Vorige aflevering | Search TidBITS | TidBITS Homepage | Volgende aflevering

TidBITS#568/19-Feb-01

De Mac interface wordt geprezen voor zijn toegankelijkheid - behalve als je invalide bent; in dat geval zijn Mac's geheel ontoegankelijk. Joe Clark bekijkt de droevige staat van technische hulpmiddelen voor de Macintosh. Verder dwingt Jeff Carlson een tweede harde schijf z'n PowerBook in en doen we verslag van PowerMail 3.0.8, Conflict Catcher 8.0.8, Storyspace 2 en Google's aankoop van het Deja.com Usenet archief; tevens vragen wij in welke vorm jullie bij voorkeur TidBITS wensen te lezen.

Onderwerpen:

Copyright 2001 TidBITS Electronic Publishing. All rights reserved.
Information: <[email protected]> Comments: <[email protected]>

-> Denk je dat TidBITS interessant is voor <-
-> je vrienden, kennissen, collega's? Geef <-
-> hen de tip zich ook GRATIS te abonneren <-
-> of stuur deze aflevering naar hen door! <-

Je kunt je gratis abonneren op de Nederlandse afleveringen van TidBITS door een (blanco) mailtje te sturen naar: [email protected]. Je krijgt deze dan per e-mail toegestuurd.
Om je abonnement op te zeggen, kun je een mailtje sturen naar: [email protected].

Deze editie van TidBITS werd gedeeltelijk gesponsord door:

De Nederlandse editie van TidBITS is een letterlijke vertaling van de oorspronkelijke Engelse versie. Daarom is het mogelijk dat een deel van de inhoud niet geldt in bepaalde landen buiten de USA.

Dit nummer werd uit het Engels vertaald door:

Verder werkten mee:

MailBITS/19-Feb-01

[vertaling: PEP, LmR, MSH]

Enquête-voorbeschouwing: In welke vorm van e-mail willen jullie TidBITS bij voorkeur lezen? We onderzoeken nieuwe manieren waarop we TidBITS kunnen uitgeven en daarbij hebben wij jullie hulp nodig. De eerste 99 edities gaven wij uit als e-mail in HyperCard, daarna stapten wij in 1992 over op het enkel-tekst setext formaat dat je nu ziet in je e-mail. Tussendoor hebben we een web versie toegevoegd, een database met alle aparte artikelen erin en als laatste nieuwtje een handheld-uitgave. Ook hebben we geëxperimenteerd (zonder succes) met push technologie en met het niet meer bestaande CDF-formaat van Microsoft. We willen niet weer voor niets zoveel moeite doen, dus willen we vooraf weten in welke vorm jullie je e-mail TidBITS hett liefst lezen. Mogelijkheden die we kunnen toevoegen aan de huidige situatie zijn bv. de hele uitgave in een eenvoudig HTML-formaat (met enkel een paar grafische elementen) zoals je het nu ziet in onze artikel-database, een kort enkel-tekst bericht met links naar de database of een korte HTML geformatteerde aankondiging met de URL links ingepast onder de artikel koppen. Wij vinden het belangrijk te weten wat onze lezers vinden, dus laat van je horen in de Enquête op onze homepage. [ACE]

<http://www.tidbits.com/>

Conflict Catcher Update naar 8.0.8 -- Casady & Greene brengt Conflict Catcher 8.0.8 uit, met ondersteuning voor Mac OS 9.1. Om precies te zijn: de nieuwe versie voegt Mac OS 9.1 All en Base sets toe en past de Clean Install System Merge voor de Mac OS 9.1 aan. Daarbij kun je default sets definiëren voor gebruik onder een Mac OS 9 die draait onder Mac OS X's Classic mode. De update is gratis voor geregistreerde gebruikers van Conflict Catcher 8 en is een 1.4 MB download. [JLC]

<http://www.conflictcatcher.com/>

Eastgate Systems brengt Storyspace 2 uit -- Eastgate Systems, sinds jaren een uitgever van hypertext gereedschap en hypertext publicaties, heeft Storyspace 2 uitgebracht, een volledige herziening van de vernieuwende hypertext editor (zie TidBITS-095, een hele editie gewijd aan dit programma). Storyspace 2 is nu PowerPC-native, ondersteunt drag & drop overal, gebruikt contextuele menu's en vertoont een meervoudige undo-functie. Verbeterde typografie, nieuwe map-weergaven en gebogen lijnen die links aanduiden betekenen dat het werken met complexe hypertext webs makkelijker wordt. Als laatste, ondersteuning bij op maat te maken HTML templates en een nieuwe Storyspace lezer bieden een betere manier om hypertext geschriften bij lezers aan te bieden. Updates naar Storyspace 2 en een nieuwe Storyspace lezer zijn gratis als je er een aanschafte na 01-jul-00 en anders $95; kosten nieuw zijn $295. Er is een 3.6 MB demo. [ACE]

<http://www.eastgate.com/Storyspace.html>
<TidBITS-095.html>

PowerMail 3.0.8 voegt HTML & authenticatie toe -- CTM Development heeft PowerMail 3.0.8 uitgegeven, een noemenswaardige update van hun internationaal-gerichte email-programma (zie "Naar nieuwe Gewesten Trekkend met PowerMail" in TidBITS-530.). PowerMail 3.0.8 voegt ondersteuning toe voor SMTP-authenticatie (een veilige manier voor mail servers om erkende gebruikers op remote networks om mail te sturen zonder dat er gevaar is voor misbruik door spammers) en het kan HTML-geformatteerde berichten lezen door ze te verbinden met de nieuwste versie van Apple's HTML rendering machine in Mac OS 9.1. Apple's HTML rendering beperkt maar is vaak goed genoeg en je kan kiezen of je het bericht krijgt als tekst of in de door jou aangewezen Web browser. PowerMail 3.0.8 kan ook email im- en exporteren uit en naar Microsoft Entourage en nog veel meer email functies. PowerMail 3.0.8 vereist een PowerPC computer met Mac OS 8.5 of hoger en heeft een voorlopige ondersteuning voor Mac OS X. PowerMail kost $49 en er is een 30 dagen werkende versie te downloaden (2.6 MB). [GD]

<http://www.ctmdev.com/powermail3.shtml>
<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbart=05930>

Google koopt Deja.com Usenet archief -- de populaire zoekmachine en Web catalogus Google, op dit moment onze favoriete zoeksite, heeft Deja.com's Usenet Discussion Service gekocht, het archief van alle Usenet berichten sinds 1995. Dit zijn meer dan 500 miljoen berichten - een terabyte aan discussies. Toen het nog DejaNews heette, leverde Deja.com aanvankelijk alleen een via het Web bereikbaar archief van Usenet berichten maar ze zijn hun concentratie verloren (en waarschjnlijk ook een dot geld - eBay's Half.com kocht namelijk Deja.com's Precision Buying Service). Hoewel het even zal duren voordat Google de nodige gereedschappen heeft ontwikkeld om een goede interface te maken naar alle 500 miljoen berichten ontsluiten ze de berichten sinds augustus 2000 via een aantal vrij eenvoudige functies. Wij zijn blij met het feit dat Google deze essentiële bron vban informatie overneemt - slechts weinig Internetbedrijven die nuttige diensten verlenen kunnen zich meten met Google's gerichtheid op bruikbaarheid, prestatie, en nuchter ontwerp. [ACE]

<http://www.google.com/press/pressrel/pressrelease48.html>
<http://groups.google.com/>

De Beste Boeken -- We slaan ons niet graag op de borst, maar we meenden enkele door stafmedewerkers van TidBITS geschreven boeken te mogen vermelden, die prijzen verwierven bij de derde jaarlijkse bekroning van MyMac.com's Boek Bytes Prijzen. Bijdrage van redacteur Matt Neuburg's REALbasic: De definitieve gids werd verkozen tot het beste Programmeerboek, terwijl van Adam Engst Crossing Platforms: Een Macintosh-Windows Phrasenboek (samen met David Pogue geschreven) tot het beste Mac-Win Book onder de $30 werd verkozen. Daar niet voor onderdoende behaalde Editor Jeff Carlson twéé onderscheidingen: een voor zijn Palm Organizers Visual QuickStart Gids en een andere voor Real World Adobe Golive 4, samen met TidBITS medewerker (en vroegere NetBITS redacteur) Glenn Fleishman. (Zij publiceerden onlangs een verbeterde editie voor GoLive 5.) Je vindt links voor deze en andere boeken van de TidBITS staf op onze BookBITS page. [GD]

<http://www.mymac.com/book_bytes/thirdawards_12.8.00.shtml>
<http://www.tidbits.com/bookbits/staff.html>
<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbart=05712>

Tweede leven voor een harde schijf uit een oude PowerBook

door Jeff Carlson <[email protected]>
[vertaling: TK, AV]

Eind vorig jaar haalde ik de originele 4,5 GB harde schijf uit mijn PowerBook G3 (Bronze) en verving ze door een voordelige harde schijf van 12 GB. Dit schiep niet alleen meer ruimte voor mijn gegevens, maar ik kon er ook meer dan een gigabyte MP3-bestanden van mijn muziekverzameling op kwijt. Het betekende wel dat mijn perfect bruikbare harde schijf van 4,5 GB in een lade terechtkwam. En al ben ik heel tevreden over mijn nieuwe schijf, die oude, ongebruikte harde schijf bleef in mijn achterhoofd zitten.

Op de meest recente Macworld Expo vond ik een manier om die harde schijf opnieuw te gebruiken: de Xcarét Pro Expansion Bay Hard Drive Kit van Mac Components Engineered (MCE). Met deze kit van $150 kan je een IDE-schijf van 12,7 mm (of korter) in een behuizing plaatsen die in de uitbreidingssleuf van een PowerBook G3 past (MCE biedt naast kits voor de 1999 en 2000 PowerBook-modellen ook kits voor het 1998-model, dat een sleuf met andere afmetingen heeft). Zij bieden behuizingen aan compleet met harde schijf, maar ik was meer geïnteresseerd in de behuizing zelf om mijn schijf van 4,5 GB nieuw leven in te blazen.

<http://www.mcetech.com/xpebhd.html>

Drive Me Crazy -- Aangezien ik al tientallen harde schijven van PowerBooks heb geïnstalleerd, dacht ik dat ik mijn oude schijf zonder problemen in de behuizing kon monteren. Het had eigenlijk eenvoudig kunnen geweest zijn, als ik de instructies van MCE maar niet stap voor stap had gevolgd. Tot mijn verbazing waren er geen afbeeldingen bij de verschillende stappen: zelfs korrelige en slecht gefotokopieerde foto's waren beter geweest dan helemaal niets. Ik vermoed dat dit documentatieprobleem te wijten is aan het recente nieuwe ontwerp van de schijfbehuizingen van MCE. De Xcarét Pro 99/2000 Drive, die in mijn PowerBook past, staat in een tweede gebruiksaanwijzing afgebeeld als een bredere behuizing die lijkt op de CD-ROM-module van de PowerBook; de behuizing die ik had is smaller en lijkt meer op een batterij.

Het belangrijkste probleem waarmee ik te maken kreeg was het koperen verbindingslint, dat je blijkbaar moet plooien om de schijf in de drager te krijgen. Eerst was dit lint wat stijf, en moest ik het naar achteren plooien zodat de schijfconnector van de kit (een dunne groene circuitkaart tussen de zwarte plastic connector en de connector die in de interne sleuf past) 180 graden is gedraaid. Je moet de harde schijf ook wat naar het midden van de behuizing duwen opdat ze zou passen, zodat het lint nu meer op een slap hangende vlag lijkt dan op een gestreken laken. Dit staat niet in de documentatie, en tenslotte duwde ik alles voorzichtig op zijn plaats en hoopte dat het zou werken.

Nu de kabel van de harde schijf was aangesloten, moest ik hem nog bevestigen op een zilveren kitbasis die de harde schijf vasthoudt in de behuizing. Gelukkig past de schijf maar op één manier in de voorziene ruimte, maar hier had ik dan weer problemen met de schroeven. Volgens de documentatie zitten er 4 zilveren schroeven met platte kop, 2 zilveren (of bruine) tapschroeven met ronde kop, en 2 zwarte schroeven met platte kop bij de kit. Bij de mijne kreeg ik echter 4 zilveren schroeven met platte kop en 9 zwarte schroeven met platte kop. De zwarte schroeven houden de kitbasis op zijn plaats, en bevestigen ook de buitenbehuizing, zodat je met de zilveren schroeven de harde schijf in de kitbasis moet bevestigen. De zilveren schroeven waren echter te dun voor de schroefgaten in de harde schijf; ik gebruikte er een om op zijn minst te proberen te voorkomen dat de harde schijf in de kitbasis zou gaan verschuiven, en dit lijkt wel te werken, maar de andere schroeven bleven niet! zitten en rammelden rond in de behuizing.

Gelukkig zijn er niet zo veel onderdelen, en als je ooit al een harde schijf uit een PowerBook hebt verwijderd, zou je er dus zonder al te veel problemen moeten aan uitgeraken. Ik doe dit al jaren, en toch heeft het me bijna een uur gekost om alles te vissen.

Hard schrijven -- Gelukkig verbeterde alles erg toen ik alles eenmaal in elkaar had zitten. Eerst zette ik mijn PowerBook uit, stopte de schijf in het rechter expansie slot (mijn PowerBook G3 (bronzen toetsenbord) heeft zowel links als rechts een uitbreidingsslot; de linker is alleen voor de batterij; zie hieronder), en zette mijn PowerBook weer aan. Het schijf icoon verscheen op mijn bureaublad als ware het een ingebouwde schijf. Vervolgens gebruikte ik Apple's Schijf Installatie om het te initialiseren en binnen minuten had ik 4,5 GB meer opslag ruimte. Om het nieuwe leven van mijn schijf in te luiden, copiëerde ik snel 1,2 GB aan MP3 bestanden.

In bijna elk aspect werkt de schijf als ware het een intern mechanisme. Het gebruikt de settings van het Energie Beheer controle paneel om te sluimeren als het niet gebruikt wordt en levert geen problemen als ik mijn PowerBook in slaap zet. Als ik het wil omruilen voor een batterij of Cd-rom station, hoef ik alleen maar te zorgen dat geen enkele applicatie het nog gebruikt, vervolgens op te bergen (door het typen van Command-Y, het icoon naar de prullenmand te slepen, of Berg Op te selecteren via het Archief menu) en de Xcarét module te verwijderen via de PowerBook ejectie hendel. Als ik de Xcarét module weer in het slot steek, verschijnt de schijf binnen enkele seconden.

Het simultaan gebruiken van twee harde schijven heeft effect op het leven van de batterij, maar niet zoveel als ik had gedacht. Om dit te testen, luisterde ik continu naar muziek van de schijf via iTunes terwijl ik werkte, totdat ik een batterij waarschuwing kreeg. Nadat ik de batterij 's nachts had opgeladen, deed ik hetzelfde zonder de Xcarét module. Het verschil in deze (zeer onwetenschappelijke) test, was slecht een half uur extra batterij leven zonder de Xcarét module. Dit was volkomen acceptabel voor mijn gebruik. Ik kan me voorstellen dat met normaal gebruik (versus continu ervan lezen), de levensduur van de batterij een stuk langer is.

Gebruik van Mac OS X -- Ik bestelde de Mac OS X Public Beta zodra het beschikbaar was, maar was er nooit aan toe gekomen het te installeren op mijn PowerBook. Dit vooral omdat het mijn belangrijkste machine is en ik geen andere machines heb waar het op kan draaien. Dus ondanks mijn nieuwsgierigheid om met Mac OS X te spelen, had ik zowel geen tijd, als geen mogelijkheid om het besturingssysteem in beta te gebruiken op dagelijkse basis.

Met een harde schijf voor een expansie slot beschikbaar, had ik eindelijk een mogelijkheid om met Mac OS X te spelen. Installeren was echter moeilijker dan ik had gedacht, zie het niet ten schulde van de Xcarét schijf. De Mac OS X Beta moet namelijk worden geïnstalleerd vanaf de cd als opstartschijf. Mijn eerste gedachte was om de Cd-rom in het rechter slot te gebruiken en de Xcarét in de linker en de stroom voorzien door de AC adapter. De Xcarét lijkt in het linker slot te passen, maar dat was erg krap en ik wilde niets riskeren door het te forceren. Een goed iets ook: alhoewel de originele 1998 PowerBook G3 Series apparaten kan accepteren in beide sloten, gebruikt mijn 1999 Bronzen Toetsenbord model het linker slot alleen voor batterijen. De les van die dag werd: kijk eerste Apple's Tech Info Library (of je handleiding) na voor je dingen gaat forceren.

<http://til.info.apple.com/techinfo.nsf/artnum/n58329>

Dit betekende dat ik niet zowel de Cd-rom als de expansie slot schijf tegelijkertijd kon gebruiken. Het lenen van een USB CD/RW speler bleek ook nutteloos, omdat de computer niet op kon starten via het externe apparaat. Ik had mijn laatste uitvlucht bereikt.

Met een volledige back-up van mijn data achter de hand (ik heb mijn les geleerd: zie "DriveSavers Komt Ter Hulp" in TidBITS-495 om te leren waarom ik elke nacht mijn data back-up), Ik haalde de 12 Gb schijf eruit en verwisselde het met de 4,5 GB schijf in de Xcarét omhulling. Hierna was het mogelijk om via de Cd-rom module Mac OS X te installeren en hierna de schijven terug te zetten in hun originele plekken.

<http://db.tidbits.com/getbits.acgi?tbart=05530>

Nu kan ik de machine opstarten in Mac OS X via het System Disk controle paneel (wat op de expansie slot schijf stond) door het instellen van Mac OS X als het actieve systeem en vervolgens de machine opnieuw op te starten. Als ik klaar ben kan ik terugkeren naar Mac OS 9 op de interne 12 GB schijf.

Hard geschreven -- Alhoewel het klinkt als een zware weg om 4,5 GB opslagruimte toe te voegen aan mijn PowerBook, was het ergste slechts van korte duur en is nu over. Ik heb de Xcarét module nu vaak gebruikt zonder een enkel probleem en ik ben blij dat ik een perfect functionerend stuk gereedschap in hergebruik heb genomen.

Toegankelijkheid van de Mac: Beroering in het Paradijs

door Joe Clark <[email protected]>
[vertaling: MSH, JG, JS, MK, DPF]

Mac gebruikers zijn heden ten dage volwassen genoeg om te bekennen dat de Mac niet in alle gevallen beter is dan Windows. Ik kijk al twintig jaar naar toegankelijkheids- en gehandicaptenzaken en beschouw mezelf niet minder dan een Macintosh separatist. Het pijnigt me te moeten zeggen dat zo ongeveer iedere computergebruiker met een ter zake doende handicap Windows zou moeten gebruiken, niet de Mac.

Bekijk dat eens even. Kun je je enig andere complete gemeenschap voorstellen die niet de Mac zou moeten gebruiken, die actief de voorkeur aan Windows machines moet geven? (Grootouders? Moslims? Ijslanders? Orthodontisten?) Kun je een andere groep bedenken die bijna geheel uitgesloten is van Mac-gebruik, maar goed in staat is om met Windows te werken?

Wist je trouwens dat dit een probleem was?

Zo is het niet altijd geweest, misschien verbeteren de zaken in het Mac OS X -tijdperk, maar op dit moment zien we grote belemmeringen aangaande gebruik van de Macintosh door gehandicapten: Dingen betrekking hebbend op toegankelijkheid worden slecht begrepen en wekken vrees en weerstand op, terwijl de gehandicapte Mac gebruiker tevens moeilijk aan de hardware and software komt die hij nodig heeft, en die is vaak inferieur vergeleken met wat andere systemen kunnen verschaffen. Bovendien heeft Apple gehandicapte Mac gebruikers jarenlang veronachtzaamd en staat klaar om een grote blunder met Mac OS X te begaan.

Maar laten we bij het begin beginnen.

Toegang klas 1 -- Nu dat computers verder uitgebreid zijn dan zuiver computeren en communicatie apparatuur geworden zijn, willen invaliden computers gebruiken in steeds toenemende getallen. Bepaalde gebreken verhinderen echter computergebruik - of, meer nauwkeurig, de manier waarop computers heden gemaakt zijn betekent een versperring voor sommige invaliden.

Hoeveel mensen met gebreken zijn er? Het is gewoon onmogelijk betrouwbare getallen over de vele relevante gebreken over de hele wereld te vinden. De vormen die gebreken nemen zijn zo veel voorkomend dat zelfs de beschrijving van invaliditeit netelig is. (Ik werkte eens op het team van een overheidsproject dat twee jaar besteedde om precies te proberen dat te doen.) Maar als slechts een voorbeeld, de Amerikaanse Federatie van de Blinden schatte dat er 900,000 blinden of visueel gehandicapte computergebruikers in de Verenigde Staten zijn.

<http://www.afb.org/info_document_view.asp?documentid=1367#comp>

Terzijde van de statistieken, hier is een nuttige manier om dingen te bekijken: is jouw handicap serieus genoeg om jouw gebruik van een Macintosh te beïnvloeden? In sommige gevallen is het antwoord een duidelijk nee. Iemand die een amputatie heeft ondergaan en slechts een been heeft bijvoorbeeld, heeft helemaal geen barrières met het gebruik van een Mac. Maar andere groepen invaliden staan tegenover barrières.

Toegankelijkheid gaat over het aanpassen van eigenschappen die iemand niet kan veranderen door mogelijkheden te verstrekken.

Zichzelf Aanpassende Technologie -- Zelfs vijf jaar geleden was het best mogelijk een grote reeks zogenaamd zelfaanpassende technologie te vinden - apparatuur of programma's ontworpen om de barrière tot het gebruik van een Mac weg te nemen. De "ondersteuning vanuit de industrie" voor de toegankelijkheid was ook een wereld van verschil met wat we nu hebben. Beginnend in 1985 werkte de Apple's Worldwide Disability Solutions Group (WDSG) aan alles vanaf de toegankelijkheid van de Apple II tot aan online gemeenschappen voor gehandicapte kinderen. Cruciaal daarin was dat de WDSG ook met ontwikkelaars werkte om aangepaste technologie te produceren en bestaande programma's en apparatuur toegankelijk te maken (met, toegegeven, gemengde resultaten). Maar Steve Jobs ontsloeg de vijf personen in WDSG in januari 1998 en bespaarde daarmee een magere miljoen dollar per jaar.

<http://www.wirednews.com/news/print/0,1294,12351,00.html>

Sindsdien, ondanks de financiële wederopstanding van Apple, heeft de toegangkelijkheid geen officiële fakkeldrager binnen Apple en niet het officiële belang dat het bestaan van een afdeling ervoor zou leveren. Alles wat je nu kan vinden zijn een paar magere warm-gevoel pagina's op de educatieve delen van de web site van Apple. (De nadruk op educatie lijkt te impliceren dat gehandicapte Mac-gebruikers niet meer gehandicapt zijn zodra ze afstuderen.)

<http://www.apple.com/education/k12/disability/>

Ondertussen hebben Microsoft en zelfs IBM hun eigen toegankelijkheids-divisies in stand gehouden en zelfs uitgebreid, gelijke pas houdend met ontwikkeling van programma's en apparatuur en de cruciale bewustzijnswording bij ontwikkelaars.

<http://www.microsoft.com/enable/>
<http://www.ibm.com/able/>

Het opdoeken van de WDSG viel samen met de opkomst van het Internet, dat opeens volledig nieuwe lagen van ontoegankelijkheid toevoegde, in het bijzonder voor blinde computergebruikers. (Ik bekijk Internettoegang in een toekomstig artikel.)

Verder hebben mensen met een handicap juridische rechten. In de Verenigde Staten, Canada, Australië, en het grootste deel van West Europa, en andere landen. Is het illegaal een gekwalificeerde gehandicapte te ontslagen of te weigeren in dienst te nemen (om maar een paar van de rechten te noemen)? Werkgevers zijn verplicht gehandicapte werknemers van de juiste hulpmiddelen te voorzien. Dat kan betekenen dat het werk zelf aangepast wordt, dat aangepaste technologie beschikbaar wordt gesteld, aparte werktijden worden ingesteld, of een van vele andere maatregelen die niet het bestaan of de aard van het bedrijf aantasten. Dat zou uiteindelijk kunnen betekenen dat een bedrijf met alleen maar Macs zelfs gedwongen wordt om Windows computers te kopen voor de gehandicapte werknemers. In de Verenigde Staten is de Americans with Disabilities Act de belangrijkste wet die de rechten van gehandicapten beschrijft. In andere landen komt het vaak voor dat mensenrechten wetgeving van toepassing is op zaken die met een handicap te maken hebben.

<http://www.usdoj.gov/crt/ada/adahom1.htm>

Onwetendheid en Angst -- Handicaps zijn normaal in een menselijke samenleving, maar, net zoals het vaak lastig is om je vriendenkring uit te breiden buiten je eigen ras of religieuze groep, is het ongewoon voor een niet-gehandicapt persoon een gehandicapte als vriend te hebben. Mensen ontberen voorbeelden - echte mensen die ze kennen en vertrouwen en van wie ze kunnen leren wat een handicap is.

En hoe dan ook, zelfs als je een dove vriend hebt, zowel jij als je vriend weten waarschijnlijk niets van blindheid of verlamming. Handicaps zijn er in teveel soorten en maten. De manier waarop televisie en film met handicaps omgaat is vol stereotiepen, en totaal niet accuraat, dus neem ze met een korreltje zout. Omgaan met mensen met een handicap vereist dat je je voorstelt hoe het is om zelf de handicap te hebben, en dat is voor veel mensen erg lastig.

Er is geen snelle oplossing om de angst weg te nemen. Contact van persoon tot persoon, en eenvoudigweg gewend raken aan de handicap is wat er nodig is. De integratie van mensen met een handicap in het werk helpt daarbij.

De toegankelijke toekomst -- In mijn volgende stuk geef ik een overzicht van de in aanmerking komende handicaps en bied ik een gids voor de aanpassingstechnologie die je kunt kopen om de barrières van het Mac-gebruik weg te nemen. Maar veel is er niet te koop.

Eenvoudig gezegd is alles beter in een Windows-omgeving als het gaat om toegankelijkheid. Je hebt de ondersteuning van Microsoft zelf, voor ontwikkelaars is het een interessante afzetmarkt vanwege het feit dat bedrijven en overheidsinstellingen zijn gestandaardiseerd op Windows, en tenslotte is er nog zoiets als de impact van 's werelds grootste -zij het dan misschien niet beste- besturingssysteem.

Er zijn bovendien veel meer hard- en software producten leverbaar. Bijna alle leveranciers van toegankelijkheidshulpmiddelen voor de Mac verkopen dezelfde spullen ook voor Windows, en dan ook nog eens een aantal producten die uitsluitend geschikt zijn voor het Windows-platform. Sommige leveranciers en importeurs, zoals Madentec en Prentke-Romich, bieden eigenlijk gewoon alleen Windows-artikelen aan -en nog een heleboel ook.

<http://www.madentec.com/>
<http://store.prentrom.com/>

Geef op het Internet maar eens een zoekopdracht op leveranciers van aanpassingstechnologie, en je zult zien dat je niet alleen heel veel resultaten krijgt, maar ook dat daar bijna niets tussen zit waar je voor je Mac iets aan hebt (of voor welke computer ook maar die niet onder Windows draait). We weten allemaal nog hoe het ging met de ontwikkeling van spraakherkenningstechnologie: eerst voor Windows, dan voor de Mac. Dat is exemplarisch voor de situatie van de aanpassingstechnologie in zijn algemeenheid.

<http://directory.google.com/Top/Shopping/Health_and_Beauty/Disabilities/Assistive_Technology/>

Aanpassingstechnologie voor Windows bestrijkt het hele scala van woordvoorspellingssoftware, die kinderen helpt te leren lezen en schrijven tot ingewikkelde combinaties van schermlezers en braille-displays, waarmee een blinde tegelijkertijd tekst die op het scherm staat kan horen en systeemcommando's (zoals menu's en berichten in een statusregel) in braille kan lezen. Ironisch genoeg wordt met Windows 2000 een schermversie van een toetsenbord meegeleverd dat oorspronkelijk (door Madentec) als Mac-only programma werd ontwikkeld.

<http://www.madentec.com/screendoor/scr_frm.html>

Hoewel het misschien een beetje teveel van het goede lijkt om te verwachten dat een blinde JPEG-bestanden in Photoshop zou kunnen gaan bewerken of dat hij een PowerPoint-presentatie zou gaan maken, toch kunnen dankzij aanpassingstechnologie een heleboel mensen met een hele reeks verschillende handicaps zo'n beetje al het normale computerwerk op kantoor uitvoeren... tenminste, als ze beschikken over een Windows-computer.

OS merkpunten -- Verder kunnen we het nog hebben over systeem "merkpunten" (waarbij onderhuidse codes staan, die door de onderhavige programmatuur geïnterpreteerd moeten worden - vert.). Het is mogelijk een besturingssysteem te ontwerpen dat elegant met aanpassingstechnologie omgaat, maar datzelfde besturingssysteem moet daar dan ook specifiek voor ontworpen zijn, met dit soort merkpunten, of achtergrondfuncties die programma's als tekst-naar-spraak converteerders kunnen gebruiken.

Denk hierbij bijvoorbeeld aan Macintosh menu commando's: Je kunt Stoppen uit het Bestand menu kiezen of Commando-Q indrukken (of eerst de Commando-toets en dan Q, als je over de juiste aangepaste software beschikt). Het systeem biedt dan een merkpunt voor een toetsenbord-equivalent van een menu commando. Voorzieningen die software toegankelijk maken werken op dezelfde manier, en geven je zo op een effectieve manier op verschillende wijze toegang tot een taak.

Het is nodig bij de kern van de software te beginnen wanneer je het toegankelijk wil maken - als je dat later nog wilt toevoegen, zul je verschillende valkuilen tegenkomen. Microsoft heeft op dit punt een twijfelachtige reputatie, maar ze proberen het tenminste, en één van hun technologieën heet Active Accessibility.

<http://www.microsoft.com/enable/msaa/>

Het ultieme doel is een verzameling systeem-merkpunten die samenwerkt met alle software en hardware. De realiteit is echter dat fabrikanten van aanpassingstechnologie allemaal hun eigen merkpunten en oplossingen bedenken. Kunnen we hier spreken van "het wiel opnieuw uitvinden?"

Lou Grosso van Alva Access Group vertelde me dat, gebaseerd op zijn gesprekken met Apple's eigen ontwikkelaars, de eerste volledige uitgave van Mac OS X en de bijbehorende sexy Aqua interface in het geheel geen merkpunten zal bevatten, maar volgende uitgaven misschien wel. Apple heeft helaas niet gereageerd op verscheidene verzoeken om commentaar. Is sex voor Apple belangrijker dan toegankelijkheid?

In het land van overlappende minderheden (Mac gebruikers die ook nog eens invalide zijn) zullen de zaken waarschijnlijk eerst slechter worden voordat er verbetering kan komen. Paradoxaal genoeg hebben verscheidene ontwikkelaars waarmee contact gezocht werd voor dit verhaal hardop gezegd dat het verschijnen van Mac OS X hun producten nieuw leven in zal blazen. Dat lijkt op zijn minst twijfelachtig; zelfs niet alle fanatieke Mac supporters gaan gelijk watertanden bij het vooruitzicht van een volledig nieuw besturingssysteem. Indien ontwikkelaars van aanpassingstechnologie het te duur of te ingewikkeld hebben gevonden te ontwikkelen voor een platform dat al 16 jaar bestaat, hoe kunnen we dan verwachten dat ze dat wel zullen doen voor een systeem dat zich nog in het beta-stadium bevindt?

Bovendien is Mac OS X visueel meer georiënteerd dan welk eerder Mac-besturingssysteem dan ook. In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt (onder Web auteurs bijvoorbeeld) zijn de offers die op het gebied van de visuele complexiteit gebracht moeten worden om een product toegankelijk te maken helemaal niet zo vreselijk groot. Het ontbreken van de benodigde merkpunten in Mac OS X is echter wel degelijk een serieuze zaak, en in de eenentwintigste eeuw zou het eigenlijk niet meer voor mogen komen dat nieuwe besturingssystemen deze voorzieningen niet kennen. Het is echt onvergeeflijk.

Apple dwingen -- Steve Jobs heeft totaal geen haast met het in ere herstellen van de Worldwide Disability Solutions Group of iets soortgelijks. Ik heb van horen zeggen bij Apple dat er wel degelijk iemand in het bedrijf is die zich bezighoudt met aanpassingstechnologie, maar ik heb het niet bevestigd kunnen krijgen. Dat zou overigens kunnen veranderen. De regering van de VS heeft bepaald dat in 2001 alle desktop computers, Web sites van de regering, kiosks, telefoons en andere vormen van informatie-technologie toegankelijk moeten zijn.

<http://www.access-board.gov/sec508/508standards.htm#Section%201194.26%20Desktop%20and%20Portable%20Computers>

Alle grote namen in soft- en hardware land verkopen aan de regering van de VS, dus Apple ook. Men zegt dat het Lawrence Livermore National Laboratory alleen al 12.000 Macs heeft (en bovendien een pagina heeft waar deze apparatuur aan moet voldoen.

<http://www.llnl.gov/projects/ia/standards/ia7501-2/mac.html>

Zowel bestaande computers als nieuwe aankopen zullen aan bovenvermelde richtlijnen moeten voldoen. Wanneer Apple zich niet gaat conformeren wat toegankelijkheid betreft, zou het bedrijf wel eens alle regeringscontracten kwijt kunnen raken.

Zo is de toegankelijkheid van de Mac door Apple zelf genegeerd en daardoor beschadigd, en tegelijk door dat onzichtbare monster, "de markt." Men moet aan een inhaalslag beginnen. We zullen pas na een tijd weten hoe Apple hierop zal reageren. In mijn volgende artikel zal ik een lijst van eisen aan aanpassingstechnologie formuleren om je te helpen de bestaande aanpassingstechnologieën voor de Mac te vinden.

[Joe Clark is een voormalig journalist in Toronto die zich al twee decades bezighoudt met -en schrijft over- toegankelijkheid voor minder validen. Kijk eens naar de enorme hoeveelheid informatie die hij hierover biedt op zijn website.]

<http://joeclark.org/access/>

Niet-winstgevende en niet-commerciële publicaties en Websites mogen artikels overnemen of een HTML link maken als de bron duidelijk en volledig vermeld wordt. Anderen gelieve ons te contacteren. We garanderen de precisie van de artikels niet. Caveat lector. Publicatie-, product- en firmanamen kunnen gedeponeerde merken zijn van hun ondernemingen.

Vorige aflevering | Search TidBITS | TidBITS Homepage | Volgende aflevering