Apple heeft iOS 13.5 en iPadOS 13.5 uitgebracht, met nieuwe functies en aanpassingen om je iPhone en iPad aan te passen aan een wereld die in de ban is van de wereldwijde COVID-19-pandemie. Je kan de updates (420,5 MB op de iPhone 11 Pro en 284,9 MB op de 10,5 inch-iPad Pro) installeren via Algemeen > Software-update, via de Finder in macOS 10.15 Catalina, of via iTunes in oudere versies van macOS.

Blootstellingsnotificatie-API

De grootste en misschien meest controversiële verandering is de uitrol van een COVID-19-blootstellingsnotificatie-API, ontwikkeld in samenwerking met Google (zie “Apple en Google gaan samenwerken voor een COVID-19 Contact- en notificatie-app met privacywaarborgen”, 10 april 2020). Met de API zullen ontwikkelaars van volksgezondheidsautoriteiten iPhone-apps kunnen maken die je kunnen waarschuwen voor potentiële blootstelling aan besmette mensen en potentieel de autoriteiten helpen om COVID-19 op te sporen. Sommigen zijn bezorgd om de potentiële gevolgen voor de privacy, maar zoals de voormalige Apple-werknemer David Shayer verklaarde in “Voormalig Apple-werknemer: waarom ik het voorstel van Apple voor het volgen van COVID-19 vertrouw” (11 mei 2020), wordt je privacy goed beveiligd. De privacy wordt op zoveel manieren beveiligd dat sommige gezondheidsinstanties zich zorgen maken over het nut van de API. We zullen dit pas echt weten als de echte apps die er gebruik van maken er ook echt zijn, maar Howard Oakley heeft enkele beschouwingen gepubliceerd over de COVID-19-app van het Verenigd Koninkrijk, die niet werkt met de API van Apple/Google.

Face ID en mondmaskers

Een andere COVID-19-gerelateerde verandering is een verbetering waardoor Face ID een beetje minder problematisch is voor wie een mondmasker draagt. Wanneer Face ID je gezicht niet herkende, kon je altijd wel je toegangscode invoeren, maar dit ging traag en kon pas na meerdere mislukte pogingen.

In iOS 13.5 en iPadOS 13.5 kun je nu van de onderkant van het scherm naar boven vegen om je toegangscode meteen in te voeren.

Medische ID delen

Deze verandering heeft dan wel te maken met de pandemie, maar komt ook wel meer algemeen van pas. Je kunt nu je Medische ID delen met nooddiensten wanneer je een noodnummer belt, zij het alleen in de VS.

Dit testen we niet, maar als jij de kans ertoe hebt zonder misbruik te maken van het noodnummer, laat ons dan weten hoe het ging. Je stelt je Medische ID in op een iPhone in Instellingen > Gezondheid > Medische ID, waar je basis-gezondheidsinformatie over jezelf opslaat, je SOS-contactpersonen, medicijnen, allergieën, en andere dergelijke informatie (zie “Controleer de SOS-contacten in Medische ID van je iPhone”, 18 februari 2020).

Group FaceTime wordt rustiger

Onze favoriete verandering is een nieuwe instelling om Group FaceTime-vensters niet van grootte en van plaats op het scherm te laten veranderen als iemand anders het woord neemt. Bij onze testen ergerden we ons hieraan het meest bij Group FaceTime-gesprekken. Dit is heel verwarrend en kan je zelfs misselijk maken. Apple had vanaf het begin al in een optie moeten voorzien, maar de toegenomen populariteit van videovergaderen als gevolg van de pandemie zette het bedrijf er eindelijk toe aan om deze fout in het ontwerp op te lossen. Schakel de optie Speaking uit in in Settings > FaceTime > Automatic Prominence. De tegel met de spreker in FaceTime komt dan subtiel naar voren, maar blijft verder even groot en beweegt niet.

Oplossingen voor bugs en aanbevelingen

In iOS 13.5 en iPadOS 13.5 zijn ten slotte ook enkele bugs verholpen: een waardoor het scherm zwart werd bij het afspelen van streaming video van sommige websites en een andere waardoor suggesties van het deelmenu niet werden geladen. Ze bevatten verder ook nog beveiligingsoplossingen, maar net zoals bij watchOS 6.2.5 van eerder deze week (zie “watchOS 6.2.5 brengt ECG-meting en melding van onregelmatige hartritmes naar Saoedi-Arabië”, 18 mei 2020) en het ook vandaag uitgebrachte tvOS 13.4.5 heeft Apple nog geen details bekendgemaakt. We verwachten de komende dagen een macOS-beveiligingsupdate, waarna alle details bekend zouden moeten worden.

Gewoonlijk raden we een beetje extra voorzichtigheid aan voor iOS-upgrades, maar als je er regelmatig last van hebt dat Face ID je niet herkent doordat je een mondmasker draagt, is het de moeite waard om snel te upgraden. Ook is de nieuwe instelling van Group FaceTime een grote stap vooruit voor wie vaak deelneemt aan Group FaceTime-gesprekken en net als wij niet van bewegende tegels houdt. Wie geen van beide gebruikt, raden we aan om nog enkele dagen te wachten alvorens te upgraden.

In de Verenigde Staten bestaat voor high school leerlingen de mogelijkheid om na hun examens zg. Advanced Placement (AP) toetsen te doen, om studiepunten te verdienen en in sommige gevallen zelfs toegelaten te worden tot universiteiten. In de huidige situatie moeten ze dan een foto maken van hun geschreven antwoorden en die foto uploaden naar de College Board website maar dat systeem verwerpt soms die downloads. Daar zijn verschillende redenen voor, maar een belangrijke oorzaak zit 'm in het HEIC-formaat dat Apple sinds iOS 11 gebruikt voor afbeeldingen.

HEIC (en vergelijkbare formaten) zijn al een industriestandaard sinds 2015, maar de software van het College Board kan het niet lezen - of accepteren. Een feitelijk onnodig probleem. Uit deze tweets en reacties daarop van de nonprofit organisatie, die desalniettemin een omzet heeft van meer dan $1 miljard per jaar en de baas van de organisatie meer dan $1 miljoen betaalt, laten zien dat de organisatie hun corona-aanpak onvoldoende getest heeft. Ironisch, net zoals het feit dat een organisatie die geacht wordt om lees- en schrijfvaardigheden te testen deze vaardigheden zelf dus niet goed beheerst. Het College Board zegt dat maar 1% van de studenten problemen ondervindt, wat zou betekenen dat slechts tienduizenden nog een keer een toets moeten doen.

Eén van mijn kinderen heeft zojuist de AP toets voor scheikunde gedaan, en Tristan, zoon van Adam en Tonya Engst, heeft een aantal jaar terug een aantal van deze toetsen gedaan; we hebben dus redelijk goed zicht op hoe stressvol zo'n situatie is voor zowel kinderen als ouders. Kinderen bereiden zich weken voor, en denken dan klaar te zijn. We voelen met deze mensen mee.

Het vermijden van HEIC

Hier zijn een aantal snelle stappen die je kunt zetten als jij of je student een JPEG foto moet uploaden vanwege zo'n AP toets, of iets vergelijkbaars naar bijvoorbeeld een sollicitatiesite.

• Voordat je een foto neemt: Schakel HEIC capture uit in iOS en iPadOS. Dat doe je in Instellingen > Camera > Structuren, en kies voor Meest Compatibel (dus niet High Efficiency). Hierdoor worden de foto's in JPEG formaat opgeslagen.
• Nadat je de foto genomen hebt: Als je niet van tevoren bent overgestapt op JPEG open je Foto's, tik je op de Deel knop, en vervolgens op Mail om de foto zelf te versturen. Dan wordt de afbeelding automatisch naar JPEG geconverteerd. In Mail selecteer je het bericht, tik je erop om het te downloaden, en vervolgens tik je op de afbeelding en houd je je vinger er op. Dan kun je kiezen voor Bestand opslaan om het terug te plaatsen in Foto's, maar dan als JPEG.

Ook bepaalde andere deelmethoden, zoals met Berichten, zullen de afbeeldingen converteren naar JPEG. Gebruik echter geen AirDrop om de afbeelding naar een ander Apple apparaat te versturen en gebruik ook niet de optie om een foto uit Foto's op te slaan: dan blijft de afbeelding in het HEIC formaat staan.

Over HEIC

HEIC is de implementatie van Apple van een specifiek bestandsformaat voor afbeeldingen, die afbeeldingen twee keer zo efficiënt kan opslaan als JPEG en ook efficiënter is dan de voorgaande beste encoder voor video's, H.264. De kwaliteit is echter vergelijkbaar. Je kunt met HEIC dus twee keer zoveel afbeeldingen opslaan en zo'n 40% meer video's in dezelfde opslagruimte. (Lees voor de technische details “HEVC en HEIF maken foto's en video efficiënter,” 30 juni 2017.)

Apple is al drie jaar geleden begonnen met HEIC maar is ook nog steeds de belangrijkste gebruiker van de HEIC-technologie. Programma's voor fotobewerking als GraphicConverter en Photoshop hebben al lang geleden updates gekregen waardoor ze met HEIC, en varianten daarvan, kunnen werken.

Software die afbeeldingen kan verwerken voor andere doeleinden, zoals die zit ingebouwd in webapps, lijken echter altijd achter Apple aan te hobbelen. Omdat het onbekend is hoe het College Board de afbeeldingen die ze ontvangen verwerkt is het onmogelijk om te weten of de website slechts enkele formaten kan afhandelen door de extensie te lezen of dat ze echt niet met het HEIC formaat overweg kunnen. Het laatste lijkt waarschijnlijk; een student vertelde The Verge dat het hernoemen van zijn HEIC bestand naar de extensie “.png” hem in staat stelde om wel te uploaden - maar de onderliggende data blijven dan hetzelfde en hij kreeg de volgende dag een reactie dat de gegevens onleesbaar waren.

Apple zorgt er normaal voor dat als bestanden in HEIC-formaat van Foto's naar een andere platform verstuurd worden, zij geconverteerd worden naar een compatibel formaat (in plaats van het origineel te versturen). Het zou echter een goede zaak zijn als Apple er aan zou werken dat open-source bibliotheken voor het verwerken van afbeeldingen bijgewerkt worden zodat HEIC net zo geaccepteerd wordt als andere, bekendere afbeeldingsformaten.

We wensen alle studenten die nog aan AP toetsen werken veel succes!

Toen de ingenieurs van Apple iOS ontwierpen, maakten ze van de gelegenheid gebruik om bepaald gedrag van gebruikers, en ingesleten gebruiksgewoontes die niet pasten bij een modern besturingssysteem draaiend op strak gecontroleerde hardware, "uit de weg te programmeren". Twee van de meest voor de hand liggende voorbeelden hiervan: waren het geforceerd stoppen van apps en het opnieuw opstarten/afsluiten van het apparaat. Die mogelijkheden moesten wel op de één of andere manier toegankelijk blijven. iOS-apps kunnen nog steeds bevriezen of anderszins in paniek raken, zodat ze niet kunnen worden gebruikt totdat de gebruiker ze geforceerd afsluit. iOS-apparaten kunnen nog steeds in een toestand komen waarbij een herstart de enige oplossing is.

Dus verborg Apple deze functies voor probleemoplossing. Je kan een bevroren iOS-app nog steeds geforceerd afsluiten door de miniatuur omhoog te vegen in de app-switcher, maar - zoals zoveel andere iOS-gebaren - is dat waarschijnlijk niet iets dat je vanzelf ontdekt. Apple documenteert het wel. Ook in iOS vind je het commando-koppel "Herstart" en "Uitzetten" van macOS, al haalt iOS de terminologie door elkaar. Apple's documentatie noemt het proces op van het ingedrukt houden van de zij- of bovenste knop, totdat de schuifknop "Zet uit" verschijnt, "Herstarten". Dit lijkt meer op de "Afsluiten"-opdracht van de Mac, het gaat immers om een uit/aan-cyclus. In "Instellingen > Algemeen" is de opdracht inderdaad "Zet uit". Als je iOS-apparaat vastgelopen is, kan je hem ook met een trits aan knop-bezweringen geforceerd opnieuw starten, een procedure die meer lijkt op het, gedurende 5 seconden, ingedrukt houden van de aan/uit-knop van een Mac, waarmee je hem abrupt uitzet.

Maar dit is de kwestie:

Sluit alleen iOS-apps geforceerd af, en start iOS-apparaten alleen opnieuw om problemen op te lossen!

Hoewel Apple de terminologie 'geforceerd afsluiten' niet gebruikt, is de helpdocumentatie van het bedrijf glashelder: deze actie is alleen nodig als apps niet reageren.

Ondanks dergelijke waarschuwingen en om redenen die ik niet helemaal begrijp, heeft een verrassend groot aantal mensen de gewoonte ontwikkeld om iOS-apps geforceerd af te sluiten. Ik zat ooit naast een man in een vliegtuig die een app zoals Berichten opende, er kort naar keek en het app-venster meteen omhoog veegde zodra hij klaar was met het lezen van het bericht. (Deze nerveuze tic gedurende de eerste 20 minuten van de vlucht aan te moeten zien maakte mij gek, dus ik vroeg hem of hij geïnteresseerd was in een tip, die de batterijduur en prestaties van zijn iPhone zou verbeteren. Gelukkig was hij dat.) Ik heb zelfs gehoord van mensen die hun iPads aan het eind van de dag afsluiten, zoals ze dat in 1990 met een Macintosh SE/30 deden.

Ja, vroeger op de Mac wilde je inactieve apps stoppen om geheugen en CPU-vermogen vrij te maken. En ja, vroeger was het op de Mac logisch om deze elke avond uit te schakelen om stroom te besparen, en om ervoor te zorgen dat hij de volgende ochtend schoon van start ging. Al deze acties zijn tegenwoordig veel minder noodzakelijk dan vroeger. Het 'uptime'-commando in Terminal toont de informatie dat mijn 27-inch iMac (slechts) 12 dagen actief is, en dat ik 20 programma's open heb staan in het Dock, met meer dan 700 processen in Activiteitenweergave. Dit is Unix!

Bij normaal gebruik stop ik Mac-apps als ik me niet kan voorstellen wanneer ik ze de volgende keer zou gebruiken en ik start opnieuw op wanneer Apple een macOS- of beveiligingsupdate uitbrengt. Ik schakel de iMac alleen uit als ik meer dan een paar dagen op reis ben. Hij gebruikt in slaapmodus zo weinig stroom, dat hij bij een volledige herstart eerder meer zou verbruiken. (Ik heb dat een tijdje geleden getest, maar er zijn teveel variabelen). En dat is een desktop-Mac: mijn MacBook Air brengt elk moment van zijn ongebruikte tijd in slaap door.

Terug naar iOS. Welnu, het gedwongen stoppen van apps en het opnieuw opstarten of afsluiten van apparaten is dus alleen nodig om onverwachte problemen op te lossen. Het uit gewoonte toepassen van deze acties heeft wel twee opmerkelijke nadelen, namelijk verminderde levensduur van de batterij én tijdverspilling.

Geforceerd stoppen van apps en opnieuw opstarten van de iPhone schaadt de levensduur van de accu

Waarom zou dit gedrag de levensduur van de accu verkorten? Vergeet niet dat iOS een modern besturingssysteem is, gebouwd op de eigen hardware van Apple. Apple heeft veel moeite gedaan om ervoor te zorgen dat iOS op de best mogelijke manieren de beperkte hardwarebronnen op je iPhone of iPad beheert. Niemand, met uitzondering misschien van een iOS-systeemingenieur die gewapend is met de interne diagnose- en foutopsporingsgereedschappen van Apple, zou iOS zelf kunnen overtreffen qua geheugengebruik, stroomverbruik en CPU-beperking.

Wanneer je de app-kiezer in iOS activeert, kun je naar rechts vegen om alle apps te zien die je hebt gebruikt, mogelijk sinds je je apparaat hebt. (De allereerste app in de appkiezer van mijn iPhone 11 Pro is Apple's Tips, dat volgens mij automatisch opkwam toen ik de iPhone vorig jaar aanzette, en sindsdien niet meer is gebruikt. Het is moeilijk om apps te tellen in de appkiezer, maar het zijn er bij mij waarschijnlijk minstens honderd.) Zoals blijkt uit het aantal apps in de app-kiezer, zijn die apps niet per se actief - ze zijn alleen ergens in het verleden uitgevoerd. De app-kiezen lijkt op het onderdeel "Recente onderdelen", in het Apple-menu van de Mac.

Bij normaal gebruik besteedt iOS het leeuwendeel van zijn CPU- en geheugenbronnen aan de app die je gebruikt. Dat is logisch, de prestaties van die app staan voorop. De volgende paar apps in de app-kiezer gebruiken mogelijk ook wat CPU- en geheugenbronnen. Dat komt omdat iOS er - terecht - van uitgaat dat het zeer waarschijnlijk is dat je daarnaar terugkeert, en het besturingssysteem wil je de beste ervaring geven wanneer je dat doet. Het scherm hoeft niet meerdere keren opnieuw ververst; via internet geladen inhoud hoeft niet bijgewerkt te worden, enzovoort.

Maar de rest van de apps verder terug in de appkiezer? Het zijn als het ware kartonnen kaarten die alleen de plek voor hun app bezet houden, zodat je deze makkelijker opent dan als je zijn pictogram op het startscherm moet opzoeken. In feite werkt het overschakelen naar een van deze apps net als het voor het eerst in weken openen van een app - iOS kan de impact van het starten ervan niet verminderen, omdat de code en gegevens van de app in het geheugen geladen, en de inhoud vanaf internet bijgewerkt moet worden, enzovoort.

Het opstarten van apps vergt veel van de CPU en het geheugen, en alles wat iOS de CPU doet aanroepen of data te verplaatsen in het geheugen, vreet batterij. Apple weet dat een lange batterijduur essentieel is voor iPhones en iPads dus iOS doet hard zijn best, om dit energie vretende opstarten van apps taken te beperken.

Maar als je een app dwingt om af te sluiten, en deze later weer opent, belemmer je iOS in zijn CPU- en geheugenbeperkende trucs. Iedere keer opstarten met nieuwe opstart-handelingen gebruikt dus meer van de batterij. In een TidBITS Talk-discussie beschrijft lezer Kimberly Andrew, dat ze hoorde dat het geforceerd afsluiten van apps een slecht idee is; na toepassing van die kennis, merkte ze dat haar iPad vier dagen mee ging op één lading, en hoefde ze hem niet meer iedere avond op te laden. Misschien is je eigen ervaring niet zo extreem, maar als je het beheer van de stroom zo veel mogelijk aan iOS overlaat, dan krijg je de best mogelijke batterijduur bij jouw gebruik.

Hoe zit het met het herstarten van je apparaat? Ook dit is een flinke aanslag op de batterij, omdat een herstart iOS dwingt om alles helemaal opnieuw op te starten én een hoop taken in de achtergrond uit te voeren. Gelukkig zie ik mensen lang niet zo vaak herstarten als apps geforceerd afsluiten.

Geforceerd afsluiten van apps en herstarten verspilt tijd

Mijn uitleg hierboven zou voldoende duidelijk moeten maken dat als je iOS belemmert om CPU- en geheugen-middelen te beheren door apps geforceerd af te sluiten, dit ook de prestaties negatief beïnvloedt. Het lijkt misschien minder voor de hand liggend dan bij Mac, waar het opstarten van een app soms enkele seconden duurt terwijl het omschakelen naar een reeds draaiende app onmiddellijk gaat, maar het is eenzelfde aanslag op de prestaties, zonder voordelen.

Nog belangrijker zijn de CPU-cycli die je kunt besparen tussen je oren. Iedere keer dat je een normaal functionerende app geforceerd afsluit, doe je iets dat volkomen onnodig is. Het is een verspilling van tijd, om de app af te sluiten en even later weer op te starten. Je gebruikt ook niet de app-kiezer, een snellere manier dan zoeken van het app-icoon op je thuisscherm.

Maar het is nog erger, als je denkt dat het helpt om een iOS-apparaat af te sluiten wanneer je die even niet gebruikt. iOS herstart niet snel — het kostte 68 seconden om mijn iPhone 11 Pro uit te zetten en te wachten totdat hij weer tot leven was gekomen. Dat is lang, om alleen naar het witte Apple logo te staren. Natuurlijk kan je die tijd ook gebruiken om even wat anders te doen, maar nogmaals: het is volkomen onnodig en je verspilt tijd met het uitzetten, opstarten en het even moeten wachten op tragere apps. Doe het niet.

Bovendien, je hebt vast betere dingen om over na te denken.

Geforceerd afsluiten en opnieuw opstarten zijn wel zinvol om problemen op te lossen

Maar laten we wel wezen. Hoewel het geforceerd afsluiten van iOS apps en het opnieuw opstarten van apparaten een nadelige invloed hebben op je batterijlading, en vooral ook een hoop tijd kosten, doen deze acties verder weinig tot geen kwaad. Het zijn slechte gewoontes, maar niet te vergelijken met bijvoorbeeld het rücksichtslos afkoppelen van een externe harde schijf, wat tot dataverlies of -corruptie kan leiden als er op dat moment bestanden weggeschreven werden.

Het komt voor, dat iOS apps vastlopen en niet meer reageren of zich anderszins misdragen; het komt voor dat er geen andere manieren zijn om dergelijke problemen op te lossen. Dat is het soort situaties dat om geforceerd afsluiten vraagt. Zo heb ik wel meegemaakt dat mijn iPhone om onverklaarbare reden aangaf geen verbinding te hebben, of gewoon vreemd deed. Daarbij deed een herstart het probleem snel en eenvoudig verdwijnen. Aarzel niet om je apparaat opnieuw op te starten als het zich misdraagt, wanneer het scherm vastzit, of wanneer het hele apparaat niet meer reageert. Zorg dat je weet hoe je het apparaat geforceerd moet herstarten.

In het verleden zijn er wel een paar vaste redenen geweest om dit te doen, maar dat zou nu echt tot dat verleden moeten behoren. Zo slaagden vroege navigatie-apps er niet altijd in, om GPS-gebaseerde navigatie correct af te sluiten, wat leidde tot significant en overbodig stroomverbruik. Het was dus een tijdlang verstandig om dergelijke apps geforceerd af te sluiten, zodat ze niet langer in de achtergrond bleven navigeren. Degelijk gedrag heb ik al een aantal jaren niet meer gezien, maar dat wil niet zeggen dat het niet opnieuw de kop kan opsteken. In het algemeen echter zorg je ervoor dat apps niet allerlei dingen in de achtergrond doen, door dat te blokkeren via "Instellingen > Algemeen > Ververs op de achtergrond".

Heb je te maken met een iPhone-batterij waarvan de levensduur op het einde loopt, dan kan het zinvol zijn om stroom te sparen, door het apparaat helemaal uit te zetten wanneer je zeker weet dat je het een aantal uren niet gaat gebruiken. Het is onmogelijk om precies aan te geven, wanneer het opstarten meer stroom verbruikt dan het apparaat in sluimerstand laten staan, maar dat er een omslagpunt is, staat wel vast. (Zet in deze situatie ook Energiebesparingsmodus en Vliegtuigmodus aan, en Wifi en Bluetooth uit).

In zijn algemeenheid kun je dus zeggen, dat geforceerd afsluiten en het apparaat opnieuw opstarten vooral zinvol zijn als manieren om bepaalde problemen op te lossen. Als je het routinematig doet, kan het verstandig zijn om dat gedrag eens kritisch te bekijken.