Met de WWDC in aantocht en de aankondiging dat Apple over een paar weken de besturingssystemen voor 2022 bekend zal maken (zie “WWDC 2022 blijft virtueel en begint op 6 juni,” 5 april 2022), zullen de vandaag uitgegeven updates iOS 15.5, iPadOS 15.5, macOS 12.4 Monterey, watchOS 8.6, tvOS 15.5 en HomePod Software 15.5 de laatste zijn met nieuwe functies. Dit zijn geen belangrijke updates, maar er zijn wel een paar nieuwe functies voor de apps Podcasts en Wallet. Verder zijn er een aantal probleemoplossingen en talrijke beveiligingsverbeteringen, hoewel geen van de beveiligingslekken werkelijk misbruikt worden.

Tenzij je te maken hebt met een probleem dat nadrukkelijk door Apple genoemd wordt, zou ik een weekje wachten met het installeren van de updates.

iOS 15.5 en iPadOS 15.5

De Podcasts-app op de iPhone en iPad heeft onder iOS 15.5 en iPadOS 15.5 eindelijk een instelling voor het maximum aantal afleveringen dat op je apparaat opgeslagen wordt en voor het automatisch verwijderen van oudere afleveringen, zodat Podcasts niet al je opslag verbruikt. Ik hoop dat hiermee de problemen aangepakt worden die ik in “Voorkom dat de bijgewerkte app Podcasts van Apple je opslag opeet” (4 mei 2021) al aankaartte. Ga naar “Instellingen > Podcasts” en scroll naar “Automatische downloads” en tik op de nieuwe optie “Automatisch downloaden”. Deze kun je instellen om maximaal 10 nieuwe afleveringen te bewaren of om alle afleveringen binnen een bepaalde periode te bewaren.

Je kunt nu met je Apple Cash-kaart in de app Wallet op de iPhone geld verzenden en ontvangen. De iOS 15.5-update lost verder een probleem op waarbij woningautomatiseringen die worden geactiveerd door personen die arriveren of weggaan, niet werden uitgevoerd. De update bevat 27 beveiligingsoplossingen.

macOS 12.4 Monterey

Net als bij de updates van iOS en iPadOS heeft macOS 12.4 Monterey nu een instelling “Automatisch downloaden” in “Podcasts > Instellingen” om het opslagverbruik van de Podcasts-app te beperken. Universal Control is nu uit de bèta-fase, maar Apple geeft niet aan wat er veranderd is.

macOS 12.4 biedt nu ook ondersteuning voor de afzonderlijke Studio Display Firmware 15.5, die de teleurstellende videokwaliteit iets zou verbeteren. De macOS 12.4-update bevat 54 beveiligingsoplossingen.

watchOS 8.6

Naar verluidt bevat de watchOS 8.6-update verbeteringen en probleemoplossingen, maar de enige die Apple wil noemen zijn de vermoedelijk wettelijk vereiste toestemmingen om de ECG-app en meldingen over hartritmestoornissen te mogen aanbieden aan gebruikers in Mexico. De update bevat 18 beveiligingsoplossingen.

tvOS 15.5 en HomePod Software 15.5

De speciale entertainment-apparatuur van Apple, de Apple TV en de HomePod, krijgen met tvOS 15.5 en HomePod Software 15.5 alleen “algemene prestatie- en stabiliteitsverbeteringen”. Geen van beide heeft beveiligingsupdates nodig, zo meldt Apple.

Begin dit jaar vroegen we, “Heeft Apple de iPod touch laten vallen?” (22 februari 2022). Het antwoord blijkt ja te zijn.

In een Apple Newsroom-bericht met de titel “De muziek gaat door," benadrukt Apple de vele manieren waarop je naar muziek kunt luisteren met de apparaten van het bedrijf en de Apple Music-service. Als je het bericht niet aandachtig hebt gelezen, heb je misschien de doodsklok in de ondertitel gemist en de verduidelijking aan het eind: 

Klanten kunnen een iPod touch kopen op apple.com, Apple Store-locaties en erkende Apple resellers zolang de voorraad strekt.

Als je om de een of andere reden een iPod touch wilt, is het nu of nooit. Op dit moment is de iPod touch echter zo verouderd dat de belangrijkste reden om er een te kopen misschien nostalgische redenen zijn, hoewel het nog steeds een goede toegewijde muziekspeler is. Een basismodel iPad of zelfs een gebruikte iPhone zou waarschijnlijk een betere keuze zijn.

Toen Apple meer dan 20 jaar geleden voor het eerst de originele iPod uitbracht, op 23 oktober 2001, was het een revolutionair product, zelfs als niet iedereen dit realiseerde in het begin. Zoals Jeff Carlson destijds opmerkte in “iPod Maakt Muziek Aantrekkelijker” (29 oktober 2001), was er reden om te denken dat de iPod alle kanten op kon. De iMac was een marktveranderend succes geweest, terwijl de Power Mac G4 Cube een commerciële mislukking was, ondanks een innovatief industrieel ontwerp dat zijn eigen niche van fans vormde.

Maar Apple is zelden nostalgisch en de fundamentele technologie van de eerste iPods zijn al lang bereikt en overtroffen door de iPhone, iPad, Apple TV, HomePod en zelfs de Apple Watch. Als laatst overgebleven lid van dit assortiment, heeft de iPod touch al jaren niets meer bijgedragen. Hoewel het triest is om de iPod touch te zien verdwijnen en het doek zien vallen voor de iPod-lijn, was het onvermijdelijk.

We laten jou en de iPod achter met een blik op wat had kunnen zijn. Tony Fadell, vaak gecrediteerd als de vader van de iPod, heeft onlangs op TechCrunch een iPhone-prototype laten zien dat veel dichter bij de iPod met klikwiel stond dan de iPhone die we vandaag kennen:

Ter gelegenheid van de publicatie van zijn nieuwe boek, @tfadell gaf hij ons een kijkje in wat al die jaren ruimte in beslag nam in zijn garage; inclusief dit verbluffende iPod/iPhone hybride concept-apparaat. https://t.co/LOsakpQs2i pic.twitter.com/8s0akWrgOe

— Brian Heater (@bheater) May 6, 2022

De iPhone en Linux passen bij elkaar als aardbeien en mosterd. Apple is niet geïnteresseerd in het ondersteunen van Linux en de meeste opensource-ontwikkelaars hebben het niet zo op Apple en zijn exclusieve platformen. Sommige iPhone-gebruikers zijn echter ook Linux-gebruikers en hoewel niemand dezelfde hechte integratie verwacht als van de iPhone en de Mac, zou het wel fijn zijn als je zo nu en dan eens een bestand tussen de apparaten uit zou kunnen wisselen.

Linux lag eigenlijk voor op macOS wat betreft smartphone-integratie, zeker voor Android. KDE Connect heeft Linux-gebruikers al sinds 2013 de mogelijkheid gegeven om klemborden, meldingen, bestanden, URL’s, sms’jes en meer tussen hun Android-telefoons en Linux-desktops te delen.

De KDE Connect-app voor de iPhone en iPad is nu gratis te verkrijgen in de App Store. De beperkingen die Apple oplegt maken de app minder functioneel dan de Android-versie maar er is toch nog steeds een aanzienlijke integratie tussen jouw iPhone en de Linux-desktop mogelijk. Met KDE Connect voor de iPhone kun je nu:

• Je Linux-desktop gebruiken om een verloren iPhone op te sporen
• Afbeeldingen en bestanden tussen Linux en iOS uitwisselen
• De batterijstatus van de iPhone in Linux bekijken en omgekeerd
• Het klembord van de iPhone naar Linux sturen
• Je iPhone als aanwijsapparaat of als besturing van een diavoorstelling gebruiken voor Linux
• Linux-commando’s vanaf je iPhone op je Linux-desktop uitvoeren

Helaas kun je met KDE Connect geen sms-berichten vanaf je iPhone naar een Linux-desktop sturen of ervan ontvangen, wat met Android-telefoons wel mogelijk is. Daar komt bij dat de KDE Connect-app niet op de achtergrond werkt, dus moet je de app altijd openhouden om te gebruiken.

KDE Connect testen

Ik heb KDE Connect getest op een liveversie van KDE Neon, een Linux-distributie gebaseerd op KDE, die ik van een datastick draaide. KDE Connect is onderdeel van KDE, dus de koppeling aan mijn iPhone 11 Pro verliep net zo makkelijk als het openen van KDE Connect op mijn laptop of iPhone en het klikken op “Find Devices” op de laptop.

Eenmaal verbonden, kon ik bestanden naar de iPhone sturen vanuit de KDE Connect-app of rechtstreeks vanuit het contextmenu in Dolphin, het equivalent van Finder in KDE.

KDE Connect is verbonden aan de KDE-bureaubladomgeving. De GNOME-bureaubladomgeving is echter veel populairder. Om KDE Connect te installeren is het niet nodig de volledige KDE-backend onder GNOME te installeren. Je kunt een GNOME-plug-in gebruiken, genaamd GSConnect, die dezelfde functionaliteit biedt als KDE Connect en compatibel is met de KDE Connect-app. In tegenstelling tot KDE Connect is GSConnect niet ingebouwd, dus moet je het handmatig installeren.

Op mijn normale Linux-distributie, Pop!_OS, waarop een aangepaste versie van GNOME draait, moest ik wat sleutelen om GSConnect te laten werken. Eerst installeerde ik GSConnect vanuit de Pop!_Shop (de app store van Pop!_OS), waarmee ik verbinding kon maken met de iOS-app, maar er was geen interface om van te spreken op het GNOME-bureaublad. Ik moest toen de GNOME-extensie voor GSConnect installeren vanaf de GNOME-extensies website, waarvoor ik ook een browser plug-in moest installeren. Na dit alles verscheen het in de menubalk van GNOME.

KDE Connect is niet zo volledig uitgerust op de iPhone en iPad als op Android maar het maakt het werken tussen iOS en Linux gemakkelijker dan voorheen. Bij mijn testen werkten alle geadverteerde functies prima. En gezien hoe moeilijk vrijwel alles op Linux kan zijn, was ik onder de indruk hoe gemakkelijk het was om in te stellen.

Als je een van de weinige mensen bent die een iPhone met Linux wil gebruiken, probeer dan KDE Connect eens.

Ik wil graag houden van iCloud Drive, echt waar. Zoals ik al heb aangegeven in “Voorspelling voor cloudopslag: wisselvallig, mogelijk storm” (4 februari 2022) is iCloud Drive interessant voor Apple-gebruikers. Het heeft een redelijke prijs en integreert goed in macOS en iOS, en de kans op twijfelachtige privacy-problemen is zeer klein. Nadeel is wel dat iCloud Drive niet betrouwbaar, waardoor je het uit weer in moet schakelen als het vastloopt. Een "Nu synchroniseren"-knop en een goede logboekregistratie om te controleren wat er gebeurt zouden welkom zijn.

Maar dit is een Slechte Apple-artikel, en in dit soort artikelen klagen we niet over onopzettelijke fouten, ook niet over ontwerpbeslissingen waarbij redelijke mensen het niet altijd eens zijn over hoe het precies moet. De Slechte Apple-artikelen vertellen over iets dat Apple bewust heeft gedaan maar finaal verkeerd is.

Het mikpunt vandaag is de ontdekking dat wanneer mensen die met elkaar samenwerken in een gedeelde map in iCloud Drive mappen of bestanden verwijderen, deze worden vernietigd en niet in de Prullenbak of lijst recent verwijderde bestanden terechtkomen. Ze zijn gewoon weg, zonder herstel-optie. Alsof dat al niet erg genoeg is (en dat is het) heeft Apple de toch al zwakke documentatie aangepast waardoor deze gevaarlijke implementatie nog minder opvalt. Slechte Apple!

Verborgen waarschuwingen over gegevensverlies

Ons verhaal begint op 21 maart 2022. Veel Apple-diensten, waaronder iCloud Drive, bleken niet meer toegankelijk, en dit bleef een aantal uur het geval. Ik was met Paul Kafasis van Rogue Amoeba aan het chatten. We vroegen ons af of het probleem met een Russische cyberaanval te maken kon hebben of dat we beter het scheermes van Hanlon erbij konden halen: "Zoek de oorzaak van een probleem nooit in kwade opzet, als de verklaring ook in een gewone stommiteit kan liggen". We kwamen te spreken over andere iCloud Drive-problemen, waaronder het ontbreken van een "Nu synchroniseren"-knop. En toen kwam Paul met de ontdekking die hij deed toen hij onderzocht of hij van Dropbox naar iCloud Drive wilde overstappen. In het belangrijkste ondersteuningsartikel over het delen van iCloud Drive-mappen staat deze verklaring van Apple:

Als een deelnemer aan een gedeelde map een submap of een bestand in de gedeelde map verwijdert, wordt die submap of dat bestand verwijderd van de apparaten van alle deelnemers en is herstel ervan niet beschikbaar.

De nadruk heb ik zelf aangebracht, maar ik moest haast wel, want, Heilige moeder van de kalfjes, dit is niet in orde! Apple stelt hier gewoon dat iedereen die ik toevoeg bij het delen van een iCloud Drive-map de gehele inhoud van zo'n map kan verwijderen, en dat ik daar niets aan kan doen. Slechte Apple!

Maar wacht, het wordt nog erger. Na het gesprek met Paul kreeg ik het druk en stelde ik het opschrijven van het probleem uit. Toen ik vandaag terugging naar ons gesprek en op de koppeling klikte die hij me had gestuurd, kwam ik op een andere pagina terecht die ging over iCloud Drive-bestanden en -mappen delen met iCloud.com. Op deze pagina staat niets over wat er gebeurt als iemand een bestand of map verwijdert uit een gedeelde map.

De nieuwe pagina bracht me in verwarring, maar zoals zo vaak het geval is met web-capriolen, onthulde de Wayback Machine van het Internet Archive wat er was gebeurd. Ergens tussen 21 maart en 1 april is Apple begonnen de vorige pagina om te leiden naar de nieuwe. Uit wat speurwerk in de documentatie van Apple bleek dat het bedrijf de vorige pagina, die ging over het delen van iCloud-schijven in iOS, macOS, Windows en iCloud.com, had opgesplitst in afzonderlijke pagina's in de macOS-gebruikershandleiding en iCloud-gebruikershandleiding. Een andere pagina die ik alleen via een zoekactie vond (er was geen koppeling met de pagina's over het delen van mappen in iCloud Drive) ging in op verwijdering van bestanden en mappen, maar zonder de benadrukte waarschuwing van eerder:

Als je een deelnemer bent die gedeelde bestanden kan wijzigen: verwijdering van een bestand uit een gedeelde map verwijdert het van ieders apparaten. 

Met het scheermes van Hanlon in gedachten lijkt het me onwaarschijnlijk dat Apple de bedoeling had om te verdoezelen dat gedeelde iCloud Drive-mappen gevoelig zijn voor gegevensverlies wanneer deelnemers bestanden of mappen uit een gedeelde map verwijderen. Ongeacht de reden waarom dit is gebeurd, blijft het een feit dat Apple van het verbergen van dit feit in een lang maar toepasselijk document, is overgegaan op het plaatsen ervan op de bodem van een afgesloten archiefkast in een niet meer in gebruik zijnde toiletruimte met een bordje op de deur met de tekst "Pas op voor de luipaard." Slechte Apple!

Maar misschien klopt het niet meer?

Er is nog een mogelijkheid. Misschien heeft Apple de gedeelde mappen van iCloud Sharing gerepareerd, zodat bestanden die door deelnemers zijn verwijderd, niet worden verwijderd zonder kans op herstel? Zou dat niet geweldig zijn? Verwacht er niet te veel van.

Om te testen plaatste ik een testbestand in een iCloud Drive-map die ik met Tonya deel en we keken toe hoe het bestand op haar MacBook Pro verscheen. Daarna verwijderde ze het bestand, waarna er een waarschuwingsvenster verscheen. Apple waarschuwt delende gebruikers tenminste dat verwijdering van een bestand het bestand weghaalt bij anderen in de gedeelde map. Wat Apple niet zegt, is dat verwijdering van een bestand uit een gedeelde map van iCloud Drive niet resulteert in verplaatsing van dat bestand naar de lokale Prullenbak, zoals je zou verwachten na tientallen jaren gebruik van de Finder. In plaats daarvan verwijdert macOS het bestand onmiddellijk, wat, hoewel voorafgegaan door een waarschuwing, verschrikkelijk gedrag is voor een cloudsharing-dienst. Slechte Apple!

Waarom zou Apple zo'n opvallende lacune in het delen van mappen in iCloud Drive laten zitten? Immers, als de eigenaar van een gedeelde map een bestand uit die map verwijdert, bieden macOS en iCloud Drive de verwachte mogelijkheden voor herstel. Toen ik nog een testbestand uit mijn gedeelde map verwijderde, zag ik hetzelfde waarschuwingsvenster als Tonya, maar het bestand belandde in mijn lokale Prullenbak, vanwaaruit ik het gemakkelijk kon herstellen. En toen ik me aanmeldde bij iCloud.com en in iCloud Drive keek, verscheen er rechtsonderin een koppeling Recent verwijderd ➊. Als je op die koppeling klikt, zie je het equivalent van de prullenbak van iCloud Drive. Door het bestand te selecteren en te klikken op Herstel ➋ werd het bestand uit mijn lokale Prullenbak gehaald en teruggezet naar de submap vanwaaruit ik het had verwijderd. Met bestanden die door de eigenaar zijn verwijderd, doet iCloud Drive alles goed.

Je zou kunnen denken dat als Tonya, als deelnemende partij, een bestand toevoegt aan mijn gedeelde map op iCloud Drive en het vervolgens verwijdert, het dan wordt behandeld als een bestand dat door de eigenaar is verwijderd en in haar lokale Prullenbak terechtkomt. Dat zou je mis hebben. Bestanden die door deelnemers aan de gedeelde map worden toegevoegd, lopen evenveel risico om onmiddellijk te worden verwijderd als andere bestanden. Slechte Apple!

Als een bestand uit een gedeelde map van iCloud Drive wordt verplaatst naar een andere locatie op de Mac, wordt het bestand ook weggehaald bij anderen die toegang hebben tot de gedeelde map. Apple geeft in dat geval een soortgelijk waarschuwingsvenster, maar het grote verschil is dat het bestand beschikbaar blijft voor degene die het uit iCloud Drive heeft verplaatst, zodat het weer teruggezet kan worden.

Hoeveel zorgen moeten we ons maken?

Mappen delen via iCloud Drive kan al sinds macOS 10.15 Catalina en is dus zeker niet nieuw. Apple heeft maar liefst twee grote updates van macOS de tijd gehad om de onderliggende problemen aan te pakken, mocht het probleem niet alleen aan de iCloud-kant liggen. Dat is niet gebeurd, en dat kan betekenen dat Apple het direct verwijderen van bestanden door individuele bestandsdelers niet als een probleem ziet. Of misschien vinden Apples technici dat het tonen van een waarschuwingsdialoog voldoende is. Daar zou ik met grote nadruk tegen in willen brengen dat een gebruiker die veel en snel met het toetsenbord werkt, met commando-Delete gevolgd door Return een bestand kan verwijderen zonder de dialoogtekst zelfs maar te lezen.

Ik heb het delen van mappen via iCloud Drive nooit gebruikt in een omgeving waarin in hoog tempo samen werd gewerkt en heb er dus geen eerstehands ervaring mee, maar in 14 jaar Take Control-bijdragen coördineren via Dropbox zijn soms bestanden kwijtgeraakt, die dan teruggehaald moesten worden uit de Deleted Files-verzameling van Dropbox. In een werkwijze waarbij regelmatig tijdelijke bestanden opgeruimd moeten worden is het niet ondenkbeeldig dat er af en toe ook een belangrijk document wordt verwijderd. Daarbij ben je afhankelijk van iedereen met wie je een iCloud Drive-map gedeeld hebt. Zijn al die personen voldoende oplettend en technisch onderlegd om nooit zo'n vergissing te maken? Alle andere grote cloud-deeldiensten hebben een tussenstation voor verwijderde bestanden, en een versie-geschiedenis, om ons te beschermen tegen onbedoelde wijzigingen en datacorruptie. iCloud Drive steekt hier ongunstig tegen af.

Gelukkig is er één lichtpuntje in dit overigens nogal sombere beeld van mapdelen met iCloud Drive, al licht Apple je daar niet over in: Time Machine. Standaard maakt Time Machine back-ups van lokale kopieën van iCloud Drive-bestanden, niet alleen voor de directe eigenaar maar ook voor alle deelnemers. Ik heb geverifieerd dat Tonyas Mac back-ups had van alle bestanden in onze gedeelde map, en ik kon via Time Machine door de verschillende datums klikken waarbij ik de inhoud van de map correct zag veranderen.

Merk op dat ik dat zorgvuldig formuleerde: Time Machine maakt back-ups van lokale kopieën van iCloud Drive-bestanden. Als je Optimize Mac Storage hebt geselecteerd in System Preferences > Apple ID > iCloud kan macOS iCloud Drive-bestanden lokaal vervangen door substituten, en die substituten bevatten niet de gewenste complete inhoud, zelfs niet als ze geback-upt worden. Denk er dus aan dat als je delen van mappen met iCloud Drive gebruikt, dat je Optimize Mac Storage uitzet, of als dat geen optie is, omdat je lokaal niet voldoende opslagruimte hebt, dat iemand anders uit de werkgroep dat doet. Dat is namelijk je laatste redmiddel als iemand per ongeluk een belangrijk bestand verwijdert.

Niettegenstaande deze verborgen noodoplossing via Time Machine moet gezegd worden dat Apple hier wel een paar steken heeft laten vallen. In deze moderne wereld zou het niet mogelijk moeten zijn om zo eenvoudig gegevens te verwijderen, en al helemaal niet gegevens van iemand anders, en dat zonder de mogelijkheid om die actie te kunnen herstellen. Eén enkele waarschuwingsdialoog met een OK-knop als standaardkeuze die neerkomt op "bestand onherroepelijk vernietigen" is niet acceptabel. Het was nota bene Apple die het hele concept van bestandsverwijdering in meerdere stappen heeft gepopulariseerd! Verplaats een bestand naar de prullenbak, kiest Finder > Leeg prullenmand, en bevestig de vraag die je vervolgens krijgt. Zo werkt het al sinds 1984 op de Mac. Voorkomen dat je per ongeluk gegevens verwijdert is een basisregel.

De oplossing voor dit specifieke probleem is in principe eenvoudig. Elk bestand dat door een deelnemer uit een gedeelde map in iCloud Drive verwijderd wordt moet behandeld worden als een bestand dat door de eigenaar wordt verwijderd. En waarschijnlijk is dat ook technisch eenvoudig te realiseren. Als je je iCloud Drive-map opent in de Finder en op commando-shift-. drukt om verborgen bestanden en mappen te tonen, zie je onder andere een verborgen .Trash-map. (Druk nogmaals op commando-shift-. om ze weer te verbergen.) iCloud Drive-bestanden die je als eigenaar verwijdert worden naar die map verplaatst. Vermoedelijk zorgt dat ervoor dat ze in de lokale prullenbak terechtkomen, en ook in de map Recently Deleted van iCloud Drive. Waarom kunnen gedeelde bestanden die door een groepsdeelnemer verwijderd worden niet verplaatst worden naar diens .Trash-map, om vervolgens in diens lokale prullenbak terecht te komen, vergezeld van een melding aan de eigenaar of de hele groep?

Als je Apple wilt aansporen om hier werk van te maken en het delen van mappen in iCloud Drive te laten werken zoals het hoort, doe dan net als ik en stuur je opmerkingen naar de techneuten van iCloud.