TidBITS#1081, 20 juni 2011

Er blijven vragen komen over de aanstaande veranderingen bij Apple. Glenn Fleishman behandelt al deze vragen over de verandering van MobileMe naar iCloud. Mark Anbinder bespreekt de stille introductie van ontsloten iPhones in de online Apple Store in de VS; Jeff Porten doet verslag van discussie omtrent de "Volg me niet"-header in de "Computers, Freedom, and Privacy conference 2011" en William Porter heeft een bijdrage over de problemen die voorkomen als je per ongeluk een SD-kaart in de SuperDrive-sleuf van je iMac steekt. Maar het leeuwendeel van de stevige aflevering van deze week komt voor rekening van Joe Kissell's gedetailleerde recensie van het nieuwe Nisus Writer Pro 2.0, een significante update die deze krachtige tekstverwerker voor serieuze schrijvers weer het overwegen waard maak. Belangrijke software-uitgaven deze week zijn onder andere MailMate 1.2, QuickSilver β60, Kindle for Mac 1.5.1, Fantastical 1.0.1, Default Folder X 4.4.1, AirPort Utility 5.5.3, iMac Graphic FW Update 2.0 en Typinator 4.4.

De Nederlandse editie van TidBITS is een letterlijke vertaling van de oorspronkelijke Engelse versie. Daarom is het mogelijk dat een deel van de inhoud niet geldt in bepaalde landen buiten de VS.

Apple verkoopt iPhones zonder simlock in Amerikaanse Online Apple Store

Vorige week gaf de hoofdredacteur van PCMag.com, Lance Ulanoff, zijn mening over de vraag of Apple in Amerika iPhones zonder simlock ging aanbieden. Hij dacht van niet. De volgende morgen gaf Ulanoff op Twitter toe dat hij zijn woorden moest inslikken, omdat precies dat was gebeurd dat hij zei dat niet zou gebeuren.

Een iPhone zonder simlock is niet gebonden aan een enkele provider, maar kan zonder contract of andere verplichting gekocht worden en daarna met willekeurig welke provider gebruikt worden. In Amerika was het gebruik van de iPhone in de eerste jaren gekoppeld aan het netwerk van AT&T. Vervolgens ging Apple iPhones aanbieden voor het Verizon Wireless netwerk, maar die konden ook alleen op dat netwerk gebruikt worden. AT&T en Verizon Wireless gebruiken incompatibele technologieën voor hun netwerken, maar in theorie kan het AT&T model op het Amerikaanse T-Mobile netwerk gebruikt worden als er geen simlock op had gezeten en het Verizon Wireless model (met CDMA) zou kunnen werken op het Amerikaanse Sprint netwerk.

Apple heeft vier nieuwe simlockvrije modellen in de online Apple Store geschoven: 16 GB- en 32 GB-modellen van de GSM iPhone 4, zowel leverbaar in zwart als in wit. Apple zegt dat de telefoons "gebruikt kunnen worden op het GSM netwerk van je keuze, zoals AT&T in de Verenigde Staten". (T-Mobile gebruikt dan wel de GSM-technologie, hun 3G-implementatie zit op een andere frequentie dan AT&T, waardoor de datasnelheden langzamer zullen zijn.)

Belangrijke toevoeging is dat een simlockvrije iPhone nog steeds niet werkt op het Verizon Wireless netwerk of op een ander netwerk dat gebruikmaakt van de CDMA-techniek. (Er is recentelijk over gespeculeerd dat de Qualcomm chipset van de CDMA iPhone voor Verizon Wireless ook GSM-netwerken aan zou kunnen en dat er een simlockvrije iPhone zou komen die je op beide soorten netwerk kunt gebruiken. Het verbaast me niet dat dat niet is gebeurd.)

Het grootste voordeel voor klanten is dat een simlockvrije iPhone kan schakelen tussen netwerken wanneer je naar andere landen reist. Voor GSM-netwerken heb je alleen een SIM-kaart van de provider van je keuze nodig. (CDMA iPhones gebruiken geen SIM-kaart en er is daarom ook geen simlockvrije versie beschikbaar. In het algemeen staan CDMA-providers in de VS geen simlockvrije telefoons op hun netwerken toe.) Een simlockvrije iPhone stelt je daarmee in staat om prepaid-kaarten aan te schaffen voor je gesprekken en internettoegang, of om geld te besparen door te kiezen voor goedkopere providers omdat ze niet honderden dollars toeleggen op de aanschaf van je telefoon.

Zoals Ulanoff uitlegde waren er goede redenen voor Apple om deze stap niet te maken: het is waarschijnlijk verwarrender voor klanten, omdat zij over het algemeen niet apart voor een telefoon en een contract willen winkelen; en zonder de subsidie die providers op telefoons geven lijkt de iPhone opeens onnodig duur. De 16 GB-modellen kosten $ 649, en de 32 GB-modellen $ 749 (de vergelijkbare modellen kosten bij Verizon Wireless $ 199 en $ 299).

Er is echter genoeg vraag naar simlockvrije telefoons, vooral bij mensen die veel reizen, maar ook bij mensen die er een hekel aan hebben om vast te zitten aan een bepaalde provider. Dat zal voor Apple de reden zijn geweest om een eind te maken aan het exclusiviteitscontract met AT&T, zodat ook die mensen een iPhone zouden kunnen aanschaffen. Verder vermindert het misschien de hoeveelheid jailbreaks en dat zal het bedrijf erg graag willen.

Berichtgeving over de overgang van MobileMe naar iCloud creëert verwarring

Het lijkt wel of de duvel met MobileMe speelt. De introductie, halverwege 2008, als opvolger van de tot dan toe bestaande .Mac-dienst, werd geplaagd door tegenslagen, verlies van gegevens, en verwarring (zie "Lancering MobileMe moeizaam, maar toch gelukt", 12 juli 2008). Volgens een recent bericht in Fortune, heeft Steve Jobs destijds het MobileMe-team de mantel uitgeveegd en staande de bijeenkomst het hoofd van het team de wacht aangezegd.

En het is weer helemaal 2008. De aankondigingen van iCloud, iOS 5 en de verschijningsdatum voor Lion tijdens de Worldwide Developer Conference waren nog niet koud gedaan toen Apple al een e-mail aan MobileMe-abonnees verstuurde om hun de situatie uit te leggen. (Zie "What Happens to MobileMe" in "iCloud drijft binnen, lange termijnsverwachting op storingen", 6 juni 2011, voor onze eerdere berichtgeving hierover.)

Kort gezegd komt het er op neer dat Apple alle huidige abonnementen gratis heeft verlengd tot en met 30 juni 2012 en het onmogelijk heeft gemaakt om nieuwe abonnementen aan te gaan. In een achtergronddocument meldt Apple dat verdere details bekendgemaakt zullen worden wanneer "iCloud deze herfst beschikbaar komt" (derde kwartaal van 2011), maar dat betekent nog maanden onzekerheid. We begrijpen niet waarom een aantal vragen niet nu al beantwoord worden, om onduidelijkheid en frustratie bij klanten te voorkomen. Het lijkt wel of dit bij Apple hoort. Helaas leidt geheimzinnigheid vaak tot een cultuur waar duidelijkheid en strategie niet samengaan.

De verwarring werd nog verder gevoed door een verslag in "This Is My Next", het post-AOL project van het Engadget-team, waarin Joshua Topolsky het volgende schrijft:

We hebben op dit moment zelf ook een vraag uitstaan bij Apples PR-afdeling, om te verifiëren of wat Topolsky daar beweert correct is. Indien dat zo is dan is dat een groot verlies. Het betekent namelijk dat als je even geen Mac of iOS-apparaat tot je beschikking hebt om je mail, agenda of contactgegevens te synchroniseren, je op geen enkele manier bij je gegevens kunt.

Topolskys beweringen lijken overigens door andere verslagen weersproken te worden; zo is er een melding waarin wordt beweerd dat Apple nieuwe, op iCloud-gebaseerde web-apps op het eigen intranet aan het testen is. MacRumors heeft onlangs een schermafbeelding gepubliceerd van een iCloud-uitnodiging in een agenda die een van hun lezers kennelijk had gecreëerd met een iOS-apparaat waarop een bètaversie van iOS 5 draait.

Naast de toekomst van web-apps zijn er ook onduidelijkheden met betrekking tot andere MobileMe-diensten, zoals:

Dit is de lijst van potentiële problemen die we tot nu toe hebben kunnen bedenken. Heb jij ook vragen over MobileMe voordat iCloud beschikbaar komt? Of ben je bezorgd over andere MobileMe-diensten en -gegevens waar Apple nog niets over heeft gezegd?

iMac-gebruikers, kijk uit waar je die SD-kaart in doet

Als actieve deeltijdfotograaf kopieer ik veel fotobestanden van SD-kaarten naar de harde schijf van mijn iMac. Ik ben over het algemeen erg tevreden over de iMac die ik eind vorig jaar heb gekocht om het Windows-systeem te vervangen dat ik het jaar daarvoor heb gebruikt. De iMac heeft een prachtig scherm en nu Lightroom 3 van Adobe er is, profiteer ik van de mogelijkheid om met 64-bits te werken. Ik kan nu honderden plaatjes op de iMac sneller verwerken dan daarvoor.

Een van mijn kleine bezwaren tegen de iMac was dat de plaatsing van de USB-poorten achterop ze moeilijk toegankelijk maakt. Als eerste oplossing hiervoor heb ik een USB-hub aangesloten. De hub staat gemakkelijk bereikbaar op mijn bureau onder het scherm. Ik doe mijn SD-kaarten in een kleine kaartlezer en steek ze in de hub.

Nu moet ik bekennen dat als de iMac al een gebruiksaanwijzing had, ik die nooit heb gelezen. Ik heb dit fraaie apparaat dus maandenlang gebruikt tot ik niet zo lang geleden ontdekte dat het scherm van de iMac aan de rechterkant twee gleuven heeft: een grote voor de SuperDrive van de iMac voor CD's en DVD's en een kleinere SDXC-sleuf die speciaal bedoeld is voor SD- en SDXC-geheugenkaarten van camera's. Ik gebruik de SuperDrive weinig maar ik was blij dat ik de SDXC-sleuf ontdekt had en de USB-kaartlezer niet meer hoefde te gebruiken

Oeps! -- Dat wil zeggen, ik was blij tot ik de twee gleuven verwisselde. Toen ik pas de SDXC-sleuf gevonden had, was ik er voorzichtig mee, ik leunde opzij om goed te zien waar ik de kaart in deed. Maar het werd snel een gewoonte en mijn aandacht verslapte. En toen, een week geleden, reikte ik zonder te kijken naar de zijkant van de iMac en stopte per abuis de SD-kaart in de opening voor de optische schijflezer. Als een SD-kaart op de juiste manier in de SDXC-gleuf wordt gedaan, verdwijnt die niet helemaal in de gleuf zoals een CD dat doet. Een stukje kaart steekt nog uit zodat je hem kunt pakken en weghalen als je hem van je bureaublad hebt verwijderd. Ik besefte mijn blunder toen de kaart volledig verdween in de optische schijflezer.

De gleuf voor de optische schijf heeft een dubbel franjegordijntje, vermoedelijk om stof buiten te houden. Dat maakt het vrijwel onmogelijk om naar binnen te kijken, bijvoorbeeld om uit te zoeken waar die SD-kaart is gebleven die je er per ongeluk ingestopt hebt. En het was niet duidelijk wat de beste manier is om de kaart te verwijderen.

Ietwat schaapachtig vertelde ik wat ik had gedaan tegen enkele zware Mac-gebruikers in de TidBITS-redactie en vroeg om hulp. Tot mijn verbazing ontdekte ik dat ik niet de eerste was die dat was overkomen, niet de tweede en zelfs niet de derde. En dit was een groep zeer vakkundige en geroutineerde gebruikers.

De paperclips doen het -- Uiteindelijk kon ik de kaart uit de schijflezer pulken. Ik trok alle stekkers uit hun contactdozen, draaide het gevaarte voorzichtig op zijn kant (ja dat was lastig door het gewicht) en tikte heel voorzichtig de zijkant van de iMac tegen het blad van mijn bureau in de hoop de kaart naar het franjegordijn te manoeuvreren.

Daarna pakte ik het oudste en meest universele herstelgereedschap van de Mac-gebruiker, een grote verbogen paperclip. Ik porde er (weer heel voorzichtig) zonder iets te kunnen zien wat mee in de schijflezer totdat, hoera!, een klein hoekje van de SD-kaart tussen de gordijntjes te zien was. Daarna was het vrij gemakkelijk het er iets verder uit te trekken totdat ik het met mijn vingers kon pakken en verwijderen.

Nadat ik de iMac rechtop gezet had en alle snoeren weer aangesloten waren, probeerde ik de SuperDrive en de geredde kaart. Gelukkig leek alles goed te werken. Alles is een succes wat een rekening of een gang naar de Apple-winkel onnodig maakt.

Elegantie tegen bruikbaarheid -- Ik beken graag dat ik iets stoms gedaan heb en ik zal zeker proberen te voorkomen dat ik die fout weer ga maken.

Toch vind ik dat de iMac die fout duidelijk uitlokt. De plaats van de twee geleuven aan de rechterkant houdt ze netjes buiten zicht. Maar die fraaie onzichtbaarheid, samen met hun plaatsing vlak naast elkaar, maakt het gemakkelijk om te blunderen zoals ik deed.

Om het onverbloemd te zeggen, de plaatsing van deze gleuven komt van een slecht ontwerp en dat kan gemakkelijk worden hersteld in een volgende versie van de iMac. Apple zou de twee sleuven wat verder van elkaar kunnen plaatsen aan de rechterkant van de iMac. Of, wat iets meer inwendige herschikking zou kunnen inhouden, Apple zou de oriëntatie van de SDXC-sleuf horizontaal in plaats van verticaal kunnen maken of de sleuf verplaatsen naar de linkerkant van de iMac.

Uiterlijke elegantie en bruikbaarheid hoeven niet in strijd met elkaar te zijn. Ik ben bijvoorbeeld verzot op mijn Magic Trackpad nu ik geleerd heb hoe de verschillende gebaren werken. Maar bij de iMac is het verwijt dat Apple soms de bruikbaarheid opoffert aan elegantie niet onterecht. Behalve de positie van de SDXC-gleuf heb ik nog wat andere ontwerpbeslissingen gezien die elegantie lijken te betalen met bruikbaarheid. Je kunt bijvoorbeeld niet de hoogte van het scherm instellen (behalve door het op een stapel boeken te zetten) en de USB- en andere contactdozen op de achterkant van de iMac zijn afgrijselijk moeilijk bereikbaar. Dan is er ook nog de positie van de netschakelaar links achter de iMac die de knop wel goed verstopt maar waardoor de iMac gemakkelijk in slaap kan worden gezet als je de onderkant vastpakt om de oriëntatie te veranderen.

Ongetwijfeld is de iMac een geweldig ontwerp en verhelpen van sommige van deze problemen zou het uiterlijk kunnen aantasten. Toch hoop ik dat Apple tenminste deze moeilijkheden voor de gebruikers zullen heroverwegen in toekomstige ontwerpen. Pas inmiddels op waar je die SD-kaarten instopt als je een iMac hebt en de SDXC-gleuf ervan gebruikt!

CFP 2011: het "Volg me niet"-debat

Goed, wil jij gevolgd worden door schimmige bedrijven die uitgebreide profielen aanleggen van al jouw activiteiten op internet? Of wil je zorgeloos gebruik kunnen blijven maken van de honderden gratis online diensten zoals Google, die worden betaald uit advertentie-opbrengsten? Waar het bij deze vragen om draait, het ontwikkelen van gebruikersprofielen die het winstgevend maken om op internet te adverteren, werd besproken tijdens een paneldiscussie op de eerste dag van het Computers, Freedom, and Privacy 2011 congres.

De voorstanders van het Volg me niet-mechanisme waren voor een internet-standaard die een online equivalent van het bel-me-niet-register in je webbrouwser opslaat. Of je wilt worden gevolgd of niet is dan simpelweg een kwestie van een knopje aan- of uitzetten en iedere opgevraagde webpagina zou de website dan ook laten weten dat je niet wil dat je informatie wordt opgeslagen, verkocht of anderszins wordt vergaard.

De tegenstanders van de Volg me niet-methode stelden dat deze optie te breed was en onbedoelde gevolgen zou kunnen hebben: als je het makkelijk maakt om de hele stroom van data uit te zetten of volgens hen, nog erger, dit het uitgangspunt zou maken, dan zouden de inkomsten die alle gratis diensten mogelijk maakt opdrogen.

Het internet zoals het nu functioneert gebruikt browser-cookies om dit probleem "op te lossen" en oplossen staat tussen aanhalingstekens want want het geeft de gebruiker eigenlijk nauwelijks controle over hun privacy. Het wordt zelfs voor technisch ingestelde gebruikers steeds moeilijker om erachter te komen hoeveel derde partijen er worden voorzien van jouw gegevens als jij een webpagina bezoekt; Chris Soghoian van het Center for Applied Cybersecurity Research noemde de website van de Wall Street Journal als voorbeeld van site die zijn webdata deelt met wel 38 losstaande bedrijven (hoewel het onduidelijk was of dit een accuraat getal was of een retorische overdrijving. Het gaat erom, zo zei hij, of we over moeten gaan op de Volg me niet-header, die de gebruiker meer controle geeft of juist paardenmiddelen moeten gebruiken als advertentie-blokkeerders die de hele vloed aan advertenties tegenhoudt.

Maar ho eens effe, protesteerde de oppositie. Een header-systeem die het makkelijk maakt om volgmechanismen te blokkeren zal als onbedoelde bijwerking hebben dat het te makkelijk wordt; gebruikers zullen dan niet meer kunnen profiteren van volgmechanismen zoals advertenties die echt interessant zijn of andere aanpassingen aan de presentatie en de inhoud van web-data die deze informatie bruikbaarder maakt. De grootste zorg was dat de federale overheid van de VS zich ermee zou gaan bemoeien en met zware regulering zou komen die de innovatie van de vrije markt en nieuwe informatiediensten zou beperken. De Europese Unie gaat al die kant op en het voorstel om privacy het uitgangspunt te maken zal veel online-diensten in Europa onmogelijk maken.

Ik zal de rest even samenvatten; als je het gehele debat zelf wilt bekijken zal ik een link plaatsen zodra ik die gevonden heb.

Mijn grootste bezwaar tegen mensen die tegen de Volg me niet-headerimplementatie zijn, was dat veel van hun argumenten niet helemaal oprecht waren; alledrie de sprekers waren overduidelijk goed thuis in zowel het zakelijke als het technische aspect van wat zij presenteerde en hadden zodoende wat meer oog moeten hebben voor een aantal fouten in hun redeneringen.

Argument 1:Tegen 'Volg me niet' zijn verbetert de macht van de gebruiker want het vergroot de mogelijkheden van mensen om op een kleinere schaal te bepalen wat ze zien. Dit argument gaat uit van het feit dat je nu individuele cookies kan verwijderen terwijl een aan/uit-schakelaar slechts een alles-of-niets keuze biedt.

Het probleem hierbij is, bij hoeveel mensen "knippert de 12:00" wel niet, waarmee wordt gedoeld op mensen die in de jaren '90 niet in staat waren de klok van hun videorecorder in te stellen. Het equivalent van vandaag de dag zijn de miljoenen gebruikers die "google" in de Google-zoekbalk typen om naar Google te gaan, waar ze dan "apple" intypen om op de Apple-website terecht te komen.

Deze mensen zitten helemaal niet te wachten op meer macht. Macht in deze context is net als de privacy-instellingen op Facebook: deze zijn ook kleinschalig maar zo verdraaide lastig om te gebruiken (en volgens mij doet Facebook dat expres zo) dat de meeste mensen niet eens weten dat ze er zijn of waar ze voor zijn. "Macht" in dit opzicht staat gewoon voor "als we het ingewikkeld genoeg maken handhaven we de status quo".

Argument 2: Als mensen hun vertrouwen verliezen in internet omdat hun privacy misbruikt wordt, betekent dat het einde van de online handel; dus moeten we het aan de vrije markt overlaten om een veilig systeem op te leveren.

Ik denk dat dit argument wat moeilijker is om te ontrafelen maar als ik zo vrij mag zijn om even van het volgende uit te gaan: nog maar weinig mensen zien "het internet" als een groot systeem zien dat je niet kan vertrouwen. Het is eenvoudigweg te gemakkelijk om online boeken bij Amazon te bestellen of je bankrekening te beheren; het omslagpunt wat betreft "vertrouwen", wat tien jaar geleden een serieus onderwerp was, is allang voorbij. Ik ben ondertussen vergeten hoe vaak Sony's PlayStation netwerk is gehacked of wat er zoal in het wild op internet rondwaart maar meer dan negentig procent van hun klanten zijn weer terug online. Het lijkt me dat tot dat de anthrax letterlijk wordt gedigitaliseerd en als e-mailbijlage kan worden verspreid er niet heel veel mensen zullen worden weggejaagd van online handel.

Argument 3: de gegevens die mensen achterlaten zijn grotendeels onschadelijk en vrijwillig afgegeven.

Dit is volgens mij ligt hier een groot stuk onwetendheid en het is door geen van beide partijen goed opgepakt. Om een voorbeeld te geven: vanmorgen heb ik mijn adres afgegeven aan een webwinkel, heb Google verteld dat ik met de bus naar een conferentie zou gaan en heb tijdens de busrit wat op het web zitten surfen. Deze gegevens zijn onschadelijk, toch?

Apart van elkaar, ja, zeker. Maar als de postcode vergeleken wordt met de gegevens in een demografische database dan wordt al meer duidelijk wat voor een persoon ik ben. Ik ben het type mens dat het openbaar vervoer neemt; vermoedelijk kun je zelfs uit mijn webbrowser-geschiedenis wel afleiden dat ik nooit een auto gekocht heb en het zal weinig moeite kosten in een openbaar bestand te vinden dat ik nooit een rijbewijs heb gehad. En ik ben het soort mens dat een Android-telefoon gebruikt, een G4 Clear MiFi hotspot-abonnement heeft en een iPod Touch op zak heeft. Al deze gegevens geef ik vrij via de webbrowsers, enkel door mijn gebruik van het internet.

Geeft dat al een beetje een indruk van wie ik ben? Dat is afgeleid uit nauwelijks een uur internetten. Stel je voor wat er over mij gevonden kan worden in een paar weken of maanden verzamelde gegevens over op welke sites ik surf en welke webwinkels ik bezoek. De "Volg Me Niet"-header is een stap in de goede richting; Op dit moment laten we geen spoor van broodkruimels achter, nee, we schieten met een kanon complete broden weg.

De "Volg Me Niet"-header vertrouwd op webhosting-bedrijven die dit moeten respecteren en naleven. Dat vraagt om een vorm van regelgeving want het is weinig stimulerend voor bedrijven om zich hier vrijwillig aan te onderwerpen of het er maar mee eens te zijn zonder een vorm van wetgeving die het ondersteunt.

Omdat het "Volg Me Niet"-systeem op een webserver draait, is er ook een voor de hand liggende manier van verfijning mogelijk die adverteerders bevoordeelt: Bezoek een website als Google die je gegevens wel moet opslaan om je toegespitste informatie te bezorgen en je daarom vraagt op de "whitelist" als betrouwbaar aangemerkt te worden. Heb je deze toestemming gegeven dan kan de server geheel rechtsgeldig achter de schermen de profielinformatie van je opslaan maar alle andere sites die geen toestemming van je hebben gekregen, zou het nog steeds verboden zijn om je te volgen.

Helaas is de partij die tegen deze wetgeving is geheel correct als het zegt de overheid de implementatie van een dergelijk systeem niet toe te vertrouwen, maar niet vanwege de argumenten die zij aanvoeren. Het is te eenvoudig om met geld te lobbyen en de argumenten naar de ene of de andere kant op te schuiven of om een wet te produceren die een soort Hongaarse Goulash van strijdige belangen wordt waardoor uiteindelijk niemand er iets aan heeft. Andere sprekers op de conferentie bespraken het heden en de toekomst van de wetgeving die in de maak is; als dit onderwerp je op een of andere manier bezig houdt, of je nou voor of tegen bent, dan is dit een goed moment om contact te zoeken met de verschillende kamerleden of andere politici om ze dat te laten weten.

Nisus Writer Pro 2.0: De bespreking

Nisus Software heeft recent Nisus Writer Pro 2.0 uitgebracht, een belangrijke nieuwe versie van hun legendarische high-end tekstverwerker. De vorige update dateert al van meer dan een jaar geleden, maar de nieuwe versie bevat een groot aantal verbeteringen waardoor het lange wachten meer dan de moeite waard was. Het is eigenlijk nog meer dan dat. Ik heb de op- en neergang van Nisus Writer jarenlang met interesse gevolgd en ik ben zowel verrast als verrukt dat dit de eerste versie van het programma is sinds de lancering van Mac OS X (meer dan tien jaar geleden) die ik ernstig kan overwegen voor mijn eigen professioneel schrijfactiviteiten.

De uitgavenotities bevatten heel interessante informatie. Je vindt informatie over meer dan 500 veranderingen, waaronder belangrijke nieuwe functies, kleine veranderingen en oplossingen van bugs. Bij de belangrijke functies van deze versie zitten verschillende mogelijkheden waar ik al jaren naar verlangde: wijzigingen bijhouden, alinearanden en -schaduwen en tekengereedschap. Nisus Writer Pro 2.0 kan ook PDF-bestanden maken met goede inhoudstabellen en werkende koppelingen naar interne referenties, documenten exporteren in EPUB-formaat, een watermerk op een pagina plaatsen, een verticale liniaal weergeven, een aanpasbaar menupalet met speciale karakters en koppelingen maken naar beeldbestanden op de harde schijf.

Nisus Writer Pro biedt natuurlijk ook nog altijd zijn kenmerkende functies zoals de meervoudige, bewerkbare klemborden; uitgebreide ondersteuning voor meertalige tekst, in het bijzonder voor talen die van rechts naar links lopen; de beste functie voor zoeken & vervangen ter wereld; een ingebouwde macrotaal; terminologie-lijsten voor automatische tekstvervangingen; een eersteklas tabellenbewerker; meerdere kolommen, secties en andere lay-out functies; zeer instelbare automatische nummering, bladwijzers, kruisverwijzingen, indexes en inhoudstabellen; voetnoten en eindnoten; door de gebruiker gedefinieerde paragraaf-, karakter-, lijst- en nootstijlen; en een ongelofelijk aanpasbare gebruikersinterface, met pareltjes zoals aanpasbare mnemonische multi-toets snelkoppelingen (bijvoorbeeld Command-S-A-P voor "Save as PDF"). En dan mogen we zeker niet de functies vergeten waarmee Nisus een voorloper was en die nu bijna algemeen worden gebruikt, zoals niet-aangrenzende selectie (nu hernoemd tot "multipart"-selectie) en onbeperkt ongedaan maken en opnieuw doen.

Voor ik verder ga, moet ik toegeven dat Nisus Writer Pro niet zo interessant is voor mensen wiens behoeften voor tekstverwerken niet verder reiken dan af en toe een zakenbrief of boodschappenlijst. Dit is een ernstige tool voor mensen met zware schrijfbehoeften heeft. Schrijvers van boeken, verhandelingen, academische documenten, legale documenten en andere complexe werken halen het meest uit dat waar Nisus Writer Pro het best in is: tekst manipuleren en dit op bijna elke denkbare manier. Moet je even door een lijst van afgestudeerden van 950 pagina's gaan en elke "John Smith, Class of '72" veranderen in "1972 [tab] SMITH, John", met het jaar volledig geschreven, de familienaam in hoofdletters en de voornaam cursief? Dit is maar een kwestie van seconden met Nisus Writer Pro. Dit is wat Nisus Writer Pro onderscheidt van elke andere tekstverwerker.

Ik heb heel wat gespeeld met de nieuwe Nisus Writer Pro, en ik zal jullie er meteen alles over vertellen. De nieuwe, de oude, de goede en de slechte dingen. Door mijn persoonlijke voorgeschiedenis met Nisus (het product en het bedrijf), moet ik deze bespreking inpakken in een verhaaltje, maar dat zal zeker niemand verrassen. Wie hier geen geduld voor kan opbrengen, kan gerust direct naar het desbetreffende hoofdstuk gaan ("Nieuw in twee"). Maar sta me toe om mijn bevindingen eerst even samen te vatten: Wauw - Nisus is terug, baby! Zo enthousiast over software ben ik niet meer geweest sinds mijn vroege jaren als Mac-gebruiker. Het is nog niet perfect, maar wel bijna. En daarmee bedoel ik dan dat bijna alle tekortkomingen kunnen worden opgelost met enkele zorgvuldig gemaakte macro's. Voor wie de hele dag, elke dag, met een tekstverwerker werkt en gevoelens voor Microsoft Word koestert die niet op papier gezet kunnen worden, is dit enorm. Voor wie in tekst grossiert: download deze software nu meteen. Ik meen het.

Een beetje achtergrondinformatie -- Veel TidBITS-lezers kennen mij al lange tijd en hebben het verhaal al vaker gehoord, maar het is de moeite van het herhalen waard. Toen ik nog taalkunde studeerde was ik een pc-gebruiker. Maar soms gebruikte ik de Macs in het computerlab van de universiteit en toen ik mijn begeleider vertelde dat ik mijn scriptie op Word had gemaakt antwoordde hij met een grimas dat ik in plaats daarvan toch echt eens moest kijken naar Nisus (zoals het toen heette). Ik bestelde een gratis demo-exemplaar, laadde de floppies op een Mac in het computerlab en binnen enkele minuten was mijn lot (ik bedoel letterlijk mijn hele loopbaan) bezegeld. Ik was zo onder de indruk van de mogelijkheden van dit programma, dat veruit superieur was aan alles op Windows, dat ik ter plekke en direct besloot om klant van Nisus te worden. Dat betekende dan weer dat ik kort daarna mijn eerste Mac ging kopen. (Terzijde: voor een interessant historisch perspectief op de "goede oude tijd" van Nisus moet je de omvangrijke bespreking van Nisus 3.0 lezen die Matt Neuburg schreef in 1992, en die bestaat uit 14 "artikelen" verspreid over drie afleveringen van TidBITS.)

Destijds was Nisus vooral vermaard om zijn uitgebreide ondersteuning van verschillende talen. Dit was in de tijd voordat Unicode kwam, toen Macs veel hulp nodig hadden om te schrijven in talen zoals Arabisch, Chinees, Hebreeuws en Japans. De meeste van mijn schrijfsels waren ook toen al in het Engels, maar ik moest lange, complexe, academische documenten schrijven. Ik merkte dat ik mijn werk veel eenvoudiger gedaan kreeg in Nisus dan in Word en dat nogal wat taken die in Nisus niet meer vereisten dan enkele klikken of toetsaanslagen, in Word op geen enkele manier mogelijk waren. Nisus was niet alleen een uitzonderlijk krachtige tekstverwerker, hij was ook onbeperkt aanpasbaar. Als ik iets moest doen waarvoor geen ingebouwd commando bestond, dan draaide ik eenvoudig een macro in elkaar om die functie zelf toe te voegen. Zeker, de software had zijn beperkingen, maar het was met vlag en wimpel het beste gereedschap dat bestond.

In de paar jaar daarna woonde ik in diverse plaatsen en deed ik diverse dingen die niets te maken hebben met taalkunde of onderwijs, maar op de een of andere manier bleef ik in het zwaartekrachtsveld van Nisus. (Ik zal hier niet op de details ingaan. Als je het hele verhaal wilt horen, bestel dan een biertje voor me op Macworld.) Kort na mijn verhuizing naar San Diego in 1994 wist ik een deeltijdbaan te bemachtigen bij Nisus Software, Eerst hielp ik met het samenstellen van de trefwoordenlijst bij de handleiding, daarna deed ik technische ondersteuning, en uiteindelijk werd ik productbaas voor Nisus Writer. Terwijl ik bij het bedrijf werkte lukte het mij ook mijn eerste contract voor een boek binnen te slepen, voor "The Nisus Way", een pil van 600 pagina's die eind 1995 uitkwam. Mijn loopbaan als schrijver was nog altijd, laat ik zeggen, niet aaneengesloten, maar het was Nisus waarmee het allemaal begon. Het leidde mij niet alleen naar de Mac maar ook naar TidBITS en naar Adam en Tonya (die grote voorstanders van Nisus Writer waren en die jarenlang Nisus Writer gebruikten om TidBITS te maken) en uiteindelijk naar mijn huidige gewoonte om Take Control-boeken en Macworld-artikelen te schrijven in een ietwat belachelijk tempo.

Boeken schrijven in Nisus Writer was een plezier. Ik heb mijn tijd nooit verspild aan saaie, herhalende activiteiten, omdat alles wat ik wilde doen zwaar kon worden geautomatiseerd en bestuurd vanaf het toetsenbord. De software liet mij op mijn hoogste snelheid werken, zonder mij in de weg te zitten of te frustreren. Ik heb veel boeken geschreven in Word, maar daarbij nooit plezier beleefd aan het proces. Voor serieus schrijfwerk, vooral over technische onderwerpen, is Word eigenlijk geen geschikt gereedschap, net zoals een colaflesje eigenlijk geen geschikt gereedschap is om op spijkers te slaan. (In beide gevallen heeft het gereedschap een irritante neiging om aan de activiteit ten onder te gaan!) Nisus Writer was een perfect uitgebalanceerde hamer, precies het juiste gereedschap voor de klus.

Jarenlang was Nisus Writer het middelpunt van mijn leven, voor al mijn baantjes en projecten. Als een redacteur of collega verwachtte dat ik een manuscript als Word-bestand zou aanleveren dan had ik geen last van uitbrekend zweet. Ik deed gewoon "Bewaar als" en niemand zag ooit het verschil. Maar geleidelijk aan veranderden de verwachtingen. Aan het eind van de negentiger jaren maakte bijna iedereen die ik kende intensief gebruik van de Word-functies voor het bijhouden van wijzigingen, commentaar en door de gebruiker gedefinieerde stijlen. Documenten uitwisselen betekende dus dat al die attributen in beide richtingen perfect moesten overkomen. Nisus Writer kon dat niet en daarom begon ik met tegenzin Word te gebruiken voor het leeuwendeel van mijn tekstwerk, hoewel ik nog altijd Nisus Writer bleef gebruiken als dat kon.

En toen, in 2001, verscheen Mac OS X op het toneel. Nisus Writer werkte alleen in Classic-modus en dan nog niet spectaculair. Nisus Software bracht pas een Mac OS X-compatibele tekstverwerker uit in 2003 en dat was Nisus Writer Express, een compleet herschreven programma met maar een kleine deelverzameling van de mogelijkheden van Nisus Writer Classic. Het kwam niet eens in de buurt van wat ik nodig had en ik zat dus zonder tekstverwerker die het leeuwendeel van de functionaliteit bood waar ik pas een paar jaar eerder afhankelijk van was geworden. Wat kon mij de snellere hardware en het verbeterde besturingssysteem schelen? Mijn Mac was veel minder krachtig geworden in de taken die het belangrijkst voor mij waren.

Ik was niet de enige die de mogelijkheden van de oude Nisus miste en die droomde van iets nog geavanceerders. In 2004 schreef Adam Engst "WriteRight: de tekstverwerker voor de schrijver" (17 mei 2004), waarin hij weeklaagde over het ontbreken van een serieuze tekstverwerker voor beroepsschrijvers en fantaseerde hoe een ideaal gereedschap er uit zou zien als het zou bestaan. (Zal ik iets verklappen? Het lijkt erg op Nisus Writer Pro 2.0.)

Het hele eerste decennium van de 21e eeuw las ik iedere keer als Nisus Software een update aankondigde vol spanning de toelichting om te zien of de software was uitgebreid met de functionaliteit die ik nodig had. Telkens weer werd mijn hoop de bodem ingeslagen. Nisus Writer Pro 1.0, met veel fanfare uitgebracht in 2007, ging beslist een heel eind in de juiste richting en tegen de tijd dat versie 1.4.1 uitkwam, in 2010, had de software ongeveer 80 procent terug van de functies die ik had achtergelaten in Nisus Writer Classic. Helaas was de resterende 20 procent nogal belangrijk. Bovendien was mijn lijst langer geworden. Om maar een voorbeeld te noemen: in de donkere dagen waarin Take Control van Word afhankelijk was om e-boeken te maken (inmiddels zijn we overgestapt op Pages), hadden we stijlen nodig met randen om alinea's en met schaduw. Deze mogelijkheden zaten in geen enkele versie van Nisus Writer. Uiteindelijk kreeg het programma wel commentaar-mogelijkheden die compatibel zijn met Word, maar de groei van mijn behoeftes ging sneller dan de ontwikkeling van Nisus Writer Pro.

Iedere nieuwe versie van Nisus Writer die ik probeerde stelde mij teleur en ik moest telkens denken aan de klacht van Adam die nog steeds van kracht was: net als andere tekstverwerkers was Nisus Writer gewoon niet ontworpen voor beroepsschrijvers die samenwerken met redacteuren en uitgevers in de echte wereld. Het leek een gereedschap met voldoende mogelijkheden om documenten te maken die nooit gedeeld hoefden te worden in bewerkbare vorm, maar dat is een steeds zeldzamere manier van tekstverwerken.

Nieuw in twee -- En toen kwam versie 2.0. Ik was voorbereid op alweer een teleurstelling, maar toen ik de toelichting begon te lezen, viel mijn mond open van verbazing. Het leek erop alsof iemand bij Nisus Software mijn gedachten had zitten lezen. Op papier tenminste leken de nieuwe (of teruggebrachte) functies elke behoefte op mijn lijst te vervullen, met inbegrip van sommige obscure opties die we veel gebruiken in de Take Control-wereld, maar waar we niet veel over gesproken hadden in het openbaar. Zou dit het nu zijn? Had Nisus Writer Pro me nu eindelijk bijgehaald? Met een mix van enthousiasme en vrees downloadde ik de nieuwe versie en begon die te testen.

Nisus Writer Pro 2.0 ervaar ik als de eerste versie van het programma dat als een echte, Mac OS X-capabele opvolger van Nisus Writer Classic (versies 4 tot en met 6.5, ongeveer 1994-2001) beschouwd kan worden. Niet alleen zijn de meeste van de oude functies in ere hersteld, vele ervan zijn opnieuw bedacht en toegepast op betere en vaak slimme manieren. Tegelijkertijd heeft het programma alle capaciteiten gekregen die elke moderne Cocoa tekstverwerker zou moeten hebben.

Het bijhouden van wijzigingen is waarschijnlijk de belangrijkste nieuwe functie. Het is essentieel voor iedereen die in een groep aan documenten werkt, of zelfs maar met één redacteur, om te kunnen zie wie wat veranderd heeft in welke fase van de ontwikkeling van een document. Net als in Word verschijnt, als wijzigingen bijhouden aanstaat, de verwijderde tekst in een tekstballon naast het document, terwijl nieuw toegevoegde tekst oplicht met een andere kleur. Bij elke wijziging staat de naam van de persoon die hem maakte aangegeven. Wijzigingen kunnen individueel herzien, geaccepteerd of verworpen worden op verschillende manieren, en verschillende soorten veranderingen kunnen selectief getoond of verborgen worden. Het is niet identiek aan de manier waarop andere programma's het doen, maar het is logisch en goed ontworpen.

Alineakaders en schaduw zijn ook nieuw, maar deze lijken niet zo'n goede start te kennen. Ik vond (en meldde) vele fouten in de manier waarop kaders en schaduwen weergegeven worden (om het maar niet te hebben over import en export, dat bespreek ik verderop). Soms knipperde een deel van een kader aan en uit, of verscheen of verdween het wanneer ik in een aanpalende alinea klikte. Als een alinea inspringt ten opzichte van de kantlijn en een achtergrondschaduw heeft, reikt die schaduw soms niet tot aan de kantlijn, tenzij je ook een kader aanbrengt. In dit en andere gevallen is de interactie tussen kader en schaduw enigszins onvoorspelbaar. En als je een haarlijnkader aanbrengt (1/4 punt dik), dan is die op het scherm dikker dan een halfpuntskader, zelfs wanneer je inzoomt naar 300 procent. Met heel veel gepruts kon ik de meeste kaders en schaduwen die we in Take Control-boeken gebruiken reproduceren, maar deze twee mogelijkheden lijken niet door en door getest en hebben nog wel wat verfijning nodig.

Je kunt nu ook een watermerk aan een document toevoegen, een afbeelding of tekst die achter of voor de tekst verschijnt op sommige of alle bladzijden, en dat lijkt goed te werken, hoewel ik niet kan zeggen dat dat iets is dat ik meer dan één of twee keer in mijn hele leven nodig heb gehad.

Maar de nieuw toegevoegde tekengereedschappen zijn erg aardig. Je kunt nu lijnen, pijlen, vormen, tekstballonnen en tekstvakken toevoegen. Nisus Writer Pro heeft uitgebreide regelmogelijkheden voor de grootte, vorm, lijn- en vulkleur van objecten, rotatie, transparantie, tekstomloop, uitlijnen, groeperen en nog veel meer eigenschappen. Ik moet vaak pijlen, tekstballonnen en dergelijke gebruiken in mijn documenten, en ik ben onder de indruk van de degelijkheid en zorg waarmee deze tekengereedschappen geïmplementeerd zijn. Mijn enige klacht is dat hoewel je eigenschappen zoals kaders en schaduwen kunt toekennen aan geïmporteerde illustraties net zoals je dat doet voor zelf getekende objecten, zijn die opties alleen beschikbaar voor zwevende illustraties, niet als ze in lijn met de tekst zijn. (We moeten vaak kaders maken rond illustraties in lopende tekst in Take Controlboeken en dat is geen probleem in Word of Pages.)

De precieze details -- Compatibiliteit met Word blijft essentieel het meeste schrijfwerk dat ik doe. Op dit vlak presteert Nisus Writer Pro 2.0 verbazingwekkend wisselend. Nisus Writer Pro gebruikt rtf als standaard bestandsformaat. Op zich een goede keuze, aangezien rtf bijna universeel bruikbaar is: programma's als Word en Pages kunnen beide in dit formaat opslaan en exporteren. Maar voor gebruikers die bestanden moeten uitwisselen met Word-gebruikers blijft de vraag of een Word-document het retourtje kan maken naar Nisus Writer Pro en terug zonder dat er informatie kwijt raakt, of je nou rtf als "tussen-formaat" gebruikt of niet. Ik kan een definitief antwoord geven op deze vraag, na een intensieve testperiode: het kan wel, eh … enigszins....

Nisus Writer Pro 2.0 biedt de gebruiker twee totaal verschillende vertaalmethodes, zowel voor het importeren van Word- (.doc of .docx) en OpenOffice-bestanden (.odf). Je kunt per bestandsformaat aangeven welke je wilt toepassen in het Geavanceerd-paneel van het Voorkeurenscherm. Als je kiest voor "Mac OS X (sneller)" worden bestanden vrijwel onmiddellijk geopend, maar daarbij verlies je zoveel opmaak dat het bijna onwerkbaar wordt. Als je kiest voor "OpenOffice.org (completer)" duurt het mogelijk enkele seconden langer om een bestand te importeren, maar je houdt dan aanzienlijk meer van de opmaak over.

Om de kwaliteit van de conversie te testen koos ik gewoonlijk Take Control-teksten geschreven in Word- (.doc) en Pages-formaat, die ik op verschillende manieren opende in Nisus Writer Pro. In Word heb ik een bestand als rtf opgeslagen en vanuit Pages als rtf geëxporteerd en deze heb ik vervolgens meteen weer geopend. Ik heb de Word-bestanden geprobeerd direct te openen in Nisus, met de twee verschillende vertaalmethodes. Ik heb ook geprobeerd vanuit Pages naar .doc te exporteren, en vanuit Word naar .docx.

Bestanden die ik in rtf had opgeslagen kwamen er in Nisus tamelijk goed uit, omdat Nisus Writer Pro dan geen import-vertaler nodig heeft om het bestand te openen. Maar kantlijnen en arcering raakten verloren tot op zekere hoogte, de meeste bladwijzers waren weg, en interne verwijzingen werkten helemaal niet. Dit resultaat was nog minder goed bij het direct importeren van Word-bestanden. Met de "Mac OS X"-vertaalmethode was het effect werkelijk verschrikkelijk: opmaak gruwelijk, verdwenen aangepaste stijlen en in bepaalde situaties werden hyperlinks in de tekst weergegeven als ruwe code. De "OpenOffice.org"-vertaalmethode werkte veel beter, hoewel nog steeds verre van perfect. Zo kwamen de aangepaste stijlen redelijk goed mee en de opmaak was grotendeels in orde, maar kantlijnen en arcering zaten er opvallend naast. Bladwijzers en interne links waren ook hier verdwenen of werkten niet. En in de geconverteerde Word-bestanden waren bepaalde lettertekens zoals gekrulde aanhalingstekens en de schuine strepen van "" waren vervangen (zo te zien willekeurig) door betekenisloze tekens.

In alle eerlijkheid moet ik toegeven dat dit allemaal te verhelpen zou zijn met een macro, maar dat zou niet nodig moeten zijn: het is duidelijk dat de vertaalmethodes gewoon verbeterd moeten worden. Nisus Software geeft toe dat er bestands-vertalingsproblemen zijn, maar dat oplossingen op zijn minst lastig zijn omdat het bedrijf afhankelijk is van programmacode van externe partijen. Dat mag dan wel zo zijn, ik begrijp dan niet waarom de "Mac OS X"-vertaler überhaupt aanwezig is. Die eenmalige winst van een paar seconden weegt op geen enkele manier op tegen de verschrikkelijke kwaliteit van de vertaling die geleverd wordt. Nisus Writer Pro kan beter de desbetreffende instelling in z'n geheel laten vallen en alle aandacht richten op de betere, en misschien wat tragere, optie.

Om een idee te krijgen wat er gebeurt als ik zou kiezen om in Nisus Writer Pro verder te werken met het Word-bestand, om het daarna naar een collega terug te sturen, heb ik de verkregen bestanden in Nisus opnieuw opgeslagen en daarna geopend in Word. Ik was aangenaam verrast dat mijn commentaar en de "houdt aanpassingen bij"-instelling behouden bleven na dit retourtje. En toch miste er steeds iets, hier een verkeerde stijl, daar een foute marge… Ik kan me voorstellen dat deze gang van zaken voor vrij eenvoudige documenten, zonder uitgebreide stijlaanpassingen, "naadloos" genoeg is om een redacteur of uitgever geen last te laten hebben van het feit dat het bestand door twee verschillende programma's bewerkt is. Maar voor meer gecompliceerde teksten, zoals de Take Control-boeken, betekent deze manier van vertalen naar en vanuit Word dat we er gewoon niet mee doorgaan.

Als we voor het schrijven van de Take Control-boeken vanaf het begin Nisus Writer Pro gebruikt hadden (waarmee we het hele vertalingsprobleem links lieten liggen), dan zouden we wel heel benieuwd zijn naar de manier waarop het programma pdf- en epub-bestanden creërt. En ik kan met plezier melden dat de creatie van pdf's in Nisus Writer Pro tot de beste prestaties die ik ooit in enig Mac-programma gezien heb. Bladwijzers blijven helemaal werken zoals bedoeld, interne en externe links functioneren zoals ze moeten en alles ziet er in pdf precies zo uit als in het originele Nisus Writer.Hoewel vrijwel ieder Mac-programma pdf's produceert, hebben we stevige problemen gehad met pdf's gemaakt in zowel Word als zelfs in Pages. Het feit dat Nisus Writer Pro dit zo goed doet stemt mijn enorm positief.

De output van epub-bestanden maakte duidelijk minder indruk. Het was niet erg slecht. De e-boeken zijn zeker leesbaar, maar de hele stijl was dubieus. Vooral (om maar weer eens op hetzelfde punt te tamboereren) marges en arcering komen maar hoogst zelden goed over, wat wel lukt met bij maken van epub's vanuit Pages. Bovendien werkte geen van de links naar interne bladwijzers meer. Deze dingen zijn ook weer niet vreselijk moeilijk te repareren, door de onderliggende xhtml- en css-bestanden te herstellen. Zo kon ik de defecte links bijvoorbeeld herstellen door iedere keer dat "%23" voorkwam, dit te vervangen door "#". Maar al kan ik dergelijke handelingen met een macro automatiseren, dit is het gedoe dat ik juist wil vermijden. Ik hoop dat Nisus Software de epub-output sterk gaat verbeteren. (En inderdaad heeft iemand van Nisus Software mij verteld dat deze programmafout met interne links in epub's in versie 2.0.1. gerepareerd zal worden).

Vermist in de strijd -- Bestandsomzettings-problemen daargelaten heeft Nisus Writer Pro zich enorm ontwikkeld en is het op een haartje na de tekstverwerker van mijn dromen. Maar het heeft nog wat irritante tekortkomingen die ik in de nabije toekomst graag opgelost zou zien.

Hoewel Nisus Writer Pro concepten, pagina voorvertoning en beeldvullende-modus biedt, hebben ze allemaal de beperking gemeen dat een document alleen als een continue verticale scroll kan worden weergegeven. Je kunt het scherm niet splitsen om verschillende delen van het document tegelijkertijd weer te geven, zoals je dat kon in Nisus Writer Classic (en nog altijd kunt in Word, BBEdit en vele andere programma's). Je kunt niet twee of meer pagina's naast elkaar weergeven of zelfs maar pagina-miniaturen laten zien. Kortom, je bent beperkt tot het bekijken van een deel van je document dat niet groter is dan je scherm. Je kunt in- en uitzoomen, maar als je de leesbaarheid wilt behouden en tegelijkertijd meer dan een enkele pagina van je document wilt bekijken, heb je pech. Ik vind dit een uitermate grote beperking, daar ik gewend ben om tot maar liefst zes volledige pagina's van een Word document te kunnen zien op mijn 27-inch scherm en om gemakkelijk tekst in twee delen van een document te kunnen vergelijken zonder heen en terug te springen. Als ik slechts één ding kon veranderen in Nisus Writer, dan zou dat het toevoegen van meer (en meer flexibele) bekijk-opties zijn.

Ondanks het feit dat het onbeperkt ongedaan kan maken en opnieuw kan toepassen, mist Nisus Writer Pro nog altijd een van mijn favoriete en meest gebruikte Word commando's: Herhaal, dat om het even welk commando je het laatst gaf opnieuw toepast. Een andere functie van Word die ik mis is het selecteren van een regel met een enkele klik (verplaats de cursor naar de linkermarge zodat deze verandert in een naar rechts wijzende pijl en klik dan -slepen is niet nodig- om een hele regel te selecteren). En hoewel Nisus Writer's paragraaf-stijl functies behoorlijk gedegen zijn, missen ze merkwaardig genoeg een "pagina-einde hiervóór"-eigenschap, die wij bijvoorbeeld gebruiken bij alle hoofdstuk-titels in Take Control boeken. Natuurlijk kunnen we handmatig pagina-einde's invoegen, maar de mogelijkheid om dat in een stijl in te bouwen is veel handiger.

Iets anders dat zowel Adam als mij meteen opviel was het ontbreken van syntax-inkleuring. Wanneer ik een bepaald soort code moet bewerken (Markdown, HTML, XML, PHP, Perl of wat dan ook), zoek ik direct mijn toevlucht tot een gespecialiseerde tekstbewerker zoals BBEdit, dat automatisch tags, commentaren, variabelen en andere code-elementen kan kleuren om de tekst leesbaarder te maken. Het is volkomen begrijpelijk dat de ontwikkelaars van Nisus Writer niet in allerlei functies willen graven die gebruikers verwachten van een tekstverwerker die ontworpen is voor programmeren. Maar TidBITS, Macworld en vele blog-platforms steunen op John Gruber's Markdown-syntax voor het stileren van platte tekst met gebruikmaking van simpele tags en aangezien veel van mijn teksten gebruik maken van Markdown moet ik kiezen tussen het gebruiken van Nisus Writer Pro en het tot mijn beschikking hebben van die visuele hulpmiddelen waar ik gehecht aan geraakt ben. Voor dat doel zou syntaxkleuring zeer bruikbaar zijn bij het werken in Nisus Writer Pro's eigen macro-taal, die tenslotte blokken Perl of Applescript kan bevatten. (Natuurlijk kun je een macro gebruiken om achteraf syntaxkleuring toe te passen, maar daar heb je weinig aan tijdens het schrijven, wat je wilt is kleuring die dynamisch verandert terwijl je aan het typen bent.)

Over macro's gesproken, Nisus Writer Pro 2.0 gaat wat betreft mogelijkheden tot automatiseren veel verder dan Nisus Writer Classic en de flexibiliteit om compleet nieuwe functies toe te voegen door macro's te schrijven is van onschatbare waarde. Toch is de huidige macrotaal een vreemde mengelmoes van diverse inconsistente "dialecten" waarvoor het regelmatig nodig is om je in allerlei vreemde bochten te wringen om gewone dingen te doen. Een macro kan je bijvoorbeeld de naam van het lettertype op het invoegpunt geven, maar het kostte mij een uur experimenteren en turen in de Macro Language Reference om achter de stappenreeks voor de omweg, nodig om zoiets triviaals voor elkaar te krijgen, te komen. Een ander voorbeeld: als je met een macro de afmeting van een venster in Nisus Writer Pro wilt veranderen dan kan dat, maar alleen door een stukje Applescript met het noodzakelijke commando er in op te nemen, aangezien het geen onderdeel is van de macrotaal van Nisus Writer zelf.

Het probleem is niet alleen dat de documentatie tekort schiet, de macrotaal zelf ontbeert samenhang en compleetheid. Ervaren programmeurs zullen tot hun frustratie ontdekken dat erg veel dingen bijna, maar net niet, zo werken als in andere talen, dat "objecten" niet dat zijn wat je verwacht, dat voor de hand liggende functies ontbreken en dat de linkerhand van de macro niet weet wat de rechthand aan het doen is. Anderzijds, beginners zullen waarschijnlijk niet verder komen dan het eenvoudige Menu Command Dialect, omdat de taal zelf en het referentiemateriaal om die te gebruiken eenvoudigweg niet transparant is. Dit is allemaal erg jammer, omdat macro's feitelijk geweldig krachtig zijn en met een kleine oppoetsbeurt zou de macrotaal en de documentatie een stuk beter toegankelijk zijn voor gewone gebruikers.

In de "zo dichtbij en toch zo ver weg"-categorie zijn een paar andere dingen vermeldenswaardig:

Laatste opmerkingen -- De kenmerken (en bugs) die ik hier genoemd heb, zijn vooral de dingen die mij opgevallen zijn in een aantal dagen intensief gebruik van het programma. Als ik ook andere kenmerken in Nisus Writer Pro moet noemen wordt de recensie meteen twee keer zou lang, er zijn echt heel veel mogelijkheden. Wanneer ik kritiek heb, is dat alleen omdat er een paar zaken opvallen tussen misschien wel duizend briljante dingen die goed werken. Het gaat nog steeds om een klein verschil tussen wat ik heb en wat ik wil. Zelfs na al die jaren.

Nisus Writer Pro 2.0 komt tegemoet aan zo ongeveer iedere eis aan een professionele, moderne tekstverwerker. Adam heeft al in 2004 over een hypothetisch ideaal geschreven onder de naam WriteRight De gebreken van Nisus Writer Pro zijn nog lastig, maar niet zo lastig dat ik er niet mee kan werken. Sterker, ik kan er efficiënter mee werken dan met Word of Pages. Zelfs bij het schrijven van deze Nisus Writer Pro-recensie, tijdens het schrijven van macro's en instellen van toetscombinaties, speel ik met de gedachte om het programma te gebruiken voor het schrijven van een toekomstig boek. En dat is een groot compliment, eigenlijk voelt het programma als thuiskomen nadat ik 15 jaar in de jungle heb doorgebracht. Het geeft me de kans om echt weer te schrijven, en dat is nogal wat. Ik kan je natuurlijk niet beloven dat je dezelfde ervaring zult hebben, maar ik moedig je aan om het eens uit te proberen.

Het aantal verbeteringen dat Nisus Writer Pro heeft aangebracht in het afgelopen jaar is enorm, maar ik zou gelukkiger zijn met een wat tragere ontwikkeling. Bijvoorbeeld maandelijkse herzieningen en ieder kwartaal nieuwe mogelijkheden. Het is prima om grote veranderingen op te sparen voor een betaalde upgrade iedere twee of drie jaar, maar in mijn ervaring zijn klanten trouwer wanneer ze het gevoel hebben dat er echt naar hun geluisterd wordt. Bovendien krijg ik liever de 10 procent mogelijkheden die ik echt mis dan alle mogelijkheden.

De reden dat ik lang geleden een Nisus-gebruiker werd is dezelfde als die waarom ik overgestapt ben naar (en ben gebleven bij) de Mac, het maakte mijn leven eenvoudiger, ik kon mijn werk doen met minder problemen en afleidingen. Met Nisus Writer Pro 2.0 is de software bijna volwassen en ik kan het weer zowel gebruiken als enthousiast aanbevelen. Nu nog dat laatste kleine zetje en ik ben in de zevende hemel. Het enige wat dan nog ontbreekt is een goed boek over de software. Ik ken iemand die dat kan schrijven.

Nisus Writer Pro 2.0 is een download van 160 MB, een universal binary en kost $ 79 voor een nieuwe licentie, of $ 99 voor een familiepakket van drie licenties. Upgrades vanaf Nisus Writer Pro 1.x of iedere versie van Nisus Writer Express zijn $ 49, en er is een 15-dagen probeerversie beschikbaar. (Nisus Writer Express, met een beperkt deel van de mogelijkheden van Nisus Writer Pro, blijft beschikbaar voor $ 45, maar is niet bijgewerkt sinds april 2010.)

TidBITS Volglijst: belangrijke software-updates, 20 juni 2011

MailMate 1.2 -- Freron Software heeft MailMate 1.2 uitgebracht, het IMAP e-mailprogramma voor Mac OS X van het bedrijf. Deze nieuwe versie heeft een nieuw uiterlijk en functionaliteit gekregen voor het beheer van bijlagen, naast verbeterde mogelijkheden voor het omgaan met HTML-materiaal in berichten. Er zijn ook allerlei veranderingen in de gebruikersinterface, vooral in verband met contextuele menu's. Ten slotte biedt het programma nu ook de mogelijkheid (momenteel nog aangegeven als experimenteel) om berichten te maken in het populaire Markdown-formaat van John Gruber. ($ 39,95 nieuw, gratis update, 3,0 MB)

QuickSilver β60 -- Het populaire lanceerprogramma QuickSilver, dat recent herrees uit wat een langzaam verglijden in de nietigheid leek, is ge-update naar versie ßøΩ60. De nieuwe release, die alleen compatibel is met Mac OS X 10.6 Snow Leopard, bevat een echte schatkamer met oplossingen van bugs nieuwe functies. De belangrijkste zijn dat je nu kunt zoeken op bestandsextensie, alle recent documenten zoeken die door een programma werden geopend, momenteel zichtbare programma's zien en tekstmanipulatie met een verbeterde interface. (Gratis, 1,6 MB)

Kindle voor Mac 1.5.1 -- Amazon heeft versie 1.5.1 van zijn populaire Kindle-programma voor Mac OS X uitgebracht. Deze update bevat kleine veranderingen in de gebruikersinterface en het ingebouwde woordenboek met ondersteuning voor Duits, de mogelijkheid om "echt" paginanummers weer te geven voor Kindle-boeken met paginanummers en de mogelijkheid om stukken te zien die andere Kindle-gebruikers hebben gemarkeerd. Met het Kindle-programma kun je het ingebouwde woordenboek raadplegen van in je boek. De update is beschikbaar via de website van Amazon. Je kunt het Kindle-programma ook wel downloaden in de Mac App Store, maar die versie veel ouder te zijn. (Gratis, 26,6 MB)

Fantastische 1.0.1 -- Flexibits heeft versie 1.0.1 van Fantastical uitgebracht, hun programma voor kalenderbeheer voor Mac OS X. De nieuwe versie omvat een aantal oplossingen van bugs in verscheidene gebieden van het programma, inclusief de mogelijkheid om mensen uit te nodigen voor een vergadering, meerdere automatische alarms instellen en internationale formattering veranderen. Daarnaast biedt Fantastical nu ook ondersteuning voor een speciaal URL-schema, wat de communicatie met externe programma's vergemakkelijkt en kalenderitems automatisch kunnen worden gemaakt en een betere integratie met Microsoft Outlook en Entourage biedt. ($ 19,99 nieuw bij Flexibits of op de Mac App Store, gratis update, 7,9 MB)

Default Folder X 4.4.1 -- Navigeren door open- en bewaardialogen is nu nog gemakkelijker met het uitkomen van Default Folder X 4.4 van St. Clair Software, dat verbeterde prestaties, nieuwe functies en verbeterde compatibiliteit met programma's biedt. Bij de nieuwe functies zitten weergave van favorieten zelfs als ze op niet verbonden staan, het voorladen van favorieten en recente mappen voor betere prestaties, met drie vingers vegen om omhoog te gaan in de map-hiërarchie en een actief zoekveld na het indrukken van Command-F. Naast een aantal vooral cosmetische foutreparaties werkt Default Folder X 4.4 nu beter met Firefox 4, QuarkXPress, REALbasic, Chromium, Brother ControlCenter, Shimo en Neu. Bovendien is versie 4.4 compatibel met Mac OS X Lion Developer Preview 4, wat goed nieuws is voor volledige compatibiliteit wanneer Lion definitief uitkomt. Versie 4.4.1 verscheen snel na 4.4 om twee belangrijke fouten te repareren. (nieuw $ 34,95, gratis update, 10,5 MB)

AirPort Utility 5.5.3 -- Het downloaden van deze update is waarschijnlijk niet erg dringend, maar AirPort Utility 5.5.3 repareert verscheidene, ongespecificeerde fouten, waaronder eentje die een crash tijdens de instelling kon veroorzaken. Pik deze update op wanneer je de volgende keer een update van andere software doet, tenzij je voor die tijd een AirPort-basisstation moet instellen. Voor AirPort Utility 5.5.3 heb je Mac OS X 10.5.7 of nieuwer nodig. (Gratis, 10,8 MB)

iMac Graphic FW Update 2.0 -- Apple heeft de iMac Graphic FW Update 2.0 uitgebracht om een probleem op te lossen dat in zeldzame gevallen een iMac kon laten hangen tijdens het opstarten of bij het wekken uit de sluimerstand. De firmware-update moet Mac OS X 10.6.7 hebben, maar Apple vermeldt niet voor welke iMac-modellen hij van toepassing is. Daarom is het het gemakkelijkst om Software-update te laten uitmaken of je de update nodig hebt. En zorg er, zoals altijd bij firmware-updates, voor dat het installatieproces niet onderbroken wordt. (Gratis, 699 KB)

Typinator 4.4 -- We hadden deze update niet in de gaten toen hij een paar weken geleden uitkwam, maar Ergonis Software heeft hun populaire tekstuitbreidingshulpprogramma Typinator ge-update naar versie 4.4, met een aantal welkome functies en reparaties van een stel fouten. Onder de verbeteringen zit regeling van het volume van uitbreidingsgeluiden, fijninstelling van de Quick Search-functie, het juist activeren van het Zoekveld met de Command-F sneltoets en sorteren op getal van afkortingen en uitbreidingen die getallen bevatten. De fouten zijn allemaal zeer specifiek voor verschillende programma's, en zouden het gedrag van Typinator moeten verbeteren in gebruik met Coda, Espresso, Sparrow, MessengerPro, FileMaker Pro, Adobe InDesign, Script Debugger, LaTeXiT, Google Chrome, Safari, RStudio, RubyMine, MacVim, iCab, MarsEdit, Photoshop, Editra, Unitron, Adobe Illustrator en MacGiro. Oef! (nieuw $ 19,99, gratis update, 3,8 MB)

ExtraBITS, 20 juni 2011

Er zijn deze week twee interessante stukjes leesvoer, al moet je heel wat toeren uithalen via Google om het artikel te vinden in de Wall Street Journal, over de business-strategie van Apple-winkels. Eenvoudiger te vinden, maar minder duidelijk, is het nieuws over de aankoop van Navigon door concurrent Garmin.

Wall Street Journal presenteert een onderzoek naar de business strategie van Apple-winkels -- De Wall Street Journal publiceert een gedetailleerd inkijkje in de manier waarop Apple zijn winkels runt. Het artikel toont een legertje goed getrainde en strak geregisseerde medewerkers. Als je je ooit hebt afgevraagd wat het betekent om in een Apple Store te werken, of alleen maar nieuwsgierig was hoe Apple erin geslaagd is om zo extreem succesvol te worden na jaren van miezerig verblijf in saaie computerwinkels, surf dan even naar dat artikel vanuit Google's zoekresultaten. (En dit is precies de enige manier waarop je zonder abonnement de Wall Street Journal kunt inzien).

Garmin neemt concurrent Navigon over -- het is ons niet helemaal duidelijk of we dit als een Goed Ding of Slecht Ding moeten zien, maar navigatiegigant Garmin is bezig de onderneming Navigon over te nemen, de fabrikant van de populaire Navigon MobileNavigator navigatie-app voor de iPhone. De persverklaring doet zijn best om vooral kalmerende teksten te produceren, maar het is een feit dat de apparaten en applicaties van Navigon door veel mensen meer werden gewaardeerd dan die van Garmin en het zou zomaar kunnen dat Navigon's profiel straks helemaal van het wereldtoneel verdwijnt …

Dit is TidBITS, een gratis wekelijkse technologie-nieuwsbrief met recent nieuws, bekwame analyse, en grondige besprekingen voor de Macintosh- en internet-gemeenschappen. Geef het gerust door aan je vrienden; beter nog, vraag of ze een abonnement willen nemen!

Niet-winstgevende en niet-commerciële publicaties en websites mogen artikelen overnemen of een link maken als de bron duidelijk en volledig vermeld wordt. Anderen gelieve ons te contacteren. We kunnen de precisie van de artikelen niet garanderen. Caveat lector. Publicatie-, product- en firmanamen kunnen gedeponeerde merken zijn van hun ondernemingen.