Vorige aflevering | Search TidBITS | TidBITS Homepage | Volgende aflevering

TidBITS Logo

TidBITS#958, 5 januari 2009

Gelukkig nieuwjaar! We zitten op het moment in San Francisco, ter gelegenheid van de Macworld Expo, en de aflevering van deze week draait grotendeels om de aankondiging van Apple van afgelopen december, dat Steve Jobs dit jaar niet de keynote zal presenteren, en dat Apple in de toekomst niet meer op Macworld Expo aanwezig zal zijn. En alsof het allemaal nog niet genoeg is, is er ook nog de open brief van Jobs over zijn gezondheid. Toch verwachten we dat het een goede show zal worden. Wat ons bovendien opviel is dat er maar liefst twee documentaires over de Macintosh te zien zullen zijn op de beurs. Verder doet Jeff Carlson deze week uit de doeken hoe hij zijn opspelende MacBook op de dag voor kerst wist te vervangen door een Apple TV, bespreekt Adam Notebook 3.0 van Circus Ponies, en maakt Glenn vuile handen door zich te verdiepen in de onlangs aan het licht gekomen problemen met de digitale certificaten die een hoofdrol vervullen in de beveiliging van internet-transacties. In de Volglijst schenken we aandacht aan nieuwe versies van Audio Hijack Pro (2.9), Firefox (3.0.5), Camino (1.6.6), Norton Internet Security for Mac (4.0), Snapz Pro X (2.1.3), Hazel (2.2.4), PDFpen (4.0.3), Typinator (3.3) en Lightroom (2.2).
 
Artikelen
 

De Nederlandse editie van TidBITS is een letterlijke vertaling van de oorspronkelijke Engelse versie. Daarom is het mogelijk dat een deel van de inhoud niet geldt in bepaalde landen buiten de VS.


Deze editie van TidBITS werd gedeeltelijk gesponsord door:
Help TidBITS te ondersteunen door onze sponsors te sponsoren!

Dit nummer werd uit het Engels vertaald door:

Verder werkten mee:

Hoe je ons kunt bereiken kun je lezen op:
<./tidbits-nl/contact.html>


Jobs brengt duidelijkheid over gezondheidskwestie

  door Doug McLean <[email protected]>

[vertaling: TK]

In een zeldzame mededeling over zijn privéleven heeft Steve Jobs een brief geplaatst op de website van Apple waarin hij zijn recente gezondheidsproblemen uit de doeken doet. In de brief legt Jobs uit dat zijn gewicht en lichaamsomvang afnamen door toedoen van een hormonenprobleem dat er blijkbaar voor zorgde dat zijn lichaam eiwitten minder goed kan verwerken. Hij schrijft dat dit maandenlang een mysterie is gebleven voor zijn dokters en hemzelf, maar hij heeft nu een actieplan om het probleem aan te pakken en zal zich hier de komende maanden op gaan toeleggen.

Het herstelproces zal blijkbaar geleidelijk verlopen, maar Jobs lijkt er zeker van dat hij weer volledig gezond zal worden en zijn functie van algemeen directeur van Apple zal kunnen blijven vervullen. Dit laatste wordt ondersteund door een andere brief die vandaag door de raad van bestuur van Apple op de site werd geplaatst. De raad van bestuur biedt zijn onvoorwaardelijke steun aan gedurende het herstel van Steve en schrijft "Als Steve ooit wil terugtreden of om andere redenen zijn taak als algemeen directeur van Apple niet meer kan vervullen, dan zullen we dit laten weten". Dit wijst erop dat de raad van bestuur steeds goed op de hoogte was van de gezondheidstoestand van Jobs.

Dat de gezondheidsproblemen van Jobs onder controle zijn en dat hij herstellende is, is goed nieuws. Maar waarom precies nu dit bericht de wereld insturen? Jobs zegt dat hij dit nu schrijft zodat we allemaal kunnen ontspannen en deze week van de Macworld-beurs kunnen genieten, al lijkt dit eerder wel op een vriendelijke manier om te zeggen "Stop de geruchten over mijn gezondheid." Hij schrijft "Mijn beslissing om Phil de openingstoespraak van Macworld te laten doen heeft helaas een nieuwe reeks geruchten over mijn gezondheid doen ontstaan, en volgens sommige bronnen lag ik zelfs al op mijn doodsbed." Dergelijke speculaties moeten hem wel ergeren, vooral door het effect dat deze geruchten blijkbaar hebben op de aandelenprijs van Apple.

Misschien is het wel beter om gezondheidsproblemen alleen te bespreken wanneer het duidelijk is wat er aan de hand is. Als de oorzaak van het gewichtsverlies van Jobs een raadsel was voor hemzelf en zijn dokters, dan is het wel logisch dat hij ons niet uitnodigde om samen de hersens te pijnigen.

De poging van de brief om steun te vragen aan de Mac-gemeenschap kan door sommigen worden ondermijnd door een stap die velen als een gebrek aan interesse in de gemeenschap en traditie interpreteren: de beslissing van Apple om niet meer deel te nemen aan Macworld Expo van 2010. Deze dichotomie waarbij Apple de Mac-gemeenschap tegelijk apprecieert en negeert wordt duidelijk in de slotzinnen van de brief.

Jobs schrijft "Ik hoop dat de Apple-gemeenschap me steunt in mijn herstel en me vertrouwt dat ik altijd het beste voorheb met Apple. Nu heb ik al meer gezegd dan ik eerst van plan was, en dit is tevens ook alles wat ik hierover te zeggen heb."

Jobs moppert met recht en reden. Wie van ons zou immers wel blij zijn met voortdurende speculaties over onze gezondheidsproblemen?

Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb


MacHEADS film debuteert op Macworld Expo

  door Adam C. Engst <[email protected]>

[vertaling: DPF]

Ik heb er steeds moeite mee gehad om te schrijven over de film "MacHEADS: A Fanboy Documentary", al sinds het verschijnen van de trailer. Dat komt niet omdat ik denk dat het een slechte film zal zijn, maar meer omdat het onuitsprekelijk vreemd is om naar een professionele trailer te kijken en daarin erg bekende plekken en gezichten te zien. Sterker nog, het bevat mijn gezicht en stem.

[Zie afbeelding]

Mijn ego heeft daar geen problemen mee, maar ik ben er niet zeker van hoe te reageren op het feit dat ik mijn eigen omgeving zal zien op Macworld Expo (waar ik gefilmd werd) op een groot scherm. Ondanks het feit dat dit een documentaire is ontstaat er toch een beetje een spagaat in wat ik als mijn werkelijkheid zie en de onderdelen waarvoor de filmmakers gekozen hebben.

De uitkomst daarvan zal ik snel ondervinden op de Macworld Expo, want daar zal MacHEADS debuteren, om procies te zijn op woensdag 7 januari 2009, om 18:15 in Room 131 van de North Hall van de Moscone beurs. Ik heb de tijd nergens anders gepubliceerd gezien, dus wanneer je de film wilt zien op Macworld, raad ik je aan de conferentie-documentatie er nog even goed op na te slaan.

Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb


"Welcome to Macintosh" vertoond op de Macworld Expo

  door Doug McLean <[email protected]>

[vertaling: KvH]

Op de Macworld Expo zullen maar liefst twee documentaires over de wereld van de Macintosh te zien zijn. "Welcome to Macintosh" wordt eenmalig op een avond in de week van de Macworld Expo vertoond. Er zal die avond na de film ook een panel van speciale gasten aanwezig zijn voor een vraag en antwoordsessie. Guy Kawasaki (die verder geen introductie nodig heeft), Jim Reekes (naast veel andere zaken, maker van het opstartgeluid van de Macintosh), Ron Wayne (een van de oorspronkelijke mede-oprichters van Apple Computer) en anderen zullen vragen beantwoorden en de film bespreken.

In de officiële samenvatting staat dat de film "ingaat op de vroege jaren van Apple, de vele uitdagingen en wat de toekomst zou kunnen brengen. Voormalige werknemers, technici en anderen uit de Apple gemeenschap geven inzicht in de innovaties, mislukkingen en culturele draagwijdte van het bedrijf en hoe de toekomst er na de heerschappij van mede-oprichter Steve Jobs uit zou kunnen zien."

Mocht je overwegen de andere documentaire, "MacHEADS: A Fanboy Documentary" (zie "MacHEADS Movie debuteert op Macworld Expo", 21-12-2008), op de Macworld Expo te gaan zien, dan is het de moeite waard ook deze te gaan bekijken. Het ziet er naar uit dat het een mooi tegenbeeld wordt voor de andere: minder aandacht voor het fandom en de cultuur rond de Mac en meer een breder overzicht van Apple, wat het bedrijf reeds bereikt heeft en hoe het zijn huidige positie in de industrie veroverd heeft.

"Welcome to Macintosh" wordt op donderdag 8 januari 2009 van 19:00 tot 21:30 vertoond in de Sundance Kabuki Cinemas (op 1881 Post Street in Fillmore). Er zijn een beperkt aantal plaatsen, maar je kunt eventueel kaartjes in de voorverkoop aanschaffen bij BrownPaperTickets. De aanwezigen zullen ook de dvd "Welcome to Macintosh" kunnen aanschaffen, met drie uur aan extra opnamen en andere zaken. Voor degenen die niet bij de MacWorld Expo vertoning kunnen zijn, is de dvd ook verkrijgbaar bij Filmbaby.com.

Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb


Ignition voor iPhone van LogMeIn biedt vlotte toegang van afstand

  door Glenn Fleishman <[email protected]>

[vertaling: TK]

LogMeIn is de eerste dienst die ik kan aanbevelen voor wie geen MobileMe-account heeft en een verbinding met een scherm op afstand tot stand wil brengen met een computer die onder zijn controle staat. De LogMeIn Free-dienst is er voor Mac OS X en Windows en maakt een op afstand bediende sessie met een webbrowser mogelijk die beter is dan VNC en het in Leopard ingebouwde schermdelen. Het bedrijf, dat ook LogMeIn heet, heeft nu zijn eigen technologie voor toegang op afstand ingebouwd in Ignition, een app voor de iPhone en iPod touch.

Ignition brengt eerst een verbinding tot stand met een LogMeIn-account waar je computers die onder je controle staat geregistreerd hebt, waarna je met alle beschikbare computers uit de lijst met machines verbinding kunt maken.

[Zie afbeelding]

Eens de verbinding tot stand is gekomen, wordt het scherm van de verre computer verkleind zodat het op het scherm van de iPhone of iPod touch past, en kun je het knijpen en vergroten zoals een foto.

[Zie afbeelding]
[Zie afbeelding]

In de standaardstand sleep je het scherm onder een vaste muisaanwijzer in het midden van het scherm, en tik je erop om een muisklik aan te geven. Je kunt dit ook veranderen om het slepen van een muis te imiteren. Met afzonderlijke regelingen kun je een toetsenbord oproepen of de sneltoets Command-Tab van Mac OS X voor het schakelen tussen programma's gebruiken.

[Zie afbeelding]

De prijs van $29,99 lijkt misschien veel voor Ignition, vooral dan in vergelijking met gratis alternatieven, maar het is het waard. Ik heb verschillende andere op VNC gebaseerde apps voor toegang op afstand voor de iPhone geprobeerd, waaronder ook Jaadu VNC ($24,99), dat eerder mijn eerste keuze was.

Ignition haalt het van Jaadu VNC en andere omdat het de gecentraliseerde registratie van LogMeIn combineert met het verbindingssysteem. Wanneer je LogMeIn op een computer installeert, registreert het systeem zichzelf bij de servers van LogMeIn, en brengt sessies op afstand tot stand met behulp van een reeks technieken voor netwerkadres-translaties (NAT). Ignition maakt gebruik van die gecentraliseerde infrastructuur, terwijl Jaadu met een standaard VNC-setup werkt, wat doorgaans meer werk vereist.

Ik heb de mogelijkheden voor afstandsbediening met Ignition op een reeks netwerken getest en de resultaten waren bijzonder goed. Toen ik onlangs mijn ouders bezocht in Port Townsend, kon ik het programma met enkele tappen en en klikken aan mijn vader tonen, en dan informatie ophalen van mijn computer die ik in Seattle had achtergelaten door in Yojimbo te typen.

Ik zal mijn reeds bekende klacht ook hier nog eens herhalen: als Apple gewoon het vereiste Bluetooth HID-profiel zou toevoegen om een toetsenbord en muis aan een iPhone of iPod touch te koppelen, dan zouden vele reizigers hun laptop thuis kunnen laten en nog steeds volledige toegang tot machines op afstand hebben dankzij een programma zoals Ignition en enkele andere hulpprogramma's.

Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb


iPhone Remote verandert Apple TV in een muziekbron

  door Jeff Carlson <[email protected]>

[vertaling: WV]

Dit is een kort verhaal over het inzetten van een apparaat om een ander niet goed functionerend apparaat te omzeilen en over het veel energie in steken in het voorkomen dat technologie in de weg ligt van waar het echt over gaat.

In mijn huis luisteren wij naar gestreamde muziek van een AirPort Express die is aangesloten op de stereo-installatie in onze woonkamer. De eerste generatie MacBook van mijn vrouw bevat momenteel onze iTunes-bibliotheek en vanaf dit apparaat spelen we de meeste muziek.

Helaas gooide het upgraden van de MacBook naar Mac OS X 10.5.6 roet in het eten. Om een of andere reden meldde iTunes dat zij niet kon streamen naar de AirPort Express, met als foutnummer "-3256". Ik had dat probleem niet op mijn MacBook Pro, die dezelfde instellingen en dezelfde versie van het besturingssysteem heeft. Een snelle gang naar de supportsite van Apple leidde naar "Error -3256 or -15000 when streaming to AirPort Express base stations using iTunes", waar werd gesteld dat de firewall van Leopard waarschijnlijk het UDP-verkeer tegenhield.

Ik doorliep de stappen die door Apple werden genoemd, stelde vast dat de instellingen correct waren in de Systeemvoorkeur Beveiliging (ik hoefde ze niet te veranderen) en sloot Systeemvoorkeuren. Dezelfde foutmelding. Ik veranderde de Firewall instelling van "Stel toegang voor specifieke voorzieningen en programma's" naar "Sta alle inkomende verbindingen toe". De foutmelding bleef. (Zie de update aan het eind van dit artikel voor een mogelijke oplossing die werd voorgesteld door een TidBITS-lezer.)

Er lagen tal van andere mogelijke stappen voor me om dit probleem op te lossen: me aanmelden als een andere gebruiker, een herstart van de AirPort Express en de AirPort Extreme waarop deze is aangesloten, of het uitschelden van een oude Dell laptop als een soort technologie-offer. Maar het was ook vroeg op kerstavond en na het grootste deel van de dag gewerkt te hebben, wilde ik mijn tijd met mijn familie doorbrengen en luisteren naar kerstmuziek en niet mijn hoofd begraven in een computer.

Na het tijdelijk loskoppelen van de AirPort Express richtte ik me op een ander apparaat dat audio kan streamen: mijn Apple TV. Ik heb nog steeds geen HD-televisie gekocht, dus de Apple TV is aangesloten op een beeldscherm boven in mijn kantoor (zie "DRM belet sommige Apple TV-eigenaren het huren van films via iTunes", 20-02-2008).

Ik nam hem mee naar beneden, sloot audiokabels aan op onze stereo-ontvanger en zette hem aan. Hij was al ingesteld om verbinding te maken met mijn draadloze netwerk, dus binnen een paar minuten was hij klaar voor gebruik. (Ik zeulde mijn LCD-scherm mee naar beneden voor het geval ik deze nodig zou hebben om met de afstandsbediening van de Apple TV de netwerkverbinding te configureren, maar uiteindelijk had ik die niet nodig.)

De Apple TV kan functioneren als een bron voor externe luidsprekers, net zoals de AirPort Express, maar de MacBook gaf nog steeds dezelfde fout bij het proberen muziek uit iTunes naar de Apple TV te streamen. Maar hij had echter geen problemen met het synchroniseren van de muziekbibliotheek tussen de twee machines, wat betekende dat onze vakantie-afspeellijsten al aanwezig waren op de de harde schijf van de Apple TV.

(Een paar lezers wezen erop dat ik de Apple TV niet eens hoefde te verplaatsen. De nieuwste software-update voegde de mogelijkheid toe om muziek te streamen van de Apple TV naar de AirPort Express. Op dat moment wist ik echter nog niet of de AirPort Express deel uitmaakte van het probleem, en ik probeerde de meest directe, minst tijdvergende oplossing te verzinnen.)

Om de Apple TV te bedienen zonder dat er een scherm aanhing, startte ik het programma Remote van Apple op mijn iPhone. Deze was al ingesteld om de Apple TV te bedienen, dus ik was met slechts een paar tikken in staat om muziek te gaan afspelen.

Tuurlijk, ik voel me een beetje schuldig dat mijn Apple TV nu beperkt is tot alleen muziek spelen, maar ik zie deze stap ook als onderdeel van een langzaame maar zekere gang richting de woonkamer. Als ik uiteindelijk een HDTV koop, zal de Apple TV al op zijn plaats staan en zijn aangesloten op de stereo.

Onze muziek is er weer, en ik was met kerstmis niet bezig met problemen oplossen.

[Update: TidBITS lezer Mayall adviseerde om in de systeemvoorkeur Netwerk IPv6 uit te zetten om het probleem op de MacBook op te lossen, en dat lijkt de oplossing te zijn. In de systeemvoorkeur Netwerk klik je daarvoor op Geavanceerd en daarna op de tab TCP/IP. In Configureer IPv6 kies je voor Uitgeschakeld]

Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb


Geen keynote-presentatie door Steve Jobs op Apples laatste Macworld Expo

  door Glenn Fleishman <[email protected]>, Adam C. Engst <[email protected]>

[vertaling: HV, LmR]

Apple deelde maar liefst twee klappen uit met het persbericht van 16 december 2008, waarin aangekondigd werd dat bestuursvoorzitter Steve Jobs dit jaar niet de keynote-presentatie zal geven op de Macworld Conference & Expo, iets wat hij de afgelopen jaren wel altijd deed. Bovendien zal Apple na dit jaar niet langer aanwezig zijn op deze beurs.

Macworld Expo brengt elk jaar tienduizenden Mac-gebruikers, zoals thuisgebruikers, IT-ers, grafisch ontwerpers, en uiteraard journalisten, samen.

Bij TidBITS hebben we een lange traditie met de Macworld Expo. Adam is aanwezig geweest op iedere Expo in San Francisco sinds 1992, alsook elke east coast Macworld Expo sinds 1989 behalve één. De Expo's zijn een belangrijke factor in hoe wij werken, vooral omdat alle TidBITS-medewerkers vanuit huis opereren, vanaf locaties over de hele wereld. Daarom zijn de ontmoetingen in levenden lijve op de Macworld Expo, zowel met TidBITS-medewerkers als met collega's van andere publicaties, vertegenwoordigers, en ontwikkelaars van bijzonder groot belang voor onze manier van werken. Hier leggen we contacten en doen we inspiratie op voor artikelen. Het is dus maar de vraag hoe dat in de toekomst zal gaan.


Schiller doet keynote in plaats van Jobs -- De meest in het oog springende wijziging dit jaar is het feit dat niet Steve Jobs maar Phil Schiller, directeur marketing, de keynote-presentatie van dinsdag 6 januari zal doen. We hebben hem in het verleden een aantal keren ontmoet, en het moet gezegd, Phil is gemakkelijk in de omgang, en het is hem niet een-twee-drie aan te zien hoe belangrijk hij feitelijk is voor Apple en de organisatie is.

Schillers positie is qua breedte en importantie vergelijkbaar met die van Jonathan Ive, Apples directeur industrieel ontwerp. Hij heeft een reputatie als aangever van Steve Jobs bij openbare presentaties, bijvoorbeeld door vanuit het publiek een telefoongesprek met Steve te voeren of als deelnemer aan een iChat AV-sessie.

Normaliter kondigen Apple en Macworld Expo Jobs' optreden als keynote-spreker een aantal weken voor de beurs aan, op basis van besluitvorming die, naar algemeen wordt aangenomen, al lang van tevoren is gevoerd. (Of het werkelijk zo gaat weten we niet, maar het geschetste beeld is wel consistent.) We vroegen ons enkele weken geleden dan ook wel af waar de betreffende persverklaring bleef.

Na de 2008 Worldwide Developers Conference, waar Steve Jobs een enigszins uitgemergelde indruk maakte, is er door verslaggevers, bloggers, en andere Mac-gebruikers van uiteenlopend allooi druk gespeculeerd over Jobs' gezondheid, variërend van niet nader genoemde ziektes, terugkeer van de alvleesklierkanker waar hij in 2003 en 2004 aan leed, of bijwerkingen van de operaties die hij daarvoor onderging.

Natuurlijk hoeft er geen enkel verband te zijn tussen de recente aankondigen van Apple en Jobs' gezondheidstoestand, maar het draagt ook niet bij aan het vertrouwen in zijn rol binnen Apple op de langere termijn. Omdat er geen openbaar plan voor opvolging beschikbaar is, en omdat zowel investeerders als financieel deskundigen veel belang hechten aan de onnavolgbare invloed van Jobs op productontwikkeling en -marketing, ligt het voor de hand dat er druk gespeculeerd zal worden over Apples onzekere toekomst.


In de toekomst geen Apple op beurzen -- Maar in potentie veel schadelijker voor de Macintosh-gemeenschap is het nieuws dat Apple na de beurs van januari 2009 niet meer aan Macworld Expos zal deelnemen. Sinds het begin is Apple een van de belangrijkse deelnemers aan Macworld San Francisco, waarbij ze altijd een enorme stand hebben midden in de grote hal.

In 2002 besloot Apple om niet langer mee te doen aan de zomer Macworld Expo, die tot 1998 in Boston werd gehouden en daarna in New York (zie "Apple en IDG World Expo knokken om Macworld Expo", 21-10-2002). Apple was in afgeslankte vorm nog wel aanwezig op de Macworld Expo in New York in 2003, maar was er in 2004, toen de beurs weer terugkeerde naar Boston, niet meer bij. Zonder deelname van Apple stortte het bezoekersaantal aan de Boston Macworld Expo in 2004 en 2005 in (zie "Macworld Boston 2005: Een intieme affaire", 18-07-2005), en niet lang daarna werd besloten om de beurs op te heffen (zie "Macworld Boston afgelast", 19-09-2005).

De januari-beurs is altijd in San Francisco gehouden, en is een van die evenementen waar je als Macintosh-verslaggever eenvoudigweg niet omheen kon. Ook voor niet Macintosh-specifieke verslaggevers werd de San Francisco beurs steeds belangrijker, omdat Apple inmiddels een vooraanstaande rol speelt in de muziekindustrie en in de wereld van de mobiele telefonie.

Recentelijk hebben twee grote trouwe deelnemers aan Macworld Expo - Adobe Systems and Belkin - hun deelname op het laatste moment afgezegd, wat Paul Kent, bedrijfsleider van de Macworld Conference & Expo, de verzekering ontlokte dat er nog honderden andere deelnemers zijn, in absolute aantallen zelfs meer dan in 2008.

Vorig jaar was de show verspreid over de grote zuidelijke hal en de nieuwe westelijke hal van het Moscone Center, en ofschoon er wel wat lege plekken waren, die als zithoek of anderszins in gebruik waren, was het een levendige beurs, niet het minst door de grote verscheidenheid aan deelnemers (zie "Mac-branche slaat andere richting in", 21-01-2008).


Maar waarom dan toch, Apple? Het is duidelijk waarom Apple bezuinigt op de Macworld Expo: net als elk bedrijf reageert het op de verwachte omzetdaling op korte en middellange termijn, als gevolg van het gewijzigde uitgavenpatroon van zowel consumenten als bedrijven.

En het ligt voor de hand dat als Apple zijn uitgaven met een paar honderd miljoen dollar wil verminderen, bijvoorbeeld om de jaarcijfers op te krikken (hoewel ze nog miljarden dollars achter de hand hebben), of om te laten zien dat Apple als bedrijf de financiële touwtjes strak in handen heeft, men begint bij de miljoenen die een Macworld Expo kost in zowel directe kosten als verlies aan productiviteit.

Normaliter zou je verwachten dat de publiciteit als gevolg van een beurs, zowel in druk als op televisie, op zou wegen tegen de kosten, maar Apple heeft in het verleden al overtuigend laten zien dat ze voor hun marketing geen beurzen nodig hebben om nieuwe producten aan te kondigen.

In het persbericht merkt Apple dan ook op dat ze de afgelopen jaren ook de deelname aan andere beurzen sterk hebben gereduceerd, en dat ze regelmatig eigen presentaties organiseren in de hoofdvestiging in Cupertino, of op andere locaties in the Bay Area.

Een paar jaar geleden heeft Apple ook al aangekondigd dat ze hun productaankondigingen niet langer op vooraf vastgestelde tijdstippen zouden doen, maar veeleer op momenten dat de tijd er rijp voor was. Macworld Expo, Apple Expo Paris, en de Worldwide Developers Conference waren de laatst-overgebleven momenten op de kalender waarop consumenten en journalisten nog op formele aankondigingen rekenden, en waarop het ontbreken van dergelijke aankondigingen tot teleurstelling leidde.

(Na het schrijven van dit artikel werd bekend dat Apple Expo Paris is afgeblazen, aldus Macworld. Apple nam niet deel aan de beurs in 2008, en had ook niet toegezegd om in de navolgende jaren deel te nemen.)


Blik op het heden -- Op dit moment is de enige significante wijziging het feit dat Phil Schiller de keynote op 6 januari doet in plaats van Steve Jobs. Of dat ook betekent dat Apple op dit moment geen belangrijke aankondigingen gaat doen is een ander verhaal, maar de laatste keer dat Steve Jobs verstek liet gaan bij een keynote-presentatie was er voor Greg "Joz" Joswiak, destijds Apples directeur hardware marketing, weinig interessants te melden (zie "Macworld Expo New York 2003 superlatieven, 21-07-2003).

En ondanks het wegblijven van Adobe en Belkin sprak Paul Kent optimistisch: "Het gaat dit jaar weer een fantastische show worden, met veel bezoekers, en bijna 500 deelnemers die hun producten zullen presenteren. Macworld Conference & Expo draait al 25 jaar goed, mede als gevolg van de steun van tienduizenden leden van de Mac-gemeenschap over de hele wereld, die Macworld gebruiken om nieuwe producten te vinden, om deel te nemen aan cursussen en trainingen, en om hun persoonlijke en professionele netwerken te onderhouden".

Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb


Moeders brief aan Apple over de Macworld Expo

  door Tonya Engst <[email protected]>

[vertaling: LmR]

Lieve Apple,

Dat je oud genoeg bent om persberichten uit te sturen, wil nog niet zeggen dat je te oud bent om naar het advies van je moeder te luisteren. Wat hoor ik nu over dat je van plan bent om niet meer naar de Macworld Expo te komen in 2010? Ik heb hierover gelezen in de technologie-bladen en ik sta er compleet van versteld te horen dat je de hoge omes de teugels hebt gegeven - je was zo'n bohémien als kind, zo'n vrije geest. Begrijp me niet verkeerd, ik vind het geweldig dat iedere Apple-werknemer zich een pony kan veroorloven en ik ben heel trots op je Macs en iPods en dat nieuwe iPhone-ding, maar gedraag je eens een beetje, zeg.

Je bent oud genoeg om te weten dat de wereld niet alleen om jou draait. Macworld Expo is onze jaarlijkse familiereünie. Je gaat niet naar een reünie omdat dat goed uitkomt of omdat 'ie goedkoop is. Je gaat naar een reünie omdat je lid bent van de familie en dat is wat families doen. Ja, oom Shawn zal weer te luidruchtig zijn en een paar vrouwen meenemen, gekleed in latex speelpakjes. En neef Paul zal die vent die jou leiding geeft (hoe heet die ook weer? Mobs? Volgens mij zag ik 'm een keer in een aflevering van "The Simpsons") hoe het ook zij, neef Paul zal hem wel weer vragen om iedereen toe te spreken over wat jij het afgelopen jaar allemaal hebt uitgehaald. Het spijt me als hij dit jaar dan weinig te zeggen heeft of dat hij zich niet lekker voelt maar zo gaat het nu eenmaal met familie. Oh, en zou je hem eens kunnen zeggen dat hij best een lichter shirtje mag dragen? Sommige familieleden achterin kunnen hem amper zien en laten we wel zijn, vandaag de dag mag het allemaal best wat vrolijker.

Maar het belangrijkste is dat je je beseft dat de Macworld Expo niet alleen om jou gaat. Je hoeft ons heus niet ieder jaar te blijven verbazen met ongelooflijke producten en revolutionaire technologieën. Natuurlijk willen we dat je opgroeit en het goed hebt maar we houden ook gewoon van je zoals je bent. Bij een familiereünie gaat het om de hele familie en het is heus geen schande als je dat eens hardop benoemd. Je bent zo hard bezig geweest ons te vertellen over je nieuwste producten en al dat geld dat je hebt verdiend dat ik denk dat je al die andere geweldige dingen die andere mensen met jouw computers doen, uit het oog hebt verloren. Worden ze gebruikt door NASA? Gaan Macs misschien binnenkort de ruimte in? Worden ze gebruikt om de wereld mooier en beter te maken? Je grootmoeder wil weten of ze worden gebruikt door Nobel-prijswinnaars en of ze worden gebruikt voor kankeronderzoek.

En wat betreft die mensen die denken dat Apple Stores net mini-familiereünietjes zijn, je Apple Stores zijn zeker mooie plekken om dingen te laten zien. Maar ik zou toch liever zien dat je wat meer hout zou gebruiken en minder staal en dat glazen trappenhuis in de New York City Soho-winkel is natuurlijk vragen om ongelukken. Apple Stores zijn echter niet de plek waar je even kan zitten om bij te praten met je Australische neefjes en nichtjes. Het zijn jouw winkels en je mag ermee doen wat je wilt maar is het dan echt teveel gevraagd om één keer per jaar naar de reünie te komen waar iedereen tegelijkertijd bij elkaar kan zijn?

Moet je eens horen, je gedraagt je als een verwend kind en je bent helemaal niet aardig tegen mensen. Wie denk je dat jouw iPod tot zo'n succes hebben gemaakt? En je iPhone? Waren dat vreemden? Nee. Dat was jouw Mac-familie. Wij waren degenen die al die iPods wat prominenter neerlegden in de schappen van Target. Wij hebben al onze vrienden overgehaald om podcasts te gaan luisteren. En wij waren het die door dik en dun achter je hebben gestaan, soms met gevaar voor onze eigen banen terwijl jij besluiteloos en twijfelend door de jaren '90 zeilde.

Fatsoenlijke families houden reünies en dan komt iedereen als het ook maar enigszins kan. Jouw besluit om niet te komen is stout en ik zou er nog maar eens flink over nadenken. Tante Lesa zit hier helemaal te huilen en neef Andy roept dat als jij niet komt, hij misschien ook wegblijft en enkele achterneven en -nichten hebben dermate genoeg van je zielige gedrag dat het me niet zou verbazen als ze je in een volgende moeilijke periode niet meer willen steunen.

Ik ben je moeder dus ik houd altijd van je en ik hoop dat je weet dat mocht je van gedachten veranderen en naar de Macworld Expo familiereünie blijven komen er altijd een plekje voor je zal worden vrijgehouden.

Liefs, mama

PS: Wanneer kom je nou eens met een adresboek dat ik makkelijk kan delen met je vader?

PPS: Voor het geval je het hebt vergeten, de Macworld Expo in 2010 is van 4 tot en met 8 januari. als jij je voor die tijd weer gedraagt tegen neef Paul ben je een schat en volgens mij zijn er nog wel fatsoenlijke hotelkamers te boeken voor weinig geld.

PPPS: Je weet dat ik deze brief alleen maar schrijf omdat ik van je houd. Bel me binnenkort maar eens.

Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb


Quicken for Mac ondersteunt geen Extended Validation certificaten

  door Glenn Fleishman <[email protected]>

[vertaling: KvH]

Vorige week, temidden van de eerste sneeuw in Seattle, probeerde ik met Quicken 2006 for Mac een aantal banktransacties van mijn spaarbank, BECU (ooit opgezet voor Boeing werknemers), op te halen en kreeg ik een merkwaardige foutmelding. Ik ging er vanuit dat iets niet goed werkte en dat er geen personeel aanwezig was, en gaf op. Maar het probleem bleef zich voordoen en uiteindelijk stuurde ik een e-mail naar de bank om te vragen wat er aan de hand was.

Het antwoord was nogal verrassend en kostte BECU schijnbaar ook enig onderzoek. De huidige versie, Quicken 2007 for Mac, en eerdere versies ondersteunen niet de nieuwe, naar het schijnt rigoureuzere methode om te verifiëren dat een beveiligde website ook werkelijk de site is die het beweert te zijn. Er is een online discussie over deze kwestie bij BECU op de Quicken Community website (je moet naar beneden scrollen voor de recentste berichten).


Digitale certificaten -- Het zit zo. BECU maakt net als alle andere financiële instellingen gebruik van SSL/TLS om de verbinding tussen een webbrowser of Quicken en hun site te beveiligen. SSL/TLS-verbindingen gebruiken digitale certificaten die ontworpen zijn om de uitwisseling van een unieke encryptiesleutel voor een sessie, waar niet op ingebroken kan worden, mogelijk te maken.

Een website krijgt een certificaat van een certificaatautoriteit (CA), zoals VeriSign, die een cryptografisch proces gebruikt om het certificaat te ondertekenen. Deze handtekening van de CA kan nu vergeleken worden met handtekeningen die reeds in de systeemsoftware en browsers geladen zijn zodat gebruikers er zeker van kunnen zijn dat ze echt met de goede website verbonden zijn.

Wanneer je browser dus om de eerste pagina van een beveiligde website verzoekt, wordt eerst het certificaat van die site toegestuurd en gevalideerd door te checken dat de handtekening van de CA in orde is. Als dat zo is, dan gaat de versleutelde verbinding verder; als het mislukt, krijg je een melding. (Voor meer gedetailleerde informatie, zie "Communicatie beveiligen met SSL/TLS: een overzicht op hoog niveau", 25-06-2007 van Chris Pepper.)

Bij BECU is precies toen ik problemen begon te krijgen, een Extended Validation (EV) certificaat van VerSign in gebruik genomen. EV-certificaten zijn bedoeld voor het oplossen van problemen met de identiteit en vertrouwensbasis. Wanneer de CA een gewoon certificaat uitgeeft, wordt er slecht minimaal gecheckt dat degene die om het certificaat verzoekt ook de juiste persoon is.

Hierdoor kunnen criminelen certificaten in handen krijgen die op onrechtmatige wijze een bedrijfsnaam met een ander domein associëren. Als een gebruiker dat certificaat checkt, zal hij de verwachte naam van het bedrijf zien ook al is het domein ongewoon. (Klik of dubbelklik op het slotje in de meeste webbrowsers om de certificaatgegevens te zien, met de naam van de instelling die het certificaat geregistreerd heeft, plus nog wat meer niet-technische gegevens.)

Bij EV-certificaten moet de CA die ze uitgeeft de verzoekende persoon en instelling veel intensiever controleren, waarbij onder meer het eigendom van de domeinnaam waarvoor het certificaat aangevraagd wordt nagetrokken wordt. (Zelfs met EV-validatie is SSL/TLS nog geen perfecte manier om veiligheid te garanderen. Dan Kaminsky ontdekte een fout in DNS waardoor het voor een aanvaller mogelijk was om een alternatief IP-adres te geven, als iemand een gegeven domeinnaam (zoals www.tidbits.com) opzocht. Dit liet zien hoe gevoelig voor fouten SSL/TLS-certificaten zijn, wanneer de DNS dat ook is. Zie "Nog geen patch van Apple voor gevaarlijk zwak punt van DNS", 24-07-2008.)

Een standaard SSL/TLS-certificaat kost tussen $30 en $500. Een EV-certificaat is een paar honderd dollars duurder. Het is nogal logisch dat banken voor EV-certificaten kiezen om potentiële misleiding of fraude te voorkomen.

Een website die gebruikmaakt van een EV-certificaat geeft gewoonlijk extra informatie weer in de locatie-balk van de browser, veelal de naam van het bedrijf in wit op een groene achtergrond. Onder andere Firefox 3, Safari 3.2, Opera 9.5, Internet Explorer 7 en Google Chrome ondersteunen EV. (Voor meer informatie over EV-certificaten en webbrowsers, zie "Zijn de nieuwe anti-phishing mogelijkheden van Safari nuttig?", 18-11-2008, van Rich Mogull.)


Het probleem met Quicken -- Quicken 2007 for Mac en eerdere versies zijn kennelijk niet vernuftig genoeg om een EV-certificaat op de juiste wijze te verwerken. Dit is verwarrend, want EV is slechts een uitbreiding van SSL/TLS. Er is een extra veld bijgekomen, maar het is niet wezenlijk anders dan standaard SSL/TLS. Oudere webbrowser hebben geen probleem met EV-certificaten, ook als ze de extra informatie niet kunnen interpreteren.

Het lijkt erop dat Intuit een fout in het SSL/TLS verwerkingssyteem van Quicken heeft, die geactiveerd wordt door de extra gegevens in een EV-certificaat.

In een verklaring van BECU (dat mij als onderdeel van hun klantenservice in een e-mail toegestuurd werd) staat: "We hebben contact met Intuit opgenomen en werken samen aan een oplossing om onze Quicken for Mac gebruikers te helpen. Op dit moment weten we nog niet wanneer deze functie voor u weer beschikbaar zal zijn. Hiervoor onze verontschuldigingen."

Een woordvoerder van Quicken met wie ik contact opgenomen had, vertelde mij dat men gewaar was van het probleem en dat er een oplossing aan zat te komen. Ze werken al samen met BECU (zoals de bank al zei) om de aangepaste versie te testen. Maar, meldde de voorman, er zijn nog maar een paar banken die voor dit doel van EV-certificaten gebruikmaken. De plannen van andere banken zijn nog niet in zo'n ver gevorderd stadium en een aangepaste versie zal gereed zijn voordat zij overschakelen.

Intuit zei dat de oplossing getest werd en "zo spoedig mogelijk, binnen een paar maanden" uitkomt. Ik begrijp dat het bedrijf niet te veel wil beloven, maar ik hoop dat het niet al te lang gaat duren. Een "paar maanden" is erg lang om zonder internetbankieren te doen.

Hoewel het probleem zich in alle versies van Quicken for Mac voordoet, werkt Intuit tot nu toe alleen aan een oplossing voor Quicken 2007, maar de woordvoerder zei dat het bedrijf de oudere versies ook wil aanpakken.

In een vervolg-email van de BECU-klantenservice werd mij verteld dat Intuit tegen BECU had gezegd dat ze Quicken for Mac niet zouden aanpassen, en dat het vervangen gaat worden door een nieuw pakket genaamd Quicken Financial Life for Mac, met EV-ondersteuning. Deze nieuwe software moet halverwege 2009 uitkomen. De bèta-versie wordt nu getest. Ik ga er vanuit dat het antwoord dat ik van Intuit kreeg accurater is, maar dat BECU ook verteld is dat nieuwere software onderweg is.

BECU meldde ook dat ze van het meer dan tien jaar oude OFX (Open Financial Exchange) formaat naar het nieuwe QFX (Quicken Financial Exchange) formaat overstappen. QFX is afgeleid van OFX, maar heeft uitbreidingen specifiek voor Quicken. QFX kan direct geïmporteerd worden door oudere versies van Quicken for Mac.

Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb


Gekraakte veiligheidscertificaten vormen geen gevaar voor gebruikers

  door Glenn Fleishman <[email protected]>

[vertaling: CS]

Men hoopte dat het onmogelijk was, maar een team van onderzoekers is er toch in geslaagd: het vervalsen van een digitaal certificaat zoals webbrowsers dat gebruiken om de identiteit en betrouwbaarheid na te gaan van een door SSL/TLS beveiligde verbinding met een website die op het oog volkomen echt lijkt. Tijd voor paniek? Nog niet. (Lees het artikel van TidBITS beveiligingsredacteur Rich Mogull voor een meer technische uitleg en alle details op zijn Securosis-blog.)

Een vervalst certificaat is een gevaar, want het vertelt iemand die behoefte heeft aan betrouwbaarheid, variërend van de gemiddelde internetgebruiker (als die al bestaat) helemaal tot beveiligingsgoeroe Bruce Schneier aan toe, dat de betreffende site geloofwaardig is. Is een certificaat ongeldig of is er iets vreemds mee, dan waarschuwt je browser je. Een met de nieuwe techniek vervalst certificaat doet de alarmbellen van je browser echter niet rinkelen, omdat het identiek is aan een echt certificaat.

Gecombineerd met een andere aanval, zoals een virus dat DNS-gegevens vervalst, of het vervuilen van de DNS op een druk gebruikt netwerk, zoals van een internetaambieder of universitair netwerk, zou door middel van een vals certificaat veel schade kunnen worden aangericht met het verzamelen van login-gegevens en wachtwoorden.

SSL/TLS wordt ook bij andere internetfuncties gebruikt, zoals beveiligde email en FTPS (FTP over SSL/TLS). Bij het ophalen van email over een gewone POP-verbinding wordt het wachtwoord niet versleuteld, daarom bieden de meeste providers nu een variant waarbij die hele uitwisseling, inclusief het leesbaar verzonden wachtwoord, wordt afgehandeld binnen een SSL/TLS-tunnel. Iemand die door middel van een vals certificaat er in slaagt om een computer zich voor te laten doen als beveiligde email host en er dataverkeer naartoe loodst, zou zich zo toegang kunnen verschaffen tot een groot aantal email-wachtwoorden die via POP worden verzonden. Dit geldt ook voor FTPS en een aantal andere protocollen wanneer die via SSL/TLS gaan.

Digitale certificaten zijn een fundamenteel onderdeel van SSL/TLS. Voor beveiligde verbindingen, herkenbaar aan een URL die begint met https in plaats van http, vraagt een browser het openbare deel van het certificaat op aan een webserver. De geldigheid van het certificaat wordt vastgesteld aan de hand van een digitale handtekening van een derde partij, die certificaatautoriteit (CA) genoemd wordt.

Zoals ik kort geleden schreef in "Quicken for Mac ondersteunt geen Extended Validation certificaten" (23-12-2008), leveren CA's het bindmiddel voor vertrouwen tussen een browser en een server. Browsers (en besturingssystemen) zijn voorgeconfigureerd met certificaten van de voornaamste CA's. Probeert een browser het certificaat van een server te valideren, dan worden die voorgeladen data gebruikt om de digitale handtekening te bevestigen. (Je kunt veel meer over SSL/TLS lezen in het artikel van Chris Pepper "Communicatie beveiligen met SSL/TLS: een overzicht op hoog niveau", 25-06-2007.)

Het researchteam, bestaande uit onafhankelijke en universiteitsonderzoekers uit de Verenigde Staten, Nederland en Zwitzerland, ontdekten dat een zwak encryptiealgoritme dat nog bij slechts enkele CA's in gebruik was, gekoppeld aan tekortkomingen van de manier waarop CA's certificaten uitgaven, hun de mogelijkheid bood om een geldig vals certificaat te maken. Het doelwit in deze operatie was RapidSSL, een divisie van VeriSign, aangezien uit een representatieve steekproef was gebleken dat RapidSSL 97 procent van de zwakste vorm van SSL/TLS-servercertificaten had ondertekend.

RapidSSL gebruikt voor zijn handtekeningen een achterhaald algoritme met de naam MD5 en blijkt de grootste CA te zijn die MD5 in gebruik heeft. De onderzoekers benutten twee zwakheden in het uitgifteproces van RapidSSL: opeenvolgende serienummers, zodat ze een reeks nummers konden voorspellen door tijdens een rustig weekend een certificaat te kopen en een gemakkelijk te raden datumaanduiding. Dit combineerden ze met technieken waarvan bekend was dat hiermee correct lijkende pseudo-MD5 handtekeningen gefabriceerd konden worden. Zo produceerden ze een geldig vals certificaat. (Grappig genoeg gebruikten de onderzoekers 200 parallel geschakelde Sony PlayStation 3 spelcomputers om het valse certificaat te genereren, de PS3 heeft een krachtige multi-core processor!)

De onderzoekers brachten zo boven tafel, dat een enkele CA met een zwakte een gevaar vormt voor alle browsers en besturingssystemen die deze CA vertrouwen. Het huidige systeem van ingebouwde handtekeningen voor CA's in browsers en besturingssystemen vraagt buiten de inbegrepen data geen extra controles om een CA te valideren of op zijn merites te testen.

Gelukkig gebruiken bijna alle andere CA's SHA-1, een nieuwer en krachtiger handtekeningalgoritme (ook hashing-methode genoemd), dat in theorie ook al gekraakt is, maar voor praktische doeleinden nog wordt gezien als veilig. SHA-2 bestaat ook al en er is een ontwerpwedstrijd aan de gang voor SHA-3. (Helaas wordt, ondanks jarenlange waarschuwingen, MD5 nog altijd veel gebruikt voor integriteitscontrole in veel softwarepakketten en enkele softwaredistributietoepassingen.)

Aangezien RapidSSL als een van de weinige CA's MD5 gebruikt en het bedrijf van het probleem op de hoogte is, is het onwaarschijnlijk dat deze specifieke kraak gerepliceerd kan worden. VeriSign, de eigenaar van RapidSSL, vertelde de Washington Post dat ze geleidelijk waren afgestapt van MD5 voor al hun certificaatsystemen en dat MD5 na januari 2009 bij geen enkele van hun CA's meer in gebruik zou zijn.

Later die dag publiceerde VeriSign-medewerker Tim Callan, die over beveiliging schrijft, een bericht op zijn blog met de verklaring dat RapidSSL geen MD5-handtekeningen meer gebruikt en dat de weinige onderdelen van hun systemen die nog wel MD5 voor SSL/TLS-certificaten gebruiken niet de tekortkomingen hebben die RapidSSL had.

De onderzoekers publiceerden niet genoeg details om de aanval na te bootsen en CA's zullen hoogstwaarschijnlijk meteen al hun veiligheidsprocedures nagaan. De onderzoekers schatten dat het personen die goed bekend zijn met de zwakke punten van MD5 een maand hard werken zou kosten om te repliceren wat zij hebben gedaan.

VeriSign is niet van te voren op de hoogte gesteld van de publicatie van deze paper, maar de onderzoekers hebben wel details verstrekt aan de ontwikkelteams van webbrowsers, op voorwaarde van geheimhouding. Volgens de onderzoekers waren ze bezorgd dat VeriSign door middel van een publicatieverbod het verschijnen van de paper zou tegenhouden. Callan van VeriSign zei dat het bedrijf nauw samenwerkt met ethische hackers en een gezamenlijke aanpak niet uit de weg wilde gaan.

Mozilla en Microsoft gaven elk afzonderlijk veiligheidsverklaringen: Mozilla "werkt samen met de betrokken certificaatautoriteiten om zeker te stellen dat hun uitgifteprocessen bijgewerkt worden om deze dreiging te voorkomen", terwijl Microsoft "actief toezicht houdt op de situatie en samenwerkt met de certificaatautoriteiten om de cliënten geïnformeerd te houden". Het lijkt me eenvoudig om tussen de regels door te lezen: de twee organisaties zeggen "beter presteren of vertrekken". Mozilla, Microsoft (in Windows en in Internet Explorer), Apple (in Mac OS X en Safari), Opera en Google (via zijn nieuwe Chrome browser) zouden eenvoudigweg updates kunnen uitbrengen waarin CA-ondersteuning voor een onvoldoende verantwoordelijk handelende autoriteit is uitgeschakeld.

De certificaten met "Extended Validation" (uitgebreide validering) waarover ik in het eerdergenoemde Quicken-artikel schreef moeten worden ondertekend met SHA-1, daarom kan de "groene balk" die EV-status aanduidt niet met diezelfde techniek worden vervalst.

De overgang van MD5 naar SHA-1 is qua programmeren voor elke CA een eenvoudige zaak. Belangrijker echter is de uitgebreide keten van veiligheidsproeven die een CA moet uitvoeren om zeker te stellen dat SHA-1 op correcte wijze wordt toepast. De mogelijke dreiging van dit probleem zal naar mijn verwachting spoedig verdwijnen.

Op de lange termijn is een hervorming gewenst van wat we verstaan onder "vertrouwen". Deze exploit heeft blootgelegd hoeveel impliciet vertrouwen er tussen vele radertjes in de machine bestond. We kennen het antwoord op de vraag "Quis custodiet ipsos custodes?" (Wie waakt er over de bewakers?): de certificaatautoriteiten.

Dit onderzoek maakt echter duidelijk dat we wellicht een hoger niveau van bewakers nodig hebben in dit web van vertrouwen: een manier om te garanderen dat er gewaakt wordt over de bewakers van de bewakers.

Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb


NoteBook 3.0 verbetert pagina-concept

  door Adam C. Engst <[email protected]>

[vertaling: DPF, LmR]

Ik ben altijd onder de indruk geweest van mensen die tijdens een presentatie meerdere dingen kunnen doen: luisteren, notities maken, de diepere betekenis van het gezegde begrijpen en niet alleen slechts de woorden verstaan. De notities bevatten wellicht niet alle uitgesproken woorden, maar maken vaak gebruik van vormen, snelle diagrammen en lijnen om de onderliggende concepten te illustreren.

Het lijkt me dat Jayson Adams van Circus Ponies bij het ontwerpen van zijn programma NoteBook 3.0 deze mensen in gedachten had. Ik ben al langer fan van NoteBook en gebruik het regelmatig. Ik doe dat echter vooral om lijsten te verwerken, die weergaven zijn van hoe ik complexe taken uitvoeren die te maken hebben met TidBITS of Take Control. Wanneer ik een e-boek uitbreng of royalties moet betalen kijk ik altijd naar deze lijsten om te controleren of ik niet wat vergeten ben. Deze lijsten zijn echter relatief eenvoudig, omdat NoteBook 2.1 dat ook was.

Nieuwe pagina's en objecten -- Met NoteBook 3.0 heeft Circus Ponies het concept van de virtuele pagina van het programma geheel herontworpen. Er zijn nu niet alleen pagina's voor notities, maar ook pagina's voor vrije invoer, zoals bij een gewone tekstverwerker. NoteBook 3.0 heeft nu ook een To Do-pagina (feitelijk een pagina voor notities die voor een takenlijst gebruikt kan worden) en een speciale "Cornell Note Taking"-pagina die feitelijk een pagina voor vrije invoer is met drie secties (notities aan de rechterkant, vragen om te bekijken links en een samenvatting onderaan). Hoewel ik meer dan 30 jaar na het uitvinden van zo'n formulier van Cornell afstudeerde, is dit de eerste keer dat ik hoorde van het Cornell Note Taking System.

Of je nu notities gebruikt of vrije invoer, NoteBook 3.0 heeft de mogelijkheden flink opgerekt ten opzichte van 2.1. Je kunt nu een behoorlijke variëteit aan vormen en lijnen via de knoppenbalk invoeren. Je moet hier wel even aan wennen, omdat ze zowel menu's zijn die verschijnen na het ingedrukt blijven houden van de muisknop (niet loslaten!) als een soort van "bron" waarvandaan je elementen naar je pagina kunt slepen. Wanneer je de knoppenbalk niet wilt zien is er een "Shapes"-menu dat je een andere manier biedt om vormen in de pagina te plakken. Een eenmaal ingevoegde lijn of vorm kun je aanpassen door de zogenaamde "handles" te verslepen, of via het info-overzicht de kleur, vulling, rotatie, schaduw, pijlen, enzovoort aan te passen. Je kunt ook tekstnotitie-objecten aanpassen door ze te dubbelklikken en te beginnen met intikken; uiteraard kun je deze ook verslepen.

Misschien interessanter voor velen is het nieuwe "Ink"-item in de knoppenbalk, die je kunt toevoegen vanuit View > Customize. Je kunt op dit symbool klikken om een menu te laten verschijnen, of je kunt schakelen tussen Mouse-, Sketch- en Write-modi. De Mouse-modus is de standaard instelling, waarmee je alle onderdelen kunt verplaatsen. In Sketch-modus kun je uit de vrije hand tekenen op de pagina, iedere keer dat je de muisknop loslaat maak je een nieuw object aan. In de Write-modus, die alleen beschikbaar is wanneer je een tablet aangesloten hebt, gebruikt NoteBook de Inkwell-technologie van Apple om je handschrift te herkennen. Omdat ik zelf geen tablet heb kon ik dit niet testen maar het lijkt me erg handig.

Layers en Stickies -- Deze objecten zweven op een laag boven de feitelijke pagina. Je kunt ze dus verplaatsen zonder dat je tekst eronder aanpakt, maar ze blijven gekoppeld aan de onderliggende tekst wanneer de pagina lang is en je naar beneden scrollt. Ik vertel dit omdat je ook notities toe kunt voegen die op traditionele Post-it memo's lijken. Deze leven op weer een andere laag die in het geheel niet gekoppeld is aan de onderliggende tekst, dus als je zo'n ding op je pagina bevestigt blijven ze in beeld, onafhankelijk van je scrollen. Wanneer je de Optie toets ingedrukt houdt bij het verslepen kun je het wel koppelen aan een specifieke cel. Hierna zal de memo geselecteerd worden na het aanklikken van de cel en meescrollen.

Wanneer zo'n memo van de pagina dreigt af te lopen wordt het deel dat zich niet meer op de pagina bevindt nog steeds getoond, zelfs wanneer je naar een andere pagina gaat. Wanneer je dan op het zichtbare deel klikt ga je terug naar de eigenlijke pagina van de memo. Dit lijkt me te verwachten gedrag en dat is handig. Wanneer de memo's je in de weg gaan zitten kun je klikken op View > Stickies and Flags om alle memo's in één keer te verwijderen.

Memo's kunnen tekst en tekeningen bevatten, hoewel het me opviel dat NoteBook soms in de war raakt bij het toevoegen van een tekening. Dan kan ik niet langer tekst toevoegen, totdat ik het programma verlaat en opnieuw opstart.

Het is relevant om te weten dat de memo's zich ook wat anders gedragen dan de overige notities, namelijk als objecten in een tekenprogramma. Wanneer je ze dus wilt verwijderen klik je ze aan om vervolgens op de Delete-toets te drukken. Memo's kun je verslepen, maar niet selecteren om te verwijderen. Wanneer je van memo's afwilt zul je ze volledig van een pagina af moeten verslepen, wanneer ze in het toepasselijke wolkje verdwijnen. Wanneer verslepen niet lukt ben je ze waarschijnlijk aan het bewerken en moet je elders klikken om de bewerken te beëndigen, daarna kun je ze verslepen.

Verbeterd overzicht -- Ik wil niet suggereren dat NoteBook 3.0 niet langer geschikt is voor het maken van overzichten, want het tegenovergestelde is het geval. Het kon dat al erg goed, en nu nog beter. Je kunt bijvoorbeeld cellen afzonderlijk nummeren waarbij die nummering ook van toepassing kan zijn op onderliggende cellen en je kunt ook instellen welke afstand de cellen moeten hebben op verschillende niveau's.

Er is ook een nieuwe optie in de voorkeuren waarbij je de pijltjes naar links en rechts kunt gebruiken om het bewerken van een cel te activeren, in plaats van door pagina's te bladeren. Je kunt cellen ook verslepen naar andere pagina's (of kopieën maken van cellen, zelfs naar andere NoteBook-bestanden). Bovendien kun je nu de toetscombinatie Shift-Return gebruiken om een nieuwe cel boven de huidige aan te maken (in plaats van eronder), iets wat ik al heel lang wilde.

Andere verbeteringen -- Het loont de moeite om het hoofdstuk What's New in 3.0 van Notebook's uitgebreide online hulp te lezen omdat het vele extra veranderingen en verbeteringen langsloopt die niet zelden vrij subtiel zijn en makkelijk te missen. Enkele interessante voorbeelden zijn:

Op dit moment zijn er vele programma's die grofweg dezelfde functies bieden als Notebook voor het opnemen van aantekeningen, het bijhouden van knipsels en takenlijsten en het bewaren van bestanden. Het is onmogelijk Notebook met al deze andere programma's te vergelijken maar wat ik met een vluchtige blik in de functieomschrijvingen van andere programma's heb gezien levert Notebook 3.0 een grote hoeveelheid gevarieerde functies terwijl het zich vooral richt op het bijhouden van notities en het verzamelen van informatie. Als je iets nodig hebt waarin je notities kan vastleggen, informatie kan opslaan en nog vele ander dingen, moet je zeker Notebook 3.0 eens proberen.

Details -- Circus Ponies heeft een 30 dagen gratis probeerversie van 14,8 MB ter download. Nieuwe exemplaren van Notebook 3.0 kosten $ 49,95, $ 29,95 voor scholieren/studenten of $ 99,95 voor een familielicentie met 3 gebruikers. Upgrades zijjn gratis voor een ieder die Notebook 2.1 van Circus Ponies heeft gekocht in 2008; gebruik de licensiesleutel-pagina om een nieuwe licentie te krijgen. Voor hen die Notebook kochten voor 2008 of het programma ontvingen als onderdeel van een promopakket zoals MacHeist, kosten upgrades $ 29,95.

Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb


TidBITS Volglijst: belangrijke software-updates, 5 januari 2009

  door Doug McLean <[email protected]>

[vertaling: LmR]

Audio Hijack Pro 2.9 van Rogue Amoeba biedt een herziene interface waarin de meest bekende elementen opnieuw georganiseerd en opgepoetst zijn. De Recording Bin staat nu bewerking achteraf toe aan de ID3-metadatatags; hiervoor moest je eerst exporteren naar iTunes en dan met behulp van andere software fouten oplossen of veranderingen aanbrengen. In de nieuwe versie zitten de Hijack-, Mute-, Record- en Split-knoppen naast een algemeen LCD-achtig statusschermpje. Tevens zijn Soundflower en andere ondersteunende programma's bijgewerkt, evenals ondersteuning voor het invoeren van illustraties. Versie 2.9 voorkomt ook de crashes die de vorige versies wel eens ondervondt onder Mac OS X 10.5.6. ($ 32 voor nieuwe klanten en een gratis update voor oude. 7,2 MB)

Firefox 3.0.5 van Mozilla is een relatief kleine update van de populaire webbrowser waarbij voornamelijk is gewerkt aan diverse beveiligings- en stabiliteits-problemen. Opvallend hierbij zijn de reparaties aangaande de implementatie van toegankelijkheid en het oplossen van een fout die crashes veroorzaakte zodra men enkele ondertekende XPI's tegelijkertijd installeerde. Andere verbeteringen zijn de ondersteuning van de Bengaalse, Esperanto, Galicische, Hindi en Latviaanse talen. Gebruikers kunnen nu ook berichten versturen via een voor hun besturingssysteem specifieke crashreporteerprogramma (Gratis update, 17,2 MB.)

Camino 1.6.6 van het Camino Project is een onderhouds-update voor deze Mac-gerichte, op Gecko gebaseerde browser. De nieuwste versie bevat ook een update naar versie 1.8.1.19 van de Mozilla Gecko weergave-machine, een bijgewerkte versie van de code die Flash-animaties blokkeert en verbeterder reclame-blokkering. Verdser zijn er diverse talen toegevoegd. (Gratis, 15,3 MB voor de alleen Engelstalige versie of 18,7 MB voor de multilinguale versie.)

Norton Internet Security for Mac 4.0 van Symantec is een flinke update (de eerste sinds 2003) van het Iinternet-beveiligingssoftwarepakket. Deze nieuwe versie bevat bescherming tegen virussen, phishing truuks, identiteitsdiefstal en internetwormen, alsmede compatibiliteit voor tweeweg-firewalls, bestandsbeveiliging en browserbeveiliging. De software detecteert en verwijdert automatisch spyware, virussen, Trojaanse paarden, malware en internetwormen. Het is compatibel met Mac OS X 10.4 en 10.5, en is Universal binary. ($ 79,99)

Snapz Pro X 2.1.3 van Ambrosia Software is de nieuwste versie van het populaire (scherm)afbeeldingen-hulpprogramma. De update verwijdert een paar problemen die absurd lange videobestanden of foutcode -2014 veroorzaakten, er voor zorgden dat bestanden die op het Bureaublad werden bewaard, verdwenen, problemen gaven bij het opslaan in het Animation-codec, crashes veroorzaakten als je een filmpje opsloeg zonder een videospoor en ervoor zorgden dat afbeeldingen zonder rand niet verschenen in Voorvertoning. Daar komt nog bij dat Ambrosia Audio Support 2.3.9 het CPU-gebruik drastisch verlaagt. ($ 69, gratis update, 14,1 MB.)

Hazel 2.2.4 van Noodlesoft is de nieuwste versie van het bestandsopruim-hulpprogramma. De nieuwe versie verwijdert een probleem dat attributenkiezer onvolledige resultaten weergaf als het uit en weer aan werd gezet. Daarnaast verwijdert het ook een shellscript-duplicatieprobleem en een crash-probleem dat te maken had met het bewerken van AppleScripts in de regelinterface. Andere veranderingen verhelpen geheugenlekken, voorkomen sporadische crashes bij het bijhouden van mislukte uitpaksessies, verhelpen dat tijdelijke bestanden de Prullenmand vullen als uitpaksessies mislukken, verbeteren prestaties als het metadataveld ontbreekt en werken de interface bij. ($ 21,95, gratis update, 1,9 MB.)

PDFpen 4.0.3 van SmileOnMyMac is een kleine stailiteitsupdate van het PDF-bewerkingshulpprogramma. De nieuwe versie voegt ongespecificeerde stabiliteitsverbeteringen toe en een aantal niet nader benoemde verbeteringen. Alle verbeteringen hebben ook plaatsgevonden in PDFpenPro. ($ 49,95 / $ 99,95 PDFpen / PDFpenPro, gratis update, 11,3 MB.)

Typinator 3.3.1 van Ergonis Software is de nieuwste versie van dit populaire auto-type en autoverbeter-hulpprogramma. De update voegt vooraf gedefiniëerde sets subscripts, subscript-karakters en aparte auto-correctiewoordenboeken toe voor Amerikaans en Brits-Engels. De update stelt gebruikers tevens in staat om set-specifieke instellingen te definiëren waaronder aparte uitpakgeluiden, het specificeren van algemene karakters voor afkortingen en het toevoegen van aantekeningen per set. Tot slot biedt Typinator 3.3.1 verbeterde ondersteuning voor Adobe Acrobat. (€ 19,99, gratis update, 2,7 MB.)

Lightroom 2.2 van Adobe is de nieuwste update van Adobe's fotobeheersoftware en verbetert een aantal niet nader benoemde fouten en voegt ondersteuning toe voor de volgende fototoestellen: Canon EOS 5D Mark II, Canon PowerShot G10, Panasonic DMC-G1, Panasonic DMC-FX150, Panasonic DMC-FZ28, Panasonic DMC-LX3 en de Leica D-LUX 4. Je kan de update downloaden van Adobe's Web site. ($ 299 nieuw, gratis update, 66,2 MB.).

Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb


ExtraBITS, 5 januari 2009

  van de TidBITS-redactie <[email protected]>

[vertaling: MSH]

iMacworld zet Macworld Expo op je iPhone of iPod touch -- Ga je naar Macworld Expo met je iPhone of iPod touch? Net op tijd voor de show deze week in San Francisco brachten IDG and Zami.com iMacworld uit, een app die een directory van exposanten verschaft (inclusief plattegronden voor de Noord- en Zuidhallen), producten, en zittingen. (Link gaat direct naar iTunes.) (Gepubliceerd op 04-01-2009.)

Adam praat over Apple en Macworld Expo op Inside Mac Radio -- Adams toer over de Macintosh-podcasts en -radioprogramma's gaat verder met een sessie over Inside Mac Radio met Scott Sheppard om te disussieren over het lot van Macworld Expo gezien het feit dat Apple zich terugtrekt uit toekomstige shows. (Gepubliceerd op 04-01-2009.)

Pulsar streamt XM- en SIRIUS-radio op de Mac -- Abonnees op XM- of SIRIUS-radiodiensten in de Verenigde Staten kunnen nu naar hun favoriete stations luisteren op de Mac. Met de openbare voorvertoning van Rogue Amoeba's Pulsar ben je niet smeer beperkt tot specifieke hardware of het luisteren via een Web browser. (Gepubliceerd op 02-01-2009.)

30 GB-Zunes stoppen plotseling -- Dooie Zune, dooie Zune, wat te doen, wat te doen als ze jou gaan pakken? Macworld gaat in op het verhaal over 30 GB Microsoft Zune-spelers die er vroegtijdig spontaan mee ophielden op 31 december 2008. Microsoft stelde vast dat het een schrikkeljaar-foutje was en dat de betreffende Zunes normaal zouden werken op 1 januari 2009. (Gepubliceerd op 31-12-2008.)

Roku voegt HD-ondersteuning toe aan Netflix Player -- Roku kwam met een update voor zijn $ 100 kostende Netflix-speler om ook HD-materiaal van de verhuur- en afleveringsdienst af te kunnen spelen. Netflix Player streamt video van Netflix via het internet naar een tv of beeldscherm. Roku bevestigde dat ook andere bedrijven dan Netflix, in de komende drie maanden hd-materiaal zullen aanbieden. (Gepubliceerd op 23-12-2008.)

Start met de Macintosh Boogie -- Duane Straub, bassist van de Macworld All Star Band, pubiceerde het lange verhaal (jaren en jaren!) over hoe hij er toe kwam om "Macintosh Boogie" te schrijven, tezamen met een link naar een video van het nummer zelf. Het is het eerste Mac-specifieke stuk boogie-woogie muziek dat we gehoord hebben! (Gepubliceerd op 23-12-2008.)

Adam praat over Apple en Macworld Expo op Tech Night Owl Live -- Als je nog niet genoeg hebt van het onderwerp terugtrekking van Apple uit het Macworld Expo, stem dan af op Tech Night Owl Live radio show om Adams mening over wat er achter zit op Apples beslissing, en waarom hij denkt (of tenminste hoopt!) datMacworld Expo een blijvertje zal zijn. (Gepubliceerd op 22-12-2008.)

Google Native Code om x86 Code binnen browsers te laten werken -- Neil McAllister van InfoWorld onderzoekt wat een tot nu toe meest stoutmoedige plan van Google's zou kunnen zijn, het downloaden en laten werken van directe x86-code binnen een webbrowser op een Mac of pc. Doel is toename van prestatie en veiligheid, maar bedenk dat code speciaal geschreven of her-gecompileerd dient te worden voor Native Client, het is dus niet zo alsof je favoriete toepassingen nu plotseling toegankelijkworden binnen Firefox. (Gepubliceerd op 19-12-2008.)

Muziekindustrie verschuift aandachtsgebied van individuen naar internetaanbieders -- De Recording Industry Association of America (RIAA) wijzigt het vervolgen van zogenaamd illegale downloaders van muziek (zowel overledenen, gepensioneerden zonder computers, en anderen) naar internetaanbieders om hen over te halen hun leden af te sluiten waarvan de RIAA zegt dat ze illegale uploaders zijn. De RIAA zal geen enkele individuele informatie over mogelijke overtreders verkrijgen, maar internetaanbieders die mee doen zullen RIAA's belangen voor laten gaan boven de belangen van hun klanten en steunen op RIAA's nauwkeurigheid bij de identificatie van overtredingen. (Gepubliceerd op 19-12-2008.)

Omzeilen van software update-vastlopers tijdens het installeren -- Apple publiceerde een ondersteuningsartikel met uitleg over hoe te herstellen (doorgedeeltelijk gedownloade bestanden weg te gooien) indien Software Update staakt tijdens zijn "Configureer installatie"-fase. De fout is hersteld inMac OS X 10.5.6, maar kan nog het 10.5.6-updateproces beinvloeden. (Gepubliceerd op 18-12-2008.)

AOL Instant Messenger 1.0 voor Mac OS X verschenen -- Bij AOL verschijnt eindelijk een nieuwe versie van AIM. Die was een aantal weken in een publieke beta-test. Is niets speciaals, ga maar door. (Gepubliceerd op 16-12-2008.)

New York Times-verslaggever gaat overstag naar Cyberveiligheid. -- De ervaren New York Times-technologieverslaggever John Markoff, lange tijd een van hun belangrijkste Apple-waarnemer, gaat zich richten op het verband tussen computatie en wetenschap te behandelen, en ook de sociale implicaties van technologie en de zogenaamde cyberveiligheid and cyberoorlogsvoering. Het is beangstigend dat het gebruikmaken van computer veiligheidsrisicos door individuen, bedrijven, en zelfs staten groot genoeg is, om een dergelijke breedvoerige behandeling te rechtvaardigen. (Gepubliceerd op 15-12-2008.)

Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb


Recente onderwerpen in TidBITS Talk, 5 januari 2009

  door Jeff Carlson <[email protected]>

[vertaling: TK]

[De discussies waarnaar verwezen wordt zijn in het Engels, daarom hebben we de titels niet vertaald - Tb-NL.]

Labels & Addresses Restores Holiday Card Sanity -- Lezers delen alternatieven voor het afdrukken van kaarten en omslagen met Adresboek. (8 berichten)

Writer's submission tracking software for the Mac? Een lezer is op zoek naar Mac-software voor het volgen van inzendingen van een schrijver. (3 berichten)

Converting from Now Up-to-Date to iCal and BusySync -- Het artikel van Adam brengt een discussie op gang over agendasoftware, de beperkingen van iCal, en het synchroniseren van activiteitengegevens. (13 berichten)

Lesson Learned: Back Up, Keep Instructions -- Een lezer weet uit bittere ervaring wat er gebeurt wanneer RAM-geheugen in een laptop losschiet. (2 berichten)

Backblaze Launches Mac Beta of Online Backup Service -- Is je internetverbinding de enige factor die voor trage uploads van online back-ups zorgt of hangen de prestaties ook af van de dienst? (4 berichten)

Mac OS X 10.5.6 Update Problems -- De upgrade naar Mac OS X 10.5.6 veroorzaakt problemen voor sommige mensen die werken met Adobe Creative Suite 3. (3 berichten)

Apple Adds Nearly Instant MobileMe Sync in 10.5.6 -- Een lezer geeft meer informatie over enkele niet-vermelde verbeteringen in Mac OS X 10.5.6. (2 berichten)

Hand held GPS and the Mac -- Ben je van plan een hand-gps-apparaat te kopen? TidBITS-lezers brengen hun ervaringen naar buiten. (6 berichten)

Steve Jobs and Macworld -- Wat betekent de afwezigheid van Apple - en het ontbreken van een openingstoespraak van Steve Jobs - op Macworld Expo voor de onderneming en zijn directeur? (23 berichten)

Macworld Expo: The Long Decline -- Een lezer denkt dat Macworld Expo het einde van zijn nut heeft bereikt, maar anderen zien nog allerlei voordelen. (4 berichten)

Fiwi Improves Finder Window Management -- Een gratis AppleScript-script geschreven door een TidBITS-lezer biedt gelijkaardige functionaliteit als een hulpprogramma voor het beheer van Finder-vensters. (6 berichten)

Wireless keyboard problem -- De voorkeuren van Universele toegang zijn de schuldige wanneer een draadloos toetsenbord van Apple begint te haperen. (6 berichten)

ADB power on/off key -- Enkele nieuwe producten kunnen op een intelligente manier stroom voorzien voor extra apparaten afhankelijk van of de computer al of niet draait. (5 berichten)

Disappearing Email -- Wanneer een Mac geen e-mail meer ontvangt, terwijl toch bewezen is dat zijn account het nog wel doet, waar begin je dan te zoeken? Lezers bieden suggesties. (10 berichten)

iTunes no longer auto-launches when iPhone is connected -- Een tekort aan beschikbaar geheugen wordt aangewezen als oorzaak voor het niet opstarten van iTunes om een iPhone te synchroniseren. (3 berichten)

AirPort Base Station problem -- Het blijkt niet zo gemakkelijk te zijn om een oorspronkelijk AirPort-basisstation weer op de fabrieksinstellingen te zetten. (2 berichten)

Out of Date iCal Alarm -- Enkele suggesties voor het oplossen van problemen helpen een lezer te begrijpen waarom herinneringen dagen te laat verschijnen. (5 berichten)

Hard drive rejects long file names -- Een vraag over het back-uppen van gegevens naar een harde schijf verandert in een discussie over hoeveel data op optische media past. (7 berichten)

Remote Turns Apple TV into Music Source -- Lezers melden hun problemen met AirPort Express-apparaten. (5 berichten)

Is there any difference in MobileMe products? Een MobileMe-abonnement verlengen via Amazon.com kost vaak minder dan rechtstreeks bij Apple, maar zijn er verschillen in de versies in doos? (3 berichten)

Secure Certificate Hack Doesn't Imperil Users -- Een kwetsbare plek oplossen zou wel eens langer kunnen duren dan Glenn Fleishman hoopt in zijn artikel, maar wie wil daar nou over praten wanneer we WO II Enigma-encryptie kunnen bespreken? (9 berichten)

Bladwijzer bij: del.icio.us | digg | reddit | Slashdot | Yahoo! MyWeb


Dit is TidBITS, een gratis wekelijkse technologie-nieuwsbrief met recent nieuws, bekwame analyse, en grondige besprekingen voor de Macintosh- en internet-gemeenschappen. Geef het gerust door aan je vrienden; beter nog, vraag of ze een abonnement willen nemen!
Niet-winstgevende en niet-commerciële publicaties en websites mogen artikelen overnemen of een link maken als de bron duidelijk en volledig vermeld wordt. Anderen gelieve ons te contacteren. We kunnen de precisie van de artikelen niet garanderen. Caveat lector. Publicatie-, product- en firmanamen kunnen gedeponeerde merken zijn van hun ondernemingen.
Copyright 2009 TidBITS; reuse governed by this Creative Commons License.

Vorige aflevering | Search TidBITS | TidBITS Homepage | Volgende aflevering