Vorige aflevering | Overzicht van afleveringen | TidBITS Homepage | Volgende aflevering

TidBITS#371/24-Mar-97

Apple´s Powerbooks hebben niet alleen een immense invloed gehad op de laptop computer industrie, maar belichamen ook een gemengde combinatie van stijl, innovatie en prestige - elementen die Apple probeert terug te krijgen. In dit nummer nemen we een blik in de praktijk van de nieuwste aanwinsten: de PowerBook 1400 en de 3400. De laatste is op het moment titelhouder van snelste laptop van de wereld. Adam roept bovendien een aantal interessante vragen op aangaande de beslissing van Apple om Open Transport in Rhapsody te laten vallen.

Onderwerpen:

Copyright 1997 TidBITS Electronic Publishing. All rights reserved.
Information: <[email protected]> Comments: <[email protected]>

Deze editie van TidBITS werd gedeeltelijk gesponsord door:

Dit nummer werd uit het Engels vertaald door:

Coördinatie:

Technische realisatie:

Eindredactie:

MailBITS/24-Mar-97

CDA komt naar Washington -- Het Amerikaans Hooggerechtshof is begonnen met de hoorzittingen aangaande de Communications Decency Act. Ik zal niet doen of ik de resultaten van de eerste openingsredevoeringen ga analyseren, maar ik vond het wel fascinerend om het complete transcript ervan te lezen. Als je geïnteresseerd bent in hoe het hooggerechtshof de vragen stelde aan advocaten aan beide kanten, kijk dan eens op de onderstaande URL. Mocht je de zaak de afgelopen twee jaar niet gevolgd hebben, de Communications Decency Act (aangenomen als deel van de Telecommunications Act van 1996) probeert "mogelijkerwijs aanstootgevend" materiaal op het Internet, zoals omschreven door de lokale standaard, te beperken (zie TidBITS-315). [ACE]

<http://www.aclu.or g/issues/cyber/trial/sctran.html>

Over die R&D cijfers -- Verscheidene lezers schreven commentaar op de cijfers die Apple rondbazuinde over het Research en Development budget. De Apple­directie zei dat bij andere PC verkopers slechts 1 tot 2 procent van de verkoop naar R&D gaat. Dat kan wel zijn, maar dat neemt niet weg dat andere verkopers licentiebetalingen doen aan Microsoft, deels om de R&D voor Windows 95 van Microsoft te spekken. Bovendien heb ik gezegd dat Apple het ATG (Advanced Technology Group) budget wilde verlagen tot 5 procent van de verkoop; ik zou eigenlijk moeten hebben gezegd dat Apple het totale R&D budget wilde verlagen tot 5 procent van de verkoop, omdat ATG slechts een deel is van Apple´s totale research. [ACE]

Macromedia maakt Shockwave Director -- Op 19 maart 1997 heeft Macromedia een oplossing uitgebracht voor de veiligheidsfouten die in Shockwave Director, waar we vorige week verslag van hebben gedaan, zaten (zie TidBITS-370). Er zijn nog geen andere details beschikbaar, maar let erop dat je het complete Shockwave Essentials pakket moet downloaden om een goede versie van Shockwave Director te krijgen. Het pakket dat je moet downloaden, is 1,1 MB groot. [ACE]

<http://www.webcomics.com/shockwav e/>
<http://www.macromedia.c om/shockwave/download/>

Rhapsody en netwerken: enkele vragen

door Adam C. Engst <[email protected]>

Velen van jullie herinneren zich nog van mijn artikel in TidBITS-370, dat Apple aangekondigd heeft dat Open Transport in "onderhoudsmodus" zal gezet worden, en uiteindelijk zal vervangen worden in Rhapsody door de Unix BSD (Berkeley Standard Distribution) netwerkcode. Open Transport zal blijven bestaan in de "Blue Box,", het segment in Rhapsody dat zal zorgen voor de compatibiliteit met het huidige Mac OS.

De reactie van de Internet ontwikkelaarsgemeenschap op dit nieuws ging van verwarring over frustratie en terug naar verwarring.

Amanda Walker, die delen van TCP/Connect en InterPPP II ontwikkelde voor InterCon Systems (nu deel van Ascend Communications), zei: "Ik denk dat het niet overzetten van Open Transport (dat in essentie Mentat Portable Streams is - één van de snelste en meest flexibele Unix stacks) naar OpenStep (dat een goeie maar tragere en minder flexibele netwerkstack gebruikt, gebaseerd op 4.3 BSD) dom is en kortzichtig. Ik zou het grappig vinden als de klassieke Mac OS uiteindelijk een beter serverplatform biedt dan Rhapsody."

<http://www.mentat.com/>

Enkele vragen -- Andere ontwikkelaars uitten eenzelfde bezorgdheid, maar het meest opmerkelijke was het groot aantal vragen waar ze mee naar voren kwamen. Open Transport vervangen door een BSD netwerksysteem (hierna simpelweg BSD genoemd) is geen trivialiteit, en het beïnvloedt de Mac zowel op basisniveau als op gebruikersadministratie-niveau. Zonder in te gaan op de zuiver technische aspecten, volgen hier een paar vragen over de toekomst van Mac-netwerken waarvan de antwoorden velen van ons aanbelangen. Op deze vragen zijn misschien nog geen antwoorden; elke Mac­gebruiker, die serieus met Open Transport werkt, zou verontrust moeten zijn door het feit dat Apple de antwoorden niet had op het moment dat zij de aankondiging deden.

Gelieve te noteren dat ik niet geïnteresseerd ben in gissingen over de mogelijke antwoorden - de enigen die op deze vragen kunnen antwoorden zijn de technici van Apple die werken aan de overgang naar het Rhapsody netwerksysteem.

<http://playground .sun.com/pub/ipng/html/ipng-PS.txt>
<http://www.mentat.com/ipv6.html>

PowerBook 1400/133: Evenwicht en Kracht

door Mark H. Anbinder <[email protected]>

Toen Apple haar eerste serie laptop computers introduceerde (de PowerBook 100, 140 en 170) werden de machines binnengehaald als krachtig en rijk aan features. Bovendien zagen ze er goed uit en waren zeer bruikbaar. Met toevoegingen voor de PowerBook 100-serie, en vervolgens het uitkomen van de 500-serie, kwam Apple aan haar reputatie tegemoet. Maar in de afgelopen jaren zijn de aanbiedingen beperkt geweest, en pas met de PowerBook 1400 heeft Apple weer een winnaar in huis.

<h ttp://product.info.apple.com/productinfo/datasheets/pt/pb1400.html>

Overzicht -- Net zoals de tweede generatie PowerPC-gebaseerde Apple laptops heeft de PowerBook 1400-serie een behoorlijk groot scherm, een handig ontwerp en de eerste ingebouwde CD-ROM drive in een PowerBook. Met de introductie vorig jaar vond men de 603e-gebaseerde 1400, op 117 MHz, iets aan de langzame kant vergeleken met de bestaande Macintosh desktop-modellen en PC laptops. Met de komst in februari van een 133 MHz model wordt de perfecte brug geboden voor diegenen die solide prestaties wensen maar de supersnelle PowerBook 3400 niet nodig hebben, of niet kunnen betalen (zie ook het artikel van Marc Bizer over de PowerBook 3400 in deze editie).

Kijk & Voel -- Alhoewel de eerste PowerBooks van Apple er niet bijzonder spectaculair uitzagen, kwamen ze op de markt op een moment dat computers er nog niet al te blits uitzagen. De 500-serie was glimmend, ze maakten duidelijk dat er wel degelijk rekening was gehouden met hun ontwerp tijdens de produktie. Het gevolg hiervan was dat de PowerBook 5300-serie nogal teleurstellend was in haar uitvoering. Het was daarom een prettige verrassing voor mij om weer een visueel aantrekkelijke laptop te zien toen ik de 1400 tegenkwam in de showroom van een lokale dealer. In de maand dat ik eigenaar ben van een van deze machines, is mijn mening hierover niet veranderd.

Een ergonomisch design is zeker zo belangrijk als een visueel design, en Apple is er wederom in geslaagd om een machine te produceren die goed te gebruiken is. Het scherm biedt eenvoudig te bedienen knoppen voor de helderheid en het contrast (ze bevinden zich aan de rechterkant, maar zijn net zo makkelijk te bedienen voor de linker- als voor de rechterhand), en alhoewel de schuiven waarmee je de PowerBook opent en de batterij, CD-ROM of floppy drive verwijdert, op het eerste gezicht "lastig" lijken (het vereist de omgekeerde richting vergeleken met mijn oude PowerBook 100), paste ik me snel aan. De batterij en de drives kunnen verwijderd worden met dezelfde hand die de schuif bedient, wat belangrijk is voor het geval je de PowerBook met de andere hand vasthoudt of, om wat voor reden dan ook, maar één hand beschikbaar hebt.

Het nieuwe PowerBook-toetsenbord van Apple is een prachtige verbetering vergeleken met de vorige modellen. De twaalf functietoetsen (F1 tot F12) zijn klein maar bruikbaar, en tot nu toe heb ik niets gevonden dat hoger genummerde toetsen noodzakelijk maakt. (Ik heb de woord-tel-functie van Microsoft Word onder een andere toets gebracht. Oorspronkelijk was dit F15. Nee, ik vind het ontbreken van een toets voor de dubbele onderstreping geen probleem.) In tegenstelling tot een aantal laptop-toetsenborden is deze geen beperking voor mijn snelle typen, en tot nu toe heb ik slechts in een paar gevallen op een verkeerde toets gedrukt; zeker niet meer dan op mijn desktop-toetsenbord. Mijn enige wens is dat er een Command-toets voor de rechterhand zou zijn om me in staat te stellen met één hand de Command-Shift-9 SignatureQuote FKEY, waaraan ik zo langzamerhand gewend ben, te gebruiken. Ik vermoed dat ik er aan gewend zou kunnen raken om dit met twee handen te doen dan wel een ander FKEY nummer toe te kennen aan deze voor mij onbetaalbare shareware van Rick Holzgrafe. (Ik doe nu bijna al mijn e-mail op de PowerBook, en ik ga SignatureQuote niet opgeven.)

<http://www.opendoor.com/Rick/SQ. html>

Het trackpad is voorzien van een knop die kan dienen om mee te klikken, maar ik heb gemerkt dat ik deze bijna niet gebruik. In plaats daarvan maak ik gebruik van de (nieuwe) mogelijkheid om het oppervlak van het trackpad zèlf te gebruiken als "muisknop": je kunt er nu mee klikken, dubbelklikken en slepen. Dit is allemaal in te stellen, zodat je er geen last van hoeft te hebben als je liever op een échte knop drukt, of als je wél wilt klikken maar niet wilt slepen op deze manier.

Toegankelijkheid -- Onder de inmiddels welbekende polssteun aan de voorkant van de PowerBook 1400 bevinden zich de ruimtes waar de accu (aan de ene kant) en de onderling uitwisselbare floppy-drive en CD-ROM-drive (aan de andere) een plaats vinden. Ik had verwacht dat ik mijn beklag zou moeten gaan doen over het niet kunnen verwisselen van deze twee soorten drives zonder herstart, maar niks daarvan! De twee drives zijn "hot-swappable", zodat ze op elk gewenst moment geïnstalleerd dan wel verwisseld kunnen worden, of de computer nu aan, uit of in slaap is. (Als een floppy of CD in de drive aanwezig is als die wordt verwijderd, zal de computer vragen om de drive terug te plaatsen en eerst het schijfje en dan pas de drive te verwijderen.)

Het zou mij niet verbazen als er binnenkort andere modules voor de PowerBook 1400 op de markt zouden verschijnen, zoals een DAT drive, een DVD drive of een voor welk opslagformaat ook. Hoewel hij er al had moeten zijn, heeft VST Technologies een Zip drive gepland voor het "tweede kwartaal 1997."

<http://www.vsttech.com/>

Ondertussen voorzien de twee Type II PC card-sleuven (vroeger bekend als PCMCIA-sleuven) heel goed in mijn telecommunicatiebehoeften. Ze laten zich uitstekend combineren met zowel Global Village's PowerPort Platinum Pro als met Dayna's Communicard Plus. Beide kaarten verenigen een 33.6 Kb/s modem en een 10Base-T Ethernet-aansluitmogelijkheid in zich. De sleuven kunnen ook gebruikt worden voor uitbreiding van de harddisk-capaciteit; in dat geval moeten modem en Ethernetaansluiting verhuizen naar de interne uitbreidingssleuf van de 1400.

De uitbreidingssleuf, die zich in het achterste gedeelte van de computer bevindt, onder de gaatjes van de luidspreker, is ongelooflijk makkelijk te bereiken en te gebruiken. Weliswaar moest ik de gebruiksaanwijzing van mijn videokaart erop naslaan om te weten te komen dat het afdekplaatje van de luidspreker naar links moet worden geschoven om los te komen, maar verder sprak de hele installatieprocedure voor zich. Er is een kleine kruiskopschroevendraaier voor nodig, zodat ik mijn speciale T-8 en T-10 schroevendraaiers hun welverdiende rust kon gunnen. (Deze waren nodig om in het binnenste van vroegere PowerBook modellen te komen, en je had een zekere mate van geluk nodig om er weer uit te komen...)

Ik was verrast dat zowel een video-uitgang als een Ethernetaansluiting niet tot de standaarduitrusting behoren, maar ik kan me wel voorstellen dat Apple wil voorkomen dat de PowerBook wordt volgestouwd met voorzieningen die niet iedereen zal gebruiken. Als het zou kunnen, zou ik beide voorzieningen intern willen toevoegen, dus zonder gebruik te maken van de PC Card-sleuven. Maar ingebouwde video en Ethernet via de PC Card voldoen ook goed.

Mijn enige klacht aangaande de toegankelijkheid van de PowerBook 1400 is de tijd die nodig is om wakker te worden: tussen de 20 seconden en een minuut, gemiddeld ongeveer 30 seconden. Dit is veel sneller dan een echte opstartprocedure, maar wakker worden zou bijna onmiddellijk moeten gebeuren. Weliswaar heeft een computer tegenwoordig veel meer te doen bij het ontwaken dan de eerste PowerBooks, maar toch zouden die taken sneller moeten kunnen worden uitgevoerd, of tenminste tegelijkertijd in plaats van na elkaar.

Batterij -- Bij de Apple's PowerBook 500-serie was het mogelijk twee batterijen tegelijkertijd te gebruiken; één batterij kon worden vervangen door een optionele PC Card-bak. Het is weliswaar mogelijk een reservebatterij op te bergen in de ruimte voor de CD-ROM en floppy drives, maar deze batterij is dan verrassend genoeg niet actief. Twee batterijen in serieschakeling gaan langer mee dan twee batterijen die na elkaar worden gebruikt, dus het zou handig zijn als Apple in deze ruimte batterijcontactjes zou maken. Voor de gebruiksduur van een enkele nikkel-metaal-hydride batterij wordt twee tot vier uur opgegeven maar hij blijkt maar anderhalf uur mee te gaan bij gemiddeld gebruik, waarbij de CD en de floppy af en toe gebruikt worden, en het schermlicht van het kleurenscherm op een comfortabele stand staat afgesteld. Natuurlijk zullen handelingen als het verlagen van de helderheid de batterij langer doen meegaan, misschien zelfs meer dan twee uur.

Geluid & Scherm -- Een kortere levensduur van de batterij hoeft geen slechte ruil te zijn, gezien het heldere, aantrekkelijke 11,3-inch active-matrix kleurenscherm van de 1400c. Zijn 800 x 600 scherm (deze resolutie kan niet worden veranderd) is iets kleiner dan een zelfde scherm van een 16-inch kleurenmonitor maar het is niet zoveel kleiner dat het oncomfortabel werken is en het beeld blijft over het gehele scherm scherp en zonder zichtbare split lines.

De optionele video-outputkaart, waar een zelfde adapterkabel bijgeleverd wordt als bij Apple's eerdere videovaardige Powerbooks, ondersteunt een grote diversiteit in monitoren en duizenden kleuren (16-bit kleur).

Geluid is geen kenmerkend onderdeel van de PowerBook 1400, hoewel er voldoende mogelijkheden zijn. De machine heeft een in het scherm ingebouwde mono-microfoon en een kleine mono-luidspreker die audio CD's niet tot hun recht laat komen. Daar staat echter tegenover dat de audio-plug achterin de computer zowel koptelefoons als batterij-ondersteunde speakers en monitoren met speakers ondersteunt.

Het Oordeel -- Apple's PowerBook 1400 is niet echt een krachtpatser zoals zijn grote broer de 3400, maar er hangt dan ook een veel kleiner prijskaartje aan. Met snelheden die uiteen lopen van 117 tot 133 MHz, een grote hoeveelheid opties voor opslag, video-en uitbreidingsmogelijkheden en goede standaard-kenmerken, is de PowerBook 1400 een goede keuze voor hen die een Mac laptop nodig hebben aan een redelijke prijs (ongeveer $2.500 tot $4.000, afhankelijk van de configuratie). Meer informatie over de 1400 is te vinden in Geoff Duncan's overzichtsartikel in TidBITS-350

DealBITS -- Bij de aankoop van een PowerBook 1400 of 3400 biedt Cyberian Outpost de TidBITS-lezers gratis exemplaren aan van Aladdin's Spring Cleaning 1.0 en FWB Software's HSM Toolkit 1.0.

<http://www.tidbits.c om/products/power-books.html>

PowerBook 3400: De Ultieme Laptop?

door Marc Bizer <[email protected]>

Ik was buiten mezelf van plezier toen ik geselecteerd was als testgebruiker van een nieuwe PowerBook, de langverwachte machine met de codenaam Hooper, welke Apple 17 februari jongsleden lanceerde met de naam PowerBook 3400. Ik had geen idee waarom de naam Hooper gekozen was - betekende het dat de laptop door hoepels kon springen waar nog nimmer door draagbare computers doorheen was gesprongen? Alles wat zeker was was dat ik vol verwachting uitkeek naar Apple's snelste draagbare computer ooit.

<h ttp://product.info.apple.com/productinfo/datasheets/pt/pb3400.html>

Algemene indruk -- Toen ik de computer uit de doos haalde en openmaakte, was ik erover verbaasd hoe groot het 12.1 scherm leek in vergelijking met het 9.5 inch-scherm van mijn PowerBook 540c. De eerste indruk was positief: het active-matrix-scherm is helder en scherp, met 16-bits kleur op een resolutie van 800 bij 600, en het toetsenbord voelt precies goed aan. Hoewel een 3400 lijkt op een grote 5300, voelt de kast een stuk steviger aan - een plezier om vast te houden. De plaatsing van de plugjes voor de microfoon en externe speakers aan de linkerkant van de computer is handig - een stuk minder is de plaatsing van de ADB bus aan de linker-achterkant; dat kan onhandig zijn voor rechtshandige gebruikers, die een muis of numeriek toetsenbord aan willen sluiten. Ik vond de 3400 een snelle computer - ongeveer zo snel als een Power Macintosh 8500/150, met de video als uitzondering. Software installeert lekker snel vanaf de ingebouwde 6-speed CD-ROM. Beschrijvingen in de pers klagen erover dat de PowerBook 3400 drieënhalve kilo weegt, maar hij voelt lichter aan dan mijn PowerBook 540c, wellicht doordat de stroomadapter lichter is dan die van de 540c.

Een teleurstelling is de tijd die nodig is om wakker te worden. Sinds de 170 vind ik dat de PowerBooks een irritant lange tijd nodig hebben om uit de slaap te komen, en de 3400 is geen uitzondering. Idealiter zou het wakker worden onmiddelijk moeten zijn. Ik weet dat de ontwerpers van Apple bezig zijn met ontwikkelingen op dit gebied.

Configuraties -- De PowerBook 3400 is verkrijgbaar in vier configuraties, waarvan er drie al uitgeleverd worden. Ten eerste zijn er twee modellen met een PowerPC 603e processor op 180 Mhz. Een daarvan is een $4.500 kostende kale versie, die de 6-speed CD-ROM drive mist in zijn uitbreidingsruimte en de ingenieuze op PCI gebaseerde Ethernet/modem kaart niet heeft. Beide modellen hebben een 1.3 Gb IDE harddisk. De tweede 180 Mhz configuratie, met Ethernet/modem kaart en CD-ROM kost ongeveer $5.000.

Voor ongeveer $5.500 biedt Apple een 3400 aan met een 200 Mhz 603e, een 6-speed CD-ROM, een Ethernet/modem kaart, en een 2 Gb harddisk (die wat sneller is dan de 1.3 Gb disk in de 180 Mhz configuratie). In april, zo is de planning, komt Apple met de ultieme top-notebook, een 240 Mhz 3400 met een 12-speed CD-ROM en een 3 Gb harddisk, voor ongeveer $6.500. Met andere woorden, goedkoop zijn ze beslist niet.

Alle configuraties hebben 16 Mb geheugen op het moederbord gesoldeerd, en een slot voor geheugenuitbreiding, waarop een geheugenkaart tot maximaal 128 Mb geïnstalleerd kan worden. De maximale geheugencapaciteit komt daarmee op 144 Mb, meer dan het dubbele van wat de PowerBook 1400 aan kan.

Omdat de ingebouwde Ethernet/modem PCI kaart (die ontbreekt in het goedkoopste 180 Mhz model) het enige PCI slot inneemt, is het voor mensen die een andere PCI kaart willen installeren nodig om de modem te verwijderen. Het is de vraag hoeveel kaarten ontwikkeld zullen worden voor het kleine PCI slot in de 3400 - hoewel het PCI is, heeft het slot geen standaard-afmeting.

Hardware Karakteristieken -- De PowerBook 3400 gebruikt de basisarchitectuur van de 7500/8500/9500 desktop PCI Power Macs: hij heeft een 64-bits databus tussen de processor en het geheugen (en een 40mhz bus-snelheid); 256K hoge-snelheids L2-cache; DMA (Direct Memory Access) voor de I/O; de enige seriële poort is een Geo-poort; en als een primeur voor powerbooks gebruikt hij ultra-snelle EDO-RAM (Extended Data Output) die al vrij standaard is op het Intel-platform. Een videochip van Chips & Technologies - typisch voor de betere notebook - biedt beperkte QuickDraw-versnelling (i.v.m. copiëren en vullen van rechthoeken). Het lagere slot voor een PC kaart maakt 'zoom' video-kaarten mogelijk, wat directe toegang tot de video hardware van de 3400 geeft en wat dus vloeiende videobeelden over het volledige scherm toelaat.

De geluidskwaliteit van de 4 ingebouwde luidsprekertjes is middelmatig: het afgespeelde geluid klinkt schel, zonder ook maar enige bass. Voor multimedia-presentaties is dit echter voldoende en met een hoofdtelefoon kan dit tekort volledig opgeheven worden.

Design -- Al is het design van de 3400 veel geavanceerder vergeleken met dat van de oudere 5300/1400 architectuur, het fysische design van de 3400 staat t.o.v. de 1400 op verschillende vlakken achter: in de 1400 bv. had Apple geen Torx schroeven meer, wat een complete en makkelijke toegang gaf tot het geheugen, de uitbreidingskaarten en de harddisk.

Gebruik -- Ik gebruikte de PowerBook 3400 ten minste 7 uur per dag over een periode van 2 maanden zonder noemenswaardige problemen. Dat is een getuigenis van de robuustheid van de hardware en de stabiliteit van systeem 7.6. De levensduur van de batterij (men gebruikt lithium-ion batterijen) is voldoende maar niet overdreven: ik haalde maximaal 2 uur zelfs onder extreme voorwaarden (d.w.z. geen RAM disk, het Powerbook-regelpaneel op "maximale conservatie" met de backlight dimmer ingesteld op volledig uitschakelen, ethernet-verbinding maar geen CD gebruik). De Ethernet/33.6 kbps modemkaart schakelt automatisch over tussen de modem en de ethernet-functies, naar gelang er een standaard telefoonkabel of een ethernetkabel ingeplugd wordt. De 3400 werd geleverd met een dongle-tussenstukje, dat toelaat de modem en de ethernet verbinding simultaan te gebruiken. Ik las in een review van Cary Lu in Macworld dat dit Apple's eerste PowerBook is met een ingebouwde ventilator (niet vermeld in Apple's technische documentatie). Dit verwonderde me: links naast de trackball, waar je pols al eens kan rusten, wordt het vrij warm en ik appreciëerde dat ook in de kille Parijse bibliotheken (ontleende Apple dit idee bij de Saab autos ?). Ik ben dan ook vrij zeker dat die ventilator nooit geactiveerd werd tijdens de 2 maanden dat ik er mee gewerkt heb.

<http://www.m acworld.com/pages/april.97/Feature.3382.html>
<ftp://ftp.app le.com/devworld/Technical_Documentation/Developer_Notes/
Macintosh_CPUs_- _PPC_Portable/Macintosh_PowerBook_3400.sit.hqx>

Andere kenmerken -- De modem van de 3400, gebaseerd op de Rockwell 288 chip, biedt een goede betrouwbaarheid (twee keer had ik per ongeluk de telefoon opgenomen terwijl ik verbonden was met het Internet, zonder dat deze verbinding werd verbroken) en goede prestaties. De modem heeft geen flash ROM, dus hij zal niet op te waarderen zijn naar de nieuwe 56K technologie. Hij kan zowel gebruikt worden met de AppleFax software als de FaxSTF software (meegeleverd).

Ik heb begrepen dat de 3400 de eerste PowerBook is met een actieve terminatie op de externe SCSI-bus, en dit heft enigszins de "gevoeligheid" op die bepaalde gebruikers hebben ervaren op de vorige PowerBooks, als ze SCSI-apparaten gebruikten die niet helemaal goed getermineerd waren. Ik had geen problemen toen ik een Iomega Jaz en een externe Apple CD 600e CD-ROM drive op de 3400 aansloot.

De 3400 is in staat tot "video mirroring", een optie die het beeld van de PowerBook ook op een externe monitor kan brengen, of waarschijnlijker, op een groot scherm via een overhead-projector. De 3400 kan een externe monitor aansturen van 1024 bij 768 pixels, hoewel dit alleen mogelijk is met 256 kleuren. Dit kan onvoldoende zijn voor mensen die een dergelijke high-end laptop nodig hebben. De 3400 heeft meer VRAM nodig, tenminste 2 MB, wat nu een standaard wordt op de topklasse PC laptops. De 3400 kan jammer genoeg niet twee monitoren aansturen in de standaard-modus, - een optie die vele PowerBook 3400-bezitters zeker zullen missen.

Het juiste idee -- Alhoewel een paar opties ontbreken, vooral in de video-ondersteuning, is de 3400 de ultieme PowerBook met de nadruk op het woord "power." Het is verreweg de meest comfortabele en bruikbare laptop die ik heb geprobeerd. Het slechte nieuws is dat ik mijn auto zal moeten verkopen om er één te kunnen kopen.

DealBITS -- Cyberian Outpost biedt de TidBITS-lezers die een PowerBook 1400 of 3400 aanschaffen gratis exemplaren van Aladdin's Spring Cleaning 1.0 en FWB Software's HSM Toolkit 1.0.

<http://www.tidbits.c om/products/power-books.html>

Niet-winstgevende en niet-commerciële publikaties en Websites mogen artikels overnemen of een HTML link maken als de bron duidelijk en volledig vermeld wordt. Anderen gelieve ons te kontakteren. We garanderen de precisie van de artikels niet. Caveat lector. Publikatie-, produkt- en firmanamen kunnen gedeponeerde merken zijn van hun ondernemingen..

Vorige aflevering | Overzicht van afleveringen | TidBITS Homepage | Volgende aflevering