Vorige aflevering | Search TidBITS | TidBITS Homepage | Volgende aflevering

TidBITS#669/03-Mar-03

Zonder projector bij de hand leek een presentatie van Adam voor een Macintosh gebruikersgroep bijna Keynote-vrij voorbij te gaan. Gelukkig laat de echte enthousiasteling zich niet zo snel kennen: lees in deze editie hoe Adam zich redde met een camera! Verder op oefent Kirk McElhearn zijn organisatorische en creatieve spieren met Inspiration 7. In de nieuwssectie aandacht voor de uitgave van TextWrangler 1.0, REALbasic 5.0 en de belangrijke AirPort Extreme 5.0.3 firmware update.

Onderwerpen:

Copyright 2003 TidBITS Electronic Publishing. All rights reserved.
Information: <[email protected]> Comments: <[email protected]>

-> Denk je dat TidBITS interessant is voor <-
-> je vrienden, kennissen, collega's? Geef <-
-> hen de tip zich ook GRATIS te abonneren <-
-> of stuur deze aflevering naar hen door! <-

Je kunt je gratis abonneren op de Nederlandse afleveringen van TidBITS door een (blanco) mailtje te sturen naar: [email protected]. Je krijgt deze dan per e-mail toegestuurd.
Om je abonnement op te zeggen, kun je een mailtje sturen naar: [email protected].

Deze editie van TidBITS werd gedeeltelijk gesponsord door:

De Nederlandse editie van TidBITS is een letterlijke vertaling van de oorspronkelijke Engelse versie. Daarom is het mogelijk dat een deel van de inhoud niet geldt in bepaalde landen buiten de USA.

Dit nummer werd uit het Engels vertaald door:

Verder werkten mee:

Hoe je ons kunt bereiken kun je lezen op:
<./tidbits-nl/contact.html>

MailBITS/03-Mar-03

[vertaling: DPF]

Bare Bones laat TextWrangler 1.0 los -- Bare Bones Software heeft TextWrangler 1.0 uitgegeven, een 50 dollar kostende tekst editor zonder de uitgebreide trukendoos (zoals de HTML-mogelijkheden) van het gewaardeerde BBEdit, maar dus ook met een kleiner prijskaartje. TextWrangler kan bijna ieder tekstbestand openen en verwerken, inclusief die met Unicode (UTF-8 en UTF-16) karakters, heeft bovendien mogelijkheden als een snelle zoek-en-vervang (met bv. PCRE matching - PCRE staat voor Perl-Compatible Regular Expression), kleurencodes voor syntax, toegang tot FTP-bestanden, en meer. TextWrangler vervangt in wezen het gratis BBEdit Lite; eigenaars van BBEdit Lite kunnen upgraden naar de volledige versie van BBEdit voor 120 dollar tot 31 maart 2003. Om gebruikers te helpen een keuze te maken tussen beide pakketten heeft Bare Bones een vergelijking gemaakt tussen TextWrangler en BBEdit 7.0 en tussen TextWrangler en BBEdit Lite 6.1. TextWrangler 1.0 is beschikbaar in een demoversie die 30 dagen actief is. De download is 9,8 MB groot. [JLC]

<http://www.barebones.com/products/textwrangler/>
<http://www.barebones.com/products/bbedit/>
<http://www.barebones.com/products/bblite/>
<http://www.barebones.com/products/textwrangler/versus.shtml>
<http://www.barebones.com/products/textwrangler/vs_Lite.shtml>

AirPort Extreme 5.0.3 Firmware Update -- Apple heeft een firmware update van 1 MB uitgebracht voor het nieuwe AirPort Extreme Basisstation, die een aantal problemen oplost. AirPort Extreme Basisstations met de firmware update zouden niet langer spontaan moeten herstarten, er is niet langer een beperking aan de hoeveelheid FTP-verbindingen door het Basisstation en, misschien nog wel het allerbelangrijkst, het AirPort Extreme Basisstation zou nu overmatige 2,4 GHz radio interferentie (zoals van een 2,4 GHz draadloze telefoon, een magnetron of een Bluetooth apparaat) makkelijker moeten kunnen overwinnen. Voorheen was het AirPort Extreme netwerk dan vaak niet beschikbaar. Mijn co-auteur voor The Wireless Networking Starter Kit, Glenn Fleishman, vond dat de firmware update tevens de ernst van de problemen die hij ondervond met testmodellen van Apple heeft verminderd.

<http://docs.info.apple.com/article.html?artnum=120191>

Deze update valt samen met een firmware update van Apple's leverancier voor draadloze chips, Broadcom. Omdat fabrikanten als Linksys dezelfde Broadcom chips gebruiken kun je ook firmware updates van die bedrijven verwachten. Het belangrijkste aspect van de Broadcom update is dat de apparaten nu 802.11b Wi-Fi certificatie hebben, wat betekent dat alle Broadcom-gebaseerde apparaten beter zullen samen werken met andere Wi-Fi-gecertificeerde 802.11b apparaten. Voor meer achtergronden over AirPort en AirPort Extreme verwijs ik je naar de weblog die Glenn onderhoudt voor ons boek. Je kunt nu ook een PDF-versie van de update voor AirPort Extreme en 802.11g downloaden die nog meer veranderingen aangeeft dan we in "AirPort Extreme: in de G-sleutel" publiceerden in TidBITS-663). [ACE]

<http://wireless-starter-kit.com/airportblog/>
<http://wireless-starter-kit.com/pdfs/80211g_emergence.pdf>
<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbart=07047>

REALbasic wordt 5.0 -- REAL Software heeft versie 5.0 uitgegeven van REALbasic, haar vlaggeschip voor het maken van Classic, Mac OS X en Windows applicaties. Dit belooft een significante revisie te worden - misschien wel de belangrijkste sinds versie 2 (zie "REALbasic 2.0 wordt echt" in TidBITS-493). De compiler is totaal herschreven, waarbij de taal zelf ook flink is opgefrist, tezamen met een makkelijkere en natuurlijkere syntax en een aantal nieuwe elegante object-geöriënteerde begrippen (zoals het overladen van operatoren). Ook de sockets zijn geheel herschreven, inclusief een langverwachte ServerSocket klasse. Andere grote verbeteringen zijn ondersteuning voor de geborsteld metalen vensters, laden, werkbalken en dynamische menu's. REALbasic draait zowel onder Mac OS 8.1 of nieuwer als onder Mac OS X; een versie die draait op Windows is nog in ontwikkeling. REALbasic kost 100 dollar, of 300 dollar voor de Pro versie, die ServerSockets heeft, database toegang, en compilatie voor Windows mogelijk maakt. Upgrades vanaf versies voor 4.5 zijn de helft van de prijs. [MAN]

<http://www.realsoftware.com/realbasic/>
<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbart=05508>

De geïmproviseerde presentatie

door Adam C. Engst <[email protected]>
[vertaling: TK, MSH]

Enkele weken geleden heb ik een presentatie gegeven voor de Metropolitan New York Macintosh Alliance (MetroMac) en de Long Island Macintosh Users Group (LIMac). Beide presentaties verliepen rimpelloos, het publiek stelde interessante vragen, en iedereen vermaakte zich goed. Ik was vooral gecharmeerd van de manier waarop MetroMac nieuwe leden probeerde te winnen: iedereen kon deelnemen aan de loterij waar je software, kleding, of enkele boeken van mij kon winnen. De voorwaarde was wel dat als je iets won en nog geen bijdragend lid was, je onmiddellijk lid zou worden.

<http://www.metromac.org/>
<http://www.limac.org/>

Maar vandaag wilde ik het over iets anders hebben. Ik wil jullie vertellen over een slimme manier om een presentatie te geven in een zaal vol mensen zonder een projector; zelf heb ik die manier uit pure noodzaak geleerd. Bij mijn aankomst op de MetroMac-vergadering vertelde de voorzitter, Chris Bastian, me dat hij voor die avond geen projector had kunnen regelen omdat iemand anders in zijn kantoor de projector op het laatste ogenblik nodig had voor een presentatie in Albany. (Chris meldde me dit als een geboren New Yorker met de lichte vrees dat Albany wel erg ver weg is en dat ze er waarschijnlijk nog maar pas elektriciteit hebben.) In de zaal stond wel een tv, maar ik had geen kabels om hem op mijn iBook aan te sluiten. Gelukkig was de zaal niet zo groot en kon het publiek ook wel zonder mijn dia's, zodat ik me er bij neerlegde dat ik niet zou kunnen pronken met leuke dingen in Keynote.

Maar enkele minuten later arriveerde iemand die bij NBC werkte. Toen hij hoorde dat we geen projector hadden, zei hij dat hij de kabels om de tv aan te sluiten had kunnen meebrengen als hij het had geweten. Ik was wat geïrriteerd door de implicatie dat een goed voorbereide geek nooit zonder deze kabels op stap zou gaan, en ik begon na te denken of ik de tv echt niet zou kunnen gebruiken voor mijn presentatie. Even later kreeg ik een inval, maar die was zo onwaarschijnlijk dat ik er over zweeg maar gedurende het grootste deel van het Q&A-deel van de vergadering werkt ik het stilletjes uit. Wat heb ik nu precies gedaan?

Een presentatie in elkaar knutselen -- Als materiaal had ik mijn iBook, mijn presentatie in Keynote- en QuickTime-formaat, Snapz Pro X van Ambrosia voor het maken van schermkopieën, mijn digitale camera Canon PowerShot S100, een Addonics Pocket DigiDrive USB-kaartlezer, en een kabel om de camera aan te sluiten op de RCA-video-invoeraansluiting op een tv. Normaal gezien heb ik die laatste twee niet bij me voor presentaties, maar ik had ze nu bij de rest in mijn tas gegooid omdat ik ook op familiebezoek ging en foto's wilde nemen.

<http://www.apple.com/keynote/>
<http://www.ambrosiasw.com/utilities/snapzprox/>
<http://www.powershot.com/powershot2/s100/>
<http://www.addonics.com/products/flash_memory_reader/pocket_digidrive.asp>

Ik wist dat ik de camera op de tv kon aansluiten, en ook dat ik bestanden van de iBook via de USB-kaartlezer naar de CompactFlash-kaart van de camera kon terugkopiëren (met de normale USB-kabel tussen de camera en de Mac is dit niet mogelijk). Ik wist dat ik met Snapz Pro X schermkopieën in JPEG-formaat kon maken van al mijn dia's; de hoofdvraag was of mijn camera ze kon weergeven.

Eerst probeerde ik mijn Keynote-presentatie te starten en met Snapz Pro X een schermkopie te maken van het hele scherm. Slecht idee - zodra ik Snapz Pro X activeerde, reageerde Mac OS X niet meer op het toetsenbord of het trackpad. Alleen een harde herstart bracht redding. Voor mijn volgende poging gebruikte ik de QuickTime-movie die ik eerder uit Keynote als backup had uitgevoerd, en Snapz Pro nam probleemloos schermkopieën van het venster van de QuickTime Player.

Ik wist dat de camera bestanden die niet op de goede plaats staan of een verkeerde naam hebben niet zou zien, en in plaats van de beelden domweg naar mijn Compact Flash-kaart te kopiëren gaf ik ze dan ook sequentiële namen met hetzelfde formaat dat de camera aan zijn foto's geeft. Vervolgens kopieerde ik de schermkopieën naar de map op de CompactFlash-kaart met de recentste foto's. Ik stak de kaart opnieuw in de camera, schakelde de camera in en werd beloond met mijn schermkopieën! Uitzoomen om negen thumbnails op één scherm te zien werkte niet, maar dat was niet belangrijk. Nog enkele seconden voor wat getover met kabels, en mijn presentatie verscheen - met redelijk goede kwaliteit - op de tv. Ik was eerlijk gezegd verrast dat het werkte.

Het enige kleine nadeel was dat de camera zichzelf bleef uitschakelen om de batterijen te sparen (ik had voor alle zekerheid een extra batterij en een lader meegebracht). Ik had die instelling moeten uitschakelen, maar dacht er toen niet aan, en drukte af en toe op een toets om te voorkomen dat de camera zichzelf uitschakelde.

Als je denkt dat deze truc jou wel eens van pas zou kunnen komen, raad ik je aan het eerst met je camera te testen - misschien laat een camera van een ander merk zich niet zo gemakkelijk om de tuin leiden. Vergeet ook niet de nodige software en hardware voor je standaard reisset. De presentatie is dan wel niet zo indrukwekkend als met Keynote en een projector, maar je publiek zal zo onder de indruk zijn door je waanzinnig geeky vondst dat ze je het zullen vergeven.

Keynote opmerkingen -- Al ben ik nog niet klaar (of mogelijk gekwalificeerd) voor een volledige bespreking, dit was de eerste keer dat ik Keynote gebruikte om een presentatie te maken en ik ben onder de indruk. Zoveel presentaties maak ik niet, maar in het verleden had ik altijd kopzorgen met PowerPoint. Keynote bleek veel volgzamer en gemakkelijk in het gebruik en zijn automatische aanwijzers zijn absoluut schitterend. Als je een object neerzet toont Keynote automatisch een aanwijzer die in het centrum staat (of op de hoeken) van naburige objecten. Af en toe moest ik er op wijzen welk ander object voor mij van belang was, door het te selecteren en dan terug te keren naar de tekst of de afbeelding die ik plaatste. Keynote's dia-naar-dia overgangen zijn prachtig, al moest ik de dunne gebruiksaanwijzing ervoor raadplegen om dit uit te knobbelen, ook kan het slim objecten "opbouwen" die verschijnen of verdwijnen in een bepaalde dia.

Ik kwam drie problemen tegen bij Keynote. In de eerste plaats, omdat mijn presentatie gebaseerd was op produkten die op Macworld Expo werden voorgesteld, gebruikte ik de foto's van Apples PR, want die waren van veel betere kwaliteit dan de plaatjes die ik van het Web kon halen. Ongelukkigerwijze waren de PR foto's enorm, in sommige gevallen - 7 of 8 MB per stuk en toen ik deze in mijn Keynote presentatie kopieerde, stopte Keynote het plaatje op volle grootte in de bundel die gemaakt wordt voor je presentatie (Control-klik en kies Toon Pakket Inhoud om te zien wat er in zit). Uiteindelijk bleek mijn presentatie 76 MB. Natuurlijk had ik de grootte van de plaatjes handmatig kunnen verkleinen, maar het zou aardig geweest zijn als Keynote had aangeboden om dat voor mij te doen.

Ten tweede heeft Keynote niet de teksteigenschap waarop ik in PowerPoint bijzonder gesteld ben. Als je bolletjes toevoegt aan een tekstblok in PowerPoint, dan reduceert die de lettergrootte van het gehele tekstblok indien dat de enige manier is om de tekst passend te maken. Dat doet Keynote niet, in plaats daarvan dwingt het je handmatig met lettergroottes te rommelen in die gevallen waar je een klein beetje meer ruimte nodig hebt. Apple moet eens nadenken over de beste manier waarop Keynote de gebruiker zou kunnen helpen met het hanteren van deze uiterst vaak voorkomende situatie.

Ten derde, ook al was zijn prestatie prima op mijn dubbele 1 GHz Power Mac G4, op mijn iBook, met zijn 500 MHz PowerPC G3 processor, stotterde Keynote af en toe en bewoog traag tijdens het tekenen van een dia. Dat is niet zo verrassend, zeker gezien de afmetingen van sommige van mijn plaatjes, maar ik moedig je aan te gaan testen op de Mac die je voor een presentatie van plan bent te gaan gebruiken, om zo onaangename verrassingen te voorkomen.

In het algemeen echter verliepen beide presentaties uitermate goed, dankzij Keynote en dankzij de truc waar ik op kwam om de presentatie over te brengen naar mijn camera en dankzij beide gebruikersgroepen.

PayBITS: Gaf Adam's artikel je wat nieuwe manieren
om je presentaties te verspreiden? Zeg dan dankjewel via PayBITS!
<https://www.paypal.com/xclick/business=ace%40tidbits.com>
<http://www.amazon.com/paypage/P1N8NDO1283399>
Lees meer over PayBITS: <./paybits.html/>

(Natuurlijk is een gift aan de Nederlandse vertaalploeg ook welkom: <https://www.paypal.com/xclick/business=d.flach%40chello.nl&item_name=TBNL>.)

Geïnspireerd door Inspiration 7

door Kirk McElhearn <[email protected]>
[vertaling: PEP, SL, GH, JG]

Als je het TidBITS archief induikt is het interessant om te zien hoe vaak Inspiration daar heeft gefigureerd. De eerste recensie in 1992 door Adam Engst concentreerde zich op de overzichtsfuncties. Adam heeft het aanbevolen, maar met enige reserveringen.

<http://www.inspiration.com/>
<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbart=03113>

Matt Neuburg nam het daarna over, hij beschreef versie 4 in 1993. Ook hij keek hoofdzakelijk naar de overzichtsfunctie, maar wat mij fascineerde was het grote verschil tussen hem en Adam in hun verwachtingen en gebruik van dit programma.

<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbart=02542>

In 1997 was het weer Matt die Inspiration een "verrassende overlever," noemde, en zijn oordeel was veel lovender dan bij zijn eerdere recensie. (Deze tweede recensie bevat een uitstekend korte omschrijving van het basisprincipe achter Inspiration - ik zal deze zaken hier niet herhalen en stel voor dat je Matt z'n recensie van 1997 leest voor een samenvatting van de fijnere nuances van overzichten en diagrammen in Inspiration.)

<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbart=04586>

In 2000 schreef Matt weer een korte recensie van het programma, hij richtte zich op de toen nieuwe ontwikkeling om het programma geschikt te maken voor gebruik door kinderen.

<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbart=06025>

Dus waarom ben ik nu aan de beurt om eens naar Inspiration 7 te kijken? Na een discussie met Matt over hoe wij ieder verschillend omgaan met hetzelfde programma was hij enthousiast om er eens een ander naar te laten kijken. De meeste programma's kennen één of twee basistaken, maar Inspiration biedt de mogelijkheid om er op net zoveel manieren mee om te gaan als er mensen zijn die er wat mee willen.

Onmisbaar gereedschap om je gedachten te ordenen -- Of je het gebruikt om een overzicht te creëren, een mindmap, flow charts, of om wat tekst te schrijven, Inspiration biedt een totaal andere manier om je gedachten en informatie te ordenen. Aangezien we denken op een niet-lineaire manier is het een beperking om een lineaire structuur te hanteren voor het ordenen van onze gedachten, onze ideeën worden beperkt en wij worden ervan weerhouden om relaties te onderzoeken die in een onverwachte richting kunnen leiden. Je kunt schrijven als voorbeeld nemen, we beginnen meestal aan het begin, werken dan naar het midden en gaan door tot het einde. Dit werkt voor sommigen, maar het is als het rijden op een snelweg: je kunt niet van richting veranderen, de zijwegen zijn afgesloten.

Met gereedschap als Inspiration kun je op een andere manier werken. In plaats van in één richting te werken van het begin tot het einde van de tekst kan een auteur ideeën aan het programma in elke volgorde toevertrouwen, dan ze ordenen en opnieuw ordenen, onderzoeken wat voor effect deze of die relatie aan het licht brengt, en zien hoe verschillende ideeën overlopen naar andere ideeën. De auteur is niet langer beperkt tot enkel oorzaak en gevolg relaties - ideeën krijgen meerdere dimensies en kunnen makkelijk in nieuwe relaties worden geplaatst.

Dit wil niet zeggen dat je dit soort ordenen niet kunt doen zonder Inspiration - een stapeltje indexkaarten en een potlood met scherpe punt bieden dezelfde mogelijkheden. Je kunt je ideeën elk op een kaart schrijven, ze vervolgens op de grond gooien en ze dan in verschillende patronen leggen. Maar als jullie gewend zijn om met computers te werken is het handiger om hiervoor een programma te gebruiken, vooral omdat je tekst kunt toevoegen aan elk idee, en als je dan dat idee verschuift schuift de tekst mee.

Hoe werkt Inspiration --Het grootste verschil tussen Inspiration en ander programma's die overzichtsfuncties bieden is de mogelijkheid van diagramweergave, waar je een overzicht zichtbaar maakt als een mindmap. Mindmaps zijn afkomstig van de ideeën van Tony Buzan, hij schreef een aantal boeken over creativiteit. Een mindmap vertegenwoordigt gedachten, ideeën of gegevens in een grafische vorm, elk idee of concept krijgt zijn eigen symbool (die een scala van vormen kan aannemen) en met pijlen kun je het ene symbool met een ander verbinden. De ideeën kunnen op allerlei manieren met elkaar worden verbonden: als oorzaak en gevolg, als een flowchart, als een boomstructuur of als een centraal "hoofdidee" waaruit alle andere ideeën voortkomen.

<http://www.mind-map.com/>

De kracht van Inspiration is de mogelijkheid om mindmaps te gebruiken en dan te wisselen van diagramweergave naar standaard lineair tekstoverzicht. Met een simpele klik op de werkbalk (of met een toetscombinatie) kun je van de een naar de ander. Nadat je een visuele relatie hebt gelegd wissel je naar overzichtsweergave, je maakt dan van een vormvrije mindmap een lineair overzicht, want hoe jij je tekst ook aanmaakt, het wordt gelezen op een lineaire manier (behalve natuurlijk als je een hypertekst schrijft).

Hoe ik deze bespreking schreef -- De beste manier om uit te leggen hoe Inspiration werkt is waarschijnlijk te vertellen hoe ik deze bespreking schreef. Eerst gebruikte ik Inspiration in overzichtsweergave, om wat losse kerngedachten vast te leggen. Omdat ik versie 7 van het programma voor het eerst gebruikte, maakte ik aantekeningen over de meest zichtbare veranderingen ten opzichte van de vorige versie in de interface en menu's. Toen ik over zo'n 10 onderwerpen geschreven had schakelde ik over naar diagramweergave, en bekeek hoe mijn gedachten bij elkaar pasten.

Op dit punt had ik nog geen structuur bedacht voor het artikel - alleen maar een aantal dingen die mij belangrijk voorkwamen. In diagramweergave begon ik de sleutelelementen toe te voegen om het artikel structuur te geven: ik wilde het hebben over hoe het programma werkt in overzichts- en in diagramweergave, ik wilde uitleggen hoe je ideeën kunt herschikken in beide weergaven, ik wilde de veranderingen (ten goede en ten kwade) in de interface noemen, ik nam mij voor de sneltoetsen te noemen die het programma gebruikt, en ik wilde praten over wat er nog ontbreekt.

Inspiration zou niet erg bruikbaar zijn als het je alleen maar onderwerpen en concepten liet ordenen. Ook al is het geen tekstverwerker, je kunt er verscheidene pagina's tekst mee schrijven in notitievensters, die een beetje lijken op Stickies vensters. (Deze vensters zijn zichtbaar in de diagramweergave.) Notities zijn gekoppeld aan onderwerpen - als je in de diagramweergave zit, dan selecteer je een symbool en klik je in de werkbalk op de knop "Note" om een notitievenster op te roepen. Zit je in de overzichtsweergave, dan druk je gewoon op Return aan het eind van een onderwerp en begint te tikken.

Ik begon dus mijn artikel in te vullen door notities toe te voegen aan verschillende onderdelen. Al doende kon ik van het ene naar het andere onderdeel springen naar gelang de gedachten bij mij boven kwamen. Ik kon dus niet-lineair werken. Terwijl ik bezig was kwam ik op andere dingen die ik moest noemen, zoals de sjablonen en symbolen van het programma. Daarom voegde ik nieuwe symbolen voor deze twee ideeën toe aan mijn diagram, en ging verder met schrijven.

Af en toe schakelde ik terug naar de overzichtsweergave om mijn ideeën opnieuw te ordenen - als je nieuwe ideeën maakt in diagramweergave, kunnen zij wel of niet op de plaats die je wilt terecht komen, afhankelijk van het type diagram dat je maakt. Ik maak meestal vormloze diagrammen, met het belangrijkste idee in het midden waaraan andere ideeën rondom ontspruiten. Ik probeer ze in min of meer logische volgorde neer te zetten, waarbij ik meestal begin op klokpositie 12 en verder ga in de draairichting van de klok. Maar vaak verander ik de volgorde uiteindelijk toch weer in de overzichtsweergave. Als ik dat doe, en alleen de volgorde van de onderwerpen op het eerste niveau aanpas, dan verandert het diagram niet. Maar als ik ondergeschikte onderwerpen verplaats van een onderwerp op het eerste niveau naar een ander, wordt de hiërarchie in het diagram overeenkomstig gewijzigd. Het kan zijn dat je hier even aan moet wennen, en nadat je zulke veranderingen hebt gemaakt kan het nodig zijn je diagram bij te stellen. Dit kan een hoop werk lijken, maar in mijn ervaring geeft al dit bijstellen mij in feite een betere grip op de onderlinge relaties tussen de verschillende onderdelen van een document, en een beter totaaloverzicht. In plaats van naar de tekst als lineair te kijken zie ik hem als een verzameling ideeën, en die gedachte bepaalt hoe ik te werk ga.

Nieuwe mogelijkheden -- Deze versie van Inspiration heeft talloze nieuwe mogelijkheden, wat zijn versienummer 7.0 geheel rechtvaardigt. Waarschijnlijk het belangrijkste is zijn compatibiliteit met Mac OS X, maar dit Carbon programma draait ook onder vroegere versies van Mac OS, vanaf maar liefst Systeem 7.1.

Er zijn veel mogelijkheden bijgekomen of verbeterd. Ik noemde al dat je aantekeningen kunt maken in de diagramweergave, een sterk verbeterde variant van de lastige notitiefunctionaliteit uit de vorige versie. Je kunt nu echt schrijven in diagramweergave, hoewel ik nog altijd liever schrijf in overzichtsweergave.

Hyperlinks zijn een nuttige uitbreiding. Je plakt gewoon een URL in je diagram of overzicht en hij verschijnt automatisch in het blauw en onderstreept; als je op URL's klikt worden ze geopend in je standaard webbrowser. Als er niets geselecteerd is in het diagram kun je door een URL te plakken een nieuw onderwerp aanmaken met deze koppeling.

Heel handig is dat je niet beperkt bent tot webadressen. Als je control-klikt op een hyperlink verschijnt er een contextueel menu met daarin het commando Edit Hyperlink. Hiermee kun je de zichtbare tekst van de hyperlink veranderen en de URL verbinden aan een webpagina, een e-mail adres, een bestand, of een nieuw leeg Inspiration-document. Koppelen aan een bestand kan bijzonder nutttig zijn als je Inspiration gebruikt om een ingewikkeld project te structureren, doordat je hulpdocumenten (bijvoorbeeld Excel rekenbladen) kunt raadplegen, die worden geopend in hun eigen programma's. (Je kunt automatische URL-herkenning en actieve koppelingen uitschakelen als je niet wilt dat de URL's klikbaar zijn.)

"Kind"overzichten, een ingewikkelde mogelijkheid met meer dan een venster bij hetzelfde onderwerp of idee, zijn vervangen door heuse "hypertext" documenten. Als je Inspiration-documenten hebt van versie 5 of 6, en je opent die in versie 7, dan maakt het programma een map "Hyperlinked Files" die afzonderlijke documenten bevat voor ieder kindoverzicht.

Veranderingen aan de interface -- Inspiration 7 heeft een nieuwe interface met behoorlijk wat verbeteringen, maar die op sommige punten toch teleurstelt. De werkbalken en knoppen lijken iets te veel op de Windows XP interface, al is de uitbreiding met een eenvoudige vormgevingswerkbalk aan de onderkant van het venster een welkome. In diagramweergave is duidelijker te zien welke hoofdonderwerpen ondergeschikte onderwerpen of notities hebben, en je kunt ondergeschikte onderwerpen in de diagramweergave eenvoudig verbergen.

De overzichtsweergave is ingrijpend veranderd. Sommige wijzigingen zijn verbeteringen, zoals de balk aan de linkerkant van het overzichtsvenster, die hoofdonderwerpen, ondergeschikte onderwerpen en notities duidelijker begrenst. Andere wijzigingen zijn een achteruitgang. Zo laat de selectiekolom zien welk hoofd- of sub-onderwerp geselecteerd is door een groot deel van het document te markeren met jouw standaard selectiekleur. Voor korte onderdelen, zoals aparte onderwerpen, is dat prima, maar bij het typen van een lange tekst in een notitie leidt het me behoorlijk af.

Enkele tekortkomingen trekken de aandacht. Ik vind het ontbreken van sleur & pleur in de tekstverwerker wat hinderlijk, en spellingcontrole tijdens het typen zou plezierig zijn (vooral omdat deze mogelijkheid onder Mac OS X is ingebouwd in het besturingssysteem). Verder zijn sommige sneltoetsen onzinnig. Ik ben eraan gewend geraakt Commando-H te gebruiken om programma's te verbergen in Mac OS X; Inspiration gebruikt deze sneltoets om een sub-onderwerp te verbergen, en zo ben ik veel sub-onderwerpen "kwijtgeraakt" voordat ik doorhad wat er gebeurde. Naar mijn mening mogen dit soort systeembrede sneltoetsen nooit voor andere doeleinden worden gebruikt. Het is zoiets als wanneer een programma Commando-C gebruikt om een venster te sluiten [de C van Close - vert.].

Een ander on-Mac-achtige gebruik van sneltoetsen is de onlogische manier waarop functietoetsen in bepaalde gevallen worden gebruikt als sneltoets. Zeker, zo werkt het in de Windows-wereld, maar wij Mac-gebruikers gebruiken functietoetsen slechts zelden voor dat doel. Het programma gebruikt ook ongebruikelijke combinaties van de Commando-toets en getallen, zoals Commando-9 om naar de selectie te scrollen, en zo zijn er nog een aantal verwarrende toetscombinaties. Bijvoorbeeld: notities tonen of verbergen is Commando-Y, wat in sommige Mac-programma's gebruikt wordt om de laatst herstelde bewerking te herhalen. Toon/verberg werkbalk is Commando-F8. De Finder gebruikt Commando-B voor zijn werkbalk, dus iets vergelijkbaars zou meer voor de hand liggen. Veel toetsenbordcombinaties komen duidelijk van Windows en gaan voorbij aan Macintosh-gebruiken.

Een andere knieval voor Windows is de manier waarop instellingen en voorkeuren worden behandeld. Kies Preferences uit het Inspiration 7 menu, en je krijgt een dialoog met de naam Application Settings. Kies Application Settings uit het Utility menu, en je ziet dezelfde dialoog. Dit is verwarrend, hoewel niet zo verwarrend als het menu-onderdeel Default Settings in het Utility menu, dat een wizard opstart dat je door de instellingen gidst voor het standaardsjabloon. Niet alleen is dit lang en ingewikkeld (in de vorige versie was het een fluitje van een cent), maar als je klaar bent toont het iedere keer een dialoog, die je vertelt dat je de standaardinstellingen hebt gewijzigd, en opent dan een nieuw bestand wat je misschien helemaal niet wilt. Hetzelfde geldt voor het maken van een nieuw sjabloon: je doorloopt dezelfde wizard, bewaart je sjabloon, en krijgt een vergelijkbare dialoog. Waarschijnlijk kunnen deze twee processen gecombineerd worden, zoals het geval was in de vorige versie.

Bijzonder nuttig zijn Inspirations sjablonen. Dit zijn bestanden met kant-en-klare diagrammen en overzichten, opgemaakt met lege symbolen of onderwerpen, die je kunt gebruiken voor onderwijs- of beroepsdoeleinden. Er zijn vijf groepen sjablonen: Language Arts, Social Studies, Science, Planning, en Thinking Skills - deze sjablonen geven je een goed beeld hoe je kunt werken met Inspiration. Een handleiding van 60 pagina's laat elk sjabloon zien, legt het gebruik ervan uit, en bespreekt de voordelen van elk afzonderlijk sjabloon. Bij het programma zit ook een keur van symbolen die je in diagrammen kunt gebruiken. Hoewel ik niet veel geef om de honderden symbolen bij het programma - ik gebruik alleen rechthoeken en ovalen - zullen anderen deze figuren misschien handig vinden om hun ideeën beter te onderscheiden, of ze doelmatiger mede te delen aan anderen.

Waar zijn de documenten? Omdat ik auteur ben van computerboeken en handleidingen, ben ik in het bijzonder gevoelig voor documentatie, en voor een programma zo anders en gecompliceerd als Inspiration, is goede documentatie belangrijk. Hoewel veel gebruikers programma's kunnen "op pikken" door ze gewoon maar te gebruiken, de ideeën die achter Inspiration zitten zijn nieuw voor de meeste mensen en documentatie is een noodzaak. Inspiration wordt verstuurd met twee boekjes - een Getting Started gids en de Template Guide - en vier PDF-bestanden met documentatie: de twee bovenstaande gidsen, een gebruikershandleiding, en een Symbol Guide, met de vele symbolen die gebruikt kunnen worden in diagramweergave.

Ik heb gemengde gevoelens over de documentatie - hoewel de Symbol Guide en Template Guide praktisch zijn, is de gebruikershandleiding stompzinnig en niet erg uitnodigend: hele hoofdstukken gaan voorbij zonder een schermafbeelding of enige illustratie, wat het een betrekkelijk onaantrekkelijke handleiding maakt.

Conclusie -- Een van de grootste problemen met een programma zoals Inspiration is om het in te passen in jouw manier van werken. Voor mij zijn overzichten een soort omheiningen die me mijn vaak ongeorganiseerde gedachten helpen beteugelen. De mogelijkheid om zowel visueel te werken, in diagramweergave, als in een standaard tekstformaat geeft me verschillende perspectieven op mijn ideeën. De mogelijkheden inherent aan zo'n programma zijn enorm - het vermogen om zowel Webpagina's als documenten in een overzicht te linken kan een hoop tijd besparen bij het organiseren van externe informatie.

De werkelijke vraag is of gebruikers zich aan dit idee kunnen aanpassen - omdat voor veel mensen Inspiration niet alleen een nieuwe manier van documenten maken betekent, maar ook een nieuwe manier van denken. In mijn situatie ben ik al lang overtuigd van deze manier van werken. Inspiration is voor mij een van de weinige fundamentele schrijfgereedschappen op mijn Macintosh, en zal dat lang blijven met deze nieuwe Mac OS X-versie.

Inspiration 7 kost $70, en een gratis 30-dagen demoversie is verkrijgbaar als een 15.6 MB download.

[Kirk McElhearn is een freelance schrijver en vertaler en woont in een dorp in de Franse Alpen. Hij is de co-auteur van Microsoft Office v. X Inside Out, uitgegeven door Microsoft Press.]

PayBITS: Heeft dit artikel je geïnspireerd om Inspiration te proberen?
MIsschien wil je Kirk met een paar dollar ondersteunen via PayPal!
<https://www.paypal.com/xclick/business=kirk%40mcelhearn.com>
Lees meer over PayBITS: <./paybits.html/>

(Natuurlijk is een gift aan de Nederlandse vertaalploeg ook welkom: <https://www.paypal.com/xclick/business=d.flach%40chello.nl&item_name=TBNL>.)

Niet-winstgevende en niet-commerciële publicaties en Websites mogen artikels overnemen of een HTML link maken als de bron duidelijk en volledig vermeld wordt. Anderen gelieve ons te contacteren. We garanderen de precisie van de artikels niet. Caveat lector. Publicatie-, product- en firmanamen kunnen gedeponeerde merken zijn van hun ondernemingen.

Vorige aflevering | Search TidBITS | TidBITS Homepage | Volgende aflevering