay intact gebleven. Gedeeltelijk zal dat komen omdat het redelijke voorwaarden heeft, in tegenstelling tot vele andere DRM-systemen. Maar met 70 procent van de markt, is Apple zeker geen kleine speler, wat vaak als reden wordt aangevoerd voor het gebrek van 'exploits' gericht op Mac OS X. Maar Jobs vergelijkt onterecht de wens om FairPlay te kraken met de wens om muziek te stelen en negeert zo gemakshalve dat veel mensen zowel filosofisch als praktisch door DRM beledigd worden en het feit dat hun eerlijke gebruik wordt beperkt.

Ten derde: als Apple FairPlay in licentie zou geven aan andere fabrikanten, neemt de kans dat de code wordt gekraakt toe en wordt het moeilijker om problemen snel op te lossen, aangezien het aantal mensen in de verschillende ondernemingen met toegang tot de code en sleutels toeneemt naarmate er meer apparaten zijn die kunnen worden gekraakt. Deze zorg is niet ongegrond: het Content Scrambling System (CSS) waarmee dvd-films zijn beveiligd, werd gekraakt door hackers die de objectcode van de Xing dvd-speler hadden gedisassembleerd. En terwijl Apple in theorie een licentie zou kunnen krijgen voor andere vormen van DRM van Microsoft en andere ondernemingen zodat iPods ook met andere online muziekwinkels kunnen worden gebruikt, is de heersende opvatting in de branche dat Pasen en Pinksteren op dezelfde dag zullen moeten vallen voor dit gebeurt (hoewel je maar nooit weet met de klimaatverandering; zie de gelinkte afbeelding). Daarbij komt ook nog dat het niet duidelijk is wat de voordelen van een licentie op Microsoft DRM voor Apple zouden zijn, in tegenstelling tot het uitbrengen van iTunes en de iPod voor Windows. Bij de meeste online muziekwinkels overlapt het aanbod van de verschillende catalogi elkaar immers. Het belangrijkste voordeel voor gebruikers zou zijn dat ze een online muziekwinkel kunnen kiezen die een abonnementsplan aanbiedt, iets wat Apple altijd heeft vermeden met de iTunes Store. (Een abonnement vereist natuurlijk wel DRM omdat je anders iets wat je één keer hebt beluisterd voorgoed zou kunnen houden. Het einde van DRM staat dus gelijk aan het einde van dit zakenmodel.)

Ten vierde - Apple heeft vandaag dan wel 70 procent van de online muziekmarkt in handen,maar omdat ondernemingen zoals Microsoft en Sony op dezelfde markt komen met gelijkaardige eigen muziekwinkels met door DRM beveiligde content die alleen op specifieke muziekspelers kan worden afgespeeld, ziet Apple geen probleem in zijn dominante positie (en dat zal ook niemand verrassen). Jobs merkt ook op dat omdat slechts 2 procent van de muziek op een gemiddelde iPod bij de iTunes Store is gekocht (de rest zijn onbeveiligde MP3's die geript zijn van cd's of online zijn gekocht van niet-beveiligde bronnen), het verkeerd is om Apple voor te stellen alsof ze iPod-gebruikers willen binden aan de iTunes Store. Hij zegt er niet bij dat je FairPlay ook gemakkelijk kunt verwijderen - al is het even extra werk - door beveiligde nummers op een audio-cd te branden, waarna je ze op elke andere muziekspeler kunt zetten.

Ten vijfde, en dit is ongetwijfeld het interessantste punt, verklaart Jobs op ondubbelzinnige wijze dat Apple verkiest dat alle online verkochte muziek vrij van DRM zou zijn, omdat dit beter is voor klanten die met alternatieve muziekwinkels of alternatieve muziekspelers willen werken. Hij zegt er niet bij dat dit ook gemakkelijker zou zijn voor Apple omdat het dan niet constant FairPlay moet onderhouden en updaten. Het zou ook beter zijn voor de concurrentie omdat de minieme koppeling die er nu bestaat tussen een bepaalde muziekwinkel en de verwante speler zou worden opgeblazen. Gezien het feit dat Apple de markt voor draagbare muziekspelers in essentie heeft gecreëerd met de iPod (niet de eerste muziekspeler, maar hij was wel veel beter dan zijn voorgangers dat we hem even goed als de eerste kunnen beschouwen) en de online muziekmarkt (door de iTunes Store te integreren in iTunes zelf), denk ik niet dat Apple bang is voor concurrentie, en deze misschien zelfs verwelkomt omdat ze innovatie aanmoedigt.

Ten zesde (laatste punt), wijst Jobs erop dat in 2006 minder dan 2 miljard beveiligde nummers online werden verkocht, terwijl de muziekindustrie meer dan 20 miljard nummers heeft verkocht in volledig onbeveiligde vorm op conventionele cd's. Hij gebruikt dit feit om een beschuldigende vinger te wijzen naar de muziekindustrie zelf omdat zij het illegaal kopiëren van muziek bevordert. Dit is eigenlijk een moeilijk argument - het kan immers worden gebruikt als reden om DRM-beperkingen op online verkochte muziek te verwijderen of om beperkingen op fysieke media te verzwaren. Pogingen tot kopieerbeveiligingen op cd's zijn mislukt, deels door technische tekortkomingen (ze werkten gewoon niet), en deels door pure domheid, zoals in het geval van het schandaal met de Sony BMG-rootkit, waarbij Sony opzettelijk spyware installeerde op Windows pc's wanneer een beveiligde cd werd afgespeeld.

Waarom deze brief en waarom nu? Reacties van onze bronnen zijn interessant geweest. Velen hebben niet het gevoel dat Apple iets nieuws heeft gezegd, maar ik weet eigenlijk niet of ik het daarmee eens ben. Apple heeft nog nooit zo duidelijk stelling genomen tegen DRM in muziek. En, zelfs al zijn deze ideeën niet volledig nieuw, Apple heeft ze in het verleden nog niet met zoveel agressiviteit gepromoot en de schuld van DRM bij de platenmaatschappijen gelegd. Het is mogelijk dat de brief onderdeel van een PR-inspanning is om Apple af te schilderen als een vriend van de consument, in tegenstelling tot die grote, slechte muziekindustrie, en dus Apple de morele superioriteit geeft en Apple's positie veilig stelt vooroplopend op de grote omslag bij de platenmaatschappijen om niet-beveiligde nummers te gaan aanbieden via andere online-diensten, zoals EMI heeft gedaan met Yahoo.

Interessant is dat video helemaal niet genoemd wordt in de brief. Jobs lijkt altijd al onderscheid te maken tussen muziek en video, misschien vanwege zijn banden met Pixar en het is ook zeker zo dat Apple in geen enkel opzicht dezelfde sterke onderhandelingspositie heeft met de filmstudio's als bij de muziekmaatschappijen. Plus, alle commerciële dvd's worden normaliter beschermd tegen kopiëren door CSS en beperkingen in de bandbreedte hebben het op grote schaal verspreiden van videomateriaal vertraagd.

Maar nogmaals, waarom nu en aan wie is de brief eigenlijk gericht? Het is naar alle waarschijnlijkheid een antwoord op de klacht van de consumentenbond van Noorwegen tegen Apple met betrekking tot de "End User License Agreement" (EULA) waar iTunes-klanten akkoord mee moeten gaan. Onder de bezwaren (waarvan er velen gegrond zijn) is de zorg over uitwisselbaarheid (nummers die gekocht zijn in de iTunes Store kunnen niet afgespeeld worden op andere apparaten (de conversiestap die ik eerder beschreef wordt nooit genoemd). In wezen zegt Apple tegen Noorwegen en de andere Europese landen, "Kijk, DRM was niet ons idee, en zonder kunnen we de licenties niet in stand houden waarmee we dit überhaupt kunnen doen. Maar we laten de DRM graag vallen als we konden. Ga er maar met de platenmaatschappijen over praten". Als het er op aankomt, zal Apple de Noorse iTunes Store gewoonweg sluiten.

Een andere mogelijkheid is dat de brief bedoeld is om Microsoft's omhelzing van DRM een beetje te verdraaien, inclusief de Windows Media-DRM, de Windows Media DRM-incompatibele Zune (waarvoor Microsoft royalty's aan de platenmaatschappijen gaat betalen, zie "Over de Zune, DRM, en Universal Music", 13-11-2006) en de uitgebreide ondersteuning voor DRM die in Windows Vista ingebouwd is. Peter Gutmann, een onderzoeker Computerwetenschap van de Universiteit van Auckland die werkt aan ontwerp en analyse van cryptografische beveiligingsarchitecturen, heeft een uitgebreide discussie geplaatst van de problemen die waarschijnlijk voortkomen uit Vista's "low-level"-code voor de bescherming van materiaal. In Jobs' brief wordt Vista nergens genoemd, maar het lijkt mij helemaal bij Jobs passen om Apple als alternatief voor Microsoft neer te zetten met betrekking tot DRM.

Het is ook mogelijk, maar minder waarschijnlijk, dat de brief deels een reactie is op het minder vleiend portret van Apple's houding tegenover DRM in de New York Times. In dat artikel, zegt het hoofd van de Nettwerk Music Group, Terry McBride, dat Nettwerk's muziek op de eMusic online service weliswaar zonder DRM-beperkingen verkocht wordt, maar dat Apple er op staat FairPlay toe te voegen aan dezelfde nummers die op de iTunes Store verkocht worden.

Een uitdaging voor Apple dan: begin met het verkopen van niet-beveiligde nummers op de iTunes Store als de rechthebbenden iets dergelijks verzoeken. Apple plaatst op dit moment wel gratis niet-beveiligde podcasts in de iTunes Store, hoewel ik niet weet of er niet-beveiligde podcasts of nummers zijn die verkocht worden, of dat Apple op dit moment technische beperkingen heeft die FairPlay vereisen op niet-gratis nummers. En als Apple echt gevolg wilt geven aan wat Steve Jobs zegt, kan het eMusic kopen, dat de tweede grote online-muziekwinkel is en ongeveer twee miljoen nummers heeft van onafhankelijke artiesten, waarvan geen enkele enige vorm van DRM bevatten. (De aanschaf van eMusic zou natuurlijk ongewenste aandacht van monopolie-waakhonden kunnen trekken.)

Andere zienswijzen -- De brief is veelbesproken, en heeft een veelheid aan reacties opgeleverd. Op Playlist, komt Jim Dalrymple met een aantal interessante reacties van Real Networks en een wonderbaarlijk typerend commentaar van de RIAA. Ook op Playlist, rapporteert Nancy Gohring van IDG News Service over de reactie van de Consumentenbond van Noorwegen, die toegeeft dat de muziekindustrie ook enige verantwoordelijkheid heeft, maar dat de uiteindelijke verantwoordelijkheid toch bij Apple ligt. The Economist concludeert dat "de argumentatie van Jobs in feite overduidelijk zichzelf dient". Daarnaast is het ook nog eens de juiste". Dan Moren van MacUser.com droomt van een wereld zonder DRM, John Gruber van Daring Fireball leest tussen de regels van Jobs' brief en zoals gebruikelijk, bedenkt John Moltz van Crazy Apple Rumors Site, wat je wilde dat er gezegd was.

Amadeus Pro: de klassieker gaat door

Als het bijbelboek Prediker vandaag geschreven zou worden, zou het een wat klagerig commentaar kunnen bevatten over de massa's aan computerprogramma's en hun vergankelijkheid, zoiets als: "Het ene programma gaat, en het andere programma komt; ontelbaar als zandkorrels zijn de besprekingen ervan". Toch verbergt al dat zand zo nu en dan een schat, en zo'n schat is Amadeus van Martin Hairer.

Amadeus is een bewerkingsprogramma voor geluidsbestanden. Ik gebruik het al meer dan zes jaar voor verscheidene doeleinden, en gedurende al die tijd is het de betrouwbare en onmisbare centrale pijler van mijn geluidsbewerkingsactiviteiten geweest. Het heeft een duizelingwekkende breedte aan mogelijkheden en het combineert serieuze kracht met een verrukkelijke eenvoud, en dat voor een verbazingwekkend lage prijs. Als je het gebruikt, ga je er van houden.

Sinds half januari 2007 is Amadeus verkrijgbaar in twee versies. Het programma dat ik al jaren gebruik, dat officieel Amadeus II heet, is een Carbon-programma. De huidige versie van Amadeus II (3.8.7) draait rechtstreeks op Mac OS X en werkt ook goed op Mac OS 9.2. (Als je je nog steeds in de retro-ervaring wentelt, dan kun je zelfs een vroegere, niet-ondersteunde versie krijgen die op Mac OS 8.6 draait.) De "II" werd trouwens jaren geleden aan de naam toegevoegd toen de oorspronkelijke Amadeus, die op een 68K-Macintosh kon draaien, een update kreeg naar versie 2.0 en alleen nog voor PowerPCs was.

Amadeus II draait echter onder Rosetta op Intel-Macs. De ontwikkelaar begreep dat een Intel-eigen incarnatie wenselijk was en hij maakte van de gelegenheid gebruik om het programma een Cocoa-interface te geven. Deze update is uitgebracht als Amadeus Pro, een universeel binair programma met een enigszins bredere set aan mogelijkheden dan zijn voorganger.

Verleden en toekomst -- Mijn zwak voor Amadeus is niet helemaal los te zien van mijn begin met het programma, en de zaken die ik ermee heb kunnen doen in de jaren daarna. Nog voordat Mac OS X uitkwam, in december 2000, keek ik eens naar mij enorme verzameling cassettebandjes en kreeg ik nachtmerries van magnetische deeltjes die langzaam vocht aan het verzamelen waren, of op andere manier achteruitgingen. Ik bedacht me dat ik ze in een digitaal formaat zou moeten omzetten voordat ze voorgoed verloren waren.

Ik begon met iedere cassette op te nemen als een AIFF-bestand, met een prachtig freeware programma genaamd Coaster. Iedere kant van een cassette werd daarmee één enkel geluidsbestand. Wat ik echter wilde waren meerdere geluidsbestanden die steeds een enkele 'song' bevatten, en hiervoor gebruikte ik Amadeus. Ik gebruik het woord "song" hier zoals iTunes dat doet; op een audio CD zouden dit "tracks" genoemd worden maar dat woord heeft weer een geheel andere betekenis in Amadeus Pro. Dit komt overeen met het gebruik van dit woord in GarageBand of iMovie, dus ik probeer verwarring te voorkomen.

Ik opende dus het bestand met Amadeus. Dit programma toonde me in golfvorm de linker- en rechterkanalen, samen met een overzicht van het gehele bestand. Ik kon dit overzicht gebruiken om door het gehele bestand heen te navigeren. Ik kon in- en uitzoomen, ik kon afspelen vanaf elk willekeurig punt, of een bepaald deel afspelen, en bladwijzers invoegen. Natuurlijk kon ik ook bepaalde delen van de golfvorm knippen en plakken, dus het was eenvoudig om het begin en het eindje van iedere song op de tape te vinden, en die punten te markeren. Vervolgens kon ik die punten dan gebruiken om de individuele songs eruit te plukken en ze als afzonderlijk bestand op te slaan.

Dat klinkt simpel, en dat was het ook. Wat ik me destijds niet realiseerde was dat dat vooral kwam door de aanpak van Amadeus. Gedurende de jaren heb ik de nodige geluidsbewerkingsprogramma's gebruikt, maar geen van die programma's stelde me in staat om zo direct en eenvoudig met de golfvorm te werken. Bepaalde dingen vind je in elk programma terug: vanaf een bepaald punt afspelen, stoppen, het invoegpunt verplaatsen, in- en uitzoomen, selecties maken enzovoort. Elk geluidsbewerkingsprogramma slaagt er echter in om dit soort zaken ingewikkeld te maken. Amadeus is altijd een toonbeeld van eenvoud geweest; ik vind het vrijwel onmogelijk om dit in welk ander programma dan ook te doen.

Bovendien heeft de ontwikkeling van Amadeus niet stilgestaan sinds 2000, met als gevolg dat de taak van het opsplitsen van een groot geluidsbestand vandaag de dag nog eenvoudiger is. Allereerst kan Amadeus nu zelf opnemen, en beveel ik het vaak aan om die reden. Ten tweede heeft Amadeus nu de mogelijkheid om je bestand te doorzoeken. In feite heb ik zelf de suggestie gedaan om die mogelijkheid toe te voegen (samen met een aantal andere). Een "clip" is een plek in je bestand waar het opgenomen signaal te hard is voor het systeem en daardoor de maximale bandbreedte overschrijdt, zodat de extremen van de golf afgevlakt worden. Het is cruciaal dat je opname geen clips bevat, omdat ze klinken als kleine ontploffingen, die slecht zijn voor je geluidsapparatuur. Ten derde kan Amadeus nu een bestand automatisch opdelen op basis van je bladwijzers, dus ook het opsplitsen gaat nu sneller. Amadeus kan je zelfs helpen om gedeelten met stiltes automatisch te markeren.

Nu komen we toe aan mijn tweede reden om Amadeus te gebruiken. Nadat je een bestand hebt opgesplitst in individuele bestanden, onderzoek ik ieder bestand op 'clicks' en 'pops'. Veel van mijn cassettes komen oorspronkelijk van vinyl LP's, die nu eenmaal vaak krassen hebben of bevlekt zijn met het een of ander. Je kunt hiervoor gewoon naar de bestanden luisteren, of je kunt Amadeus aan het werk zetten: de software kan de bestanden doorzoeken en markeringen aanbrengen waar clicks en pops zouden kunnen zitten. Vervolgens kun je de 'Interpolate'-functie gebruiken; Amadeus verzacht dan de overgang en stelt het geluid samen op basis van het geluid dat de click omvat, met als resultaat dat het op bijna magische manier verdwijnt (of in elk geval nauwelijks meer hoorbaar is).

Deze mogelijkheid is zijn gewicht in goud waard. Ik heb veel andere programma's gebruikt, waarvan sommige flink professioneel, maar geen van allen doet dit zo goed als Amadeus. Recentelijk verscheen dan wel ClickRepair, dat uitstekend werk verricht op dit gebied; maar ik gebruik het nog steeds in combinatie met het handmatig de-clicken in Amadeus.

De Interpolate-mogelijkheid werkt ook prima voor het combineren van ingeplakt materiaal. Soms haal ik de hoestjes weg in een live-opname, of stotters bij mijn eigen toespraken. Ook dit heeft soms onverwachte bij-effecten, en dit kun je dan weer weghalen door de overgang soepeler te maken met Interpolate. Een alternatief hiervoor is 'Transition' in Amadeus, waarbij begin en eind van de twee aan elkaar geplakte passages licht over elkaar heen gelegd worden, samen met een crossfade.

Mogelijkheden en toekomst -- Wanneer een nummer bijna zijn finale vorm heeft gekregen, gebruik ik vaak nog een paar andere eigenschappen van Amadeus. Als de opname een soort ruis of ander zacht achtergrondgeluid heeft, gebruik ik wel Fade In bij het begin en Fade Out op het einde, zodat het geluid niet abrupt begint en eindigt. Om "clips" te vermijden neem ik doorgaans op een iets lager geluidsniveau op dan eigenlijk nodig is. Het verdient de voorkeur om maximaal gebruik te maken van de beschikbare bandbreedte, met het luidste deel van het signaal bijna zo luid als maximaal is toegestaan. De Normalize-functie van Amadeus regelt dat voor mij.

Er is ook nog de mogelijkheid om in Amadeus geluidsbestanden te openen en te bewaren in een hele reeks verschillende formaten, met omzetting als dat nodig is. Zo neem ik bijvoorbeeld vandaag de dag meestal op in 24-bit AIFF-formaat. Als ik van zo'n opname een MP3-bestand wil maken, moet ik hem eerst omzetten naar WAV, omdat mijn geliefde MP3-compressor LAME geen 24-bit AIFF-bestanden aankan. Omdat ik toch doorgaans in Amadeus zit te werken tegen het einde van het voorbereidingsproces, gebruik ik het om het bestand als een WAV te bewaren. (Je kunt ook meteen een MP3 maken vanuit Amadeus, LAME zit er ingebouwd, maar Amadeus II staat niet toe om LAME te bewerken met de commando-regelinstructies waar ik de voorkeur aan geef.)

Amadeus kan ook filters toepassen, waaronder de VST- en Audio Unit-filters die je al hebt, en een aantal gespecialiseerde equalisatiefilters voor het bewerken van bestanden die gemaakt zijn van platen. Maar de primitieve interface beperkt de toepassing van deze eigenschappen: de interfaces voor filterinstellingen worden gepresenteerd in modale dialoogvensters, zodat je niet verschillende stukken van je geluidsband kunt selecteren om uit te testen, en er zijn geen faciliteiten voor het bijstellen van de nat/droog-mix, A/B-vergelijking van verschillende instellingen, enzovoort. Daarom pas ik filters meestal toe met een meer geavanceerd programma dat speciaal daarvoor is ontworpen, zoals DSP-Quattro.

Opties in Amadeus die ik minder vaak gebruik zijn de mogelijkheid om de toonhoogte van een geluid te veranderen, met of zonder verandering van de snelheid, het omkeren van een geluid, en een grafische analyse van de frequentiecomponenten van een geluid in een spectrum of een sonogram.

Amadeus Pro heeft twee belangrijke, nieuwe mogelijkheden. De eerste is dat een geluidsbestand nu meerdere tracks kan bevatten, elk met zijn eigen regelbare geluidssterkte. Eén track kan bijvoorbeeld de twee stereokanalen van een begeleiding bevatten, terwijl de ander het enkele kanaal van een stem-track is. Dus Amadeus Pro nodigt uit om het te gebruiken als mix-programma. Dat zal echter waarschijnlijk beperkt blijven tot het combineren van bestaand materiaal, omdat je niet (behalve op een zeer rudimentaire manier) een track kunt opnemen terwijl je naar de ander luistert. De andere nieuwe mogelijkheid is batch-verwerking, waardoor je zaken als normaliseren en omzetten van het bestandsformaat van meerdere bestanden met een enkel commando kunt uitvoeren.

Conclusies -- Hoewel ik blij ben dat Amadeus II gemoderniseerd is tot Amadeus Pro, en hoewel Amadeus Pro universeel binair is, een Cocoa-interface heeft en in sommige aspecten zich beter gedraagt dan Amadeus II (in het bijzonder bij het geheugenbeheer en CPU-gebruik), heb ik toch het gevoel dat er bij de vertaling iets verloren is gegaan. De basishandeling van selecteren en meermalen afspelen is ingewikkelder en verwarrender geworden, deels door een nieuw toegevoegd onderscheid tussen de plaats van de afspeelkop en het invoegpunt. En de optie in Amadeus II om de gevoeligheidsparameters aan te passen als je mogelijke clicks en pops zoekt ontbreekt geheel in Amadeus Pro. Daarom, en om nog wat redenen, blijf ik waarschijnlijk Amadeus II nog wel een tijdje gebruiken.

Als je het gebruik van Amadeus overweegt, moet je volgens mij vier zaken laten meewegen: je eigen behoeftes en ervaring, de breedte, variatie en absolute vrijgevigheid van de mogelijkheden van het programma, de interface en de prijs. De combinatie is onverslaanbaar, waardoor Amadeus de enige standaard geluidsbewerker is die elke beginner zou moeten hebben. Er bestaan vele andere geluidsbewerkers, ik heb ze gebruikt, die uiteenlopen van freeware tot zeer geavanceerd. Maar voor de standaard bewerkingsacties, zoals het opdelen van een geluidsbestand in nummers, het aanpassen en faden van de eindpunten, het uitsnijden van materiaal en het naadloos samenvoegen van wat er overblijft en het overzetten van het ene formaat in het andere, is Amadeus het gereedschap waar ik altijd weer op terugval. Voeg daarbij zijn ongeëvenaarde capaciteit voor het vinden en wegpoetsen van individuele clicks en pops, en je ziet waarom het sinds de eerste dag dat ik het gebruikte de hoofdmoot van mijn geluidsbewerkingsrepertoire uitmaakt.

Amadeus Pro kost 40 dollar (25 dollar voor geregistreerde Amadeus II-gebruikers). Het gebruikt Mac OS X 10.4 (Tiger) of hoger en is universeel binair. Het is een download van 12 MB en er is een 30-dagendemo beschikbaar. Amadeus II kost 30 dollar (gratis, op aanvraag, voor geregistreerde gebruikers van Amadeus Pro). Het heeft Mac OS 9.2 of hoger nodig en draait rechtstreeks op Mac OS X (onder Rosetta op een Intel-Mac). Een 15-dagen demo is beschikbaar als een download van 3 MB.

Take Control News, 12 februari 2007

Maand van Apple aanbiedingen #2: Heb je naaste lief -- Deze week is het Valentijnsdag, we denken aan onze naasten en liefsten. In de Mac-wereld hoef je niet te verlangen naar nieuwe versies van iPhoto, iTunes, iWeb, and GarageBand als je je kunt concentreren op de iLife '06 versies die je nu hebt. Als je vlug bent, kun je leren hoe je je lief een met iWeb gemaakte uitnodiging stuurt voor het bekijken van een romantische diashow op muziek gezet met GarageBand. Maar maak het niet te gek - laat het volgen met smakelijke chocolade vergezeld van soft jazz (wij zijn voor Green Mountain Chocolade en Abbey Lincoln). Bespaar 60 procent op deze bundel essentiële informatie over iPhoto, iTunes, iWeb en GarageBand. Dat zijn 5 e-boeken voor maar $23,18 (normaal $57,95).

En ja, als je de bundel wilt hebben maar al een van deze boeken bezit, geef je extra exemplaar dan aan een vriend. Volgende week weer een mooie aanbieding (geen zorgen - er is geen overlapping)!

Recente onderwerpen in TidBITS Talk, 12 februari 2007

[De discussies waarnaar verwezen wordt zijn in het Engels, daarom hebben we de titels niet vertaald - Tb-NL.]

Apple and the enterprise --Deze populaire reeks blijft discussie oproepen over Mac-gebruik in grote organisaties, soms echter op manieren die niet voor de buitenwereld zichtbaar zijn. (83 berichten)

iMac midnight awakening -- De nieuwe 24-inch iMac van een lezer klinkt iedere nacht om middernacht, maar de oorzaak is niet duidelijk. (3 berichten)

New GTD kid on the block - Ghost Action --Een andere Getting Things Done inzending komt ten tonele ; hoe is het vergeleken met andere? (3 berichten)

802.11n AirPort Extreme Base Station -- De nieuwe draadloze basisstations zijn leverbaar, en lezers delen hun ervaringen over het opzetten ervan, het aansluiten van externe harde schijven, en over de snelheid van dataoverdracht . (4 berichten)

PowerBooks on long flights -- Hoe gaan reizigers om met batterijcapaciteit op lange internationale vluchten? Extra batterijen? Gewone voedingsadapters? (13 berichten)

Apple & DRM -- Lezers reageren op Steve Jobs' opinies over muziek en zijn bewering dat Apple pijlsnel DRM zou verlaten, als ze de kans kregen. (12 berichten)

Dealing with the lack of an Eject key -- Sommige toetsenborden hebben geen toets om optische media uit te werpen en Apples recente Macs hebben geen fysieke uitwerptoets. Welke opties zijn er beschikbaar? (7 berichten)

Wired Ethernet alternative for MacBook -- Zou een USB Ethernet adapter werken in een MacBook met een defecte Ethernetpoort? (2 berichten)

Build Your Own 23-inch MacBook -- Antwoorden van lezers op het artikel van Jeff Porten's over het gebruik van een tweede laptopscherm als een extra monitor, en noemen een alternatieve VNC client. (2 berichten)

Dit is TidBITS, een gratis wekelijkse technologie-nieuwsbrief met recent nieuws, bekwame analyse, en grondige besprekingen voor de Macintosh- en internet-gemeenschappen. Geef het gerust door aan je vrienden; beter nog, vraag of ze een abonnement willen nemen!

Niet-winstgevende en niet-commerciële publicaties en websites mogen artikelen overnemen of een link maken als de bron duidelijk en volledig vermeld wordt. Anderen gelieve ons te contacteren. We kunnen de precisie van de artikelen niet garanderen. Caveat lector. Publicatie-, product- en firmanamen kunnen gedeponeerde merken zijn van hun ondernemingen.