November ligt net achter ons, en deze maand zullen veel TidBITS-leden per e-mail de vraag krijgen om hun lidmaatschap te verlengen. Als jij daar één van bent, dan willen we jou bij voorbaat bedanken: jouw voortdurende ondersteuning is voor ons van levensbelang. Als je een probleem tegenkomt kan je contact opnemen met Lauri Reinhardt ([email protected]) zodat zij je verder kan helpen. Aangezien het lidmaatschap van TidBITS per periode van twaalf maanden loopt, zal je geen herinnering krijgen als dat van jou op een ander moment in het jaar inging. Je vindt de datum waarop je lidmaatschap afloopt op je account-pagina. Als er geen datum staat, heb je een lidmaatschap dat automatisch verlengd wordt.

In 2011 bedachten we ons TidBITS-lidmaatschapprogramma, en dat heeft ons er echt bovenop geholpen. Het heeft sindsdien voor het grootste deel van de inkomsten gezorgd die nodig waren om mensen zoals hoofdredacteur Josh Centers en regelmatig terugkerende auteurs als Agen Schmitz, Glenn Fleishman, en Julio Ojeda-Zapata te betalen. Bovendien hielp het met zaken als web-hosting, ons e-mail systeem en algemeen onderhoud.

Echter, de piek die we kregen in april 2020, toen door een wervingsactie met ons 30-jarig bestaan meer dan 700 nieuwe leden konden inschrijven, is voorbij (zie “TidBITS viert 30ste verjaardag tijdens de huidige pandemie,” 13 april 2020, en “TidBITS-ledenaantal groeit — Dank je!,” 20 april 2020). Ik was een paar maanden geleden van plan een nieuwe oproep te doen, maar ik zag ervan af omdat ik hoopte dat de aantallen met de toegenomen vaccinatiegraad vanzelf weer beter zouden worden, samen met de grote economische groei. Helaas bleek dat te optimistisch gedacht, en we verloren dit jaar 4% van onze leden.

Maar om eerlijk te zijn is onze financiële situatie rooskleuriger dan die van veel anderen. Zoals ik vorig jaar ook al zei: ik wil natuurlijk graag dat mensen lid worden of hun lidmaatschap verlengen - iedere $ 20 is welkom - maar een bijdrage aan TidBITS moet niet in de weg staan van financiële hulp die je wilt geven aan de mensen die het dichtst bij je staan, aan belangrijke goede doelen die de wereld beter maken of aan lokale ondernemers die het hoofd maar moeilijk boven water houden.

Wij zijn er om te helpen bij het verhogen van je kennis over jouw Apple-apparaten, om efficiënter en productiever te werken en te genieten van de magie die hoort bij nieuwe technologieën. Dit brengen we natuurlijk via onze artikelen, maar ook door de levendige, behulpzame en snelgroeiende gemeenschap van TidBITS Talk. Hier beantwoorden onze auteurs vragen over hun artikelen en delen deskundige TidBITS-lezers hun kennis en dagelijkse ervaringen.

Dus als je nog geen lid bent, wil je dan overwegen om je bij de TidBITS-gemeenschap van meer dan 3600 lezers te voegen? Je weet al dat onze focus ligt bij informatie die praktisch en bij de tijd is, en vrij van het geforceerde drama dat je elders op het internet leest. Hoeveel is dit werk jou waard?

Een lidmaatschap van TidBITS kent een aantal voordelen:

• Een korting van 15% tot 50% op meer dan 90 Mac-producten, ter waarde van meer dan $ 1100
• 30% korting op alle Take Control e-boeken
• De mogelijkheid om nieuwe artikelen meteen bij verschijnen in je e-mail te krijgen
• De volledige editie als RSS-feed (niet-leden krijgen alleen een korte samenvatting)
• Een advertentie-vrije versie van de TidBITS-website
• Erkenning (zo je wilt) op onze pagina voor TidBITS-leden

Kijk nog even op de pagina waar alle voordelen voor leden staan. Daar vind je alle Mac-apps waarvoor onze kortingen gelden. Daarbij zit een aantal essentiële apps die wij zelf gebruiken, waaronder 1Password, Audio Hijack, Default Folder X, DEVONthink, Keyboard Maestro, LaunchBar, Nisus Writer Pro, PopChar X, Scrivener, SpamSieve en TextExpander. (Mail mij als je graag de naam van jouw product aan deze lijst wilt toevoegen.)

Je kunt kiezen uit verschillende steunbedragen: je kunt $ 20, $ 50, $ 100, of $ 1000 bijdragen, of zelf bepalen hoeveel je per maand of jaarlijks betaalt. We hebben ook een knop genaamd "Boost TidBITS" onderaan de lidmaatschapspagina, om via Paypal een extra donatie te doen. De voordelen van het lidmaatschap zijn bij ieder niveau hetzelfde, met één uitzondering: als "TidBITS Angel" ($ 1000) heb je een levenslang lidmaatschap en ook nog recht op een diner met Tonya en mij - als je in Ithaca bent, of als wij in jouw stad zijn, als recreatieve reizen eenmaal weer kunnen. Onze hartelijke dank gaat uit naar de nieuwe "TidBITS Angel"-leden van afgelopen september!

Kortom, als je TidBITS waardeert, of als je wellicht hulp van ons kreeg, gewoon omdat je erom vroeg, word dan alsjeblieft lid, en maak dat wij iedere week opnieuw de soort artikelen kunnen blijven publiceren die jij graag leest. Je krijgt sowieso onze eeuwige dankbaarheid en, belangrijker, je kunt erop vertrouwen dat ieder artikel dat je voortaan leest tenminste deels mogelijk werd gemaakt door jouw gulle bijdrage - dank!

Na een korte observatie over hoe Apple onze apparaten steeds persoonlijker maakt is het tijd om eens te duiken in een onderwerp dat ik irritant onduidelijk vind - de variatie aan drivers voor dezelfde printer. Een lezer had problemen met de kleurenverzadiging met AirPrint-drivers, en ik had zelf problemen met opdrachten via een AirPrint-driver die niet afgedrukt werden.

Verjaardagsfelicitaties van watchOS 8

Ik was kortgeleden jarig en het was leuk om bij die gelegenheid 's ochtends ballonnen op mijn Apple Watch te zien. Ik weet niet zeker of dat nieuw is in watchOS 8 maar ik kan me niet herinneren dat mijn Apple Watch me ooit eerder feliciteerde met mijn verjaardag. Het was een leuk detail en op de een of andere manier was het wel toepasselijk dat ik het alleen op mijn pols zag, gegeven het feit dat mijn Apple Watch het Apple-apparaat is dat het gedurende de dag het dichtst bij mijn lichaam is.

Dank je, Apple!

AirPrint-drivers kunnen zorgen voor verminderde verzadiging bij afdrukken

TidBITS-lezer Charles Reeves deelde kortgeleden een interessante oplossing voor een irritant probleem met mij. Hij gebruikt een Canon imagePROGRAF PRO-1000-printer die bedoeld is voor professionele foto's en gedetailleerd artwork - een serieuze printer dus. Na een aantal upgrades (van Mojave via Catalina naar Big Sur), ervoer Charles problemen met zijn afdrukken - de kleurverzadiging was niet voldoende als hij vanuit Photoshop afdrukte. Hij stuitte op een interessante pagina van consultant voor kleurenbeheer Phil Cruse die stelt dat de oorzaak zit in de AirPrint-drivers van Apple. (Afdrukken vanuit Voorvertoning - dat Photoshop-bestanden kan openen - waren prima, wat suggereert dat dit een Adobe/Apple conflict is.) Charles volgde de instructies en dacht dat hij de AirPrint-drivers verwijderd had maar het probleem bleef bestaan. Na wat gesprekken met Phil Cruse realiseerde Charles zich dat hij de printer ingesteld had als een Bonjour printer, waardoor hij steeds AirPrint gebruikt. Omdat de printer verbonden is mijn zijn Ethernet netwerk kon hij de printer opnieuw instellen als een IP printer met een statisch IP adres, waarna de verzadiging in zijn adruk weer normaal was.

Kleurenbeheer is donkere magie, ik snap er weinig van. Gewoon voor de lol heb ik toch een foto afgedrukt in Photoshop met verschillende printerdrivers terwijl Photoshop het kleurenbeheer doet. Ik kan de oplossing van Charles niet bevestigen maar ik kan wel zeggen dat de afdrukken nogal verschilden. Dat levert op zich niet veel op maar ik hoop dat deze verhandeling wel een aantal mensen helpt die ook problemen met kleuren in afdrukken ervaren.

Overweeg om printerdrivers te vervangen als bepaalde opdrachten niet afdrukken

Het probleem van Charles riep herinneringen op aan een vergelijkbaar printerprobleem waar ik al een paar jaar mee worstel. Ik heb een HP Color LaserJet MFP M477fdw die over het geheel genomen prima werkt. Desalniettemin merken zowel Tonya als ik dat sommige opdrachten niet afgedrukt worden. De workaround die we gebruiken is dat we een nieuwe printer maken in Systeemvoorkeuren > Printers & scanners die de generieke Postscript printerdriver gebruikt in plaats van AirPrint of Secure AirPrint (de automatische optie kiest altijd voor Secure AirPrint).

Ik heb hier niet eerder over geschreven omdat ik geen idee hebt waarom dit werkt, ik er niet zeker van ben dat dit een oplossing is voor alle documenten en ik niet weet of er nadelen zitten aan het gebruik van de generieke PostScript driver. Ik vraag me nu af of het gebruik van deze driver ook van invloed is op de kwaliteit van afgedrukte foto's. Meestal drukken we tekst en eenvoudige afbeeldingen af, dus het zou niet meteen opvallen. Ook heb ik geen nader onderzoek gedaan of ik verbanden kan zien tussen de bestanden die niet afgedrukt worden, want meestal is het zaak om de afdruk snel te hebben en is er verder geen tijd.

Desalniettemin kan het toch handig zijn om van printerdriver te wisselen als je opdracht niet afgedrukt wordt. Volg de volgende stappen om een printer toe te voegen met de generieke PostScript driver:

1. In Systeemvoorkeuren > Printers & scanners klik je op de + knop.
2. In het 'Voeg printer toe' venster selecteer je je printer uit de lijst.
3. Bewerk het naamveld door er “(PostScript)” of zoiets aan toe te voegen, zodat je hem makkelijk terug kan vinden.
4. Kies uit het 'Gebruik' venstermenu de Generieke PostScript printer.
   
5. Klik op de 'Voeg toe' knop (helemaal rechtsonder).

Het is wellicht de moeite waard om vrschillende virtuele printers te maken met diverse printerdrivers zodat je diverse mogelijkheden hebt als iets niet lukt. Wel goed om te weten dat de Generieke PCL Printer driver geen kleur ondersteunt en wellicht herinneringen oproept aan de jaren 90, toen we kennelijk vrijwillig kleren droegen die te groot voor ons waren.

Apple heeft een rechtzaak aangespannen tegen NSO Group, een bedrijf dat beschuldigd wordt van de verkoop van gevaarlijke misbruiken van Apples besturingssysteem en Googles Android, waarmee regeringen toezicht kunnen houden op mensenrechtenactivisten, dissidenten, verslaggevers en anderen via hun mobiele telefoons en computers. Apple wil NSO Group permanent het gebruik van Apple producten en diensten en het ontwikkelen van verdere misbruiken ontzeggen.

Apple is niet terughoudend over deze actie, die door het bedrijf aangekondigd werd op hun website. Waar Apple doorgaans zwijgzaam is over strategie, lieten ze deze keer Ivan Krstic, hoofd van beveiligingstechniek en architectuur, met de New York Times praten. Hij vertelde de krant:

Apple wil hiermee zeggen: Als je dit doet, als je onze software tot een wapen maakt tegen onschuldige gebruikers, onderzoekers, dissidenten, activisten of journalisten, zal Apple je geen cent geven.

De gigant uit Cupertino zegt ook 10 miljoen dollar toe om het werk van twee prominente onafhankelijke onderzoeksinstellingen te bevorderen, Citizen Lab en Amnesty Tech. Citizen Lab, onderdeel van een overheidsbeleidopleiding aan de universiteit van Toronto, en Amnesty Tech, een group binnen Amnesty International, hebben onthullingen gedaan of meegeholpen met het aan het licht brengen van vele gijzelingen van apparaten die gebruikt worden door mensen die een doelwit zijn van regeringen.

Dit soort ontdekkingen leiden doorgaans tot uitgebreide patches voor iOS, iPadOS, macOS, Android en Windows en ook voor apps ontwikkeld door Apple, Google, Microsoft en andere bedrijven, vaak al binnen enkele dagen nadat onderzoekers de getroffen bedrijven waarschuwen.

In hun rechtzaak stelt Apple dat:

NSO Group en haar klanten de enorme middelen en capaciteiten van naties aanwenden om zeer gerichte cyberaanvallen uit te voeren, en zo zo toegang verkrijgen tot de microfoon, camera en andere gevoelige data op Apple- en Android-apparaten.

De rechtzaak vraagt aan de arrondissementsrechtbank om de NSO Group permanent het gebruik van "Apple servers, apparaten, hardware, software, applicaties of andere Apple producten of diensten" te ontzeggen. Apple wil ook een permanent rechterlijk bevel dat NSO Group verbiedt om inbraaksoftware te maken voor enig onderdeel van het Apple-ecosysteem. Apple heeft het bedrag dat het aan schadevergoeding wil als directe vergoeding en als boete niet gespecificeerd. Men kan zich voorstellen dat dit een behoorlijk groot bedrag zal zijn, gezien de omvang van de getroffen apparaten en de kosten die Apple maakt met het reageren op malware die wordt toegeschreven aan NSO Group.

Wat het schadebedrag ook moge zijn, Apple is van plan om het te doneren aan Citizen Lab en Amnesty Tech. Apple belooft ook om die groepen technische ondersteuning te bieden, hulp bij het ontwikkelen en andere inzichten en zegt dat ze hetzelfde zullen doen bij gelijksoortige onderzoeksgroepen waar het gepast is dat zij helpen.

De in Israël gevestigde NSO Group ontwikkelt een spionage-softwarepakket genaamd Pegasus, een verzameling surveillance-gereedschappen dat, eenmaal in het geniep op het doel-apparaat geïnstalleerd, de overheden de mogelijkheid biedt om berichten te ondervangen, dataverkeer rechtstreeks te bekijken, informatie te ontfutselen, ongemerkt de camera en microfoon te bedienen, en meer. Om Pegasus te kunnen toepassen, maakt de NSO Group gebruik van zero-day misbruiken, aanvallen die gebruik maken van voorheen onbekende fouten in apps of besturingssystemen.

Inbreuken die worden toegeschreven, aan Pegasus van de NSO Group zijn onder andere een aanval in 2016 gericht op mensenrechtenactivist Ahmed Mansoor, met drie gelijktijdige zero-days, de surveillance van een grote groep Mexicaanse journalisten, mensenrechten-advocaten en -activisten door de Mexicaanse overheid van ten minste 2011 tot 2016, en de infiltratie in de telefoons van Catalaanse onafhankelijkheidsleiders door de Spaanse overheid in 2019. Pegasus is mogelijk zelfs gebruikt voor persoonlijke doeleinden: Het Hoge Gerechtshof van het Verenigd Koninkrijk heeft geconcludeerd dat in oktober 2021 Dubai’s leider, Sheikh Mohammed bin Rashid al-Maktoum, Pegasus heft gebruikt tegen zijn ex-vrouw, haar advocaten en anderen in haar naaste omgeving.

Los van het vermoedelijke incident in Mexico richten overheden zich doorgaans op kleine groepen met Pegasus, deels om ontdekking door instanties als Citizen Lab te voorkomen. Dat neemt niet weg dat de impact van deze aanvallen groot is omdat de activisten en journalisten in kwestie doorgaans bezig zijn met onderzoek naar of onthulling van schendingen van mensenrechten of gevallen van corruptie bij de overheid. In sommige gevallen zijn deze mensen slechts tegenstanders van een overheid of een leider ervan, en dus gehaat door dictatoriale regimes. Bovendien kan de informatie die Pegasus onthult ertoe leiden dat de slachtoffers gearresteerd of geëxecuteerd worden. Bovendien moeten, zodra de zero-days bekend worden, Apple en andere bedrijven ze repareren omdat ze doorgaans kunnen leiden tot misbruik op grote schaal die honderden miljoenen gebruikers zou kunnen treffen als ze eenmaal bekend zijn bij de makers van boosaardige software.

Hoewel Apple veel incidenten had om uit te kiezen, houden ze het in hun rechtszaak alleen bij gebeurtenissen van 2021, waarbij specifiek wordt gewezen op het gebruik van een door Pegasus aangestuurde aanval die Citizen Lab verbindt aan NSO Group. Citizen Lab noemde de zero-click-aanval FORCEDENTRY [INBRAAK - nvdv], en Apple verklaarde dat het van februari 2021 tot september 2021 in het wild aanwezig was, voordat Apple patches uitbracht voor bestaande besturingssystemen.

NSO Group ontkent niet dat het technologie biedt die geheime toegang tot elektronische apparatuur mogelijk maakt, maar het heeft verschillende variaties gebruikt op dit antwoord bij vele gelegenheden:

NSO verkoopt hun technologieën uitsluitend aan wetshandhavings- en inlichtingendiensten van goedgekeurde regeringen met als enig doel levens te redden door misdaad en terreurdaden te voorkomen. NSO bedient het systeem niet en heeft geen inzicht in de gegevens.

In dat geval ontkende NSO Group de details in een artikel op Forbidden Stories dat Pegasus-software aan Saoedi-Arabië koppelde, die daarmee de communicatie van journalist Jamal Khashoggi en de mensen om hem heen volgde. De Saoedische regering vermoordde Khashoggi in 2018 in Turkije.

Zonder melding te maken van minder frisse toepassingen, beweert de NSO Group dat haar technologie "elke dag wordt gebruikt om pedofilie-, seks- en drugssmokkelaars-ringen op te rollen, vermiste en ontvoerde kinderen te lokaliseren, overlevenden op te sporen die vastzitten onder ingestorte gebouwen en het luchtruim te beschermen tegen ontwrichtende penetratie door gevaarlijke drones”. Het bedrijf, verwijzend naar privacykwesties, heeft geen documentatie verstrekt over dit gebruik of de reikwijdte van "elke dag".

Hoewel ze enige kritische aandacht van de pers kregen, zijn de NSO Group en een handvol vergelijkbare bedrijven eerder ontsnapt aan de consequenties van het gebruik van hun producten in het hele spectrum van democratische tot totalitaire landen. Dat is aan het veranderen.

Facebook begon in 2019 een rechtszaak tegen NSO Group op basis van het vermeende gebruik van het WhatsApp-netwerk door dat bedrijf om Pegasus te installeren op apparaten die eigendom zijn van doelwitten. Cisco, Google, Microsoft en VMWare hebben een amicus curiae ingediend ter ondersteuning van Facebook (nu Meta Platforms) in december 2020.

De rechtszaak liep echter vertraging op, omdat NSO Group probeerde te beweren dat het werd beschermd door soevereine immuniteit, met het argument dat het software verkocht aan overheidsinstanties, die het vervolgens gebruikten. De onderzoeksrechter verwierp dat argument en NSO Group ging in beroep, een beroep dat het onlangs verloor, op 8 november 2021. De rechtszaak zal nu uiteindelijk worden behandeld, tenzij er een schikking plaatsvindt.

Net voor de beslissing in dat hoger beroep, begin november, voegde het Amerikaanse ministerie van Handel de NSO Group en nog een ander bedrijf met wortels in Israël, Candiru, toe aan hun zogeheten Entity List, waarmee het Amerikaanse bedrijven kan verbieden om technologie in licentie te geven aan deze bedrijven. Het ministerie van Handel stelde onlangs ook een algemene regel in die Amerikaanse bedrijven verbiedt om software voor elektronische indringing te verkopen aan andere landen.

Ondanks dat de Israelische regering Israelische bedrijven in internationale markten vaak sterk beschermd komt het enige publieke commentaar tot nu toe van de Israëlische minister voor Buitenlandse Zaken, Yair Lapid, die zei, “NSO is een privébedrijf, het is geen regeringsproject, en het bedrijf heeft dus niets van doen met het beleid van de Israëlische regering.” Het Israëlische ministerie van Defensie is zelf een onderzoek begonnen naar de NSO Group, volgens The Hill. Dat is behoorlijk beschamend, gezien het feit dat de Israëlische nieuwsorganisatie Haaretz in 2020 een verhaal publiceerde dat de regering de NSO Group dwong om hun software aan de regeringen van Saudie-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten te verkopen als onderdeel van een diplomatieke overeenkomst tussen Israël en Golfstaten.

Wat de zaak nog moeilijker maakt is dat de NSO Group $ 500 miljoen aan leningen uit heeft staan. The Times of Israel noemde dit bedrag en schreef op 22 november 2021 dat kredietbeoordelaar Moody’s de rating van NSO Group verlaagd heeft naar 'slechte kwaliteit en erg hoog kredietrisico”. Dit nieuws volgde op het ontslag een paar dagen eerder van een van de bestuursvoorzitters, Isaac Benbenisti, nadat het ministerie van Handel het bedrijf op de zwarte lijst plaatste. Benbenisti was de geplande CEO.

In aanvulling op de actie van het ministerie van Handel en de Facebook-rechtszaak, legt Apple zijn aanzienlijke gewicht in de schaal met een rechtszaak en versterkt het omvangrijke onderzoek dat er al is, waardoor het de druk zou kunnen leggen die nodig is om de rug kunnen breken van de quasi-legitieme spyware-industrie.

Het mank maken van spywarebedrijven betekent niet dat de zin van landen om software te kopen of te maken waarmee mensen in de gaten kunnen worden gehouden, of waarmee data opgehaald kan worden, zal verminderen. Grote mogendheden als de Verenigde Staten, China en Rusland bezitten software die op Pegasus lijkt en ontdekken en gebruiken zero-daylekken in software; dat zal niet veranderen. Echter, het feit dat zulke bedrijven nu niet langer legitiem zijn, maakt het wel veel lastiger om dergelijke producten te maken, en dat maakt de technologie voor landen die minder technisch toegelegd zijn moeilijker te bereiken en gebruiken.

Ted Nelson schreef in zijn dubbelboek Computer Lib/Dream Machines uit 1974: “Alles is buitengewoon verweven.” Nelson was dan ook de aartsvader van Project Xanadu, het baanbrekende hypertekstsysteem dat vóór het internet bestond maar nooit een standaardproduct geworden is.

Zonder al te diep in de vele, geschakeerde kwesties rond het falen van Project Xanadu en zijn torenhoge ambities te duiken, kunnen we de enorme invloed die het project op een hele generatie schrijvers, denkers en ontwikkelaars (waaronder ikzelf) gehad heeft, niet ontkennen. Wat ik hier met jullie ga delen zal in de verste verte de omvang van Project Xanadu niet kunnen evenaren maar er ligt wel een vergelijkbaar conceptueel kader aan ten grondslag, namelijk de wens om gedeelde kennis te bevorderen en cognitieve productiviteit te verhogen.

Het Manifesto for Ubiquitous Linking, vandaag vrijgegeven en ondertekend door een groep van bekende ontwikkelaars, podcasters en professoren, zegt:

Om mensen te helpen profiteren van de informatie die ze met software verwerken, pleiten we voor alomtegenwoordige ondersteuning van het koppelen van informatiebronnen.

Dat lijkt geen radicale oproep tot actie - het web lijkt tenslotte precies dat te bieden. Maar veel van wat we dagelijks doen, draait om informatiebronnen die lokaal zijn voor onze Macs, iPhones en iPads, waar het vaak moeilijk of zelfs onmogelijk is om informatiebronnen te koppelen. Ook op het web kom je maar al te vaak sites en apps tegen die een enkele URL in de adresbalk behouden, zelfs als je schakelt tussen e-mailberichten, agenda-afspraken, taken en andere discrete objecten die onafhankelijk toegankelijk zouden moeten zijn.

Houd er rekening mee dat dit een manifest is, geen technologie, standaard, specificatie of product. Het manifest voor alomtegenwoordige koppelingen is bedoeld om ontwikkelaars aan te moedigen om koppelingsmogelijkheden aan hun apps toe te voegen, zodat elke afzonderlijke informatiebron in de app via een koppeling toegankelijk is. En het moedigt gebruikers aan die de cognitieve voordelen willen plukken om dergelijke ondersteuning aan te vragen bij de ontwikkelaars van de apps die ze gebruiken.

Even terzijde over die cognitieve voordelen. We navigeren op drie basismanieren door digitale informatiesystemen: browsen, zoeken en koppelen:

• Browsen is een methode voor het verzamelen van informatie die essentieel is als je niet weet waarnaar je zoekt maar je vrijwel zeker bent dat je het weet wanneer je het ziet. Het is echter verreweg de langzaamste van deze navigatiemethoden, en erger nog, het is makkelijk om afgeleid te worden door andere onderwerpen (Eekhoorn!).
• Zoeken is gerichter dan browsen, ervan uitgaande dat je zoekopdracht goed is opgezet om de gewenste bron te vinden. In de praktijk is de nauwkeurigheid van zoektermen essentieel: een slechte zoekopdracht zorgt ervoor dat je weer gaat browsen door de zoekresultaten, terwijl een echt goede zoekopdracht de gewenste bron bovenaan de resultaten laat zien. (Mijn favoriete systemen ondersteunen wat ik "één-hit-zoekopdrachten" zou noemen, waarbij je zoekopdracht direct overschakelt naar of het gewenste resultaat toont, zonder een tussenliggende resultatenlijst. LaunchBar werkt op die manier, net als de inmiddels ter ziele gegane functie van Google, Bladeren op naam; zie “Surf sneller in Google Chrome en Safari 5 met "Browse By Name",” 6 april 2011.)
• Koppelen is verreweg de snelste navigatiemethode omdat een enkele klik of tik directe toegang geeft tot de gewenste bron zonder dat je willekeurig hoeft te browsen of zelfs maar door zoekresultaten hoeft te bladeren. Maar natuurlijk moet een persoon of app die koppeling produceren en toegankelijk maken in de juiste context.

Alle drie de navigatiemethoden hebben hun bestaansrecht maar macOS en iOS gebruiken standaard browsen, staan zoeken toe, maar geven koppelingen slechts lippendienst. Er zijn slechts een paar voorbeelden van koppelingen in macOS, zoals de manier waarop je in Contacten op de kop relatie kunt klikken en 'Toon contact' kunt kiezen om de gekoppelde contactpersoon weer te geven. Apple heeft ook enkele privé-koppeling-mogelijkheden: als je op een datum klikt in een Berichten-gesprek en een afspraak maakt in Agenda, zal het een koppeling hebben die het originele item in Berichten opent. Leuk, maar Apple biedt geen API die andere ontwikkelaars kunnen gebruiken om dergelijke bericht-koppelingen te krijgen of een interface die gebruikers kunnen toepassen om ze te kopiëren. Over het algemeen zou Apple echter veel meer kunnen doen om ons te helpen koppelingen te maken tussen informatiebronnen.

Met betere ondersteuning voor koppelingen in het Apple-besturingssysteem en in gebundelde applicaties is het mogelijk om koppelingen te creëren naar individuele aantekeningen in de Notities-app of specifieke e-mail-berichten in de Mail-app. Zou het niet handig zijn als je aan een document werkt, dat je dan een verzameling koppelingen naar al het referentie-materiaal zou hebben in Notities en Mail app? Of wat dacht je van een koppeling naar een behaalde lokatie in een PDF-document in Voorvertoning, naar een bepaalde pagina in een e-boek in Boeken of naar een specifiek tijdstip in een video in de QuickTime-speler? Met de benodigde servers en diensten zou je misschien zelfs deze koppelingen kunnen delen met anderen.

Externe ontwikkelaars hebben al voorbeelden van dit soort koppelingen. Deze lijst van programma's compatibel met het hulpprogramma voor koppelingen Hook geeft aan wat er mogelijk is. Onafhankelijke - maar nog niet erg gecoördineerde - ondersteuning verklaart ook waarom het manifest voor alomtegenwoordige koppelingen ondertekend is door bijvoorbeeld (BBEdit), Ken Case van de Omni Group (OmniFocus), Eric Böhnisch-Volkmann van DEVONtechnologies (DEVONthink), Mark Bernstein van Eastgate Systems (Tinderbox), Michael Tsai (EagleFiler), Frank Blome van ProjectWizards (Merlin Project), Brett Terpstra (Marked 2), Angel Vu van Nitro Software (PDFpen) en Brian Shi van CogSci Apps (Hook). Ondersteuning voor koppelingen is als een vloedgolf die alle boten omhoog laat gaan.

Dus wat moet jij doen?

• Lees het manifest en bijbehorende pagina's. Naast de technische vereisten wat betreft alomtegenwoordige koppelingen, is de motivatie voor het manifesto met name interessant. Wanneer je dit goede doel wilt ondersteunen is het mogelijk het manifest te ondertekenen.
• Denk aan het werkproces. Hoe vaak zoek of blader je terwijl er al een koppeling is die jij hebt gemaakt of die voor jouw gemaakt is? Mocht dit vaak zijn, is er misschien een manier om koppelingen efficiënter te gebruiken en afleiding te voorkomen.
• Denk aan de programma’s die je gebruikt. Welke van deze programma’s kan voordeel hebben van koppelingen die uitgaan naar informatie in andere programma’s of koppelingen naar informatie in de app zelf? Sommige programma’s hebben zulke functies misschien al. Zijn de eigenschappen nog niet ingebouwd, stuur dan een verzoek naar de ontwikkelaars en vertel het aan Apple..
• Vertel anderen over dit manifest en misschien voelen anderen zich ook geroepen en beleef de voordelen van het denken over koppelingen en het vertellen hierover aan anderen.

Nu moet ik zelf nadenken hoe ik meer koppelingen kan toepassen in mijn leven.

Ooit was het eenvoudig. USB was synoniem aan één bepaalde stekker voor een computer: de platte, rechthoekige USB-A-connector, die maar op één manier aangesloten kon worden. En randapparatuur had óf een vaste kabel óf een USB-B-poort: vrijwel vierkant en ook met maar één mogelijke oriëntatie.

Maar er kwamen er steeds meer: de Mini-B, een dikke trapeziumvormige connector die gebruikt werd op grafische rekenmachines van Texas Instruments, vroege modellen van de Amazon Kindle, en andere apparaten; en Micro-B, een dunne trapeziumvormige connector die het tot standaard-oplaadconnector voor mobiele apparaten, koptelefoons en andere apparatuur met oplaadbare batterijen schopte. Er kwamen ook obscuurdere stekkertjes, zoals de brede en merkwaardig gevormde USB 3.0 Micro-B, die je vooral ziet op externe harde schijven.

De ontwikkeling van USB-C-stekkertjes, vrijwel gelijk met de publicatie van de standaard USB 3.1, beloofde eenvoud. In plaats van Type A- voor computers en Type B-, Mini-B-, Micro-B- en andere stekkers voor randapparatuur zou er één enkele stekker komen voor beide kanten van een kabel, die zowel stroom als gegevens kan versturen. Stroom kan beide kanten op, je kunt met dezelfde kabel een computer een telefoon of een batterij een computer laten opladen. Bovendien maakt het niet uit hoe je de stekker in de aansluiting steekt: er is geen boven- of onderkant.

USB-C zou de laatste kabel worden die je nodig had. Helaas bleek dat een illusie.

De USB-verwarring

De hardware werkt buitengewoon goed: een USB-C-stekker past in elk USB-C-contact. Maar wellicht heeft het USB Implementers Forum (USB-IF), de verzameling bedrijven die de ontwikkeling van de USB-standaarden overziet, zich niet voldoende gerealiseerd hoe ingewikkeld het is om alles wat door een USB-kabel moet in goede banen te leiden en hoe dat gecommuniceerd moet worden: het gaat om stroom, video, en een aantal verschillende gegevens-uitwisselingsstandaarden.

Het probleem is dat USB-C voor zoveel verschillende doelen gebruikt wordt dat een blik op een USB-poort of -kabel je niet meer vertelt waar die kabel of poort eigenlijk voor bedoeld is en wat er gebeurt als je die kabel op die poort aansluit. De USB-C-stekker wordt ondersteund door (maar is niet vereist voor) USB 3.1 en 3.2 en is vereist voor USB 4 (en Thunderbolt 3 en 4), ook al waren de specificaties voorafgaand aan versie 4 onafhankelijk, en werden ze langzaam samengevoegd.

Als je een USB-C-kabeltje aansluit, kunnen er allerlei vragen bij je opkomen. Krijg je wel de maximale snelheid tussen de twee apparaten? Krijg je wel voldoende stroom om een computer te voeden of een USB-batterij op te laden? Gebeurt er helemaal niets, zonder een hint waarom? Vaak is er geen enkele aanwijzing, zelfs al stonden de antwoorden op de verpakking van de kabel, die ongetwijfeld allang bij het oud papier is verdwenen, omdat je ook moet weten wat er in de poorten aan de beide uiteinden gebeurt.

Veel van de verwarring waar we mee geconfronteerd worden wordt veroorzaakt doordat alle actie diep in het binnenste van de aangesloten computer, het mobiele apparaat, of het randapparaat plaatsvindt. Wat een USB-C-poort aan stroom of gegevens door een kabel kan sturen is afhankelijk van de controller in de computer of het randapparaat, een verzameling chips en stroombeheerschakelingen die USB, Thunderbolt, en andere standaarden in hardware implementeren. Een controller kan een losse module zijn die op een moederbord is geplaatst, maar kan ook zijn ingebouwd in een compleet systeem op een chip, zoals de M1-processor van Apple.

De kabel is het verbindende element tussen de twee apparaten. Hij doet niets meer dan gegevens versturen. De kabel codeert geen informatie. De stekkertjes laten de beide apparaten wel weten wat voor gegevens de kabel kan versturen. Dit wordt verzorgd door een minuscule chip die in elke USB-C-stekker zit ingebouwd. (Veel andere stekkers, zoals de USB 3.1 Type-A- en de Lightning-stekkers, bevatten ook chips, reden waarom kabels tegenwoordig duurder zijn dan vroeger.) Controllers kunnen verschillende standaarden via dezelfde kabel versturen, en ze zijn afhankelijk van die kabels om de beste manier te vinden om met elkaar te communiceren.

We weten echter van tevoren vaak niet welke protocollen door de verschillende apparaten ondersteund worden, en zelfs al weten we dat wel, dan nog moeten we maar afwachten of de kabel ze met de best mogelijke snelheid laat communiceren. En soms zelfs of ze dat überhaupt wel doen. Zo levert Apple bij verschillende laptop-modellen nog steeds wat ze een USB-C-oplaadkabel noemen, een kabel die werd ontworpen in de vroege dagen van USB-C. Die kabel is compatibel met de USB-C-specificatie en kan tot 100 watt vermogen leveren, maar ondersteunt geen video en verstuurt gegevens met een maximale snelheid van slechts 480 Mbps (USB 2.0)! Een Thunderbolt 3-kabel van Apple kan hetzelfde vermogen aan, en ondersteunt ook video en 40 Gbps informatie via Thunderbolt 3 of 10 Gbps via USB 3.1.

Wat we willen is dat we alleen maar naar een aansluiting en kabel hoeven te kijken om te weten wat ze doen. Dat zou niet zo moeilijk moeten zijn, maar blijkbaar is het dat wel, te oordelen naar een grafiek die eind september 2021 uitgebracht is door de USB-IF met nieuwe etikettering voor stroomkabel-normen. Deze eenvoudige grafiek onthulde veel meer over de overvloed aan verwarring dan de organisatie waarschijnlijk had bedoeld, samen met de uitdagingen in het verleden en het heden.

Goeie genade. Laat me helpen de USB-C-verwarring op te lossen: hoe zijn we hier gekomen, waar zijn we nu, en wat kunnen we in de toekomst verwachten?

USB grijpt alles.

USB Type-C, bijna universeel kortweg USB-C genoemd, was decennialang bedoeld om meerdere problemen op te lossen die USB-hardwareverbindingen teisteren, terwijl de USB-gegevensstandaard vrolijk voortschreed van 1,5 Mb/s en 12 Mb/s (1.0 en 1.1) tot 480 Mb/s (2.0) in één richting (minder in de andere) naar 5 Gb/s symmetrische gegevensoverdracht (3.0).

Zoals je in onderstaande grafiek in Wikipedia kan zien, hadden alle aansluitingen die voor USB-C kwamen aanzienlijke beperkingen aan wat de aansluiting aan het andere eind kon zijn. Type-A kwam het dichtst in de buurt, maar let op Wikipedia's label "Proprietary, hazardous" voor een USB Type-A-naar-Type A-kabel, gedefinieerd als "niet interoperabel met USB-IF-compatibele apparatuur en mogelijk schadelijk voor beide apparaten wanneer aangesloten".

Een kabel of adapter met Type-A aan het ene uiteinde kon vóór USB-C een van de vier andere soorten stekkers aan het andere uiteinde hebben, maar je kan geen kabel van Type-A naar Type-A hebben. USB-C daarentegen werkt aan beide uiteinden van een verbinding en ondersteunt vijf andere soorten stekkers: Type-A en de vier Type-B aansluitingen.

De USB-IF introduceerde USB 3.1 in 2013, waarmee de topsnelheid werd verhoogd van 5 Gb/s naar 10 Gb/s via Type-A en maakte de weg vrij voor de introductie van de USB-C-stekker in 2014. Het type aansluiting werd in 2015 geïntroduceerd in een beperkt aantal apparaten, waaronder de nu uit productie genomen 12 inch-MacBook, die alleen over een USB 3.1-controller beschikte en een USB 3.1-videoadapter nodig had om een extern beeldscherm aan te sluiten.

Wat volgt kan het beste voorafgegaan worden door deze beknopte en tegelijk wijze woorden van Wikipedia: "De Type-C-stekker is gemeenschappelijk voor verschillende technologieën, terwijl slechts enkele ervan verplicht zijn".

Een USB-C-stekker werkte aanvankelijk alleen met USB 3.1, dat verkrijgbaar was in Gen 1- en Gen 2-smaken, respectievelijk bekend als SuperSpeed (5 Gb/s) en SuperSpeed+ (10 Gb/s). De 3.1-standaard verscheen kort voor USB-C en voor de snelheden van 5 en 10 Gb/s was USB-C niet nodig: ze werken zowel via Type-A, Type-B en Micro-B als via USB-C.

In 2017 bracht de USB-IF een 3.2-specificatie uit die, met een USB 3.2-controller in een computer of mobiel apparaat, 10 Gb/s over USB-C en eerdere aansluitingen mogelijk maakt en 20 Gb/s via alleen USB-C. De handelsgroep liet enkele van de eerdere naamgevingsconventies vallen en stelde pakkende namen voor zoals "SuperSpeed USB 5Gbps", "SuperSpeed USB 10Gbps" en "SuperSpeed USB 20 Gbps".

In de richtlijnen voor taalgebruik van de groep staat (behulpzaam?): "USB 3.2 is geen USB Type-C-, USB Standard-A-, Micro-USB- of een andere USB-kabel of -aansluiting."

Maar wacht, het wordt snel erger.

USB en Thunderbolt komen samen op 4

Thunderbolt was ook nog in de mix. Apple heeft deze standaard van Intel al vroeg geadopteerd als opvolger van FireWire, maar de eerste twee versies van Thunderbolt hebben nooit op grote schaal ingang gevonden. Redenen voor deze zwakke opkomst zijn onder andere dat USB veel gangbaarder is, dat USB 3.0 al vroeg genoeg 5 Gb/s ondersteunde en dat Apple de enige monolithische computerfabrikant was die geen race naar de bodem hield op het gebied van prijzen en voorzieningen. De aanschaf van buskaarten met hogere snelheden of bepaalde pc- of servercomputerconfiguraties die Thunderbolt ondersteunen, kon zinvol zijn voor specifieke gebruikers of marktsegmenten, maar niet voor de niet-Mac-industrie als geheel.

Maar Intel zette een belangrijke stap, waarschijnlijk in samenwerking met Apple: naast een verdubbeling van de gegevenssnelheid tot 40 Gb/s zou Thunderbolt 3 ook een USB-C-aansluiting krijgen, die gebruikmaakt van iets dat de handelsgroep USB-IF Alternate Mode noemt. In plaats van USB 3.1- of 3.2-gegevens via USB-C te transporteren, maakt Alternate Mode de inkapseling van andere standaarden mogelijk. Het is een soort tweede taal voor USB: een USB 3-controller die Thunderbolt 3 in Alternate Mode doorgeeft, kan praten met een native Thunderbolt 3-controller met behulp van een Thunderbolt 3-compatibele kabel. Ze hoeven niet eens te weten dat ze verschillende talen spreken. (Intels Thunderbolt 3-controllers hebben ook achterwaartse compatibiliteit met USB 3 en eerdere versies, waarbij een vergelijkbare aanpak wordt gebruikt, maar een Thunderbolt 3-kabel blijft een vereiste).

Er is een Alternate Mode voor DisplayPort en ook een voor HDMI om video door te geven: zo kon de 12 inch-MacBook video doorgeven via USB-C. Een andere schakelde PCI Express in voor snelle gegevensoverdracht, waardoor externe GPU's mogelijk worden voor computers die dat ondersteunen, en een laatste bood Thunderbolt 3.

Nog één ding: de USB-IF heeft USB 4 in 2019 uitgebracht en Intel heeft Thunderbolt 4 in 2020 uitgebracht. USB 4 biedt een optionele implementatie van Thunderbolt 3 binnen de USB-specificaties, terwijl Thunderbolt 4 een verplichte vereiste heeft voor USB-ondersteuning via USB 4. Een apparaat dat expliciet USB 4/Thunderbolt 4 ondersteunt, zoals de 14 inch- en de 16 inch-M1 Pro- en M1 Max-MacBook Pro-modellen van Apple, kan elke versie van Thunderbolt en elke versie van USB aan met bijna elke kabel en adapter. (USB 4-ondersteuning voor Thunderbolt 3 is optioneel voor hostcontrollers, maar verplicht voor USB 4-hubs, om de zaken nog wat verwarrender te maken. Ik verwacht echter dat grote computer- en apparatenfabrikanten voor compatibiliteit ofwel USB 4/Thunderbolt 3 of USB 4/Thunderbolt 4 opnemen.)

Thunderbolt 4 vereist ook dat alle gecertificeerde controllers Thunderbolt-hubs toestaan om USB-C-poorten met ondersteuning tot 40 Gbps, externe beeldschermen en meer toe te voegen via elke Thunderbolt-poort op een computer. Met Thunderbolt 3 waren hubs optioneel, en sommige besturingssystemen en computers lieten ze uiteindelijk toe. Je kunt een Thunderbolt-hub aansluiten op een apparaat dat ondersteuning biedt voor Thunderbolt 3 (Apple heeft dit voor alle Intel- en M1-Macs toegevoegd in macOS 11.1 Big Sur) of Thunderbolt 4. Thunderbolt 4 maakt ook beeldschermresoluties boven 8K mogelijk.

USB 4 vereist USB-C voor alle aansluitingen en een minimale gegevensdoorvoer van 20 Gbps, hoewel het ook de volledige 40 Gbps van Thunderbolt 3 en 4 kan ondersteunen.

Ook de kabellengte speelt een rol. Thunderbolt 3- en 4-kabels zijn er in passieve en actieve versies: passieve kabels kunnen 40 Gbps slechts tot 0,5 meter en 20 Gbps tot 2 meter dragen, actieve kabels kunnen 40 Gbps tot maximaal 2 meter dragen. USB 3- en 4-kabels kunnen 10 Gbps tot 2 meter dragen en 20 Gbps tot 1 meter, maar de 40 Gbps-versie werkt alleen met kabels van maximaal 0,8 meter.

(Maak je niet al te druk over die kabellengtes, tenzij je de maximale doorvoer nodig hebt. Een USB 4 / Thunderbolt 4-controller kan prima communiceren met snelheden van minder dan 20 Gbps of 40 Gbps met kabels die te lang zijn of die niet zijn ontworpen voor die snelheden: deze versie 4-standaarden zijn achterwaarts compatibel met USB 2.0 en Thunderbolt 1.)

USB 4 stelt ook ondersteuning voor Power Delivery verplicht. Zoals de USB 3.2-richtlijnen het treffend verwoorden: "USB 3.2 is geen USB Power Delivery of USB Battery Charging". Power Delivery? Batterij opladen? Dit zijn twee andere USB-standaarden die de USB-IF tot de etiketteringstabel aan het begin van dit artikel hebben gebracht.

Ik heb de power

Stroomvoorziening via USB gaat terug tot de vroegste dagen, maar het vermogen is meestal beperkt geweest zonder specifieke controllers en protocollen. Met USB-C kwamen op grote schaal de eerste kabels met hoog vermogen die tussen veel apparaten werkten beschikbaar. De standaard die dit mogelijk maakt, heet Power Delivery.

USB-C-kabels die Power Delivery 2.0 en 3.0 ondersteunen, worden verondersteld in staat te zijn ten minste 60 W (3 A bij 20 V) door te geven, maar kunnen optioneel worden ontworpen voor 100 W (5 A bij 20 V). USB-C poorten op hosts en randapparatuur kunnen worden ontworpen om veel minder te trekken: slechts 7,5 W (1,5 A bij 5 V) of 15 W (3 A bij 5 V). Power Delivery 3.1 werkt met hogere spanningen en 5 A, waardoor tot 240 W (5 A bij 48 V) mogelijk is. Voor een 240 W-kabel is een nieuw EPR-kabeltype (Extended Power Range) vereist.

Ondanks de kabelvereiste zie je misschien kabels te koop die slechts tot 15 W lijken te beloven. Dat kunnen 60 W-kabels zijn die worden verkocht met apparaten die 15 W stroom trekken, zoals de Belkin USB-C lader, of ze voldoen gewoon niet aan de eisen.

Power Delivery 3.1 maakt ook snelladen mogelijk, iets dat nog geen handelsmerk of bepaald label heeft. Er bestaan eigen versies, waaronder de versie die Apple aan de nieuwste MacBook Pro-modellen heeft toegevoegd. Voor snelladen is de 96 W-lader voor een 14 inch-MacBook Pro nodig of de 140 W-lader die bij alle 16 inch-MacBook Pro-modellen wordt geleverd. (Het instapmodel van de 14 inch-MacBook Pro wordt geleverd met een lader van 67 W, die voor 20 dollar kan worden opgewaardeerd naar 96 W.)

Met deze laders laadt macOS automatisch op via MagSafe 3 (zowel de 14 inch- als de 16 inch-MacBook Pro-modellen) of USB 4 (alleen 14 inch) op het hoogst beschikbare wattage, waardoor een lege Mac in 30 minuten 50% van de lading van de batterij kan aanvullen. Als je een lader van 67 W gebruikt met een 14 inch-MacBook Pro of een USB 4-poort met een 16 inch-MacBook Pro, wordt het opladen beperkt tot de "normale" snelheid, die iets langzamer is. (Bovendien verlagen alle apparaten met lithium-ionbatterijen de oplaadsnelheid boven 80% om oververhitting te voorkomen.)

Tot slot levert de specificatie voor het batterijladen via USB een functie die merkwaardigerwijs ontbrak: een apparaat dat aan een batterij was verbonden had geen standaard USB-commando waarmee gevraagd kon worden hoeveel ampère er maximaal getrokken kon worden. Om dat te omzeilen hadden verschillende fabrikanten noodoplossingen bedacht die niet altijd samenwerkten, waardoor laden niet altijd met alle apparaten mogelijk was.

Met al dat praten over opladen vraag je je wellicht af of je je dure apparaat kunt opblazen door de verkeerde kabel te gebruiken. Het antwoord zou nee moeten zijn, en dat is het ook vrijwel altijd. USB-C-poorten en -stekkers spreken af wat en hoe ze versturen. Voorgaande USB-C- en Power Delivery-specificaties waren ontworpen om te voorkomen dat er meer vermogen werd geleverd dan een apparaat aankan, en de Battery Charging upgrade verbetert dat nog. (In de begindagen van USB-C testte en documenteerde Google-technicus Benson Leung in zijn vrije tijd kabels omdat hij ertegen aanliep dat veel goedkope kabels slecht gemaakt waren en dat sommige zelfs een computer konden opblazen of in rook op konden gaan. Die dagen liggen gelukkig ver achter ons.)

Op naar het eigenlijke doel van dit artikel: welke kabel doet wat? Wat is er op dit moment mogelijk, en wat zal er in de toekomst mogelijk zijn?

We maken een ingewikkeld web 4.0

Hier is een niet compleet overzicht van wat een kabel met USB-C-stekkers aan beide uiteinden zou kunnen ondersteunen:

• USB 3.2: tot 20 Gbps en 15W (valt niet onder de officiële standaarden!)
• USB 3.2: tot 20 Gbps en 60W
• USB 3.2: tot 20 Gbps en 100W
• Thunderbolt 3, passief, minder dan 0,5 m: tot 40 Gbps en 100W (vermogenskabel)
• Thunderbolt 3, passief, 1 tot 2  m: tot 20 Gbps en 100W (vermogenskabel)
• Thunderbolt 3, actief, tot 2 m: tot 40 Gbps en 100W (vermogenskabel)
• USB 4.0: tot 20 Gbps en 60W
• USB 4.0: tot 20 Gbps en 100W
• USB 4.0: tot 20 Gbps en 240W
• USB 4.0/Thunderbolt 4: tot 40 Gbps en 60W
• USB 4.0/Thunderbolt 4: tot 40 Gbps en 100W
• USB 4.0/Thunderbolt 4: tot 40 Gbps en 240W

En alsof dat nog niet genoeg is bestaan er nog andere, minder algemene combinaties. De lijst zou nog twee- of driemaal zo lang kunnen zijn. Daarnaast zijn er nog de niet-generieke kabels, zoals Apples MagSafe 3-naar-USB-C-kabels. Hoe kun je al die USB-C-kabels uit elkaar houden? Dat hangt ervan af of computermakers, makers van andere apparaten, en makers van randapparatuur en kabels hun onderdelen, handleidingen en stekkers correct, en volgens de verschillende specificaties die ze zeggen te volgen, gelabeld hebben.

• Een USB 3.1 Gen 1 SuperSpeed-poort of -kabel zou een (ongelukkig gekozen) SS-logo moeten hebben.
• Een USB 3.1 Gen 2 SuperSpeed+-kabel zou SS+ moeten tonen
• USB 3.2-kabels gebruiken het label “SuperSpeed USB” of “SS” plus “5Gbps”, “10Gbps” of “20Gbps”.
• Thunderbolt-kabels zouden een label met het bliksem-logo moeten hebben en een 3 of een 4.
• USB 4-kabels laken de SS- en SuperSpeed-logo's en zouden labels moeten hebben uit het certificerings-staatje eerder in dit artikel: “Certified” (optioneel) plus “USB” in combinatie met “40Gbps” en “240W”, apart of samen.
• Een 240W-oplader (niet de kabel) zal een “Certified USB Charger 240W”-logo hebben zonder een simpeler alternatief.

Ik heb hieronder een aantal voorbeelden verzameld van foto's op het internet die de verschillende manieren weergeven hoe kabels worden gelabeld. Merk op dat Thunderbolt 3-kabels nogal gelijksoortig gelabeld zijn, tenzij je een snob als ik bent die oog heeft voor de verschillende schreefloze lettertypen die ze gebruiken.

De Thunderbolt 3-kabels hieronder zijn doorgaans juist gelabeld: ze hebben zowel het Thunderbolt-pictogram als het cijfer 3. Ik trof deze het meest aan, waarbij het pictogram en het cijfer aan beide kabeluiteinden staan. Op geen van de kabels staat echter of ze actief of passief zijn, of enige indicatie welk wattage ze ondersteunen.

Het is erg eenvoudig om Thunderbolt-kabels te vinden die verkeerd gelabeld zijn of überhaupt geen label hebben. Die van Apple (hieronder links) en de merkloze (hieronder midden) hebben een bliksemschicht, maar nergens het cijfer 3. Dus weet je dat het bijna zeker Thunderbolt 3 is. De kabel van StarTech.com heeft misschien labels aan de andere kant, maar op de foto zie je alleen het bedrijfslogo staan.

USB 3.1- en 3.2-kabels hebben verbazingwekkend goed gemarkeerde uiteinden als ze 10 Gbps of snellere varianten ondersteunen, hoewel het cijfer klein is vergeleken bij de SS. En ik hoef niet eens mijn snobisme aan te spreken en te klagen dat de cijfertjes soms in lichtgrijs op zwart of in grijs op een andere tint grijs zijn gedrukt.

Watt is er aan de hand? Is 20 Gbps niet genoeg?

Waar je technische en gewone gebruikers eigenlijk voortdurend over hoort praten (en klagen) is dat dezelfde eenvoudige stekker zoveel verschillende dingen kan betekenen en dat er weinig van wat er mogelijk is valt af te leiden aan het uiterlijk van de poort of de kabel.

Zelfs als je de benodigde logo's en symbolen kunt vinden, weet je nog niet veel over de interacties tussen de poort en de kabel en moet je dingen opzoeken als de gegevens-doorvoersnelheid en stroomsterkte. Je hebt misschien zelfs een vergrootglas nodig om de markeringen op de kabel te lezen om de stroomsterkte of het vermogen vast te stellen.

Hoe zou de USB-IF dit kunnen verbeteren, met name in samenwerking met Intels Thunderbolt-groep? De markeringen waar ik in het begin zo op afgaf zijn eigenlijk wel een stap in de juiste richting. Nu USB en Thunderbolt samenkomen op cross-compatibele, achterwaarts compatibele standaarden, is er misschien een kans dat het in de toekomst duidelijker wordt.

Idealiter zou de USB-IF dit soort labels meer algemeen invoeren door van fabrikanten te eisen dat zij in leesbare letters de maximale snelheid en en het maximale vermogen op de kabels zouden vermelden. Het zou fijn zijn als er overeenstemming met Intel werd bereikt om van fabrikanten te eisen dat ze Thunderbolt-kabels voorzien van zowel een versienummer als 20 Gbps (lang en passief) of 40 Gbps (kort en actief). Dit is de strategie die de Wi-Fi Alliantie heeft gebruikt om de verwarring op te lossen rondom 802.11n, 802.11ac en 802.11ax, die allen “wifi” zijn: ze hebben die hernoemd naar respectievelijk Wi-Fi 4, 5 en 6.

Over het algemeen kun je eigenlijk het beste direct na aankoop van die ouderwetse plaklabels op je kabels aanbrengen. Probeer een labelmaker om je kabels te markeren of gebruik zip ties die plek hebben om op te schrijven. In de toekomst zullen kabels misschien betere vermeldingen bevatten, maar gezien de hoeveelheid kabels die we allemaal al hebben, zijn we nog steeds deels op onszelf aangewezen.